این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «نورالدین اشنی»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ایجاد)
 
(اضافه کردن رده، ویرایش جزیی)
 
(۳۰ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
یکی از مدرّسین مدرسه چهارباغ اصفهان، مرحوم آیةالله شیخ نورالدین اشنی می‌باشد.<ref>مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص 213.</ref>
{{نیازمند جعبه اطلاعات}}'''شیخ نورالدین اشنی'''( ۱۳۲۱ ق-1398ق) فرزند محمدحسین، از واعظین و سخنوران اصفهان است. وی فقیه، حقوقدان، مدرس [[حوزه علمیه اصفهان]]، امام جماعت مسجد سید اصفهان و در زمره روحانیون تجدد گرا  و اولین روحانی بود که در رشته حقوق تحصیل کرد و وکیل دادگستری شد.[[پرونده:N-ASHANI.jpg|بندانگشتی|300x300px|مرحو م شیخ نورالدین اشنی فرزند مرحوم آیت الله محمد حسین قودجانی اشنی می باشد .]]


== '''''ولادت و خاندان''''' ==
==زندگی‌نامه==
شیخ نورالدین اشنی در سال 1321 قمری مطابق با 1282 شمسی در «أشن» ـ از روستاهای شهرستان «کرون» اصفهان ـ در خانواده‌ای علمی چشم به جهان گشود.


پدر ایشان، مرحوم آیةالله شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی ـ از دانش‌آموختگان حوزه علمی اصفهان و نجف اشرف و از دوستان صمیمی مرحوم آیةالله العظمی حاج‌آقا حسین طباطبائی بروجردی ـ بود.
===ولادت===
وی در سال ۱۳۲۱ قمری مطابق با ۱۲۸۲ شمسی در «أشن»، از روستاهای شهرستان« کرون» اصفهان، در خانواده‌ای علمی چشم به جهان گشود.<ref>كرباسى زاده، مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص 208.</ref> مهدوی،  تولد وی را در نجف اشرف می­ نویسد.<ref>مهــدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، ج2، ص353.</ref>


== '''''تحصیلات و اساتید''''' ==
===خاندان===
آیةالله شیخ نورالدین اشنی در سه حوزه علمی اصفهان، قم و تهران به کسب علوم و دانش‌های گوناگون اسلامی از محضر اساتید مختلف پرداخت.
پدر او، مرحوم آیت الله شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی، از دانش‌آموختگان حوزه علمیه اصفهان و نجف اشرف و از دوستان صمیمی [[سید حسین طباطبایی بروجردی|مرحوم آیت الله حاج‌آقا حسین طباطبائی بروجردی]] بود. او در خاندان علم و اجتهاد و بیت فضیلت و اخلاق به دنیا آمد و  تحت تربیت و ارشاد پدر و مادر قرار گرفت.


برخی از اساتید ایشان عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:
===تحصیلات===
وی تحصیلات خود را نزد پدر دانشمندش آغاز نمود. او در سه حوزه علمیه اصفهان، قم و تهران به کسب علوم و دانش‌های گوناگون اسلامی از محضر اساتید مختلف پرداخت.


ـ سیّد محمّدباقر درچه­ای
===اساتید===
برخی از اساتید وی عبارتند از حضرات آیات:<ref>قاسمی، گلزار فضیلت، ص ۳۰۰.</ref>


ـ شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی
*[[سید محمدباقر درچه‌ای|سیّد محمّدباقر درچه­ ای]]
*[[محمدحسین بن محمد اشنی قودجانی اصفهانی|شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی]]
*[[محمدرضا نجفی مسجدشاهی|شیخ محمّدرضا نجفی اصفهانی]]
*[[عبدالکریم حائری یزدی|شیخ عبدالکریم حائری یزدی]]
*[[محمدعلی شاه آبادی|شیخ محمّدعلی شاه‌آبادی]]( عرفان)
*سیّد محمّد حجّت کوه ­کمره ­ای
*[[محمد بن زین الدین حکیم خراسانی گنابادی|شیخ محمّد حکیم خراسانی]]
*[[جلال‌الدین همایی|استاد جلال‌الدین همائی]]( سطوح و ادبیات)<ref>مجله معارف اسلامی، ش4، ص 29.</ref>


ـ شیخ محمّدرضا نجفی اصفهانی
وی در زمان تحصيل در قم، موفق به اخذ اجازه اجتهاد از سوی آيت االله حاج شيخ عبدالكريم حائری گرديد.


