این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «حوزه علمیه اصفهان»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
 
(۳ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
{{short description|حوزه علمیه‌ای در ایران}}
'''حوزه علمیه اصفهان''' یکی از قدیمی ترین بزرگترین و پرثمرترین حوزه‌های علمیه در ایران است.
هم اکنون بیش از ۴۰ مدرسه در استان اصفهان تحت نظارت مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان به مدیریت حضرت [[سید یوسف طباطبائی نژاد|آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد]] و زعامت  [[حسین مظاهری|آیت الله حسین مظاهری]] که از مراجع تقلید می‌باشد، است.
در دوران معاصر شهدای روحانی اصفهان که پرورش یافته این شجره مبارکه بودند، همچون نگینی بر تارک این بنای کهن درخشیدند و نشان دادند دارالعلم شرق همچنان زنده، پویا و تأثیرگذار است.
 
{{حوزه علمیه
{{حوزه علمیه
|نام                = حوزه علمیه اصفهان
|نام                = حوزه علمیه اصفهان
سطر ۳۱: سطر ۳۴:
|وابسته به          =
|وابسته به          =
}}
}}
<br />
==علوم اسلامی رایج در  حوزه علمیه اصفهان==
بیشتر موضوعات علوم اسلامی به صورت دوره‌ای و در سطوح بسیار بالا در مدارس حوزه علمیه اصفهان تدریس می‌شود که مهمترین آنها به شرح زیر است:


'''حوزه علمیه اصفهان''' یکی از قدیمی ترین بزرگترین و پرثمرترین حوزه‌های علمیه در ایران است.
{{چندستونه|ستون‌ها=2|محتوا=* علم صرف و نحو
 
* علوم قرآنی و حدیث
 
* کلام اسلامی
 
* علم منطق و فلسفه اسلامی


هم اکنون بیش از ۴۰ مدرسه در استان اصفهان تحت نظارت مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان به مدیریت حضرت [[سید یوسف طباطبائی نژاد|آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد]] و زعامت  [[حسین مظاهری|آیت الله حسین مظاهری]] که از مراجع تقلید می‌باشد، است.
* عرفان اسلامی


در دوران معاصر شهدای روحانی اصفهان که پرورش یافته این شجره مبارکه بودند، همچون نگینی بر تارک این بنای کهن درخشیدند و نشان دادند دارالعلم شرق همچنان زنده، پویا و تأثیرگذار است.
* علم هئیت و ریاضیات


==علوم اسلامی رایج در  حوزه علمیه اصفهان==
* علم فقه و اصول فقه
بیشتر موضوعات علوم اسلامی به صورت دوره‌ای و در سطوح بسیار بالا در مدارس حوزه علمیه اصفهان تدریس می‌شود که مهمترین آنها به شرح زیر است:


*[[فقه]] و [[اصول فقه]]
* و نیز درس خارج}}{{پایان چندستونه}}
*[[علم حدیث]]
*[[فلسفه]] و علوم عقلی<ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۸
|page        = ۳۱
|isbn        =
}}
</ref>
*[[طب سنتی|طب]] و [[اخترشناسی|نجوم]]<ref>
{{cite book
|last        = موحدابطحی
|first      = حجت
|author-link =
|date        = ۱۳۷۶
|title      = ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  =
|language    = fa
|volume      = ۲
|page        = ۴۸۵
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = افندی اصفهانی
|first      = عبداللّه بن عیسی
|author-link =
|date        = ۱۳۵۹
|title      = ریاض العلماء و حیاض الفضلاء
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ احمد حسینی
|language    =
|volume      = ۱
|pages      = ۱۶۱-۱۶۲
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۹
|page        = ۱۸۸
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = جناب اصفهانی
|first      = علی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۱
|title      = الاصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = چاپ عباس نصر
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۰۶
|isbn        =
}}
</ref>
*[[ریاضیات]]<ref>
{{cite book
|last        = جناب اصفهانی
|first      = علی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۱
|title      = الاصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = چاپ عباس نصر
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۰۵
|isbn        =
}}
</ref>


==عالمان و بزرگان حوزه علمیه اصفهان==
==عالمان و بزرگان حوزه علمیه اصفهان==
[[File:IMG 9275-1mix.jpg|thumb|left|300px|مدرسه نیم آورد، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]
[[File:IMG 9275-1mix.jpg|thumb|left|300px|[[مدرسه علمیه نیم آورد|مدرسه نیم آورد]]، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]
حوزه علمیه اصفهان یکی از حوزه‌های نادری است که بیشترین مهاجرت علمی دانشمندان و علمای اسلامی را پذیرفته است. در اینجا برخی از دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان این حوزه علمیه نام برده می‌شوند:<ref name="is3">
 
{{cite web
حوزه علمیه اصفهان یکی از حوزه‌های نادری است که بیشترین مهاجرت علمی دانشمندان و علمای اسلامی را پذیرفته است. در اینجا برخی از دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان این حوزه علمیه نام برده می‌شوند:<ref> معینی،  «[http://lib.eshia.ir/23019/1/6641 حوزه علمیه اصفهان]»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام.</ref>
|url        = http://wikifeqh.ir/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87%E2%80%8C_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87_%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86
|title      = حوزه‌ علمیه اصفهان - ویکی فقه
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref><ref name="is10">
{{cite web
|url        = https://fa.wikishia.net/view/حوزه_علمیه_اصفهان
|title      = حوزه علمیه اصفهان - ويکی شيعه
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref>


*[[میرداماد]]
*[[میرداماد]]
*[[شیخ بهایی]]
*[[شیخ بهایی]]
*[[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]]<ref name="is6">
*[[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]]
{{cite web
|url        = https://iranicaonline.org/articles/majlesi-molla-mohammad-taqi-b-maqsud-ali-esfahani
|title      = MAJLESI, MOḤAMMAD-TAQI – Encyclopaedia Iranica
|trans-title =
|language    = en
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref>
*[[محمدباقر مجلسی]]
*[[محمدباقر مجلسی]]
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]
*محمد جواد اصفهانی
*محمد جواد اصفهانی
*[[احمد بیدآبادی|شيخ احمد مجتهد بيدآبادی]]<ref name="is7">
*[[احمد بیدآبادی|شيخ احمد مجتهد بيدآبادی]]
{{cite web
*[[محمدعلی شاه آبادی|محمدعلی شاه‌آبادی]]
|url        = https://takhtefoulad.ir/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C/Mashahir?ItemId=1104
*[[سید حسین خادمی]]
|title      = شیخ احمد مجتهد بیدآبادی
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref>
*[[محمدعلی شاه آبادی|محمدعلی شاه‌آبادی]]<ref name="is8">
{{cite web
|url        = https://fa.wikishia.net/view/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF%DB%8C
|title      = محمدعلی شاه‌آبادی - ويکی شيعه
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref>
*[[سید حسین خادمی]]<ref name="is9">
{{cite web
|url        = https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D8%AE%D8%A7%D8%AF%D9%85%DB%8C
|title      = سید حسین خادمی - ويکی شيعه
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref>


===دانش‌آموختگان مونث===
===دانش‌آموختگان مونث===
سطر ۲۰۷: سطر ۷۸:


*[[سید حسن مدرس]]
*[[سید حسن مدرس]]
*[[محمدحسین نائینی]]<ref>
*[[محمدحسین نائینی]]
{{cite book
*[[سید ابوالحسن اصفهانی]]
|last        = امین‌
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا مسجدشاهی]]
|first      = سید محسن
*[[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال‌الدین گلپایگانی]]
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۶
|pages      = ۵۴-۵۶
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سید ابوالحسن اصفهانی]]<ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۳۳۱-۳۳۵
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا مسجدشاهی]]<ref name="is11">
{{cite web
|url        = https://hawzah.net/fa/Magazine/View/130/6201/65854/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%8C-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7
|title      = مسجد شاهی، محمدرضا
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|page        = ۱۶
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = مدرس تبریزی
|first      = محمدعلی
|author-link = محمدعلی مدرس خیابانی
|date        = ۱۳۷۴
|title      = ریحانه الادب
|url        =
|location    = تهران
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|page        = ۲۵۲
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        =
|title      = طبقات اعلام الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۷۴۷-۷۵۳
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سید جمال الدین گلپایگانی|سید جمال‌الدین گلپایگانی]]<ref name="is12">
{{cite web
|url        = https://fa.wikishia.net/view/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%AC%D9%85%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%DA%AF%D9%84%D9%BE%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C
|title      = سید جمال‌الدین گلپایگانی - ويکی شيعه
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        =
|title      = طبقات اعلام الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۱
|page        = ۳۰۹
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۴
|page        = ۲۰۶
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سید حسین طباطبایی بروجردی]]
*[[سید حسین طباطبایی بروجردی]]


