این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
سید مرتضی ظهیرالاسلام
سید مرتضی ظهیرالاسلام ، فرزند علی زنجیره فروش از وعاظ معروف اصفهان،در سال 1271ش در اصفهان، محله چهارسوق على قلى آقا متولد گردید.
زندگی نامه
حاج ظهیر در کودکی مشغول تحصیل در مکتب ملا حسین گردید و تا دوازده سالگی از انشا و املاء فارسی فارغ شده و دو سه سال هم به شغل پدر مشغول بود، تا آن که به سبب پیش آمدی از کسب روی گردان شده و به تحصیل علوم دینی روی آورد.
استاد همایی می نویسد:« و این جوان داخل حلقة طلاب مدرسه صدر شد». [۱]
به نوشته مهدوی: « حاج ظهیر مدتى نزد مرحوم حاج سید محمد صدرالواعظین طباطبائى که از رؤساى منبریان اصفهان بود، اصول و فنون وعظ و ارشاد و ذکر مواعظ و مصائب را به خوبى فرا گرفت و بعداً خود متجاوز از پنجاه سال مردم را با مواعظ شافیه و نصایح کافیه و نقل اخبار و آثار و بیان احادیث و تواریخ و حکایات مذهبى ارشاد و تبلیغ می نمود».[۲]
به نوشته حاج ظهیر، وی از چندین نفر از علمای بزرگ عتبات و ایران اجازه روایی داشته است. متأسفانه هیچ یک از اجازات مزبور در دست نیست، اما به این مشایخ اشاره می کند که عبارتند از آقا سید مهدی معروف به ابن الصدر کاظمینی؛ میرزا محمد حسین نائینی که اجازه صدر را امضاء نموده است.
حاج ظهیر می نویسد:
«خط مشارالیه از خوشی، زبان آور اصحاب است»؛ حاج شیخ عبدالکریم حائری که اجازه صدر را امضاء و بعداً اجازه رسمی مفصلی مرقوم نموده است؛ حاج شیخ عبدالله مامقانی؛ سید محسن امین عاملی، آقا شیخ مرتضی آشتیانی، آقا ضیاء الدین عراقی، آخوند ملا محمد حسین فشارکی.
سید مرتضی ظهیر می نویسد:
« در عصر تاریک پهلوی به امتحانی و دادن مدارکی در کمسیون[...] موفق شده ام، و با آن که مشاغل دولتی فراوان مراجعه شده، با نداشتن هیچ سرمایه مادی و کثرت عیالمندی از خویشان، [قبول نکرده] فعلا در مدرسه صدر مشغول افاده و استفاده منقول و معقول، و همیشه زندگی از طرف اعلی حضرت خامس آل عبا علیه السلام به عنوان منبر و تبلیغ می باشم».[۳]
حاج ظهیر داماد خطاط شهیر سید محمد مهدی خلیقی پور بود. فرزند ایشان میر سید علی ظهیر الاسلام از شاگردان ممتاز شیخ حبیب الله فضائلی است.[۴]
خاندان
نسب نامه پدری او چنین است: « سید مرتضی ظهیر الاسلام، ابن سید علی بن سید محمد بن سید حسن بن هاشم بن سید میرزا بن محمد بن حسن بن نصرالله بن حسن بن حسین بن عیسی بن حمیس بن هاشم بن احمد بن ناصر بن سلیمان بن موسی بن صالح بن علی بن محمد بن کمال بن محمد بن علی بن محمد بن حسین بن طاهر بن ابراهیم بن علی بن عیسی بن حسن بن موسی بن جعفر علیهما السلام».
وی از طرف مادر، از اعقاب حکیم عارف نام دار آقا محمد بیدآبادی است.
پدرش، أقرأ القُراء، سید علی زنجیره فروش از جمله زهاد و عباد و اساتید فن تجوید و قرائت در اصفهان بود و عده زیادى شاگرد آشنا به فنون قرائت قرآن تربیت نمود. حاج میر سید علی در حدود سال 1275ق متولد شد. نزد عاصم کاشانی قرائت های ده گانه را آموخت و سال ها به تدریس کتاب «شرح شاطبی» پرداخت و تدریس این کتاب در اصفهان منحصر به او بود. وی در سال 1351ق وفات یافت و در تکیه شیخ مرتضی ریزی مدفون شد و سپس به عتبات منتقل گردید.[۵]
ظهیرالاسلام درباره پدر خود می نویسد:
«سیدالسادات العظام، سلمان الزمان و ابوذر الدوران، الوجیه الفرید فی علم القرائة والتجوید، آقا سید علی در فن تدریس «شاطبی» و نقل قرائات سبعه بل عشره، افضل و اعلم دوره خویش بود و تلامذة او در عراق عرب و عجم مشهور بودند».
جدش آقا سید محمد از شدت توغل در نحو و ادب، عبارت خوان درس فقیه بزرگ حاجی محمد ابراهیم کلباسی بوده؛ ولی به پسرش سید علی فرموده بود:
| مرا به تجربه معلوم شد در آخر کار | که قدر مرد به علم است و قدر علم به مال |
سید حسن موسوی ـ پدر سید محمد ـ نیز از علما و شاگردان سید محمد باقر شفتی و حاج محمد ابراهیم کلباسی بوده و پس از وفات در قبرستان آب بخشان مدفون گردید، از امتیازات او عمامه سبز بوده است.
استادان
ایشان نزد علمایی در اصفهان کسب فیض نمودند ازجمله :
1.حاج شیخ ابوالقاسم زفره اى
4. شیخ على مفید
7.سید میرزا اردستانى
10.میر سید علی مدرس نجف آبادی
سیره اخلاقی
فرزندش در اوصاف پدر چنین می نویسد:
« وی عالمی عامل و متقی و فاضلی گران قدر وعارفی پرهیزکار و وارسته و خطیبی توانا و واعظی شهیر و ادیبی گران مایه و شاعری توانا بود. در علم تعبیر خواب ماهر و در استخاره شهره خاص و عام بود و از علم طب قدیم نیز آگاهی داشت. ذاکر با اخلاص اهل بیت خاصه آستان مقدس حضرت اباعبدالله علیه السلام بود. همواره از درگاه حضرت حق طلب یاری می کرد و از پیشگاه مولای متقیان حضرت امیر علیه السلام مدد می جست. عاشق و دلباخته حضرت بقیة الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف بود و مرتباً برای فرج آن بزرگوار دعا می کرد. ایشان انقلاب اسلامی را یکی از الطاف الهی می دانست و به رهبر کبیر انقلاب و بنیانگزار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی رضوان الله علیه ارادتی خاص داشت. دارای خلقی نیکو و سجایای اخلاقی و بسیار مورد احترام مردم بود».[۷]
وفات
سید مرتضی ظهیرالاسلام در شب شنبه 6 جمادى الثانی 1403ق /فروردین 1362ش بدرود حیات گفت و در تکیه گلزار مدفون گردید. متن سنگ نوشته مزارش، به انشاء سید حسن مدرس هاشمی و خط شیخ حبیب الله فضائلی است.
پانویس
- ↑ همایی، تاریخ اصفهان، ص66.
- ↑ مهدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، ج2، ص339.
- ↑ ظهیرالاسلام، زندگی خودنوشت، خطی.
- ↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص180-182.
- ↑ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص818.
- ↑ مبارکه ای، دانشوران اصفهان، خطی.
- ↑ قاسمی، گلزار مقدس، ص128.
منبع
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد،زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389..