ـ شیخ عبدالکریم حائری یزدی
===شاگردان===
برخی از شاگردان آن فقید راحل، عبارتند از حضرات آیات:<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۱، ص ۴۳۲ ؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ۷۷۶؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ۷۵۴ .</ref>


ـ شیخ محمّدعلی شاه‌آبادی
*[[سید ابوالفضل طباطبایی|سیّد ابوالفضل طباطبائی خوراسگانی]]
*[[سید احمد فقیه امامی|سیّد احمد فقیه ­امامی اصفهانی]]
*[[سید جواد مقدس اصفهانی|سیّد جواد مقدّس اصفهانی]]
*[[حسین بن مهدی عشاقی اصفهانی|شیخ حسین عشاقی]]
*[[حسین بن محمد یزدی|شیخ حسین یزدی اصفهانی]]
*[[سید رضا بن سید محمد ابوالبرکات سدهی|سیّد رضا ابوالبرکات]]
*[[صفرعلی شریعت فلاورجانی|شیخ صفرعلی شریعت فلاورجانی]]
*[[حسین مظاهری|حاج شيخ حسين مظاهری]]
*[[احمد قمی نژاد|حاج شيخ احمد قمی نژاد]]
*[[زینت السادات همایونی|بانو علويه زينت السادات همايونی]]
*[[سیده عفت امین|بانو مرحومه علويه عفت الزمان امين]]


ـ سیّد محمّد حجّت کوه­کمره­ای
=== معاصران ===
مرحوم اشنی در اصفهان و در درس مرحوم جلال‌الدین همائی با حضرات آیات سیّد حسن مدرّس، [[عباسعلی ادیب حبیب آبادی|شیخ عباسعلی ادیب]] و شیخ مرتضی اردکانی هم مباحثه بود. وی همچنین در طول اقامت در شهر مقدّس قم با مرحوم آیت الله [[سید حسن مدرس هاشمی|سیّد حسن مدرّس‌ هاشمی]] هم بحث بود. مرحوم اشنی از دوستان صمیمی [[امام خمینی|امام راحل]] و پنج سال نیز با وی هم حجره بوده و در طول شرکت در درس مرحوم آیت الله شاه‌آبادی، آن را با هم مباحثه می‌نموده­ اند.<ref>کرباسی زاده، نگاهی به آراء و احوال حكيم مدرس اصفهانی، ص 94؛ مجله معارف اسلامی، ش4، ص 2829.</ref>


ـ شیخ محمّد حکیم خراسانی
== جایگاه ==


ـ و استاد جلال‌الدین همائی.
===جایگاه اجتماعی===
او هرچند از چهره هاى ممتاز علمى به شمار مى آمد، توجه خاصـى بـه منبـر و خطابه داشت و با توجه به تسلّطش بـه فقه، حكمت، حديث، كلام، تفسير و ذوق شاعرانه و عرفانى، منبرها و سخنرانى هاى جذّاب و گيرايى داشت و الحق عالمی جليل و واعظی فصيح و شيرين بيان بود. ویژگی دیگر خطابه های او، مخالفت صریح با ظلم و فساد رژیم شاهنشاهی بود که آشکارا با بی­ حجابی و بی­ عفتی و ستمها و بیدادهای آن روزگار مبارزه می­‌کرد. به همین سبب، چندین بار از سوی اداره شهربانی وقت اصفهان، احضار شد.


==   '''''آیةالله اشنی و مباحثه درسی''''' ==
استاد جواهری در مورد مجالس و منبرهای وی می‌­نویسد:<blockquote>«از علمای جامع معقول و منقول که فقه و اصول و منظومه حکمت را تدریس می­ کرد. مدتها مدرس مدرسه صدر بود. در سی سال آخر عمرش منبر هم می رفت و بیان خوبی داشت و مردم از او دعوت می کردند که برای آنها سخنرانی کند. چند سال در ماه رمضان بعدازظهر در مسجد نو بازار اصفهان سخنرانی می کرد.»<ref>جواهری، شرح حال شيخ محمدحسين اشنی، مخطوط.</ref></blockquote>
مرحوم اشنی در اصفهان و در درس مرحوم جلال‌الدین همائی با حضرات آیات سیّد حسن مدرّس، شیخ عباسعلی ادیب و شیخ مرتضی اردکانی هم مباحثه بوده‌اند.
==آثار و فعالیت ها==


