این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
جمال الدین قدسى
 | |
| اطلاعات فردی و علمی | |
|---|---|
| نام کامل | جمال الدین قدسی |
| زادروز | ۱۲۷۶شمسی |
| تاریخ وفات | ۱۳۵۱شمسی |
| مدفن | تکیه تویسرکانی |
| اساتید | علی مدرس یزدی، شیخ محمد حکیم خراسانی، شیخ محمد باقر الفت، و... |
| آثار | دیوان غمام همدانی، مجموعه انسیت، و.. |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | مدرس، خوشنویس، شاعر، و... |
جمال الدين قدسى(1276ش -1351ش) فرزند آقا ميرزا عبدالحسـين قدسـى خوشنویس اصفهانی شاعر و ادیب دانشمند معاصر است .[۱]
زندگی‌نامه
ولادت
جمال الدین در شب هشتم رمضان سال ۱۳۱۵قمری مطابق با 23 فروردین1276ش در اصفهان متولّد شد.[۲]
فرزندان
فرزند پسر آقا جمال الدین، استاد منوچهر قدسی، شاعر خوشنویس و دانشمند معاصر است. او شاعری خوش قریحه، خوشنویسی زبردست، استادی ادیب و انسانی وارسته بود که عمر خود را به تدریس و تعلیم و تحقیق گذراند. همچنین فرزند دختر آقا جمال الدین به نام عفت قدسی که همسر میرزا عبدالله نیر -برادر میرزا حبیب الله نیر- خواهرزاده میرزا عبدالحسین است و فرزند ذکور مشارالیها دکتر جمشید نیر از استادان دانشگاه در رشته برق است.
تحصیلات
او از سن هفت سالگی در مدرسه ى باقريه(حاج مشیرالملک) و پس از انحلال آن در مدرسه ایمانیه و سپس در مدرسه قدسيه درس خواند و بعداً در حوزه علمیه اصفهان، سطوح را آموخت.
اساتید
اساتید او عبارتند از:
- شیخ علی مدرس یزدی(سطوح)
- شيخ محمد حكـيم خراسـانى(حکمت)
- شیخ محمّدباقر الفت(ریاضیات و فلسفه جدید)
سیره اخلاقی
آقا جمال الدین قدسی در شغل دبیری مردی متعهد و دلسوز و پرکار به شمار می رفت و همچون پدر و عموهایش مردی دیندار و بافضیلت و مردم دار بود و به امانت داری و تقوا شهرت داشت و به خاطر برخی امور چون وصایت، قیمومیت صغار ایتام و حل و فصل اختلافات مورد رجوع قرار می گرفت.[۳] از جمله سندی در دست است که میرزا محمدعلی انصاری فرزند میرزا موسی شیخ الانصار، وی را وصی خود و قیم فرزندانش قرار داده است.[۴]
آثار و فعالیت ها
آثار
وی هرچند دارای قریحه شعر بود اما اشعار کمی سروده است که اغلب در قالب قصیده و ماده تاریخ است.[۵]
در تاريخ فوت مرحوم مدرس نجف آبادى چنين سروده است:
| چو رفت از ايـن جهـان مـولى و سـرور | شــدى دلهــا غمــين و ديــده هــا تــر | |
| بـه ســال و مـاه فــوتش گفــت قدسـى | «مـــدرس رفتـــه دى نـــزد پيمبـــر» |
در فوت جوادمجدزاده متخلّص به صهبا سروده است:
| قدسى به سال فوت جـواد اديـب گفـت | «صهبا به بزم ساقى كـوثر پيالـه گيـر» |
و نيز در تاريخ بناى دبيرستان هراتى سروده است:
| هراتى مدرسى عـالى بنـا كـرد | چنين كاخ عظيمى را بپا كرد | |
| براى كسب علم و فضل و تقوى | بنايى از ره صدق و صفا كرد |
فعالیت‌ها
