مدرسه حاجی کلباسی

مدرسه ی حاجی کلباسی از مدارس تخریب شده ی اصفهان است این مدرسه توسط .حاج محمّد ابراهیم بن حاج محمّد حسن کلباسی عالم زاهد و محقّق معروف قرن سیزدهم که در محله مسجد حکیم سکونت داشته و در مسجد حکیم امامت می نموده ساخته شده بود. ایشان در جنب منزل خود مدرسه ای جهت تدریس و تحصیل علوم دینیّه احداث نموده که به مدرسه ی حاجی کلباسی معروف بوده.

ویژگی های ذکر شده اثر توسط مرحوم مهدوی

سال ساخت	در عهد صفوی
آدرس	نزدیکی مسجد حکیم
وضعیت:	تخریب شده است.
علّت نام گذاری:	بانی قرچقای بیک نام داشته حاجی کلباسی مدرسه را تعمیر کرده و یا در آن تدریس کرده است.
کد مؤلف	AUTHORCODE00453AUTHORCODE

معرفی

حاج محمّد ابراهیم بن حاج محمّد حسن کلباسی عالم زاهد و محقّق معروف قرن سیزدهم (متوفی به سال 1261 ه. ق.) در محله مسجد حکیم سکونت داشته و در مسجد حکیم امامت می نموده، ایشان در جنب منزل خود مدرسه ای جهت تدریس و تحصیل علوم دینیّه احداث نموده که به مدرسه ی حاجی کلباسی معروف بوده.

محل مدرسه در قسمت غربی طاق تاریکی- مقابل منزل حاج میرزا هاشم کلباسی نبیره او- تا حدود سی سال قبل خالی از طلبه موجود بوده، در اواخر زمان سلطنت رضا خان پهلوی سال 1357 هجری قمری یکی از احفاد حاجی به نام شیخ محسن کلباسی، آنجا را از اداره اوقاف خریداری نموده و خراب ساخت و به جای آن چندین خانه بنا نمود و مردم از خدا بی خبر نیز چون خانه ها از قیمت عادله ارزان تر بود خریداری نموده و در آنجا ساکن شدند.

حق آن بود که اگر اداره اوقاف نیز قصد فروش آنجا را داشت، خاندان کلباسی که فامیلی بزرگ و معتبر می باشد و در بین آنها نیز از اهل علم و روحانی در اصفهان و تهران و مشهد و کربلا وجود داشته و دارد و عده ای از آنها نیز که وضع مالیشان بسیار خوب بود، مدرسه را از دولت خریداری نموده و به افتخار نام جدّشان در آن تعمیراتی می نمودند و به صورت مدرسه باقی می گذاردند تا افتخاری بر افتخارشان افزوده شود.

معلوم نیست محل مدرسه قبلا نیز مدرسه بوده و به وسیله حاجی تعمیر و آباد شده یا احداث از خود حاجی باشد. از افرادی که در این مدرسه ساکن بوده اند می توان به [مرجع بزرگ شیعیان] مرحوم آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی- رحمه اللّه علیه- متوفی 1381 ه. ق. اشاره کرد. [همچنین فقیه و اصولی و محقّق عظیم الشأن، آقای سیّد محمّد حسن مجتهد اصفهانی (متوفی 1263) از شاگردان ملّا علی نوری و حاجی کلباسی بوده و آثاری چون: «مهجه الفؤاد» در 14 جلد در شرح ارشاد علامه و یک دوره فقه در 6 جلد، دارد].

مؤلف دانشمند کتاب آثار ملی اصفهان (در صفحه 44) می نویسد: گمان می رود مدرسه کلباسی و مدرسه کوچه کلباسی و مدرسه قرچقای بیک هر سه یکی بوده است به این ترتیب که مدرسه قرچقای بیک توسط کلباسی تعمیر و یا چون در آن مدرسه درس می داده به نام او معروف شد و در هر حال دیگر اثری از هیچ کدام نیست.

نگارنده می گوید: چون همین مؤلف محل مدرسه قرچقای بیک را در بازار رنگرزان می نویسد، احتمال اینکه مدرسه حاجی کلباسی با آن یکی باشد از بین می رود،

چون بین کوچه کلباسی و بازار رنگرزان مسافت زیادی است. نکته قابل توجه مؤلف دانشمند کتاب آثار ملی اصفهان (صفحه 489) آن است که رقابت سختی بین موقوفه مدرسه کاسه گران و مدرسه کلباسی وجود داشته که درباره ی آن می نویسد:

26 مزرعه تقی آباد کران اصفهان خریداری از میرزا محمّد رضا کلباسی و میرزا محمّد تقی با توجه به اینکه سال وقف نامه مدرسه مذکور 1104 می باشد معلوم می شود کلمه کلباسی تنها شهرت مرحوم حاج محمّد ابراهیم کلباسی عالم معروف قرن سیزدهم نمی باشد و افراد دیگری نیز بدین نام و شهرت در قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم معروف بوده اند.

مرحوم جناب در کتاب «الاصفهان» (صفحه 68) طول و عرض این مدرسه را 30* 35 ذرع می نویسد و از طلّاب و حجرات آنها نامی نمی برد همچنین در صفحه 71 می گوید:

مکتب خانه آقا شیخ ابو القاسم در آنجا دایر است و در آنجا دوازده نفر درس می خوانند.