وی همچنین در طول اقامت در شهر مقدّس قم با مرحوم آیةالله سیّد حسن مدرّس‌هاشمی هم بحث بوده است.
===آثار===
[[پرونده:Name emam be nooredin ashani.jpg|بندانگشتی|نامه امام خمینی (ره ) به آیت الله نورالدین اشنی|200x200پیکسل]]
در آثار مکتوب مرحوم شیخ نورالدین اشنی که حدود چهل عنوان کتاب و رساله کوچک و بزرگ می‌باشد، قرآن، حدیث و کلام اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. وی بیش از بیست عنوان از آثار خود را به تفسیر قرآن اختصاص داده است.[[پرونده:Rasale daneshebashar - ashani.jpg|بندانگشتی|رساله ی دانش بشر|200x200پیکسل]]برخی از آثار مکتوب مرحوم اشنی، عبارت است از:


مرحوم اشنی از دوستان صمیمی امام راحل و پنج سال نیز با وی هم حجره بوده و در طول شرکت در درس مرحوم آیةالله شاه‌آبادی، آن را با هم مباحثه می‌نموده­ اند.
*تفسیر آیه مبارکه نور
*شفاعت در قرآن
*بلاد معیّنه در قرآن
*احکام قرآن
*رساله فوز فیضی در بيان جبر و تفويض و امر بين الامرين
*رساله اصول دین ساده، همراه با تمثيل و استنتاج در هر فصل
*رسـاله در رد شبهات وارده بر مهدويت
*رساله ى دانش بشر و نفس روح انسانی
*رساله امروز و فردا
*رساله ای مشتمل بر موضوعات متنوع فقهی، كلامی، اخلاقی به فرزندان و نزديكان
*رساله جهان دانش و حيات و زندگی
*رساله در نكات و خاطرات
*رساله نوروز يا روز نو


== '''''تدریس و شاگردان''''' ==
از دیگر آثار وی می توان به شرح احاديث متعدد و رساله هـاى متعدد اشاره نمود. در لابلاى برخـى از رسـائل و يادداشـت هـاى شخصـى او، اشعارى از وى يافت شده كه با ذكر تاريخ و زمان آن سروده، آورده است كه از آن جمله ابياتى است كه در مدح حضرت اميرمؤمنان(ع) سروده است.<ref>لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص۶۷.</ref> تراوش قريحه نورالدين قودجانی در نوزدهم رمضان 1393ق:<ref>کرباسی زاده، مشاهير مزار علامه ميرزا ابوالمعالی كلباسی، ص 222.</ref>
مرحوم اشنی در دو مدرسه صدر بازار، چهارباغ اصفهان و مسجد نوبازار اصفهان و حتی منزل شخصی خویش کتاب‌هایی چون «قوانین ­الاصول»، «فرائدالاصول»، «کفایة­الاصول»، «منظومه» حاجی سبزواری و «اسفار» ملّاصدرا را تدریس می‌نمود.
{{شعر}}
{{ب|گربگويم آفتابی يا علی گويندازآن روشنتراست|ور بگويم رهبری گويند فزون از رهبر است}}
{{ب|گر كه نزد عاقلان گويم دَهُم عقل است علی| جمله گويندم كه بر كل عقول او سرور است }}
{{پایان شعر}}
===فعالیت ها===
مرحوم اشنی در دو [[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر بازار]]، [[حوزه علمیه امام صادق (ع) اصفهان|حوزه علمیه امام صادق (علیه السلام)]]  و مسجد نوبازار اصفهان و حتی منزل شخصی خویش کتاب‌هایی چون «قوانین ­الاصول»، «فرائدالاصول»، «کفایة­الاصول»، «منظومه» حاجی سبزواری و «اسفار» ملّاصدرا را تدریس می‌نمود و همچنین  یکی از مدرّسین مدرسه چهارباغ اصفهان بود.<ref>كرباسى زاده، مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص ۲۱۳.</ref> حاج شيخ نورالدين قودجانی با اينكه مقام علمی و ولایی داشت و تدريس نيز می نمود، به تبليغ آيين مبين اسلام و سخنرانی در مجالس عمومی و خصوصی و حتی به كار وكالت نيز اشتغال داشت و سر دفتری اسناد رسمی در گلپايگان و اصفهان و سرپرستی سازمان جوانان اسلامی را نيز به عهده داشت. همچنین وی از آن جایی که در فلسفه و تفکر جدید غربی نیز مطالعه و تحقیق کرده بود، مدتی سرپرستی سازمان جوانان اسلامی اصفهان را به عهده داشت و برای روشنفکران و متجدّدان، سخنرانی می‌­کرد. از وی سلسله مقالاتی در روزنامه طوفان به یادگار مانده است.<ref>جواهری، شرح حال شيخ محمدحسين اشنی، مخطوط.</ref>