===شخصیت‌های علمی و فقهی===
===شخصیت‌های علمی و فقهی===


*عبدالله بن محسن اعرجی<ref name="is13">
*عبدالله بن محسن اعرجی
{{cite web
*[[رحیم ارباب]]
|url        = https://alefbalib.com/Metadata/644640/%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%86-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B9%D8%B1%D8%AC%DB%8C
|title      = عبدالله بن محسن اعرجی - کتابخانه مجازی الفبا
|trans-title =
|language    = fa
|access-date = 26 July 2021
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        =
|title      = طبقات اعلام الشیعه
|url        =
|location    = قسم۳
|publisher  =
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۲۱۰
|isbn        =
}}
</ref>
*[[رحیم ارباب]]<ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        =
|title      = طبقات اعلام الشیعه
|url        =
|location    = قسم۲
|publisher  =
|language    =
|volume      =
|pages      = ۷۲۱-۷۲۲
|isbn        =
}}
</ref>


==اساتید برجسته حوزه علمیه اصفهان==
==اساتید برجسته حوزه علمیه اصفهان==
[[File:مدرسه چهارباغ اصفهان 04.jpg|thumb|left|300px|[[مدرسه چهارباغ]]، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]از اساتید به نام حوزه علمیه اصفهان افراد زیر را می توان نام برد:{{چندستونه|3}}
[[File:مدرسه چهارباغ اصفهان 04.jpg|thumb|left|300px|[[حوزه علمیه امام صادق (ع) اصفهان|مدرسه چهارباغ]]، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان]]
*[[علی منشار|علی مُنشار عاملی]]، دوره صفوی<ref>
از اساتید به نام حوزه علمیه اصفهان افراد زیر را می توان نام برد:
{{cite book
 