وی تدریس را قبل از سال 1303ش و در مدرسه قدسیه آغاز کرد. سپس در مدرسه اقدسیه تدریس نمود. از سال 1308ش در دبیرستان صارمیه و از سال 1325ش به بعد در دبیرستان های ادب، اتحاد، سعدی و همچنین دانشسرای مقدماتی دختران اصفهان به تدریس مشغول بود و در کنار آن چندی حسابداری دبیرستان ادب را برعهده داشت.[۶] او پس از درگذشت پدر، مدیریت دبیرستان قدسیه را برعهده گرفت و پس از دولتی شدن این دبیرستان همچنان به مدیریت و تدریس در این آموزشگاه ادامه داد تا این که بازنشسته شد. او علاوه بـر آن در خـارج از محـيط مدرسـه نيـز بـه تكميـل معلومات خود پرداخت.[۷]
آقا جمال الدین، به همراه جمعی از فضلا و دانشمندان اهل معرفت ارادتمند عارف وارسته سید محمد یوسف زاده همدانی«غمام» بودند و دیوان غمام همدانی به همت آقا جمال الدین قدسی در سال1342ق، چاپ سنگی شده و دو رباعی در ماده تاریخ طبع دیوان غمام سروده آقا جمال در آن آمده است.[۸] وی علاوه بر اهتمام بر چاپ دیوان غمام همدانی در سال 1342ق مجموعه« دانشنامه» گردآوری شیخ محمد باقر الفت را نیز به چاپ رسانده است.
افتخارات
وی به خاطر تلاش فوق العاده و تجربه فراوان، از طرف وزارت فرهنگ در سال 1333ش در زمان ریاست بر دبیرستان قدسیه موفق به دریافت نشان درجه سوم وزارت فرهنگ شد و بار دیگر در زمان بازنشستگی به اخذ نشان درجه سوم وزارت فرهنگ نائل آمد.[۹]
وفات
وى در ۱۵ آبان سال ۱۳۵۳ شمسى وفات يافت و در تیکه تویسرکانی در تخت فولاد مدفون شد.[۱۰]
شماری از شاعران اصفهان به مناسبت درگذشت او مرثیه و ماده تاریخ گفته اند از جمله عبدالحمید اوحدی « یکتا» و حسن بهنیا «متین» و سید مجتبی کیوان که چنین سروده و بر سنگ مزارش حک شد:
| نوشــت خامــه كيــوان بــه ســال تــاريخش | «جمال قدسى بگشوده پر به گلشـن قـدس» [۱۱](1353 شمسى) |
پانویس
- ↑ همايى، تاريخ اصفهان(مجلد هنر و هنرمندان)، ص۱.
- ↑ اسناد خاندان قدسی، سند مورخ 4 تیر 1336ش.
- ↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص437-436.
- ↑ اسناد خاندان قدسی، سند مورخ 31 شهریور 1309ش.
- ↑ مهدوی، تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص۳۷۴؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۹۹؛ مهدوی، تخت فولاد یادگار تاریخ: خطی؛ حسینی اشکوری، فهرست فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه میرزا محمد کاظمینی، ج۱، ص۱۸۲؛ عطایی، یادنامه ادب، صص 192-191.
- ↑ مهدوى، تذكره شعراى معاصر اصفهان، ص۳۷۳.
- ↑ اسناد خاندان قدسی، سند مورخ 24 فروردین 1338ش؛ مهدوی، تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص372؛ رجائی زفره ای، یادی از بنیانگذاران آموزشگاه قدسیه، صص821-819.
- ↑ قدسی، دولت دیدار، صص95-94؛ قاسمی، بزم قدسیان، صص344-343.
- ↑ اسناد خاندان قدسی، سند مورخ 9 آذر3 133ش؛ سند مورخ 9 آذر 1338ش.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان،ج۲، ص۳۷۲.
- ↑ لطفی، کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص466.
منابع
- لطفی، علیرضا (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، 1390.
- مهدوی،سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.