برخی از شاگردان آن فقید راحل، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:
==وفات==
وی سرانجام در ساعات آغازین روز دوازدهم ذیقعده سال ۱۳۹۸ قمری مطابق با بیست و سوم مهرماه ۱۳۵۷ شمسی، در پی سکته قلبی، در اصفهان چشم از جهان فروبست و جسمش پس از تشییع، در [[تکیه کلباسی|تکیه میرزا ابوالمعالی کلباسی]]، در [[تخت فولاد]] اصفهان، جنب قبر پدر بزرگوارش آرام گرفت.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج1، صص 193-191.</ref>


ـ سیّد ابوالفضل طباطبائی خوراسگانی.<ref>خورشید جی، ص 328.</ref>
==پانویس==
<references />


ـ سیّد احمد فقیه ­امامی اصفهانی (1352 ـ 1414 ق).<ref>أعلام اصفهان، ج 1، ص 432.</ref>
==منابع==


ـ سیّد جواد مقدّس اصفهانی (م 1376 ش).<ref>گلزار مقدّس، ص 150.</ref>
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.


ـ شیخ حسین عشاقی .<ref>أعلام اصفهان، ج 2، ص 776.</ref>
*لطفی، عليرضا(حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.


ـ شیخ حسین یزدی اصفهانی.<ref>أعلام اصفهان، ج 2، ص 754 و نیز افادات شفاهی ایشان در تاریخ 13 مرداد 1393 ش.</ref>
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.


ـ سیّد رضا ابوالبرکات (1309 ـ 1365 ش).<ref>گلزار فضیلت، ص 300.</ref>
*[[رحیم قاسمی|قاسمی]]، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، اصفهان: کانون پژوهش، چاپ اول، ۱۳۸۸.


ـ شیخ صفرعلی شریعت فلاورجانی (1323 ـ 1393 ش).<ref>گلزار فضیلت، ص 300.</ref>
[[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]]
 
[[رده:کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان]]
==    '''''آثار مکتوب''''' ==
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
در آثار مکتوب مرحوم شیخ نورالدین اشنی ـ که حدود چهل عنوان کتاب و رساله کوچک و بزرگ می‌باشد ـ قرآن، حدیث و کلام اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. وی بیش از بیست عنوان از آثار خود را به تفسیر قرآن اختصاص داده است.
[[رده:علمای قرن 14]]
 
[[رده:واعظین]]
برخی از آثار مکتوب مرحوم اشنی، عبارت است از:
[[رده:ائمه جماعت]]
 
[[رده:فعالان سیاسی]]
ـ تفسیر آیه مبارکه نور؛
[[رده:مجتهدین]]
 
[[رده:مدرسین]]
ـ شفاعت در قرآن؛
[[رده:شاگردان محمدرضا نجفی مسجدشاهی]]
 
[[رده:شاگردان سید محمدباقر درچه ای]]
ـ بلاد معیّنه در قرآن؛
[[رده:علمای حوز ه علمیه امام صادق (ع)]]
 
[[رده:علمای حوزه علمیه صدر بازار]]
ـ احکام قرآن؛
[[رده:مبلغین]]
 
[[رده:خطیبان]]
ـ رساله فوز فیضی؛
[[رده:نویسندگان]]
 
ـ رساله امروز و فردا؛
 
ـ رساله اصول دین.
 
== '''''وفات و مدفن''''' ==
آیةالله شیخ نورالدین اشنی در ساعات آغازین روز دوازدهم ذی‌قعده سال 1398 قمری مطابق با بیست و سوم مهرماه 1357 شمسی ـ در پی سکته قلبی ـ در اصفهان چشم از جهان فروبست و جسمش پس از تشییع، در تکیه میرزا ابوالمعالی کلباسی در تخت­ فولاد اصفهان آرام گرفت.<ref>مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی،ص 208 ـ 225.</ref>
 
== خاطرات اخلاقی ==
 
===  '''''<big>الف: غنیمت شمردن فرصت‌ها:</big>''''' ===
یکی از رموز موفّقیت شخصیت‌های بزرگ، استفاده از فرصت‌ها و لحظه لحظه عمر بوده است.
 
