این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

سید محمدحسین خاتون آبادی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سید محمد حسین خاتون آبادی ، فرزند عالم جلیل حاج میرزا محمود خاتون آبادی از علما و ائمه جماعت اصفهان بود .

سید محمدحسين خاتون آبادی(ف ۱۳۵۲ه .ق)متخلّص به «آزاد»شــاعر، اديــب، دانشــمند و نسب شناس معاصر است. وی فرزند ميرزا محمود خاتون آبادی از علمــاء و ائمــه ی جماعــت اصفهان بود. [۱]

زندگینامه

وی در غره رمضان ۱۳۱۶ قمری (مقـارن بـا ۱۲۷۴ شمسی) در محله‌ی پاقلعه‌ی اصفهان به دنيا آمد. تحصـيلات خـود را در مدرسـه ی حقايق كه دومين مدرسه ی جديد اصفهان در آن عصر به شمار می‌آمد آغـاز كـرد و سپس به تكميل آن در مدارس قديمی همت گماشت. [۲]مدتی در مدرسه جده كوچك حجره گرفت و پس از آن عازم تهران شد و چندی در مدرسه شـيخ عبدالحسـين و مدتی در مدرسه آصفيه در يكی از حجرات آن ساكن و روزها در مدرسه سيروس به تحصيل علوم جديد پرداخت.

پس از آن به نجف اشرف مشرف گرديد و تا اندازهای فقه و اصول و مختصری حكمت فرا گرفت.چندی هم از روی علاقه به تحصيل طب قديم همت گماشـته و در مطـب ميـرزا عبدالباقی حكيم باشی تلمذ نمود. [۳]

در سال ۱۲۹۸ شمسی به اسـتخدام وزارت فرهنـگ در آمـد و در سـال ۱۳۳۴ شمسی مدير دبستان فردوسی اصفهان شد. [۴] در علوم متعدد بهره‌ای وافر برده بـود و از اين رو آثار قابل توجه ی در حدود پانزده جلد از او به يادگار مانده است.

این شعراز اشعار اوست:

گر شبی گیرم یکف زلف نگار خویش را گویمش شرح پریشان روزگارخویش را [۵]

این شعر از اشعار اوست:

گر صلاح دین و دنیا طالبی ای مرد راهبا خدای خویشتن بگذار کار خویش را
در جهان هرکس بگیسویت نماید یک نظرمی کند آخر پریشان روزگار خویش را
خواهی ار آزاد گردی همچنان «آزاد» روتا توانی بندگی کن کردگار خویش را[۶]

آثار

1 ـ «جنگل مولی» در تاريخ

2 ـ «العالم والتمدن» در شرح يكی از خطبـه هـای نهـج البلاغـه حضـرت علـی (عليه‌السلام) و در مورد پيدايش آدم

3 ـ «اغصان طيبـه »، در شـرح احـوال سـادات و نقـل نسـب نامـه هـای آنـان، نسب شناسی اين محقق و شاعر ارجمند جايگاه ويژهای را در بين شعرای مدفون در تخت فولاد به او اختصاص داده است.

4 ـ مسائل حساب و هندسه برای محصلين مدارس.

5 ـ ديوان اشعار.

او از جمله اعضای انجمن ادبی شيدا بود و در اين انجمن مورد توجـه و تشـويق آخوند ملا عبدالكريم گزی واقع می‌شد و خود از اساتيد شعر و ادب به شمار آمد.

وفات

وی در نوزدهم ذی‌القعده سال ۱۴۰۰ قمری برابر با هفتم مهرمـاه ۱۳۵۹ شمسـی ديده از جهان فرو بست و در تكيه‌ی خاتون آبادی مربوط به خاندان خود، مدفون گرديد.[۷]

از اشعار اوست كه به مناسبت ميلاد باسعادت حضرت ولی عصر عجل اللّه تعـالی فرجه‌الشريف سروده است.

قــم الا يــا ايهــا الســاقی كــه شــد گــاه نشــاط ريـــزد از پســـتان دايـــه ابـــر شـــيرِ انبســـاط
كــرده اطفــال ريــاحين دســت بيــرون از قمــاط وقــت آن شــد تــا بــه طــرف ســبزه انــدازی بســاط
****
دل تهی سازی زغم، وز می كنی لبريز جامموســم عــيش و نشــاط اســت ای نگــار دلفريــب
وی رخـــت بربـــوده از دل صـــبر و آرام و شـــكيبتـا بـه كـی در كـنج عزلـت از تفكّـر سـر بـه جيـب

اشعار زیر بر متن سنگ مزارش حک شده است:

بشــنود هــركس نــوايی از دل شــيدای مــنيـا بـه چشـم دل ببينـد حـال غـم افـزای مـن
ز صــميم قلــب حمــد و ســوره بنمايــد نثــاریاد آرد زيـر خـاك ايـن منـزل و مـأوای مـن

پانویس

  1. مهدوی، سيری در تاريخ تخت فولاد اصفهان. ص ۱۴۶.
  2. مهدوی، تذكره شعرای معاصر اصفهان، ص12.
  3. خاتون آبادی، سيد حسين، طب آزاد، ص10 ،مخطوط.
  4. مرحوم حبيب اللّه فضائلی در كتاب اصحاب رس به خدمت چند سـاله او در ابرقـو نيـز اشـاره داشـته است.
  5. بهشتی نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان ص،245 ؛تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص13
  6. 87. مهدوی: تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص 15 ؛عقیلی، تخت فولاد اصفهان، ص 76.
  7. لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص 41

منبع

  • لطفی، عليرضا (حامد اصفهانی)،تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، ، اصفهان، سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.