این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تکیه شیخ مرتضی ریزی
 | |
| مشخصات مکان | |
|---|---|
| نام | تکیه شیخ مرتضی ریزی |
| کشور | ایران |
| شهر | اصفهان |
| دوره ساخت | قاجار |
| بنیانگذار | تکیه شیخ مرتضی ریزی |
| کاربری | قبرستان |
تکیه شیخ مرتضی ریزی منسوب به علامه شیخ مرتضی ریزی است که در سال 1329ق در زمان قاجاریه، پس از فوت وی توسط مرحوم حاج محمّدحسین کازرونی مزار آن عالم بزرگوار ایجاد گردید.[۱]
موقعیت جغرافیایی
این تکیه از طرف شمال به خیابان سعادت آباد و از طرف مشرق به تکیه بروجردی و از طرف جنوب بهتکیه فاتح الملک و از طرف غرب به گذر فرعی محدود می گردد.[۲]
معماری
معماری تکیه عبارت است از یک صحن مربع با ابعاد تقریبی 54×54 متر که در چهار طرف، اطاق هایی به عنوان مقابر خصوصی آن را احاطه کرده بوده و در وسط ضلع شمالی ورودی تکیه شامل پیش ورودی و سردر زیبا و هشتی دالانچه ای که به صحن راه داشته و بین ورودی و بقعه حوض آبی قرار دارد.
همچنین در جبهه شرقی یک اطاق پنج دری در وسط و دو اطاق چهار صفه در طرفین وجود داشته و در جبهه شمالی نزدیک اطاق چهارصفهه مفصل که پس از احداث خیابان سعادت آباد باقی مانده بوده و در جبهه غربی نیز یک اطاق ساده سه دری با دو راهرو ورودی طرفین و چند اطاق دیگر وجود داشته که تماماً در برنامه ساماندهی جدید تخریب شد ولی مجدداً سردر ورودی و حوض آب بازسازی شد.
مساحت این تکیه شامل عرصه و اعیانی در حدود5700متر مربع است و در وسط صحن، تکیة بقعه قرار دارد با پلان هشت ضلعی منظم شامل هشت جرز آجری و هشت دهانه و گنبد کوچک خفته بدون گریو بر روی آن که به همت حاج سید حسن بنکدار بنا شده است.
بقعه
تزئینات روی گنبد شامل یک ترنج کاشی فیروزه ای ساده که بر زمینه آجری به صورت معقلی کار شده است و تزئین داخلی زیر گنبد نیز شمسه بسیار زیبایی است که از ترکیب آجر و کاشی به صورت معقلی و با قطاربندی دور اجراء شده است.
دهانه های دور بقعه نیز غیر از ورودی شمالی بقعه، همه مشبک آجری اند.
این بقعه بر روی سکویی با کرسی70 سانتی متر احداث گردیده است.
مشاهیرمدفون[۳]
- شیخ مرتضی ریزی
- ملامحمدحسین آخوند فشارکی
- ملا محمدجواد آدینه ای
- استاد عبدالحسین برازنده
- عبدالعلی خائفی
- میر محمدمهدی خلیقی پور
- محمد علی دانش خوراسکانی
- شیخ محمدحسین رشتی
- میرزا محمدرضا رشتی
- شیخ مرتضی رشتی
- شیخ ابوالفضل ریزی
- ملا ابوتراب زفره ای
- سید مرتضی زفره ای طباطبایی
- عزیزالله شکیبا
- [[لطف الله شمس الواعظین
- میرزا عباس شیخ الاسلام
- عبدالجواد شیخ الاسلامی سبزواری
- احمدخان فاتح الملک
- محمدحسن فزوه ای
- میرزا حسن قاضی
- محمدحسین میرزا فصیح خاقانی
- علی محمد فنایی
- محمدباقر لمعه انواری
- سید عبدالعلی مرندی
- محمدجعفر معمار ابریشم کار
- محمدعلی مهرداد
- سیدتقی میرحقیقت
- سیدحسن میرعلایی
- سیدعلی میرعلایی
- سید تقی راست قلم
- مصطفی فاتح
پانویس
منابع
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۲، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1391.
- عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.