|last        = واله اصفهانی
{{چندستونه|3}}
|first      = محمدیوسف
*[[علی منشار|علی مُنشار عاملی]]، دوره صفوی
|author-link =
*حسین بن عبدالصمد حارثی، دوره صفوی
|date        = ۱۳۷۲
*[[عبدالله بن حسین شوشتری|ملا عبدالله تستری]]، دوره صفوی
|title      = خلدبرین: ایران در روزگار صفویان
*[[شیخ بهایی]]، دوره صفوی
|url        =
*[[لطف الله عاملی میسی|لطف الله بن عبدالکریم میسی]]، دوره صفوی
|location    = تهران
*مصطفی حسینی تفرشی، دوره صفوی
|publisher  = چاپ میرهاشم محدث
*[[میرداماد]]، دوره صفوی
|language    = fa
*[[میرفندرسکی]]، دوره صفوی
|volume      =
*قاسم حسنی طباطبائی قهپایی، دوره صفوی
|page        = ۴۳۰
*[[محمدتقی مجلسی]]، دوره صفوی
|isbn        =
*[[رجبعلی تبریزی]]، دوره صفوی
}}
*رفیع الدین محمد بن حیدر حسنی طباطبائی، دوره صفوی
</ref>
*آخوند ملا حسین بروجردی، دوره صفوی
*حسین بن عبدالصمد حارثی، دوره صفوی<ref>
*[[محمدصالح مازندرانی|ملا محمدصالح مازندرانی]]، دوره صفوی
{{cite book
*رفیع الدین گیلانی، دوره صفوی
|last        = واله اصفهانی
*[[محمدباقر محقق سبزواری]]، دوره صفوی
|first      = محمدیوسف
*[[آقا حسین خوانساری]]، دوره صفوی
|author-link =
*محمد بن حسن شروانی، دوره صفوی
|date        = ۱۳۷۲
*[[سید حسین بن محمد خلیفه سلطان مرعشی اصفهانی|سلطان‌العلماء آملی]]، دوره صفوی
|title      = خلدبرین: ایران در روزگار صفویان
*خلیل بن غازی قزوینی، دوره صفوی
|url        =
*[[جعفر بن عبدالله کمره ای اصفهانی|جعفر بن عبدالله حویزی]]، قرن دوازده قمری
|location    = تهران
|publisher  = چاپ میرهاشم محدث
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۴۳۳-۴۳۴
|isbn        =
}}
</ref>
*ملا عبدالله تستری، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مجلسی
|first      = محمدتقی بن مقصود علی
|author-link =
|date        =
|title      = روضه المتقین فی شرح مَن لایحضُرُه الفقیه
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ حسن موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی
|language    =
|volume      = ۱۴
|page        = ۳۸۲
|isbn        =
}}
</ref>
*[[شیخ بهایی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مجلسی
|first      = محمدتقی بن مقصود علی
|author-link =
|date        =
|title      = روضه المتقین فی شرح مَن لایحضُرُه الفقیه
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ حسن موسوی کرمانی و علی پناه اشتهاردی
|language    =
|volume      = ۱۴
|page        = ۴۳۴
|isbn        =
}}
</ref><ref>
{{cite book
|last        = واله اصفهانی
|first      = محمدیوسف
|author-link =
|date        = ۱۳۷۲
|title      = خلدبرین: ایران در روزگار صفویان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ میرهاشم محدث
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۴۳۷-۴۴۳
|isbn        =
}}
</ref>
*لطف الله بن عبدالکریم میسی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = واله اصفهانی
|first      = محمدیوسف
|author-link =
|date        = ۱۳۷۲
|title      = خلدبرین: ایران در روزگار صفویان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ میرهاشم محدث
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۴۳۸-۴۳۹
|isbn        =
}}
</ref>
*مصطفی حسینی تفرشی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|pages      = ۳۲۷-۳۳۸
|isbn        =
}}
</ref>
*[[میرداماد]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = واله اصفهانی
|first      = محمدیوسف
|author-link =
|date        = ۱۳۷۲
|title      = خلدبرین: ایران در روزگار صفویان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ میرهاشم محدث
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۴۱۷-۴۱۹
|isbn        =
}}
</ref>
*[[میرفندرسکی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = افندی اصفهانی
|first      = عبداللّه بن عیسی
|author-link =
|date        = ۱۳۵۹
|title      = ریاض العلماء و حیاض الفضلاء
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ احمد حسینی
|language    =
|volume      = ۵
|pages      = ۴۹۹-۵۰۱
|isbn        =
}}
</ref>
*قاسم حسنی طباطبائی قهپایی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۴
|page        = ۴۱۱
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدتقی مجلسی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = قمی
|first      = عباس
|author-link = شیخ عباس قمی
|date        = ۱۳۸۵
|title      = الفوائد الرضویه فی احوال علماءالمذهب الجعفریه
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ ناصر باقری بیدهندی
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۷۰۶-۷۰۷
|isbn        =
}}
</ref>
*[[رجبعلی تبریزی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = نصرآبادی
|first      = محمدطاهر
|author-link =
|date        = ۱۳۷۸
|title      = تذکره نصرآبادی
|url        =
|location    = یزد
|publisher  = چاپ احمد مدقّق یزدی
|language    =
|volume      =
|page        = ۲۲۳
|isbn        =
}}
</ref>
*رفیع الدین محمد بن حیدر حسنی طباطبائی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مدرس تبریزی
|first      = محمدعلی
|author-link = محمدعلی مدرس خیابانی
|date        = ۱۳۷۴
|title      = ریحانه الادب
|url        =
|location    = تهران
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۶
|page        = ۱۲۸
|isbn        =
}}
</ref>
*آخوند ملا حسین بروجردی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خاتون آبادی
|first      = عبدالحسین بن محمدباقر
|author-link =
|date        = ۱۳۵۲
|title      = وقایع السنین و الاعوام، یا، گزارش‌های سالیانه از ابتدای خلقت تا سال ۱۱۹۵ هجری
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ محمدباقر بهبودی
|language    =
|volume      =
|page        = ۵۳۲
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدصالح مازندرانی|ملا محمدصالح مازندرانی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۴
|pages      = ۱۱۸-۱۲۰
|isbn        =
}}
</ref>
*رفیع الدین گیلانی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        = ۱۳۶۲
|title      = الذریعه الی تصانیف الشیعه
|url        =
|location    = بیروت
|publisher  = چاپ علی نقی منزوی و احمد منزوی
|language    =
|volume      = ۱۰
|page        = ۲۷
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدباقر محقق سبزواری]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = نصرآبادی
|first      = محمدطاهر
|author-link =
|date        = ۱۳۷۸
|title      = تذکره نصرآبادی
|url        =
|location    = یزد
|publisher  = چاپ احمد مدقّق یزدی
|language    =
|volume      =
|page        = ۲۲۰
|isbn        =
}}
</ref>
*[[آقا حسین خوانساری]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = افندی اصفهانی
|first      = عبداللّه بن عیسی
|author-link =
|date        = ۱۳۵۹
|title      = ریاض العلماء و حیاض الفضلاء
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ احمد حسینی
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۵۷-۶۰
|isbn        =
}}
</ref>
*محمد بن حسن شروانی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|pages      = ۹۳-۹۶
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سلطان‌العلماء آملی]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۳۴۶-۳۴۹
|isbn        =
}}
</ref>
*خلیل بن غازی قزوینی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۳
|pages      = ۲۶۹-۲۷۴
|isbn        =
}}
</ref>
*[[جعفر بن عبدالله حویزی]]، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|pages      = ۱۹۲-۱۹۳
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]، قرن دوازده قمری
*[[سید نعمت‌الله جزایری]]، قرن دوازده قمری
*[[ملا محسن فیض کاشانی]]، قرن دوازده قمری<ref>
*[[محسن فیض کاشانی|ملا محسن فیض کاشانی]]، قرن دوازده قمری
{{cite book
*[[آقا جمال خوانساری]]، قرن دوازده قمری
|last        = خوانساری
*[[محمد بن عبدالفتاح تنکابنی]]، قرن دوازده قمری
|first      = محمدباقر
*محمد صالح خاتون آبادی، قرن دوازده قمری
|author-link =
*آقا حسین گیلانی، قرن دوازده قمری
|date        =
*[[عبدالله اصفهانی افندی|میرزا عبدالله اصفهانی افندی]]، قرن دوازده قمری
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
*ابوالفضل بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، قرن دوازده قمری
|url        =
*[[محمدعلی حزین لاهیجی|حزین لاهیجی]]، قرن دوازده قمری
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۶
|page        = ۸۰
|isbn        =
}}
</ref>
*[[آقا جمال خوانساری]]، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = افندی اصفهانی
|first      = عبداللّه بن عیسی
|author-link =
|date        = ۱۳۵۹
|title      = ریاض العلماء و حیاض الفضلاء
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ احمد حسینی
|language    =
|volume      = ۱
|page        = ۱۱۴
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمد بن عبدالفتاح تنکابنی]]، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|pages      = ۱۰۶-۱۱۰
|isbn        =
}}
</ref>
*محمد صالح خاتون آبادی، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|page        = ۳۵۲
|isbn        =
}}
</ref>
*آقا حسین گیلانی، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = جناب اصفهانی
|first      = علی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۱
|title      = الاصفهان (رجال و مشاهیر اصفهان)
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = چاپ عباس نصر
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۹۱
|isbn        =
}}
</ref>
*[[میرزا عبدالله اصفهانی افندی]]، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = افندی اصفهانی
|first      = عبداللّه بن عیسی
|author-link =
|date        = ۱۳۵۹
|title      = ریاض العلماء و حیاض الفضلاء
|url        =
|location    = قم
|publisher  = چاپ احمد حسینی
|language    =
|volume      = ۱
|page        = ۱۳
|isbn        =
}}
</ref>
*ابوالفضل بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|pages      = ۱۱۱-۱۱۸
|isbn        =
}}
</ref>
*[[حزین لاهیجی]]، قرن دوازده قمری
*[[محمد اکمل اصفهانی]]، قرن دوازده قمری
*[[محمد اکمل اصفهانی]]، قرن دوازده قمری
*[[صادق بن محمد تنکابنی|محمدصادق تنکابنی]]، قرن دوازده قمری<ref>
*[[صادق بن محمد تنکابنی|محمدصادق تنکابنی]]، قرن دوازده قمری
{{cite book
*عبدالله بن صالح بحرانی سماهیجی، قرن دوازده قمری
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۷
|page        = ۱۰۶
|isbn        =
}}
</ref>
*عبدالله بن صالح بحرانی سماهیجی، قرن دوازده قمری<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۴
|pages      = ۲۴۷-۲۴۹
|isbn        =
}}
</ref>
*محمدزمان بن کلبعلی اصفهانی تبریزی، قرن دوازده قمری
*محمدزمان بن کلبعلی اصفهانی تبریزی، قرن دوازده قمری
*محمد باقر بن حسن خلیفه سلطانی، دوره [[نادرشاه|نادر شاه]]<ref>
*[[محمدباقر خلیفه سلطانی|محمد باقر بن حسن خلیفه سلطانی]]، دوره نادرشاه
{{cite book
*محمد تقی بن محمدکاظم الماسی شمس آبادی، دوره نادر شاه
|last        = امین‌
*[[محمداسماعیل خواجویی|اسماعیل خواجویی]]، دوره نادر شاه
|first      = سید محسن
*[[محراب گیلانی|ملا محراب گیلانی]]، دوره نادر شاه
|author-link = سید محسن امین
*[[سید ابوالقاسم میرکبیر خوانساری|جعفر بن حسین خوانساری]]، دوره نادر شاه
|date        =
*[[ملا علی نوری]]، دوره قاجار
|title      = اعیان الشیعه
*[[محمدتقی رازی نجفی اصفهانی|محمدتقی رازی]]، دوره قاجار
|url        =
*[[محمدحسین فشارکی اصفهانی|محمدحسین فشارکی]]، دوره پهلوی
|location    =
*[[سید عبدالحسین سیدالعراقین]]، دوره پهلوی
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۹
|page        = ۱۸۸
|isbn        =
}}
</ref>
*محمد تقی بن محمدکاظم الماسی شمس آبادی، دوره نادر شاه<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|page        = ۸۸
|isbn        =
}}
</ref>
*[[اسماعیل خواجویی]]، دوره نادر شاه<ref>
{{cite book
|last        = خوانساری
|first      = محمدباقر
|author-link =
|date        =
|title      = روضات الجنان فی احوال العلماء
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۱
|page        = ۱۱۹
|isbn        =
}}
</ref>
*[[ملا محراب گیلانی]]، دوره نادر شاه<ref>
{{cite book
|last        = تهرانی
|first      = آقابزرگ
|author-link = آقابزرگ تهرانی
|date        =
|title      = طبقات اعلام الشیعه
|url        =
|location    = طبقات: الکرام، قسم ۳
|publisher  =
|language    =
|volume      =
|page        = ۲۹۲
|isbn        =
}}
</ref>
*جعفر بن حسین خوانساری، دوره نادر شاه<ref>
{{cite book
|last        = امین‌
|first      = سید محسن
|author-link = سید محسن امین
|date        =
|title      = اعیان الشیعه
|url        =
|location    =
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۲
|page        = ۴۰۵
|isbn        =
}}
</ref>
*[[ملا علی نوری]]، دوره [[ایران قاجاری|قاجار]]<ref>
{{cite book
|last        = مدرس تبریزی
|first      = محمدعلی
|author-link = محمدعلی مدرس خیابانی
|date        = ۱۳۷۴
|title      = ریحانه الادب
|url        =
|location    = تهران
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۶
|pages      = ۲۶۱-۲۶۲
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدتقی رازی]]، دوره قاجار<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۶۷
|title      = بیان سُبُل الهدایه فی ذکر اعقاب صاحب الهدایه، یا، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر
|url        =
|location    = قم
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۱
|pages      = ۱۳۲-۱۳۸-۱۴۴-۱۴۶
|isbn        =
}}
</ref>
*[[محمدحسین فشارکی]]، دوره [[دودمان پهلوی|پهلوی]]
*[[سیدالعراقین|عبدالحسین سیدالعراقین]]، دوره پهلوی
*[[سید محمد نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[سید محمد نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا اصفهانی نجفی مسجدشاهی]]، دوره پهلوی
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|محمدرضا اصفهانی نجفی مسجدشاهی]]، دوره پهلوی
*[[عبدالحسین نجفی|میرزا عبدالحسین نجفی]]، دوره پهلوی
*[[عبدالحسین نجفی|میرزا عبدالحسین نجفی]]، دوره پهلوی
*[[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه‌ای]]، دوره پهلوی
*[[سید محمدمهدی درچه ای|سید مهدی درچه‌ای]]، دوره پهلوی
*[[محمدصادق خاتون‌آبادی]]، دوره پهلوی
*[[سید محمدصادق خاتون آبادی|محمدصادق خاتون‌آبادی]]، دوره پهلوی
*[[سید علی نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[سید علی نجف آبادی]]، دوره پهلوی
*[[نورالله نجفی اصفهانی|آقا نوراللّه اصفهانی]]، دوره پهلوی<ref>
*[[نورالله نجفی اصفهانی|آقا نوراللّه اصفهانی]]، دوره پهلوی
{{cite book
|last        = جناب اصفهانی
|first      = علی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۱
|title      = الاصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = چاپ عباس نصر
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۰۳
|isbn        =
}}
</ref>
*[[سید حسین خادمی]]، دوران اخیر
*[[سید حسین خادمی]]، دوران اخیر
*[[سید عبدالحسین طیب|سیّد عَبدُالْحسین طَیّب اصفهانی]]، دوران اخیر
*[[سید عبدالحسین طیب|سیّد عَبدُالْحسین طَیّب اصفهانی]]، دوران اخیر
سطر ۱٬۰۲۰: سطر ۱۵۰:
*[[حسین مظاهری]]، دوران اخیر
*[[حسین مظاهری]]، دوران اخیر
{{پایان چندستونه}}
{{پایان چندستونه}}
==[[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شعرای حوزه علمیه اصفهان]]==
==[[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شعرای حوزه علمیه اصفهان]]==
یکی از گنجینه های پرافتخار تاریخ اسلام و تشیع، میراث گرانسنگ ادبیات منظوم و اشعار حکیمانه [[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شاعران]] الهی است. شواهد و قرائن مسلم تاریخی و روایات، سخنان و سیره نورانی پیامبر و ائمه معصومین (ع) بیانگر آثاری از اشعار آن بزرگواران و ارج‌گذاری به شاعران برجسته است، پس از معصومین چهره هایی مثل دعبل‌ها و در قرون اسلامی برجستگانی از فقها این قلمرو را گسترش دادند. حوزه علمیه اصفهان نیز دارای ادیبان و شعرای فقیه و روحانی از گذشته تا کنون بوده است که در جایگاه خود بی نظیر است.   
یکی از گنجینه های پرافتخار تاریخ اسلام و تشیع، میراث گرانسنگ ادبیات منظوم و اشعار حکیمانه [[:رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان|شاعران]] الهی است. شواهد و قرائن مسلم تاریخی و روایات، سخنان و سیره نورانی پیامبر و ائمه معصومین (ع) بیانگر آثاری از اشعار آن بزرگواران و ارج‌گذاری به شاعران برجسته است، پس از معصومین چهره هایی مثل دعبل‌ها و در قرون اسلامی برجستگانی از فقها این قلمرو را گسترش دادند. حوزه علمیه اصفهان نیز دارای ادیبان و شعرای فقیه و روحانی از گذشته تا کنون بوده است که در جایگاه خود بی نظیر است.<ref>بهشتی نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، فهرست کتاب.</ref>  