مرحوم آیةالله حاج شیخ نورالدین اشنی هم مباحثه خصوصی امام راحل درباره استفاده حداکثری ایشان از اوقات شریف عمرشان، خاطره‌ای پندآموز را این‌چنین نقل کرده‌اند:
 
«روزی یکی از آقایان به مزاح به حضرت امام گفت: نمی‌خواهید به ما سوری بدهید؟
 
ایشان شوخی را جدّی می‌گرفتند؛ از این روی فرمودند: چرا، می‌خواهم سور بدهم.
 
یکی دیگر از آقایان گفت: اگر قرار است سور بدهید بهتر آن است که در جای خوش آب و هوایی باشد و من خمین را پیشنهاد می‌کنم!
 
ایشان فرمودند: مانعی ندارد.
 
چند روزی گذشت دیدیم ایشان وسیله‌ای تهیه کرده‌اند و اعلان کردند برویم.
 
در معیّت ایشان راهی خمین شدیم. به دلیجان ‌که رسیدیم، ماشین خراب شد. پیاده شدیم. راننده و کمک‌راننده دست‌به‌کار شدند تا ماشین را درست کنند. مرحوم امام برای تجدید وضو رفتند. در این فاصله برای سرگرمی عمامه‌های خود را باز می‌کردیم و دوباره می‌بستیم.
 
ایشان از این کار بسیار ناراحت شد.
 
یکی از دوستان گفت: آقا! نه دعوتی شما را می‌خواهیم و نه این ناراحتی را!
 
امام فرمود: دلم به حال شما می‌سوزد که چرا این فرصت‌ها را این‌گونه از دست می‌دهید؟ می‌توانستید به‌جای این کار بی‌ثمر، یک فرع فقهی مطرح کنید و با یکدیگر بحث کنید».<ref>مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص 224.</ref>
 
=== '''''<big>ب: اهمیت دعا برای اموات:</big>''''' ===
«آیة‌الله سیّد حسن مدرّس‌هاشمی از قول آیة‌الله شیخ نورالدین اشنی‌ نقل می‌فرمود كه ایشان می‌گفت:
 
پدرم آیةالله شیخ محمّدحسین اشنی در تهجّد و نماز شب خود، مقیّد بود كه هر شب در قنوت وترش نام چهل مؤمن را ذكر كند و نام تمام اساتیدی را كه نزد آنان درس خوانده بود و یا علما و صاحبان تراجم را كه دیده بود، یك یك با ذكر نام پدر هرکدام در قنوت می‌آورد. من از این وضعیت خسته شدم و پیش خود گفتم به‌جای این‌همه زحمت و گرفته شدن وقت، خوب است همین‌طور فقط بگوئید: اللهمّ اغفر للماضین.
 
و خلاصه یک‌شب، از پدرم پرسیدم كه: این چه زحمتی است كه شما به خودتان می‌دهید؟
 
[پدرم] در جواب فرمود: آری پسرم من هم یک‌بار چنین فكری كردم. حقیقتش من مدت‌ها این كار را می‌كردم و نام یك یك اساتید و بزرگان را در قنوتم می‌آوردم و به آن‌ها دعا می‌كردم تا اینكه یک‌بار به ذهنم رسید كه این چه‌کاری است كه من می‌كنم و مدتی این كار را ترك كردم. تا این‌که شبی در عالم رؤیا خدمت یكی از بزرگان رسیدم و سلام كردم. ایشان با كراهت، جواب سلام مرا دادند.
 
گفتم: آقا من چه‌کار كرده‌ام كه این‌گونه از من ناراحتید؟
 
ایشان فرمود: برو تو كه مرسوم ما را قطع كردی! و خلاصه فهمیدم كه ارواح اموات منتظرند و از ما توقع دارند؛ لذا دومرتبه همان كار خود را شروع كردم».<ref>مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص 205. مقاله بر گرفته از برگرفته از کتاب سیمای صالحان، ص324-321.</ref>
 
== پانویس ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۱۰

شیخ نورالدین اشنی( ۱۳۲۱ ق-1398ق) فرزند محمدحسین، از واعظین و سخنوران اصفهان است. وی فقیه، حقوقدان، مدرس حوزه علمیه اصفهان، امام جماعت مسجد سید اصفهان و در زمره روحانیون تجدد گرا و اولین روحانی بود که در رشته حقوق تحصیل کرد و وکیل دادگستری شد.

