محمدحسن بن جواد ادهم

حاج ملا محمدحسن ادهم بیدآبادی قزوینی( متوفی 1351ق) فرزند محمدجواد، معروف به ملا­حسن واعظ، عالم فاضل، واعظ کامل، ادیب، شاعر و از فضلای اهل منبر اصفهان بود. قدرت بیانش با توجه به مهارت در شعر و ادبیات از وی خطیبی توانا ساخته بود.

زندگی‌نامه

خاندان

اعقاب ملا محمدحسن، محمد جواد بن محمد هادی بن احمد بن ادهم بن آقا رضی قزوینی بودند که از مشهورترين نياكان وى، آقا رضى قزوينى است. او از علماى اواخر عصر صفوى و از شاگردان ملاخليل قزوينى و صاحب تأليفات متعدد، از جمله ابطال الرمل، رساله نوروز ى، كحل الابصار و غيره است.

فرزند ملا محمدحسن، حاج ملاا احمد بیان می باشد که در شــرح زندگانى خود يكى از مهمترين عوامل رشد علمى خود را وجود پشتوانه‌اى مانند پدرش دانســته كه در شكل گيرى شخصيت او تأثير بسيار داشته است. در جلد سوم کتاب خلد برین (تاریخ گویندگان اسلام) زندگی­نامه نیاکان خود، بویژه پدرش را آورده که متأسفانه این کتاب چاپ نشده است.

اساتید

ملا حسن واعظ سالها در اصفهان نزد علمای اعلام از جمله فقیه اصولی، آیت ­الله شیخ مرتضی ریزی تحصیل کرد.

وفات

ملا حسن ادهم در شب 27 رمضان سال 1351ق به سن قریب هشتاد سالگی چشم از جهان فرو بست و در تکیه بروجردی واقع در تخت فولاد اصفهان مدفون است.عبارت سنگ مزار وی با جملات عربی، در مدح و ستایش او، از فضایل علمی و معنوی آن عالم وارسته حکایت می­ کند. تاریخ فوت و شعری که توسط فرزندش، بیان­ الواعظین سروده شده، چنین است:

آه که جور فلک پر محن		وای که بی داد سپهر کهن
ریخت مرا خاک مصیبت به سر		بیخت مرا گرد کدورت به تن
باب من دلشدة ناتوان		واعظ خوش لهجة شیرین سخن
دار بقا را ز فنا برگزید		رفت سوی خلد به وجه ­حسن
روانِ اوگشت به جنّت روان		گرفت چون به شاخ طوبی وطن
گفت بیان از پی تاریخ او		« روان جنّت شده روح حسن»

منابع

• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
• بهشتی نژاد، محمدعلی، شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان: پویان مهر، 1391.

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.