فهرستی از شعرای این دیار به شرح ذیل می باشد:{{چندستونه|۴}}
فهرستی از شعرای این دیار به شرح ذیل می باشد:{{چندستونه|۴}}
سطر ۱٬۰۳۲: سطر ۱۶۳:


{{پایان چندستونه}}
{{پایان چندستونه}}
==مدارس علمیه اصفهان==
==مدارس علمیه اصفهان==
[[File:Madrasa of Shah Mosque Isfahan 2014 (5).jpg|thumb|300px|مدرسه مسجدامام، یکی از مدارس ''حوزه علمیه اصفهان'']]
[[File:Madrasa of Shah Mosque Isfahan 2014 (5).jpg|thumb|300px|[[مدرسه علمیه ناصریه|مدرسه مسجدامام]]، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان]]
یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه اصفهان، به خصوص در دوره صفویه، رونق مدرسه‌سازی در اصفهان بود. اکثر این مدارس توسط حاکمان و متحدان آنها ساخته شده است. برخی از این مدارس هنوز موجود و فعال هستند و برخی دیگر نیز به تدریج ناپدید شده‌اند:
{{چندستونه|2}}
*مدرسه امامزاده اسماعیل، دوره [[ایران صفوی|صفوی]]<ref>
{{cite book
|last        = موحدابطحی
|first      = حجت
|author-link =
|date        = ۱۳۷۶
|title      = ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  =
|language    = fa
|volume      = ۲
|pages      = ۱۰۸-۱۱۱
|isbn        =
}}
</ref>
*[[مدرسه جلالیه|مدرسه جلالیه یا احمدآباد]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۱۰۰-۱۰۱
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه الماسیه، دوره صفوی<ref name="bj3292">
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۶۷
|title      = بیان سُبُل الهدایه فی ذکر اعقاب صاحب الهدایه، یا، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر
|url        =
|location    = قم
|publisher  =
|language    =
|volume      = ۳
|page        = ۲۹۲
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه ثقه الاسلام، دوره صفوی<ref name="bj3292" />
*مدرسه شفیعیه، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۱۶۸-۱۷۰
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه شیخ الاسلام، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۱۸۰
|isbn        =
}}
</ref>
*[[مدرسه علمیه ملاعبدالله|مدرسه ملا عبدالله]]، دوره صفوی<ref name="arb72">
{{cite book
|last        = ارباب اصفهانی
|first      = محمدمهدی بن محمدرضا
|author-link =
|date        = ۱۳۴۰
|title      = نصف جهان فی تعریف الاصفهان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ منوچهر ستوده
|language    =
|volume      =
|page        = ۷۲
|isbn        =
}}
</ref>
*[[مدرسه نیماور|مدرسه نیماورد]]، دوره صفوی<ref name="arb72" />
*مدرسه مریم بیگم، دوره صفوی<ref name="arb72" />
*مدرسه شاهزاده‌ها، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = ارباب اصفهانی
|first      = محمدمهدی بن محمدرضا
|author-link =
|date        = ۱۳۴۰
|title      = نصف جهان فی تعریف الاصفهان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ منوچهر ستوده
|language    =
|volume      =
|page        = ۷۳
|isbn        =
}}
</ref>
*[[مدرسه جده بزرگ]] و [[مدرسه جده کوچک|جده کوچک]]، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = نصرآبادی
|first      = محمدطاهر
|author-link =
|date        = ۱۳۷۸
|title      = تذکره نصرآبادی
|url        =
|location    = یزد
|publisher  = چاپ احمد مدقّق یزدی
|language    =
|volume      =
|page        = ۲۲۱
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه فاطمیه، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = رفیعی مهرآبادی
|first      = ابوالقاسم
|author-link =
|date        = ۱۳۵۲
|title      = آثار ملّی اصفهان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  =
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۴۴
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه کلباسی یا قرقچای بیک، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = رفیعی مهرآبادی
|first      = ابوالقاسم
|author-link =
|date        = ۱۳۵۲
|title      = آثار ملّی اصفهان
|url        =
|location    = تهران
|publisher  =
|language    = fa
|volume      =
|pages      = ۴۳-۴۴
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه میرزا تقی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = تبریزی
|first      = محمدزمان بن کلبعلی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۳
|title      = فرائدالفوائد: در احوال مدارس و مساجد
|url        =
|location    = تهران
|publisher  = چاپ رسول جعفریان
|language    =
|volume      =
|pages      = ۴۱-۴۲
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه مبارکیه، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = موحدابطحی
|first      = حجت
|author-link =
|date        = ۱۳۷۶
|title      = ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  =
|language    = fa
|volume      = ۲
|pages      = ۲۲۸-۲۲۹
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه خواجه مَلِک مستوفی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = ایمانیه
|first      = مجتبی
|author-link =
|date        =
|title      = تاریخ فرهنگ اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = دانشگاه اصفهان
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۸۲
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه اسماعیلیه، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = موحدابطحی
|first      = حجت
|author-link =
|date        = ۱۳۷۶
|title      = ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  =
|language    = fa
|volume      = ۲
|page        = ۱۰۶
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه دار العلم، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۱۳۸
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه شاه یا مدرسه مسجد جامع عباسی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = جناب اصفهانی
|first      = علی
|author-link =
|date        = ۱۳۷۱
|title      = الاصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = چاپ عباس نصر
|language    =
|volume      =
|page        = ۱۱۰
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه شیخ بهائی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۳۰۶
|isbn        =
}}
</ref>
*مدرسه میرزا عبداللّه افندی، دوره صفوی<ref>
{{cite book
|last        = مهدوی
|first      = مصلح الدین
|author-link =
|date        = ۱۳۸۶
|title      = اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان
|url        =
|location    = اصفهان
|publisher  = تحقیق، تصحیح، اضافات محمدرضا نیلفروشان
|language    = fa
|volume      =
|page        = ۶۲
|isbn        =
}}
</ref>


یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه اصفهان، به خصوص در دوره صفویه، رونق مدرسه‌سازی در اصفهان بود. اکثر این مدارس توسط حاکمان و متحدان آنها ساخته شده است. برخی از این مدارس هنوز موجود و فعال هستند و برخی دیگر نیز به تدریج ناپدید شده‌اند:<ref>موحدابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، صص108-111؛ مهدوی، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، صص100-101.</ref>


