این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تفاوت میان نسخههای «عبدالحسین محلاتی»
Kh1.mirzaei (بحث | مشارکتها) (ایجاد رده) |
Kh1.shabani (بحث | مشارکتها) (درج قاب) |
||
(۱۶ نسخهٔ میانی ویرایششده توسط ۷ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
'''شيخ عبدالحسين محلّاتى''' | {{نیازمند جعبه اطلاعات}} | ||
[[پرونده:Lpghjd.jpg|بندانگشتی|عبدالحسین محلاتی]] | |||
'''شيخ عبدالحسين محلّاتى''' (1270ق-1323ق) معروف به "'''آخوند شفيعا'''" فرزند على معروف به ميرزا باباحسـين بـن [[احمد بن محمدشفیع اصفهانی محلاتی|احمـد بـن محمدشفيع اصفهانى]] خوش اَبرو، عالم فاضـل اديـب شـاعر و محقّق جامع در اصفهان بود. | |||
==زندگینامه== | ==زندگینامه== | ||
وی | وی در حدود سال 1270 قمرى در محلّات متولّد شد. محلاتی در قم و اصـفهان و نجف و کاشان و تهران نزد اساتید بزرگی تحصیل نمود، وپس از نيل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت كرد،و خواهر [[منیرالدین بن جمالالدین بروجردی|علامه ى فقيه حـاج آقـامنيرالدين بروجردى]] را به همسرى برگزيد. محل تدريس او [[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسـه ى صـدر]] بـود وجمعى از افاضل طلّاب در درس خارج او شركت مى كردند. اشعارى به زبان عربى وفارسى دارد. از سیّد علی اصغر جاپَلَقی اجازه دریافت نمود و مدّت ها به درس حاج میرزا حبیب اللّه رشتی [در نجف] حاضر شد.و با وجود علم و فضل بسیار و مقام عالی تقوا، در فقر و تنگدستی به سر می برد و حتّی مجبور بود کتب مورد نیاز خود را استنساخ کند. <ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 766 -767؛ همو، رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 168-170؛ تهرانی، نقباء البشر، ج3، صص 1056-1058؛ قاسمی، گلزار فضیلت، صص 183-205؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص164؛ افتخار آفرینان استان مرکزی، ج3، صص 224-228؛ جناب، رجال و مشاهیر، ص489.</ref><ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص163.</ref> | ||
از اشعاراوست<span> </span>: | از اشعاراوست<span> </span>: | ||
{{شعر|}} | {{شعر|}} | ||
{{ب|دلا تا كى به خـود گرمـى؟ ز خـود قطـع تمنـا كـن |ز خودبينى به خود آى و به خود خود را هويدا كـن}} | {{ب|دلا تا كى به خـود گرمـى؟ ز خـود قطـع تمنـا كـن |ز خودبينى به خود آى و به خود خود را هويدا كـن}} | ||
{{ب|ز غفلت تا به كى مستى؟ به خود تـا چنـد پابسـتى؟ | كــزين ســختى ره رســتى، ز هســتى دل معــرّا کن}} | {{ب|ز غفلت تا به كى مستى؟ به خود تـا چنـد پابسـتى؟ | كــزين ســختى ره رســتى، ز هســتى دل معــرّا کن}}{{پایان شعر}} | ||
{{پایان شعر}} | |||
== | ===اساتید=== | ||
شیخ عبدالحسین محلاتی نزد علمایی کسب فیض نموده است ، ازجمله<span> </span>: | |||
= | |||
#میرزا [[حبیب اللّه شریف کاشانی]] | |||
#سیّد ریحان اللّه کشفی بروجردی | |||
#حاج ميرزا حبيب اللّه رشتى | |||
#حاج [[محمدحسن نجفی هزار جریبی مازندرانی|میرزا محمدحسن نجفی]] | |||
#سید علی اصغر چاپلقی بروجردی | |||
===شاگردان=== | |||
از جمله شاگردان مشهور او: | |||
#مرجع عالیقدر [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی]] | |||
#[[سید محمدباقر حسینی احمدآبادی اصفهانی|سیّد محمّدباقر احمد آبادی]] | |||
#حاج [[میرزا علی آقا شیرازی]] | |||
#[[سید عباس صفی دهکردی|سیّد عباس صفی دهکردی]] | |||
#میرزا [[محمدباقر فقیه ايمانى|محمّدباقر فقیه ایمانی]] | |||
#[[سید محمدعلی ابطحی سدهی|سیّد محمّدعلی ابطحی]] . | |||
==جایگاه== | |||
===جایگاه علمی=== | |||
شیخ عبدالحسین محلاتی از دانشمندان جامع و کم نظیر زمان خود بود . او در [[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدربازار،]] درس خارج می گفت و جمعی از افاضل طلاب به درس اوحاضر می شدند. وی علاوه بر تبحر کامل در فقه و اصول و حدیث و حکمت و الهیات، در علوم ادبی و تاریخی نیز بسیار مسلط بود و به عربی و فارسی شعر می سرود. در تقوا و دیانت نیز درجاتی عالی داشت به گونه ای که او را از اولیاء الله به شمار آورده اند.<ref>تهرانی، نقباءالبشر، ج3، ص1056.</ref> | |||
