نورالدین اشنی

شیخ نورالدین اشنی( ۱۳۲۱ ق-1398ق) فرزند محمدحسین، از واعظین و سخنوران اصفهان است. وی فقیه، حقوقدان، مدرس حوزه علمیه اصفهان، امام جماعت مسجد سید اصفهان و در زمره روحانیون تجدد گرا و اولین روحانی بود که در رشته حقوق تحصیل کرد و وکیل دادگستری شد.

مرحو م شیخ نورالدین اشنی فرزند مرحوم آیت الله محمد حسین قودجانی اشنی می باشد .

زندگی‌نامه

ولادت

وی در سال ۱۳۲۱ قمری مطابق با ۱۲۸۲ شمسی در «أشن»، از روستاهای شهرستان« کرون» اصفهان، در خانواده‌ای علمی چشم به جهان گشود. مهدوی، تولد وی را در نجف اشرف می­ نویسد.

خاندان

پدر او، مرحوم آیت الله شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی، از دانش‌آموختگان حوزه علمیه اصفهان و نجف اشرف و از دوستان صمیمی مرحوم آیت الله حاج‌آقا حسین طباطبائی بروجردی بود. او در خاندان علم و اجتهاد و بیت فضیلت و اخلاق به دنیا آمد و تحت تربیت و ارشاد پدر و مادر قرار گرفت.

تحصیلات

وی تحصیلات خود را نزد پدر دانشمندش آغاز نمود. او در سه حوزه علمیه اصفهان، قم و تهران به کسب علوم و دانش‌های گوناگون اسلامی از محضر اساتید مختلف پرداخت.

اساتید

برخی از اساتید وی عبارتند از حضرات آیات:

• سیّد محمّدباقر درچه­ ای
• شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی
• شیخ محمّدرضا نجفی اصفهانی
• شیخ عبدالکریم حائری یزدی
• شیخ محمّدعلی شاه‌آبادی( عرفان)
• سیّد محمّد حجّت کوه ­کمره ­ای
• شیخ محمّد حکیم خراسانی
• استاد جلال‌الدین همائی( سطوح و ادبیات)

وی در زمان تحصيل در قم، موفق به اخذ اجازه اجتهاد از سوی آيت االله حاج شيخ عبدالكريم حائری گرديد.

شاگردان

برخی از شاگردان آن فقید راحل، عبارتند از حضرات آیات:

• سیّد ابوالفضل طباطبائی خوراسگانی
• سیّد احمد فقیه ­امامی اصفهانی
• سیّد جواد مقدّس اصفهانی
• شیخ حسین عشاقی
• شیخ حسین یزدی اصفهانی
• سیّد رضا ابوالبرکات
• شیخ صفرعلی شریعت فلاورجانی
• حاج شيخ حسين مظاهری
• حاج شيخ احمد قمی نژاد
• بانو علويه زينت السادات همايونی
• بانو مرحومه علويه عفت الزمان امين

معاصران

مرحوم اشنی در اصفهان و در درس مرحوم جلال‌الدین همائی با حضرات آیات سیّد حسن مدرّس، شیخ عباسعلی ادیب و شیخ مرتضی اردکانی هم مباحثه بود. وی همچنین در طول اقامت در شهر مقدّس قم با مرحوم آیت الله سیّد حسن مدرّس‌ هاشمی هم بحث بود. مرحوم اشنی از دوستان صمیمی امام راحل و پنج سال نیز با وی هم حجره بوده و در طول شرکت در درس مرحوم آیت الله شاه‌آبادی، آن را با هم مباحثه می‌نموده­ اند.

جایگاه

جایگاه اجتماعی

او هرچند از چهره هاى ممتاز علمى به شمار مى آمد، توجه خاصـى بـه منبـر و خطابه داشت و با توجه به تسلّطش بـه فقه، حكمت، حديث، كلام، تفسير و ذوق شاعرانه و عرفانى، منبرها و سخنرانى هاى جذّاب و گيرايى داشت و الحق عالمی جليل و واعظی فصيح و شيرين بيان بود. ویژگی دیگر خطابه های او، مخالفت صریح با ظلم و فساد رژیم شاهنشاهی بود که آشکارا با بی­ حجابی و بی­ عفتی و ستمها و بیدادهای آن روزگار مبارزه می­‌کرد. به همین سبب، چندین بار از سوی اداره شهربانی وقت اصفهان، احضار شد.

