این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
محمدسعيد بن محمدصالح اشرف مازندرانی
محمدسعید اشرف مازندرانی فرزند محمد صالح عالم و شاعر پارسی‌گو و دارای كليات اشعار است.
زندگینامه
وی در اصفهان متولد شده است.تحصیلاتش را در خدمت ملا محمد صالح مازندرانی پدر دانشمند خود، میرزا قاضی شیخ الاسلام و آقاحسین خوانساری انجام داده و فنون شعر و ادب را از صائب تبریزی و خط را از عبدالرّشید دیلمی آموخت.
در سال 1070ق پس از آنکه طفل رضیع او محمّد رفیع و جد مادریش ملا محمد تقی مجلسی وفات کردند، همسر و طفل دو ساله خود محمد امین را در اصفهان گذاشته و از خراسان به هند رفت و در آنجا مورد توجه «اورنگ زیب» واقع شده و معلم دخترش «زیب النّساء» متخلص به «مخفی» شده و به او علم و ادب و خوشنویسی آموخت. در سال 1083ق به اصفهان مراجعت کرده و چندی در آنجا بود. عاقبت با خانواده به هند رفته و در «عظیم آباد پتنه» ساکن شده و مورد عنایت حاکم آنجا واقع شد. زینب بیگم، محمّد هادی، میرزا محمّد علی و محمّد امین از فرزندان او هستند که دو نفر اخیر اهل فضل و ادب به شمار می روند.[۱]
[او شاعری وارسته و در کمال صلاح و سداد و درنهایت فضل و رشاد بوده و اشعارش در ایران و هند مقبول و مطبوع خواص و عوام بود. خط نستعلیق را خوش می نوشت. در یکی از مرقع های کتابخانه سلطنتی سابق قطعه ای به خط نستعلیق خوش بدون تاریخ و با رقم «بنده شاه دین اشرف در دارالسلطنه اصفهان مرقوم شد» موجود است که ممکن است از او باشد.] اشرف در نقاشی هم استاد بوده ولی معلوم نیست که نزد چه کسی آنرا آموخته است.
از اشعار اوست:
| جز به جولانگاه خوبان کی توان دیدن مرا | ذره ام در پرتو خورشید پیدا می شوم | |
| خورشید از فروغ رُخَت آب گشت و ریخت | وز شرم رویت آینه سیماب گشت و ریخت | |
| برداشتی نقاب ز رخسار و چون سرشک | از شرم عارضت نگهم آب گشت و ریخت [۲] |
آثار
کتاب «شرح احادیث مستصحبه» را از تألیفات او دانسته اند.کلیات اشعار اشرف در سالهای اخیر به طبع رسیده است و شامل:
- «ساقی نامه»
- «شهرآشوب»
- «قضا و قدر» و چند منظومه دیگر می باشد.
وفات
در اواخر عمر اراده حج کرده و از بنگاله راهی سفر شد اما در شهر «منگیر» از توابع عظیم آباد، در سال 1116ق وفات یافته و همانجا مدفون شد.[۳]
پانويس
- ↑ زندگینامه علّامه مجلسی، ج1، صص 351 و 352؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص670؛ تذکره نصرآبادی، ج1، صص 258 و 259؛ تذکره المعاصرین (حزین)، صص 165-168 و 309-317؛ صحف ابراهیم، صص 54 و 53؛ تذکره شمع انجمن، صص 65-68؛ تذکره نتایج الافکار، صص 54-56؛ تذکره کلمات الشعراء، صص 7 و 8؛ تذکره الشعراء غنی، ص14؛ تذکره هفت آسمان، ج1، صص 158 و 159؛ تذکره مآثر الکرام، ص116؛ الذریعه، ج9، ص 78 و ج12، ص103 و ج17، ص145 و ج19، صص 82 و 228؛ الکواکب المنتشره، صص 314 و 315؛ مرآت الاحوال جهان نما، ج1، صص 132 و 133؛ فیض قدسی، صص 216 و 217؛ شهرآشوب در شعر فارسی، ص69؛ کاروان هند، ج1، صص 62-74؛ دانشمندان و رجال مازندران، ص24؛ احوال و آثار خوشنویسان، ج1، صص 773-775؛ الکواکب المنتشره، صص 314 و 315؛ لغت نامه دهخدا: ذیل «اشرف»، ص2655؛ علّامه مجلسی بزرگمرد علم و دین، صص 552 و 553؛ خزانه عامره، ص262؛ تذکره پیمانه، صص 91-95.
- ↑ بهشتی‌نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، ص 126؛ اعلام اصفهان، ج ۳، ص ۳۱۶
- ↑ اعلام اصفهان، ج3، صص295-297.
منبع
"برگرفته از شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، محمد علی بهشتی نژاد، اصفهان، پویان مهر، ۱۳۹۱."
برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.