عبدالرحیم بن عبدالحسین حائری فصولی

عبدالرّحیم حائری فرزند شیخ عبدالحسین شیخ محمّدحسین صاحب فصول عالم فاضل و ادیب شاعر. [از علمای قرن چهاردهم هجری.]

زندگی‌نامه

عبدالرحیم حائری، معروف به صاحب فصول در دوم ربیع الاوّل 1294ق در کربلا متولّد شده و نزد آقا میرزا محمّدهاشم چهارسوقی، شیخ زین العابدین مازندرانی [و شیخ اسماعیل بروجردی] و دیگران تلمّذ نموده و از اساتید خود و جمعی دیگر از علماء موفق به اخذ اجازه اجتهاد گردید. او سال ها در طهران ساکن و به وظایف روحانیت، از تبلیغ و ارشاد و اقامه جماعت و رسیدگی به امور شرعی مردم و امر به معروف و نهی از منکر و دیگر شئونات روحانیت پرداخت.او از علماء معروف و خوش فکر طهران بود که به واسطه تشکیل جمعیت اخوان اسلامی، خوی و صفات و مسلمانان صدر اسلام را تجدید کرد.

وی به مدت ده سال در اصفهان مشغول تدریس و نماز جماعت و تالیف منظومه هایی در بیع فضولی و درایه و رجال دارند.تفسیر غنائم تبیان در تفسیر قرآن از ایشان است. دیوان اشعارشان چاپ شده است. از اشعار ایشان است:

ملک تسلیم است ملک ایمنی		خالی است از علت ما و منی
اندر ایجا هرکه راهیش است		بیشکی می دان که او درویش است
معنی تسلیم تو ای راه جو		آنکه خود سازی به کل تویض او
جان و دل را واگذار حق کنی		خود زهر پیرایه ای مطلق کنی
دل زهر اندیشه ای سازی تهی		وز غم و شادی دنیا وا رهی
رنج و راحت چون باربر شد یرت		تاج این تسلیم آید بر سرت

آثار

کتب زیر از تألیفات اوست:

1. «بدایع الاحکام در شرایع اسلام»2. «بدر التّنجیم» در تقویم3. «جامع الشّتات» در متفرّقات4. «داستان سلامان و ابسال»5. «دیوان اشعار» به عربی و فارسی6. «رساله در افضلیّت نماز بر ذکر»7. «رساله در بیع وقف»8. «رساله در حکم تشریع احکام دین»9. «رساله در اینکه شریعت سرّ طبیعت است»10. «رساله در این که مراد از ذکر در آیه شریفه «و لذکر اللّه اکبر» نماز است» 11. «رساله در احکام ساکنین قطبین» 12. «غنائم التّبیان» در تفسیر قرآن 13. «رسائل در ردّ صوفیه» 14. «مجمع الاسرار» منظومه در عرفان، مطبوع 15. «مشرق الانوار» منظومه فارسی در ذکر اسرار قرآن، مطبوع 16. «شرح رساله حیّ بن یقظان» مطبوع 17. «ملخص المقال فی احوال الرّجال» مطبوع 18. «ملخص المقال فی نظم مختصر خلاصه الاقوال» مطبوع 19. «منظومه مناسک حج» مطبوع 20. «منظومه درایه و رجال» 21. «موجز المقال» در درایه، مطبوع 22. «ودایع الاسرار و بدایع الأخبار» در مراتب یقین و درجات ایمان. وی سرانجام در شب 6 ذیقعده 1367ق در طهران وفات یافت و در خیابان سلسبیل هاشمی مدفون گردید.

منبع

برگفته از کتاب: مهدوی، مصلح الدین،اعلام اصفهان (کتاب)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.