این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

محمدعلی عالم نائینی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو

میرزا محمّدعلی عالم نائینی(1278ق-1333ق) متخلص به «محیط» فقیه فاضل عابد، رجال علم و ادب، شاعر خوشنویس ماهر و عابد صالح اواخر دوره قاجاریّه است.[۱]

زندگی‌نامه

ولادت

وی در سال 1278ق در نائین متولد شد.

خاندان

او فرزند محمد باقر، از خانواده شهدادی ها و از طرف مادر از خانواده امامی در نائین است. برادر کوچکش میرزا محمد حسن عالم امام مسجد خواجه نائین و دارای فضل و کمال بوده و پس از فوت میرزا محمدعلی عالم نائینی منبر و محراب او به برادرش رسیده و به سال1317ش فوت نمود.

فرزندان

  1. میرزا شمس الدین محمد جامع، متولد1320ق از قضات فاضل دادگستری بوده که در شعر «جامع» تخلص می کرد. وی همچنین روزنامه جامع را در اصفهان منتشر می کرد. شمس‌الدین محمد جامع در سال1337 فوت نموده است.
  2. محمد تقی جامع مدیر کتابخانه فرهنگ نائین و از شعرا و فضلای نائین بوده است.

تحصیلات

او پس از تحصیل مقدمات به اصفهان و نجف اشرف سفر کرد و در سامرا نزد میرزا حسن شیرازی (میرزای بزرگ) تحصیلات خود را تکمیل نموده و به اجتهاد نائل شده و به نائین بازگشت.[۲]

میرزا محمدعلی عالم از رهبران مشروطیت و جنگ شیخیه و متشرعه بود. وی حافظه عجیبی داشت.

آثار

کتب زیر از تألیفات اوست:

  1. «هلال یک شبه» در رفع شبهات شیخیّه
  2. «صراط المستقیم» در ردّ بر شیخیّه و بهائیّه
  3. «دیوان اشعار»[۳]

وی شعر عربی و فارسی را خوب می گفت و خطوط شکسته و نستعلیق را خوش می نوشت.[۴]

این شعر از اوست:

دلبرا بی رخ تو آه و فغان کار من استزعفرانی ز غمت عارض گلنار من است
هرکسی داشت به سر سِرّی از اسرار تولیک سِرّ سِرها همه یک نکته ز اسرار من است[۵]

وفات

او در سال 1333ق در اصفهان وفات یافته و جنب قبر جهانگیرخان قشقائی(تکیه جهانگیرخان قشقایی) در تخت فولاد مدفون شد.[۶]

تاریخ وفات او را در این بیت به نظم آورده اند:

در هزار و سیصد و سی و سه بود کهاجل شمعی ز بزم دین ربود[۷]

پانویس

  1. بلاغی، تاریخ نائین، ص190؛ امامی، رجال و مشاهیر نائین، ص220.
  2. آقابزرگ تهرانی، نقباءالبشر، ج4، ص1317.
  3. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص1073.
  4. بقائی نائینی، تذکره سخنوران نائین، ص117.
  5. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، ص191.
  6. مهدوی، رجال اصفهان یا تذکرة القبور، ص222؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص105؛ رازی، گنجینه دانشمندان، ج7، ص22؛ سجادی نائینی، نائین بلده طیّبه، صص 117-115.
  7. مهدوی، اعلام اصفهان، ج 4 ، ص 745.

منابع

  • مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.