استاد جواهری در مورد مجالس و منبرهای وی می‌­نویسد:

«از علمای جامع معقول و منقول که فقه و اصول و منظومه حکمت را تدریس می­ کرد. مدتها مدرس مدرسه صدر بود. در سی سال آخر عمرش منبر هم می رفت و بیان خوبی داشت و مردم از او دعوت می کردند که برای آنها سخنرانی کند. چند سال در ماه رمضان بعدازظهر در مسجد نو بازار اصفهان سخنرانی می کرد.»

آثار و فعالیت ها

آثار

نامه امام خمینی (ره ) به آیت الله نورالدین اشنی

در آثار مکتوب مرحوم شیخ نورالدین اشنی که حدود چهل عنوان کتاب و رساله کوچک و بزرگ می‌باشد، قرآن، حدیث و کلام اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. وی بیش از بیست عنوان از آثار خود را به تفسیر قرآن اختصاص داده است.

رساله ی دانش بشر

برخی از آثار مکتوب مرحوم اشنی، عبارت است از:

• تفسیر آیه مبارکه نور
• شفاعت در قرآن
• بلاد معیّنه در قرآن
• احکام قرآن
• رساله فوز فیضی در بيان جبر و تفويض و امر بين الامرين
• رساله اصول دین ساده، همراه با تمثيل و استنتاج در هر فصل
• رسـاله در رد شبهات وارده بر مهدويت
• رساله ى دانش بشر و نفس روح انسانی
• رساله امروز و فردا
• رساله ای مشتمل بر موضوعات متنوع فقهی، كلامی، اخلاقی به فرزندان و نزديكان
• رساله جهان دانش و حيات و زندگی
• رساله در نكات و خاطرات
• رساله نوروز يا روز نو

از دیگر آثار وی می توان به شرح احاديث متعدد و رساله هـاى متعدد اشاره نمود. در لابلاى برخـى از رسـائل و يادداشـت هـاى شخصـى او، اشعارى از وى يافت شده كه با ذكر تاريخ و زمان آن سروده، آورده است كه از آن جمله ابياتى است كه در مدح حضرت اميرمؤمنان(ع) سروده است. تراوش قريحه نورالدين قودجانی در نوزدهم رمضان 1393ق:

گربگويم آفتابی يا علی گويندازآن روشنتراست		ور بگويم رهبری گويند فزون از رهبر است
گر كه نزد عاقلان گويم دَهُم عقل است علی		جمله گويندم كه بر كل عقول او سرور است

فعالیت ها

مرحوم اشنی در دو مدرسه صدر بازار، حوزه علمیه امام صادق (علیه السلام) و مسجد نوبازار اصفهان و حتی منزل شخصی خویش کتاب‌هایی چون «قوانین ­الاصول»، «فرائدالاصول»، «کفایة­الاصول»، «منظومه» حاجی سبزواری و «اسفار» ملّاصدرا را تدریس می‌نمود و همچنین یکی از مدرّسین مدرسه چهارباغ اصفهان بود. حاج شيخ نورالدين قودجانی با اينكه مقام علمی و ولایی داشت و تدريس نيز می نمود، به تبليغ آيين مبين اسلام و سخنرانی در مجالس عمومی و خصوصی و حتی به كار وكالت نيز اشتغال داشت و سر دفتری اسناد رسمی در گلپايگان و اصفهان و سرپرستی سازمان جوانان اسلامی را نيز به عهده داشت. همچنین وی از آن جایی که در فلسفه و تفکر جدید غربی نیز مطالعه و تحقیق کرده بود، مدتی سرپرستی سازمان جوانان اسلامی اصفهان را به عهده داشت و برای روشنفکران و متجدّدان، سخنرانی می‌­کرد. از وی سلسله مقالاتی در روزنامه طوفان به یادگار مانده است.

وفات

وی سرانجام در ساعات آغازین روز دوازدهم ذیقعده سال ۱۳۹۸ قمری مطابق با بیست و سوم مهرماه ۱۳۵۷ شمسی، در پی سکته قلبی، در اصفهان چشم از جهان فروبست و جسمش پس از تشییع، در تکیه میرزا ابوالمعالی کلباسی، در تخت فولاد اصفهان، جنب قبر پدر بزرگوارش آرام گرفت.

منابع

• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.

• لطفی، عليرضا(حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.

• قاسمی، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، اصفهان: کانون پژوهش، چاپ اول، ۱۳۸۸.