{{پایان چندستونه}}اگرچه با تأسیس [[حوزه علمیه قم]] از اهمیت حوزه علمیه اصفهان در قرن گذشته کاسته شده است، اما مدرسه‌های علمیه این شهر هنوز پابرجاست و طلاب در حال فراگیری علم هستند. برخی از مدارس دینی که در سالهای اخیر در اصفهان تأسیس شده یا از گذشته باقی مانده است و اکنون باز است، به قرار ذیل است:
{{چندستونه|2}}
*[[مدرسه ابراهیم بیک|مدرسه امامزاده اسماعیل]]، دوره صفوی
*[[مدرسه جلالیه|مدرسه جلالیه یا احمدآباد]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه الماسیه|مدرسه الماسیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه حاج شیخ محمد علی ثقه الاسلام|مدرسه ثقه الاسلام]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه شفیعیه|مدرسه شفیعیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شیخ الاسلام]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه ملاعبدالله|مدرسه ملا عبدالله]]، دوره صفوی
*[[مدرسه علمیه نیم آورد|مدرسه نیماورد]]، دوره صفوی
*[[مدرسه مریم بیگم]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شاهزاده ها|مدرسه شاهزاده‌ها]]، دوره صفوی
*[[مدرسه جده بزرگ]] و [[مدرسه جده کوچک|جده کوچک]]، دوره صفوی
*[[مدرسه فاطمیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه حاجی کلباسی|مدرسه کلباسی]] یا قرقچای بیک، دوره صفوی
*[[مدرسه میرزا تقی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه مبارکیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه خواجه الملک|مدرسه خواجه مَلِک مستوفی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه اسماعیلیه]]، دوره صفوی
*[[مدرسه دار العلم]]، دوره صفوی
*[[مدرسه شاه]] یا مدرسه مسجد جامع عباسی، دوره صفوی
*[[مدرسه شیخ بهایی|مدرسه شیخ بهائی]]، دوره صفوی
*[[مدرسه افندی|مدرسه میرزا عبداللّه افندی]]، دوره صفوی
{{پایان چندستونه}}


اگرچه با تأسیس [[حوزه علمیه قم]] از اهمیت حوزه علمیه اصفهان در قرن گذشته کاسته شده است، اما مدرسه‌های علمیه این شهر هنوز پابرجاست و طلاب در حال فراگیری علم هستند. برخی از مدارس دینی که در سالهای اخیر در اصفهان تأسیس شده یا از گذشته باقی مانده است و اکنون باز است، به قرار ذیل است:<ref>جناب، الاصفهان، ص110؛ [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ص306، ایمانیه، تاریخ فرهنگ اصفهان، 144-145؛ ارباب اصفهانی، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، ص ۷۱؛ [[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، ص ۳۱۶-۳۲۳.</ref>
{{چندستونه|2}}
*[[مدرسه چهارباغ]]، دوران اخیر
*[[مدرسه چهارباغ]]، دوران اخیر
*مدرسه سید، دوران اخیر
*[[مدرسه مسجد سید|مدرسه سید]]، دوران اخیر
*[[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر بازار]]، دوران اخیر
*[[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر بازار]]، دوران اخیر
*[[مدرسه صدر خواجو]]، دوران اخیر
*[[مدرسه صدر خواجو]]، دوران اخیر
سطر ۱٬۳۴۰: سطر ۲۰۴:
*[[مدرسه علمیه نوریه|مدرسه نوریه]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه نوریه|مدرسه نوریه]]، دوران اخیر
*[[مدرسه مریم بیگم]]، دوران اخیر
*[[مدرسه مریم بیگم]]، دوران اخیر
*[[مدرسه علمیه الغدیر|مدرسه الغدیر]]، دوران اخیر<ref>جناب، الاصفهان، ص110؛ [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ص306، ایمانیه، تاریخ فرهنگ اصفهان، 144-145؛ ارباب اصفهانی، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، ص ۷۱؛ [[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، ص ۳۱۶-۳۲۳.</ref>
*[[مدرسه علمیه الغدیر|مدرسه الغدیر]]، دوران اخیر
 
{{پایان چندستونه}}
==پانویس==
{{پانویس|۲}}
 
== منابع ==
 
* جناب، علی، الاصفهان، اصفهان: چاپ عباس نصر، 1371.
* [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی، مصلح الدین]]، [[اصفهان دارالعلم شرق(کتاب)|اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان]]، تحقیق، تصحیح، محمدرضا نیلفروشان، اصفهان، 1386.
* ایمانیه، مجتبی، تاریخ فرهنگ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
* [[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی، حجت]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، جلد '''۲'''. اصفهان، 1376.
* ارباب اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تهران: چاپ منوچهر ستوده، 1340.


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
سطر ۱٬۳۶۰: سطر ۲۱۴:
*[https://www.hawzahnews.com/photo/966395/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%AC-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87 گزارش تصویری - نشست روحانیون سازمان بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه اصفهان با دادستان]
*[https://www.hawzahnews.com/photo/966395/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%AC-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AF-%D9%88-%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87 گزارش تصویری - نشست روحانیون سازمان بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه اصفهان با دادستان]
*[https://www.hawzahnews.com/photo/965478/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 گزارش تصویری - نشست هم اندیشی مدیران مدارس علمیه استان اصفهان]
*[https://www.hawzahnews.com/photo/965478/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86 گزارش تصویری - نشست هم اندیشی مدیران مدارس علمیه استان اصفهان]
<br />
==پانویس==
{{پانویس|۲}}
==منابع==
*جناب، علی، الاصفهان، اصفهان: چاپ عباس نصر، 1371.
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی، مصلح الدین]]، [[اصفهان دارالعلم شرق(کتاب)|اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان]]، تحقیق، تصحیح، محمدرضا نیلفروشان، اصفهان، 1386.
*ایمانیه، مجتبی، تاریخ فرهنگ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
*[[سید حجت موحد ابطحی|موحدابطحی، حجت]]، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، جلد '''۲'''. اصفهان، 1376.
*ارباب اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تهران: چاپ منوچهر ستوده، 1340.
*معینی، محسن، مقاله «[http://lib.eshia.ir/23019/1/6641 حوزه علمیه اصفهان]»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام،  بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
*بهشتی نژاد، محمد علی، شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان: پویان مهر، ۱۳۹۱ش.


{{ترتیب‌پیش‌فرض:حوزه علمیه اصفهان}}
{{ترتیب‌پیش‌فرض:حوزه علمیه اصفهان}}
[[رده:حوزه های علمیه در ایران]]
[[رده:حوزه های علمیه در ایران]]
[[رده:حوزه علمیه اصفهان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۲۰

حوزه علمیه اصفهان یکی از قدیمی ترین بزرگترین و پرثمرترین حوزه‌های علمیه در ایران است. هم اکنون بیش از ۴۰ مدرسه در استان اصفهان تحت نظارت مرکز مدیریت حوزه های علمیه استان اصفهان به مدیریت حضرت آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد و زعامت آیت الله حسین مظاهری که از مراجع تقلید می‌باشد، است. در دوران معاصر شهدای روحانی اصفهان که پرورش یافته این شجره مبارکه بودند، همچون نگینی بر تارک این بنای کهن درخشیدند و نشان دادند دارالعلم شرق همچنان زنده، پویا و تأثیرگذار است.

حوزه علمیه اصفهان
مدرسه ناصریه در مسجد امام، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان
مدرسه ناصریه در مسجد امام، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان
تأسیس به‌طور رسمی در قرن ۱۰ هجری
زیرمجموعه‌ها بیش از ۴۰ مدرسه
مکان اصفهان
وب‌گاه وبگاه حوزه علمیه اصفهان


علوم اسلامی رایج در حوزه علمیه اصفهان

بیشتر موضوعات علوم اسلامی به صورت دوره‌ای و در سطوح بسیار بالا در مدارس حوزه علمیه اصفهان تدریس می‌شود که مهمترین آنها به شرح زیر است:

  • علم صرف و نحو
  • علوم قرآنی و حدیث
  • کلام اسلامی
  • علم منطق و فلسفه اسلامی
  • عرفان اسلامی
  • علم هئیت و ریاضیات
  • علم فقه و اصول فقه
  • و نیز درس خارج

عالمان و بزرگان حوزه علمیه اصفهان

پرونده:IMG 9275-1mix.jpg
مدرسه نیم آورد، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان

حوزه علمیه اصفهان یکی از حوزه‌های نادری است که بیشترین مهاجرت علمی دانشمندان و علمای اسلامی را پذیرفته است. در اینجا برخی از دانش‌آموختگان و فارغ‌التحصیلان این حوزه علمیه نام برده می‌شوند:[۱]

دانش‌آموختگان مونث

مراجع برجسته شیعه

برخی از برجسته‌ترین مراجع و فقهای شیعه به مدارج عالی در حوزه علمیه اصفهان رسیدند و سپس برای تکمیل تحصیلات خود به نجف رفتند. اینان شامل:

شخصیت‌های علمی و فقهی

اساتید برجسته حوزه علمیه اصفهان

پرونده:مدرسه چهارباغ اصفهان 04.jpg
مدرسه چهارباغ، یکی از مدارس زیر نظر حوزه علمیه اصفهان

از اساتید به نام حوزه علمیه اصفهان افراد زیر را می توان نام برد:

شعرای حوزه علمیه اصفهان

یکی از گنجینه های پرافتخار تاریخ اسلام و تشیع، میراث گرانسنگ ادبیات منظوم و اشعار حکیمانه شاعران الهی است. شواهد و قرائن مسلم تاریخی و روایات، سخنان و سیره نورانی پیامبر و ائمه معصومین (ع) بیانگر آثاری از اشعار آن بزرگواران و ارج‌گذاری به شاعران برجسته است، پس از معصومین چهره هایی مثل دعبل‌ها و در قرون اسلامی برجستگانی از فقها این قلمرو را گسترش دادند. حوزه علمیه اصفهان نیز دارای ادیبان و شعرای فقیه و روحانی از گذشته تا کنون بوده است که در جایگاه خود بی نظیر است.[۲]

فهرستی از شعرای این دیار به شرح ذیل می باشد:

  1. سید محمد حسینی شهشهانی
  2. عباس خان شیدای دهکردی
  3. سید شفیع شوشتری
  4. علی خان گرگابی
  5. سید جعفر بن محمدامين مرعشی اصفهانی
  6. سيد رضا سجادی گزی
  7. سیدمحمدصادق بن علی نقی موسوی زنجانی اصفهانی
  8. ابوطالب زاهدی لاهیجی
  9. اسدالله ایزدگشسب
  10. سید جلال الدین بهشتی نژاد
  11. سید محمدحسین بن محمود آزاد خاتون آبادی
  12. اسدالله ربانی
  13. کمال الدین خوانساری
  14. سیداسدالله دادخواه بهشتی
  15. محمدربيع خوانساری اصفهانی
  16. عبدالحسین حکیم الهی قمشه ای
  17. سید علی حسامی
  18. سید عبدالله حالی اصفهانی
  19. اسدالله حافظی
  20. سید اصغر هاشم زاده
  21. محمدتقی نوری
  22. سید حسین هاشمی طالخونچه ای
  23. محمدعلی عالم نائینی
  24. سید بحر العطأ مهدوی هرستانی
  25. مرتضی مشايی
  26. محمدجعفر بن محمدحسن اللهی نجف آبادی
  27. طه کافی
  28. سید علی محمد بن محسن مدرس صادقی
  29. سید محمدباقر ثانی بیدآبادی
  30. محمدباقر انوری اصفهانی
  31. سید محمدعلی فصیح الواعظین مارنانی
  32. سید ابوالفضل طباطبایی
  33. محمود بن عباس شیدا
  34. محمدعلی معلم حبیب‌آبادی
  35. محمدعلی نوری
  36. احمد بیان الواعظین
  37. ابوالقاسم اسماعیل بن عباد
  38. عبدالله بن جمال الدین فیض کاشانی
  39. محمدکاظم بن محمدهادی فیض کاشانی
  40. محمد بن صفی الدین فیض کاشانی
  41. ابوتراب فیض کاشانی
  42. مهدی بن محمدحسین فیض کاشانی
  43. سید محمدبن مصطفی حقایق کشفی
  44. ابوالحسن حقایق حبیب آبادی برخواری
  45. محمدابراهیم بن عیسی فیض کاشانی
  46. محمد‌سعید بن محمدباقر حکیم قمی
  47. محمدحسن زلالی خوانساری اصفهانی
  48. رکن الدین مسعود کاشانی
  49. محمدحسین بن حیدرعلی حکیم الهی
  50. علی مدرس زنوزی
  51. محمدحسین حکیم الهی قمشه‌ای
  52. محمدهادی بن محمدمهدی فرزانه
  53. محمدحسین حکیم صفا فریدنی اصفهانی
  54. حسن بن ملای شفائی اصفهانی
  55. محمود بن علی فیض کاشانی
  56. محمدحسن بن بهاءالدین فیض کاشانی
  57. عبدالله بن معین الدین فیض کاشانی
  58. احمد بن علم الهدی فیض کاشانی
  59. سید رحیم منورعلی شاه دهکردی
  60. جلال بن محمد حکیم کاشانی اصفهانی
  61. عبدالمحمود حقیقی
  62. محمدعلی حکیم الهی فریدنی
  63. عباسعلی آذر چالشتری اصفهانی
  64. علی‌محمد حکیم کرونی اصفهانی
  65. محمدعلی سهیلی
  66. سنجدانی
  67. حبیب‌الله بن رجبعلی فریبی طهرانی اصفهانی
  68. محمدشریف بن کلبعلی ورنوسفادرانی اصفهانی
  69. سلیما شیخ‌الاسلام طهرانی
  70. محمد بن محمدمهدی سیفی قزوینی
  71. سیف‌السادات طباطبایی جندقی
  72. رمضان صابر سیچانی اصفهانی
  73. سید محمد‌شفیع مستوفی حسینی مازندرانی
  74. سید رضا بن علی سیادت موسوی
  75. شهاب‌الدین یحیی سهروردی
  76. حسنعلی سوزی ساوجی
  77. عبدالکریم سیمای نطنزی
  78. نصرالله شهاب سمیرمی
  79. محمد بن ابوالقاسم سلیمانی
  80. علی بن محمد سلیم مازندرانی
  81. ابوطاهر صدرالدین احمد بن محمد سلفه اصفهانی
  82. سلونی اردستانی
  83. سید صادق حسینی نطنزی
  84. محمود فزونی
  85. عبدالغفار فریب اصفهانی
  86. سیدابراهیم بن حسین مرعشی آملی
  87. حسین بن سعد آمدی اصفهانی
  88. سید نظام الدین آل یاسین
  89. یوسف آل ابراهیم دهکردی
  90. محمدباقر حسینی نطنزی اصفهانی
  91. سید شمس الدین بن محمدرضا حسینی نایینی
  92. سید علی بن محمدعلی حسینی میبدی
  93. محمدحسن بن محمدعلی فروغی مبارکه ای اصفهانی
  94. محمود بن عبدالصمد فرهنگ
  95. حسن بن غلامحسین فرهنگ
  96. محمدعلی فرهنگ
  97. سید حسن فقیه امامی
  98. ناصح الدین ارجانی
  99. ابوالفتح نظنزی
  100. جعفر آل ابراهیم دهکردی
  101. سید محمد طبیب شعله اصفهانی
  102. اسماعیل غضنفری خوانساری
  103. محمدرضا طبیب سفله شرابی
  104. شاهین کاشانی
  105. سید علی میبدی
  106. محمود شریفی کاشانی
  107. سید محمد باقر عمادالاسلام شفتی
  108. محمد عماد‌الدین کاتب اصفهانی
  109. سید مهدی غضنفری خوانساری
  110. سید محمد تقی غضنفری خوانساری
  111. محمد مخدوم شریفی
  112. عبدالمجید سرشار قهفرخی
  113. محمد رضا شریعت طالخونچه ای
  114. حسین شریف
  115. سید مصطفی شریعت درچه ای
  116. ابوطالب بن محسن غواص قهفرخی
  117. مرتضی قلی خان عمان نائینی
  118. نورالله عمان سامانی
  119. علیرضا حسینی قائنی
  120. محمد سعید سرمد کاشانی
  121. محمد شریف سرمدی اصفهانی
  122. صدرالدین حسینی امامت
  123. نصیرالدین محمد ثانی اصفهانی
  124. سید علی مشتاق اصفهانی
  125. سید حسن حسینی هرندی
  126. سید ناصرالدین حجت نجف آبادی
  127. ابوشجاع ابوبکر محمد بن عبداللطیف خجندی
  128. سید احمد خاوری
  129. عزیزالله خانی
  130. سید حسین نجیبای استرآبادی
  131. ابو محمدعبد الله بن محمد خازن اصفهانی
  132. میر محمدعلی خاتون آبادی
  133. محمدحسین بن محمدصالح حسینی افطسی خاتون آبادی
  134. سید محمدحسین امام جمعه خاتون‌آبادی
  135. مهدی قمبوانی طالخونچه ای
  136. قاضی اسد کاشانی
  137. ابوالقاسم قاضی قراباغی
  138. باقر حمیدی
  139. حبیب الله شیرازی قاآنی
  140. حسن شایق اصفهانی
  141. محسن فیض کاشانی
  142. رحیم قاسمی
  143. جلال الدین حسین قاری اصفهانی
  144. درویش علی قائنی
  145. ابوتراب رئیس الخطاطین اصفهانی
  146. عبدالحسین ادیب فرهمند
  147. سید علی خاتون آبادی
  148. سید محمدحسین خاتون آبادی
  149. سید ابراهیم پوده ای
  150. عباس شاه زیدی
  151. غلامرضا فیروزیان
  152. جلال حیدریه
  153. مقما حلمی اردبیلی
  154. سید یوسف حکیم مازندرانی
  155. بهزاد حبیبی
  156. علی محمد حبیب آبادی
  157. محمدعلی بن درویش عباس حبیب آبادی
  158. محمد احمدی
  159. ابوالمظفر محمد ابیوردی کوفنی
  160. محمود بن یمین الدین طغرایی فریومدی
  161. ابن‌مرده احمد بن محمد اصفهانی
  162. محمدباقر ابوالفقراء گزی اصفهانی
  163. عزالدین علی بن فضل الله رواندی کاشانی
  164. علی محمد شریف اژه ای
  165. ابن فتی سلمان بن ابوطالب نهروانی
  166. ابن مسکویه احمد بن محمد رازی
  167. قاسم بن عیسی عجلی
  168. علی شریف کاشانی
  169. سیدمهدی الحسینی حسین آبادی
  170. محتشم قائنی
  171. محمدابراهیم فیض کاشانی
  172. محمدجعفر فیضی کاشانی
  173. حلمی حامدی شوشتری
  174. محمد حسین روضه خوان حافظ تبریزی
  175. زین العابدین حافظی
  176. حسین بن عبدالصمد حارثی
  177. عبدالصمد حارثی جبل عاملی
  178. محمدابراهیم حاج شریفی خوانساری
  179. علی اکبر حاج شریفی خوانساری
  180. مجتبی حاتمی لنکرانی
  181. سید زین العابدین حسینی لاریجانی
  182. محمد بن ابی طالب حسینی موسوی استرآبادی
  183. سیدرضا حسینی گلپایگانی
  184. تقی الدين محمد حسینی کاشانی
  185. سیدعلی اکبر حسینی
  186. سیدحسن حسینی جرقویه ای
  187. سیدمحمدحسین حسینی اصفهانی
  188. قاسم ابهری
  189. شاه‌طاهر حسینی دکنی
  190. سید محمدحسین بن سید ابراهیم حسینی بهشتی
  191. عبدالرسول قائمی
  192. سید حسن حسینی برزانی
  193. اسماعیل فیضی قمصری
  194. محمدحسن فیض کاشانی
  195. معزالدین محمدفیضی اصفهانی
  196. نظام الدین علی فیض کاشانی
  197. ابوالحسن جوهری
  198. کمال الدین چلبی بیگ تبریزی
  199. حسین جوهری فرد اصفهانی
  200. عبدالرحیم بن عبدالحسین حائری فصولی
  201. محمدحسن حکیم
  202. میرزا محمدهاشم چهارسوقی
  203. میرمحمدتقی چهارسوقی
  204. سید محمدهادی چاکر کاشانی
  205. محمدمحسن بن محمدرفیع گیلانی اصفهانی
  206. محمدتقی بن محمدقاسم جیلانی
  207. محمد ادیب‌زاده اشراقی
  208. ابوالقاسم همدانی ذوالریاستین
  209. سالک الدین محمد حموئی یزدی
  210. حسین ادیب سرشکی
