علی اکبر نعمت اللهی

حاج ميرزا على اكبر نعمت اللّهى(1288ق- 1352ق) شاعر متخلّص بـه موافـق، عالم فاضل عارف کامل، از ادباء و عرفای قرن چهاردهم هجری است.

زندگی‌نامه

ولادت

میرزا علی اکبر در شب پنجشنبه 15 شوال1288ق به دنیا آمد.

خاندان

وی فرزند میرزا اسماعیل نعمت اللهی ابن حاج میرزا محمد ابن آقا میرزا ابوالقاسم مدرس از خاندان سادات حسینی خاتون آبادی اصفهانی است. جد اعلای او میر ابوالقاسم، مدرس مدرسه چهارباغ و جامع جدید عباسی بود و امام جماعت مسجد شاه را بر عهده داشت .

پدرش، حاج میرزا اسماعیل منصب پیشوایی داشت و حدود دوازده سال راهنمایی سلسله نعمت اللهی اصفهان را بر عهده داشت.

تحصیلات

او تحصیلات خود را در ادبیات و فقه و اصول و فلسفه و عرفان نزد اساتید نامدار اصفهان به پایان برد. به دليل اينكه در خانواده اى عرفانى و زاهد به دنيا آمده بود از اوايل جوانى در طريق سير و سلوک پا نهاد و در خدمت عمویش میر محمّدهادی پاقلعه ای (هادی علی شاه) (متوفى 11 رجب 1311ق) كسب علم نمودو به تصفيه نفس و تزكيه باطن پرداخت و رياضت هاى فراوان را متحمّل شد.

وی مدتی نیز حکمت الهی را نزد حکیم ربانی جهانگیرخان قشقایی فرا گرفت.

سيّد محمدحسـين خـاتون آبـادى مـتخلص بـه آزاد در مـورد وى مى نويسد:

مردى عالم و كامل و فاضل بود و در فقه و حديث و تفسير و كلام مهارتى تمـام داشت و قصايد و غزليات آبدارش نمونه طبع سرشار اوست.در هیئت و علم کواکب دستی داشت و منشآتش را کمتر کسی می نگاشت.

سفرها

او مدّتی در مشهد مقدّس و زمانی در تهران بود. همچنین دو سفر به مکّه معظمه نمود و حج به جای آورد. آنگاه به خدمت میرزا علی ذوالرّیاستین شیرازی (وفاعلی شاه) قطب سلسله نعمت اللهی در آن عهد درآمده و ارادت بدو داد و از او لقب «موافق علی شاه» گرفت و تخلّص شعری خود را از «فانی» به «موافق» تبدیل کرد.

آثار و فعالیت‌ها

آثار

میرزا علی اکبر دارای جزوه ها و رسالات متعدّدی است و مخصوصا شرحی در موضوع عهد و میثاق و بیعت تدوین و به زبان قلم، مقام فضل و مراتب علمی خود را تا اندازه ای تعیین فرموده است.

او منظومه‌های عرفانی و قصایدی درمدح و منقبت اهل بیت(ع) سروده و دیوان اشعارش به چاپ رسیده است. دیوان موافق یک بار در سال 1329ش و بار دیگر در سال 1409ق به خط محمّدابراهیم کشوری زاده چاپ افست شده و میرزا عبدالحسین ذوالریاستین مقدّمه ای در شرح حال سراینده دیوان نوشته است.

از اشعار اوست:

نبود به غيـر دوسـت كـس انـدر سـراى دل		آرى درون دل نبــــود جــــز خــــداى دل
گفتـيش عـرش اعظـم و زيـن نكتـه بيخبـر		كــز عــرش برتــر آمــده عــالى بنــاى دل

فعالیت‌ها

وی مدتی از سوی «وفاعلی شاه» مأمور ارشاد و دستگیری فقرای آباده فارس و نواحی تابعه گردید و پس از فوت آقا ميرزا عباس پاقلعه‌اى صابرعليشـاه در سال 1350ق از سوی میرزا عبدالحسین ذوالرّیاستین شیرازی (مونس علی) مأموریت ارشاد و هدايت فقراى اصفهان به او واگذار گرديد و منصب شـيخيّت به او اعطا شد.

وفات

وی سرانجام در شب سه شنبه 28 شوال 1352ق درگذشت و در تكيه‌ى آغاباشى تخت فولاد مدفون گرديد.

شاعر معروف، صغیر اصفهانی قصیده ای در رثای موافق سرود که ماده تاریخ فوتش در بیت آخر چنین است:

بنوشت صغیر از پی تاریخ وفاتش

شد مونس صابرعلی آن یار موافق

مرحوم حسام الواعظین نیز سروده:

هاتف الغیبی للتاریخ نادی طالبه

ولذکر الله اکبر یا اولی الدّاءِ دواء

که این بیت بر سنگ مزار وی حک شده است.

منابع

• لطفی، عليرضا (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.
• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.
• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.