علی مشکات سدهی

شیخ علی مشکات

علی مشکات سدهی(1319ق - 1410ق)، عالم، زاهد و از فقهای بزرگ اصفهان بوده است. در اصفهان، قم و نجف اشرف نزد علمایی همچون سیدمحمد نجف آبادی، شیخ عبدالکریم حائری وسید ابوالحسن اصفهانی تحصیل نموده و صاحب اجازه اجتهاد گردید. در اصفهان در مدارس صدر و چهارباغ به تدریس پرداخت.

زندگی نامه

ولادت

شیخ علی مشکات فرزند زین العابدین، در سال 1319ق در محلّه خوزان سِدِه ماربین [خمینی شهر] اصفهان چشم به جهان گشود.

تحصیلات

شیخ علی مشکات در زادگاه خویش خواندن و نوشتن را آموخت و سپس به سمت اصفهان حرکت نموده و در مدرسه درب کوشک و مدرسه صدر بازار به تحصیل پرداخت از محضر اساتید این شهر بهره برد. مقدمات را نزد حاج شیخ ابوالقاسم زفره ای، شرح لمعه را نزد حاج ملا حسینعلی صدیقینو معالم و مقداری از شرایع را نزد شیخ احمد مجتهد بیدآبادی فرا گرفت. پس از آن در مدرسه صدر بازار به تحصیل پرداخت. قوانین الاصول را نزد شیخ محمدحکیم خراسانی، مکاسب را نزد سید مهدی درچه ای، کفایه را نزد سید محمد نجف آبادی و فرائد را نزد سید مرتضی خراسانی آموخت و در این درس ها با عالم زاهد شیخ عبدالجواد جبل عاملی هم بحث بود.

پس از آن به شهر مقدس قم رفته و با درگذشت شیخ عبدالکریم حائری به نجف اشرف مهاجرت نمود و مدت هفت سال در آن دیار مقدس به تحصیل پرداخت. وی از سید ابوالحسن اصفهانی و آقا ضیاءالدین عراقی اجازه اجتهاد و از غروی کمپانی و شیخ عبدالکریم حائری اجازه تصدی امور حسبیه دریافت نمود.

پس از بازگشت از نجف اشرف به قم عزیمت نموده و در درس سید حسین بروجردی شرکت کرد او به دستور بروجردی به اصفهان آمد، و در آنجا افزون بر تدریس، در حلقه شاگردان دو فقیه بزرگ حوزه اصفهان یعنی مرحوم آیت الله شیخ محمدرضا نجفی مسجدشاهی و مرحوم آیةالله سیّد علی نجف‌آبادی شرکت نمود و بر گستره دانایی خویش افزود. او به درخواست آیةالله سیّد محمّدرضا خراسانی و جهت تدریس قسمت «صلاة» کتاب «مصباح­ الفقیه» به مدرسه امام صادق اصفهان دعوت شد.

اساتید

اساتید حوزه اصفهان

برخی از اساتید ایشان در اصفهان عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:

1. شیخ احمد شاه‌آبادی، «معالم» و قسمتی از «شرایع ­الاسلام»
2. حاج آخوند زفره ای، مقدّمات
3. حاج ملّا حسین‌علی صدیقین، «شرح لمعه»
4. شیخ محمّد حکیم گنابادی، «قوانین­ الاصول»
5. سیّد محمّد نجف‌آبادی، «کفایةالاصول»
6. سیّد مرتضی جارچی (خراسانی)، «فرائدالاصول»
7. سیّد مهدی درچه ­ای، «مکاسب».

اساتید حوزه قم

1. شیخ عبدالکریم حائری یزدی
2. حاج‌آقا حسین طباطبائی بروجردی
3. سیّد محمّدتقی خوانساری

اساتید حوزه نجف

سه نفر از اساتید شاخص ایشان در نجف اشرف، عبارتند از حضرات آیات:

1. سیّد ابوالحسن اصفهانی، فقه
2. شیخ محمّدحسین غروی اصفهانی، اصول
3. شیخ ضیاءالدین عراقی، اصول و فقه

شاگردان

مشکات پس از مراجعت به اصفهان در مدرسه صدر سکونت نمود و به تدریس در آنجا و مدرسه چهارباغ پرداخت.

برخی از شاگردان ایشان در اصفهان، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:

1. شیخ احمد جنّتی
2. سیّد احمد فقیه امامی اصفهانی
3. شیخ جعفر الهی نجف‌آبادی
4. سیّد حسن فقیه امامی اصفهانی
5. سیّد علی‌اکبر واعظ
6. شیخ محمود کفعمی
7. سیّد مصطفی شریعت موسوی درچه ­ای
8. شیخ اسدالله جوادی
9. سید محمد احمدی
10. امامی تیرانی
11. سید رضا میردامادی
12. شیخ حیدرعلی محقق
13. شیخ مرتضی مقتدایی
14. شیخ مهدی مظاهری
15. میر سید علی میرلوحی
16. شیخ محمدحسن باقریان
17. سید حسن امامی

آثار و فعالیت ها

آثار

از تألیفات وی:

1. تقریرات دروس شیخ عبدالکریم حائری، آقا ضیاءالدین عراقی و سید ابوالحسن اصفهانی که در اواخر عمر تدوین نموده است.
2. «حاشیه بر کفایة الاصول»

فعالیت ها

مشکات پس از گذراندن تحصیلات در قم و نجف به اصفهان برگشته و به فعالیت های علمی، فرهنگی پرداخت. وی ایام هفته را در حجره مدرسه صدر زندگی می کرد و روزهای پنجشنبه و جمعه به خمینی شهر می رفت و به اقامه جماعت و ارشاد مردم می پرداخت. وی در اصفهان در مسجد مریم بیگم اقامه جماعت می نمود. او عالمی زاهد و شب زنده دار بود، از وجوهات شرعیه استفاده نمی کرد و در امر به معروف و نهی از منکر ساعی بود.

از آثار باقیه او مدرسه علمیه مشکاتیه است که به امر و اجازه سید حسین بروجردی بنا شد و نیز غسالخانه خوزان را در این میان می توان نام برد.

وفات

آیت الله مشکات در 18 ذی‌القعده سال 1410 قمری برابر با (22 خرداد ماه 1369ش) چشم از جهان فروبست و جسم پاکش پس از تشییع، در گلستان شهدای اصفهان در کنار دامادش آیت الله شهید شمس‌آبادی در دل خاک آرام گرفت.

منابع

• مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.

• قاسمی، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون در تکیه فاضل هندی در تخت فولاد اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان ، 1389.

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394.