  211. محمدابراهیم جوهری
  212. محمدحسن جناب
  213. مصطفی قلی سینا کرونی
  214. علی بن اسماعیل فنای اصفهانی
  215. علی‌محمد ادیب بیضائی
  216. محمدابراهیم ادیب
  217. رضا جولاه اصفهانی
  218. محمد ابراهیم جواهری
  219. رحیم یغمای جندقی
  220. محمدباقر ادیب گلپایگانی
  221. محمدعلی جناب فاضل
  222. جمالی کاشانی
  223. سید ابوالحسن طباطبایی زواره‌ای
  224. عبدالکریم اشراق بیرجندی
  225. عباسعلی ادیب حبیب آبادی
  226. جلال‌الدین بن جعفر جعفری کوهپایه‌‌ای اصفهانی
  227. سید جعفر جعفریان
  228. ابراهیم ادهم عزلتی خلخالی
  229. سید احمد جعفری
  230. سید محمد حسینی خوراسگانی
  231. سید محمدباقر حسینی
  232. نعمت الله حبیبی
  233. ابراهیم آرتیمانی ادهم
  234. سیدحسین فقیهی یزدی
  235. علی اصغر حبیبی
  236. ابراهیم جعفری
  237. سیدعلی حسینی رفیعی پور علوی
  238. عبدالله مرعشی اصفهانی
  239. سید حسنعلی حسینی نائینی
  240. جلال‌الدین حسینی موید الاسلام
  241. داوود حسنی طوسی اصفهانی
  242. حسن بیک تهرانی
  243. سیدحسین حسرت نائینی
  244. سید مرتضی حسامی
  245. سید محمدحسن حسامی
  246. حبیب الله شریف ساوجی کاشانی
  247. محمدسعيد بن محمدصالح اشرف مازندرانی
  248. محمداشرف علوی عاملی
  249. عبدالعلی سرشاد قهفرخی
  250. عبدالرزاق اشراق اصفهانی
  251. عبدالله اشتهای اصفهانی
  252. محمدصالح سامعای مازندرانی
  253. صفی الدین محمد سپهری زواره ای
  254. مهدی اسماعيلی
  255. محمد اسماعيلی
  256. علی عنایتی
  257. محمدعلی اسلامی
  258. ابوعبدالله خطيب اصفهانی
  259. محمدحسن بن جواد ادهم
  260. عباس فرات یزدی
  261. محمدحسین غروی اصفهانی
  262. حیدرعلی سرحدی قهفرخی
  263. عبدالرزاق اخضر زفره ای
  264. سید محمدباقر مجتهد گنجه‌ای
  265. اسماعیل فدایی آستانه ای
  266. شجاع‌الدین غضنفر کله‌جاری
  267. رمضان جانثاری لادانی
  268. محمدحسین فدای اصفهانی
  269. مهدی جزینی درچه ای
  270. سید هاشم سادات موسوی
  271. میر زین الدین جنتی جزی
  272. فخر شوشتری
  273. محمد بن هادی نائینی
  274. نجیب الدین جرفادقانی
  275. ناصح بن ظفر جرفادقانی
  276. احمد اشتری جوشقانی
  277. محمد غروی کاشانی
  278. ابوعامر جرواآنی اصفهانی
  279. رضا اشتری
  280. ابوالحسن علی بن محمدفتونی عاملی اصفهانی
  281. ظفرعلی جرأت اصفهانی
  282. محمد جبعی شحوری
  283. محمداسير گلپايگانی
  284. اسدالله اسماعيليان دهاقانی اصفهانی
  285. قطب‌الدین سحری خوانساری
  286. محمدمهدی‌ استرآبادی
  287. محمدتقی جامی
  288. عبدالرحمان جامی
  289. نورالدین محمد اخباری
  290. محمدهاشم همدانی
  291. فرید الدین احول
  292. حفيظ استرآبادی‌اصفهانی
  293. سيدمحمد‌ازهر محمدآبادی
  294. سید علی‌اکبر حسینی حائری کاشانی
  295. محمدامين ازل اصفهانی
  296. محمد حسينی ازل قمی
  297. احمدرضا غفورزاده ورنوسفادرانی
  298. محمدتقی سپهر کاشانی
  299. سید محمد فاتحی برزانی
  300. سیدعلی اکبرفتوحی طباطبائی زواره ای
  301. ملا هادی سبزواری
  302. سیدحبیب الله فتوحی طباطبایی زواره ای
  303. حیدرعلی فایض اردبیلی
  304. ابن سینا
  305. نصرالله اردبيلی
  306. بديع‌الزمان اردستانی
  307. سیدابراهیم اردوبادی
  308. سيد‌ محمدسعيد حسینی اردستانی
  309. شمس‌الدين محمد اردستانی
  310. محمد اردكانی
  311. محمدعادل اردستانی
  312. سید محمدباقر احمدی
  313. محمد نعیم سدهی اصفهانی
  314. سیدمحمد احمدی فروشانی
  315. سیدمحمد باقر محزون سدهی اصفهانی
  316. عبدالمولی اصفهانی
  317. مهدی آقازاده گلپایگانی
  318. محمدابراهیم آقازاده
  319. محمدهاشم حسینی موسوی صفوی
  320. آقاحقی خوانساری
  321. ابوالبقاء بن شاه ابوالولی موسوی ابرقویی
  322. سید ابوالحسن آل رسول شمس آبادی
  323. باقر آل ابراهیم دهکردی
  324. سید محمد فقیه احمدآبادی
  325. سید عباس فقیه احمدآبادی
  326. حبیب الله فضائلی
  327. سید ابوالفضل فصیحی چادگانی
  328. محمدرضا بیضایی
  329. ابوالقاسم علی بن حسن شافعی دمشقی
  330. علیرضا رفعت اصفهانی
  331. محمدبن علی حرفوشی شامی عاملی
  332. سید فضل‌الله حجازی قمشه ای
  333. ابوتراب حجاب اصفهانی
  334. محمدتقی آقانجفی اصفهانی
  335. ابوالحسن محمدبن احمد بن طباطبا اصفهانی
  336. سلمان حسابی نطنزی
  337. حسین مسرور سخن‌یار اصفهانی
  338. عباس ابرندآبادی يزدی حائری
  339. محمدحسین آیتی
  340. سید جعفر بن محمدحسین آیت میردامادی سدهی
  341. غلامحسین آهنی
  342. سیدحسین بن محمد علوی آوی
  343. عبدالرحمان سخاوتی
  344. ابراهیم آریانی نجف آبادی
  345. محمد حسن آرندی نائینی
  346. سیدمحمد فصیح الزمان شیرازی
  347. محمودبیک فسونی تبریزی
  348. تقی الدین محمد حزنی اصفهانی
  349. محمد آرانی
  350. کمال الدین حسین فسوی شیرازی
  351. حسن آقایوسف آرانی
  352. سید محمد رضا آتش فریدنی
  353. محمدحسین آجری یزدی
  354. احمد آبشاهی
  355. محمدحسن بن یعقوب آبابا
  356. سیدمحمدحسن سید آقائی( فانی یزدی)
  357. جوادفانی باکویی
  358. سید محمدرضا فانی موسوی هندوستانی
  359. ابوالحسن بن محمدکاظم صفای جاجرمی اصفهانی
  360. محمدباقر بن هدایت‌حسین جابری نائینی اصفهانی
  361. محمدفروغی اصفهانی
  362. بدرالدین جاجرمی
  363. محمد جاسبی
  364. محمدباقر مشیرالملک فاطمی طباطبائی نائینی
  365. محمودفرساد اردکانی
  366. محمدابراهیم همدانی
  367. ابوتراب ثقه الاسلام نایینی
  368. سیدمحمد فرزانه
  369. علی نقی فرزانه
  370. محمدفراهتی کاشانی
  371. سیدحسن طباطبایی زواره‌ای
  372. جعفر ساغر کنگاوری
  373. محمدابراهیم ساغر
  374. محمدجعفر سالک یزدی
  375. سید محمدحسن زنوزی خوئی
  376. محمدتقی جامع نائینی
  377. سید محمدعلی طباطبایی وفا زواره ای
  378. حبیب‌الله نیر اصفهانی
  379. ابوطالب فندرسکی
  380. رجبعلی تبریزی
  381. ابوالقاسم میر فندرسکی
  382. ابوالحسن فاضلی چالشتری
  383. فاضل کاشانی
  384. سید اسدالله فاضل
  385. محمدحسین فائق نیسیانی
  386. محمدنصیر فایض ابهری
  387. محمدحسین فارسی شیرازی
  388. سید روح اللّه كشفى
  389. عباس فایض شمس آبادی
  390. محمداسماعیل ذبیحی یزدی
  391. جمال الدین قدسى
  392. محمدكاظم مروج بیـدآبادى
  393. محمدرضا حسام الواعظین
  394. عبدالحسین قدسی
  395. سید محمد رضوی خوانساری
  396. محمدباقر فقیه ايمانى
  397. فریدون فاضل
  398. سید فخرالدین روضاتی
  399. نورالدین محمد حسین مجلسی چهره اصفهانی
  400. محمدباقر بهاء خواجویی اصفهانی
  401. محمدرفیع طباطبایی نائینی
  402. فتح‌الله جلالی
  403. حسن جابری انصاری
  404. سید بهاءالدین رضوی خوانساری
  405. جهانگیر خان قشقایی
  406. اسداللّه قمشه‌ای
  407. سید محمدباقر خوانساری
  408. سید محمدحسین مدرس صادقی
  409. عبدالجواد خطیب
  410. محمدباقر واثق همدانی
  411. عبدالکریم گزی
  412. سید محمد نجم‌الواعظین موسوی خواجویی
  413. سید محمدتقی مستجاب الدعوه اصفهانی
  414. یحیی مدرس بیدآبادی
  415. محمد همامی اصفهانی
  416. محمد هادوی
  417. علی مشفقی
  418. جلال‌الدین همایی
  419. زین‌العابدین موسوی خوانساری
  420. نجم‌الدین فاضل نوری
  421. محمداسماعیل حیرانی اصفهانی
  422. احمد صدرى مدرس ابهرى زنجانى
  423. سید محمدعلی مبارکه‌ای
  424. مهدی دولت آبادی
  425. سید مصطفی موحد محمدی
  426. علی اکبر نعمت اللهی
  427. آقا حسین خوانساری
  428. محمد حسین ضیاء اصفهانی
  429. محمد مسیح
  430. احمد منظور خوانساری
  431. علی محمد بن محمدعلی اژه‌ای
  432. نصرالله مسائلی
  433. محیی الدین محمد سُها
  434. سید عبدالوهاب مرشد اصفهانی
  435. سید عبدالرسول بزمی اصفهانی
  436. مرتضی عبد علی نعمت اللهی
  437. محمدحسین امین سیچانی
  438. بهاءالدین بن علی برهانی اصفهانی
  439. سید محمدبدیع موسوی درب امامی
  440. عبدالجوادبن عبدالرحيم باغبادرانى اصفهانى
  441. بابا رکن الدین
  442. حسن اهتمام
  443. احمد اهتمام
  444. نورالدین اشنی
  445. عبدالحسین محلاتی
  446. سید عبدالله ثقه الاسلام مدرس صادقی
  447. محمد رضا تنکابنی
  448. غلامرضا گورتانی
  449. بهاءالدین فاضل نوری
  450. محمدکاظم غمگین اصفهانی
  451. محمدحسین عنقا
  452. کمال الدین عاکف مجلسی
  453. محمدعلی عارفچه
  454. ابوالقاسم ذوقی
  455. عباسعلی معین الواعظین
  456. محمد فقیه دهاقانی
  457. محمدرضا نجفی مسجدشاهی
  458. حیدرعلی صلواتی
  459. سید طه بهشتی
  460. سید احمد بهشتی
  461. سید محمدتقی موسوی احمدآبادی