مرحو م شیخ نورالدین اشنی فرزند مرحوم آیت الله محمد حسین قودجانی اشنی می باشد .

زندگی‌نامه

ولادت

وی در سال ۱۳۲۱ قمری مطابق با ۱۲۸۲ شمسی در «أشن»، از روستاهای شهرستان« کرون» اصفهان، در خانواده‌ای علمی چشم به جهان گشود.[۱] مهدوی، تولد وی را در نجف اشرف می­ نویسد.[۲]

خاندان

پدر او، مرحوم آیت الله شیخ محمّدحسین قودجانی اشنی، از دانش‌آموختگان حوزه علمیه اصفهان و نجف اشرف و از دوستان صمیمی مرحوم آیت الله حاج‌آقا حسین طباطبائی بروجردی بود. او در خاندان علم و اجتهاد و بیت فضیلت و اخلاق به دنیا آمد و تحت تربیت و ارشاد پدر و مادر قرار گرفت.

تحصیلات

وی تحصیلات خود را نزد پدر دانشمندش آغاز نمود. او در سه حوزه علمیه اصفهان، قم و تهران به کسب علوم و دانش‌های گوناگون اسلامی از محضر اساتید مختلف پرداخت.

اساتید

برخی از اساتید وی عبارتند از حضرات آیات:[۳]

وی در زمان تحصيل در قم، موفق به اخذ اجازه اجتهاد از سوی آيت االله حاج شيخ عبدالكريم حائری گرديد.

شاگردان

برخی از شاگردان آن فقید راحل، عبارتند از حضرات آیات:[۵]

معاصران

مرحوم اشنی در اصفهان و در درس مرحوم جلال‌الدین همائی با حضرات آیات سیّد حسن مدرّس، شیخ عباسعلی ادیب و شیخ مرتضی اردکانی هم مباحثه بود. وی همچنین در طول اقامت در شهر مقدّس قم با مرحوم آیت الله سیّد حسن مدرّس‌ هاشمی هم بحث بود. مرحوم اشنی از دوستان صمیمی امام راحل و پنج سال نیز با وی هم حجره بوده و در طول شرکت در درس مرحوم آیت الله شاه‌آبادی، آن را با هم مباحثه می‌نموده­ اند.[۶]

جایگاه

جایگاه اجتماعی

او هرچند از چهره هاى ممتاز علمى به شمار مى آمد، توجه خاصـى بـه منبـر و خطابه داشت و با توجه به تسلّطش بـه فقه، حكمت، حديث، كلام، تفسير و ذوق شاعرانه و عرفانى، منبرها و سخنرانى هاى جذّاب و گيرايى داشت و الحق عالمی جليل و واعظی فصيح و شيرين بيان بود. ویژگی دیگر خطابه های او، مخالفت صریح با ظلم و فساد رژیم شاهنشاهی بود که آشکارا با بی­ حجابی و بی­ عفتی و ستمها و بیدادهای آن روزگار مبارزه می­‌کرد. به همین سبب، چندین بار از سوی اداره شهربانی وقت اصفهان، احضار شد.

استاد جواهری در مورد مجالس و منبرهای وی می‌­نویسد:

«از علمای جامع معقول و منقول که فقه و اصول و منظومه حکمت را تدریس می­ کرد. مدتها مدرس مدرسه صدر بود. در سی سال آخر عمرش منبر هم می رفت و بیان خوبی داشت و مردم از او دعوت می کردند که برای آنها سخنرانی کند. چند سال در ماه رمضان بعدازظهر در مسجد نو بازار اصفهان سخنرانی می کرد.»[۷]

آثار و فعالیت ها

آثار

نامه امام خمینی (ره ) به آیت الله نورالدین اشنی

در آثار مکتوب مرحوم شیخ نورالدین اشنی که حدود چهل عنوان کتاب و رساله کوچک و بزرگ می‌باشد، قرآن، حدیث و کلام اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. وی بیش از بیست عنوان از آثار خود را به تفسیر قرآن اختصاص داده است.

