این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

احمد منظور خوانساری

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
M,a-khansariiiii.jpg
اطلاعات فردی و علمی
نام کاملاحمد خوانساری
شهرتمیرزا منظور
تاریخ وفات۱۳۲۳
مدفنتکیه مادر شاهزاده
اساتیدشیخ محمد باقر نجفی
آثاربشری للزّائرین، تبصرة النّاظرین، تذکرة المتّقین، ذکری للذّاکریپ، و..
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
اجتماعیخطیب، نویسنده، واعظ، و...


حاج میرزا احمد خوانساری معروف به «میرزا منظور» فرزند ملاّمحمّدرضا خوانساری، عالم فاضل و شاعر واعظ کثیرالتّألیف است.

زندگی نامه

میرزا احمد خوانساری از فضلای اهل منبـر و از شـعرای اواخـر قـرن سيزدهم و اوايل قرن چهاردهم هجری است. از اساتيد وی آيت اللّـه شـيخ محمـدباقر نجفی را می شناسيم. وی از خطبا و واعظان و نويسندگان مورد عنايت حاكم اصفهان ظـلّ السـلطان بـود .

چنانكـه خـود می نويسـد:

«ظـلّ السـلطان از كـنج خانه ی عزلت و زاويـه ی ويرانـه ی ذلّت، حالت منظور ضعيف تر از مور را شنوده، طلبش نمـوده و منظـور نظر عنايات ملوكانه اش من جميـع الجهات فرمود كه بيشتر از پيشتردر تأليف اخبار و آثـار و جمـع وتصنيف مناقـب اهـل البيـت(علیهم السلام) اظهـاراهتمام نمايم»[۱]

او در هر مجلس يكی از مصائب را به نظم و متن عربی مقتل ذكر نموده است.[۲]

از اشعار اوست:

منکر حسن خدا تو گویی کور استزان که از پرتو روی تو جهان پرنور است
***
چشم خفّاش گرت فاش نبیند چه کند؟که وی از ظلمت چشم و دل خود مستور است
***
هستی دوست، خودش شاهد بر هستی اوست مهر و امهر دلیل و مثلی مشهور است

فرزندان

میرزا منظور فرزندی به نام میرزا محمدرضا شریف مشهور به میرزا آقا داشته که کتاب عمده المصائب پدر را در سال 1302 ق در 640 صفحه به طبع رسانده است. و همچنین دختری فاضله داشته که عالم فاضل محمدحسن مشهور به جناب او را تزویج نموده است.

آثار

کتب زیادی در احادیث و اخبار و مصائب تألیف نموده، و برخی از آن ها را به طبع رسانده است که از آن جمله است:

1. بشری للزّائرین

2. تبصرة النّاظرین

3. تذکرة المتّقین

4. تبصرة الرّائین، مجموعه قصاید و غزلیّات واشــعار فصــحای عــرب در مناقــب اهــلبيــت(علیهم السلام) و تفســير آن بــه فارســی منظــوم [۳]

5. خلاصه المقاصد فی تاریخ الاماجد

6. ذکری للذّاکریپ

7. زبدة النّوائب المصائب كه بـه نام ظلّ السلطان نگاشته شده و در سال 1310 بـه چـاپ رسـيده و در آغـاز آن بـه اجازه ی روايتی آيت اللّه شيخ محمدتقی آقا نجفی به تاريخ سوم ربيـع الثـانی 1309 وتقريظ آيةاللّه آخوند ملا محمدحسين كرمانی به تاريخ بيست وپنجم صفر 1309 نقل شده است و خلاصه ای از كتاب منظورالائمه ی اوست و مشتمل بر 110 مجلـس كـه در سال 1307 تأليف كرده است.[۴]

8. زبدة المصائب، مطبوع

9. عمدة المصائب، مطبوع

10. عنوان الرّزیه فی بیان القضیّه من ذریّه النّبویّه

11. فلاح الامامه فی تاریخ ثامن الائمّه

12. فصلین یا بهار و خزان[۵]

13. کتابی در اسامی اولاد حضرت زهرا (سلام اللّه علیها)

14. کتابی در مواعظ

15. مصباح الامّه فی تاریخ امّ الائمّه

16. منتخب مخزن الاسرار و مجمع الاشعار [۶]

17. منظور الائمّه در ترجمه مجلّد دهم بحارالانوار در چهار جلد (که عبارت از شماره های 11، 13، 15 و 18 می باشد)بـا عنـوان هـای

الف: مصباح الامه فی تاريخ امال ائمه

ب: فلاح الامة فی احوال ثانی الائمـه

ج: مفتـاح الغمة فی تاريخ اب الائمه

د: يوميه در وقايع ايام سال كه منسـوب بـه انبيـاء و امـام (عليه السلام) است

18. مفتاح الغمّه در تاریخ الائمّه

19. یومیّه که وقایع الایّام است [۷]

وفات

وی در حدود سال 1323ق وفات یافت، و در تکیه مادر شاهزاده مدفون گردید.[۸] محل دفن او امروز معلوم نيست و گويند وی در سرداب جنوبی تكيـه دفـن گرديده است. [۹]

پانویس

  1. لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان،ص601
  2. خوانساری، عمدة المصائب، مقدمه؛ بخشی، تذكره شعرای خوانسار، ص174-175.
  3. متقی، فهرست کتابهای چاپ سنگی کتابخانه میر جلال الدین محدث ارموی، ج1، ص611.
  4. منظور خوانساری، زبده النوائب، ص10؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج1، ص411.
  5. درایتی، فهرستواره دست نوشته های ایران، ج2، ص547؛ همو، فهرستگان نسخه های خطی ایران، ج6، ص166.
  6. غلامی جلیسه، تاریخ چاپ سنگی اصفهان، ص412.
  7. لطفی،تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان،ص602
  8. مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص77-78؛ همو، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص242-243؛ همو، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص93؛ بخشی، تذکره شعرای خوانسار، صص177-175؛ دانشمندان خوانسار، صص233-231.
  9. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج4، صص356-360.

منابع

  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394.
  • مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.
  • لطفی، علیرضا (حامد اصفهانی)، کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان : معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان،1390.