مدارس علمیه اصفهان

پرونده:Madrasa of Shah Mosque Isfahan 2014 (5).jpg
مدرسه مسجدامام، یکی از مدارس حوزه علمیه اصفهان

یکی از ویژگی‌های حوزه علمیه اصفهان، به خصوص در دوره صفویه، رونق مدرسه‌سازی در اصفهان بود. اکثر این مدارس توسط حاکمان و متحدان آنها ساخته شده است. برخی از این مدارس هنوز موجود و فعال هستند و برخی دیگر نیز به تدریج ناپدید شده‌اند:[۳]

اگرچه با تأسیس حوزه علمیه قم از اهمیت حوزه علمیه اصفهان در قرن گذشته کاسته شده است، اما مدرسه‌های علمیه این شهر هنوز پابرجاست و طلاب در حال فراگیری علم هستند. برخی از مدارس دینی که در سالهای اخیر در اصفهان تأسیس شده یا از گذشته باقی مانده است و اکنون باز است، به قرار ذیل است:[۴]

پیوند به بیرون


پانویس

  1. معینی، «حوزه علمیه اصفهان»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام.
  2. بهشتی نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، فهرست کتاب.
  3. موحدابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، صص108-111؛ مهدوی، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، صص100-101.
  4. جناب، الاصفهان، ص110؛ مهدوی، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، ص306، ایمانیه، تاریخ فرهنگ اصفهان، 144-145؛ ارباب اصفهانی، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، ص ۷۱؛ موحدابطحی، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، ج2، ص ۳۱۶-۳۲۳.

منابع

  • جناب، علی، الاصفهان، اصفهان: چاپ عباس نصر، 1371.
  • مهدوی، مصلح الدین، اصفهان دارالعلم شرق: مدارس دینی اصفهان، تحقیق، تصحیح، محمدرضا نیلفروشان، اصفهان، 1386.
  • ایمانیه، مجتبی، تاریخ فرهنگ اصفهان، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
  • موحدابطحی، حجت، ریشه‌ها و جلوه‌‌های تشیع و حوزه علمیه اصفهان در طول تاریخ، جلد ۲. اصفهان، 1376.
  • ارباب اصفهانی، محمدمهدی بن محمدرضا، نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تهران: چاپ منوچهر ستوده، 1340.
  • معینی، محسن، مقاله «حوزه علمیه اصفهان»، شماره۶۶۴۱، دانشنامه جهان اسلام،  بنیاد دائرة المعارف اسلامی.
  • بهشتی نژاد، محمد علی، شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان: پویان مهر، ۱۳۹۱ش.