رساله ی دانش بشر

برخی از آثار مکتوب مرحوم اشنی، عبارت است از:

  • تفسیر آیه مبارکه نور
  • شفاعت در قرآن
  • بلاد معیّنه در قرآن
  • احکام قرآن
  • رساله فوز فیضی در بيان جبر و تفويض و امر بين الامرين
  • رساله اصول دین ساده، همراه با تمثيل و استنتاج در هر فصل
  • رسـاله در رد شبهات وارده بر مهدويت
  • رساله ى دانش بشر و نفس روح انسانی
  • رساله امروز و فردا
  • رساله ای مشتمل بر موضوعات متنوع فقهی، كلامی، اخلاقی به فرزندان و نزديكان
  • رساله جهان دانش و حيات و زندگی
  • رساله در نكات و خاطرات
  • رساله نوروز يا روز نو

از دیگر آثار وی می توان به شرح احاديث متعدد و رساله هـاى متعدد اشاره نمود. در لابلاى برخـى از رسـائل و يادداشـت هـاى شخصـى او، اشعارى از وى يافت شده كه با ذكر تاريخ و زمان آن سروده، آورده است كه از آن جمله ابياتى است كه در مدح حضرت اميرمؤمنان(ع) سروده است.[۸] تراوش قريحه نورالدين قودجانی در نوزدهم رمضان 1393ق:[۹]

گربگويم آفتابی يا علی گويندازآن روشنتراستور بگويم رهبری گويند فزون از رهبر است
گر كه نزد عاقلان گويم دَهُم عقل است علی جمله گويندم كه بر كل عقول او سرور است

فعالیت ها

مرحوم اشنی در دو مدرسه صدر بازار، حوزه علمیه امام صادق (علیه السلام) و مسجد نوبازار اصفهان و حتی منزل شخصی خویش کتاب‌هایی چون «قوانین ­الاصول»، «فرائدالاصول»، «کفایة­الاصول»، «منظومه» حاجی سبزواری و «اسفار» ملّاصدرا را تدریس می‌نمود و همچنین یکی از مدرّسین مدرسه چهارباغ اصفهان بود.[۱۰] حاج شيخ نورالدين قودجانی با اينكه مقام علمی و ولایی داشت و تدريس نيز می نمود، به تبليغ آيين مبين اسلام و سخنرانی در مجالس عمومی و خصوصی و حتی به كار وكالت نيز اشتغال داشت و سر دفتری اسناد رسمی در گلپايگان و اصفهان و سرپرستی سازمان جوانان اسلامی را نيز به عهده داشت. همچنین وی از آن جایی که در فلسفه و تفکر جدید غربی نیز مطالعه و تحقیق کرده بود، مدتی سرپرستی سازمان جوانان اسلامی اصفهان را به عهده داشت و برای روشنفکران و متجدّدان، سخنرانی می‌­کرد. از وی سلسله مقالاتی در روزنامه طوفان به یادگار مانده است.[۱۱]

وفات

وی سرانجام در ساعات آغازین روز دوازدهم ذیقعده سال ۱۳۹۸ قمری مطابق با بیست و سوم مهرماه ۱۳۵۷ شمسی، در پی سکته قلبی، در اصفهان چشم از جهان فروبست و جسمش پس از تشییع، در تکیه میرزا ابوالمعالی کلباسی، در تخت فولاد اصفهان، جنب قبر پدر بزرگوارش آرام گرفت.[۱۲]

پانویس

  1. كرباسى زاده، مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص 208.
  2. مهــدوی، تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان در دو قرن اخیر، ج2، ص353.
  3. قاسمی، گلزار فضیلت، ص ۳۰۰.
  4. مجله معارف اسلامی، ش4، ص 29.
  5. مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۱، ص ۴۳۲ ؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ۷۷۶؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ۷۵۴ .
  6. کرباسی زاده، نگاهی به آراء و احوال حكيم مدرس اصفهانی، ص 94؛ مجله معارف اسلامی، ش4، ص 2829.
  7. جواهری، شرح حال شيخ محمدحسين اشنی، مخطوط.
  8. لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص۶۷.
  9. کرباسی زاده، مشاهير مزار علامه ميرزا ابوالمعالی كلباسی، ص 222.
  10. كرباسى زاده، مشاهیر مزار علّامه ابوالمعالی کلباسی، ص ۲۱۳.
  11. جواهری، شرح حال شيخ محمدحسين اشنی، مخطوط.
  12. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج1، صص 193-191.

منابع

  • لطفی، عليرضا(حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.
  • قاسمی، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، اصفهان: کانون پژوهش، چاپ اول، ۱۳۸۸.