سید محمدعلی ابطحی سدهی در کتاب « ختام الغرر» چندین بار از استاد علامه خود نام برده و صفحات کتاب خود را با نام و شرح اوصاف او مزین نموده است. وی استاد خود را در عالی ترین مراتب علمی و جامعیت توصیف کرده و جامعیت و کثرت تالیفات او را حیرت آور دانسته است. | |||
محلاتی با داشتن مقام والای علم و فضیلت، در نهایت فقر و تهیدستی به سر میبرد. فقر وی به حدی بود که مجبور بود بسیاری از کتاب های مورد نیاز خود را استنساخ کند.<ref>حسینی، تراجم الرجال، ج1، ص273.</ref> از جمله « الاصول الاصلیه» فیض کاشانی و « رساله در انکار وقف پس از اعتراف» اثر ملا احمد بن محمد شفیع محلاتی را در ربیع الاول 1313 استنساخ کرده است.<ref>حسینی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه گاپایگانی، ج1، ص211.</ref> | |||
==آثار== | |||
کتب زیر از اوست: | |||
#«مسافت سفر» | |||
#«الشرط ضمن العقد» [این دو رساله ضمن مجموعه شماره 1474 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است. این نسخه ها به خط مؤلف است.<ref>حسینی اشکوری، فهرست خطی احیاء، ج4، صص 310-312.</ref> | |||
#«المانه الغدیریه» قصیده ای عربی که در مدح حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و واقعه غدیرخم سروده شده و به خط مؤلف و در تاریخ ذیحجه 1302ق تحریر شده و به شماره 11475 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>مرعشی، فهرست مرعشی، ج29، ص101.</ref>] | |||
#«بیان زیارت عاشورا» [به فارسی که به خط شکسته نستعلیق و نسخ مؤلّف به شماره 11546 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است. | |||
#«مشرق الظلام» در شرح رساله «لآلی الکلام» در علم اعراب، تألیف: اسداللّه بن محمّد محلاّتی، که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>مرعشی، فهرست مرعشی، ج29، ص1277.</ref> | |||
#«حواشی بر قوانین» | |||
#«حواشی بر رسائل» (حواشی بر فرائد») | |||
#«دیوان اشعار عربی و فارسی» | |||
#«رساله در قاعده تأخیر» | |||
#«رساله در عدالت» | |||
#«رساله در سجده سهو» | |||
#«رساله در لباس مشکوک» | |||
#«رساله در بلوغ» | |||
#«رساله در نماز جماعت» | |||
#«رساله در قاعده اشتغال» | |||
#«رساله در اصل برائت» | |||
#«رساله در قاعده فحص» | |||
#«رساله در تعریف علم اصول» | |||
#«رساله در سهو نماز» | |||
#«رساله در تطهیر به آب قلیل» | |||
#«رساله در قاعده بیّنه» | |||
#«رساله در اصل تعارض» | |||
#«رساله در تیمّم» | |||
#«رساله در اصل لزوم عقد» | |||
#«شرح بر اصول کشف العظاء» | |||
#«مغتنم الدرر» در سه جزء: 1- در تفسیر 2- در روایات 3- در متفرقات(1) [که در بین سال های 1314 تا 1321ق آن را تألیف کرده است نزد مرحوم میرزا حبیب اللّه نیّر موجود بوده و نسخه ای از آن در مجله شهاب (شماره 22) معرفی شده است.] | |||
#«تسلیت نامه» [که آن را مرحوم محلاّتی جهت دلجوئی و تسلای یک عالم اهل عربستان که وهابی بوده و سپس شیعه شده است، نوشته است.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج4، صص96-100.</ref> | |||
==وفات== | ==وفات== | ||
وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در [[تکیه فاضل هندی]]، واقع در [[تخت فولاد]] حوالی قبر [[فاضل هندی]] مدفون | وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در [[تکیه فاضل هندی]]، واقع در [[تخت فولاد]] حوالی قبر [[فاضل هندی]] مدفون شد.<ref>لطفی، کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان <span>، ص519.</span></ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
== | ==منابع== | ||
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394. | |||
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، مصلح الدین،[[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386. | |||
*لطفی ، علیرضا (حامد اصفهانی)، کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان<span> </span> معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، 1390. | |||
[[رده:کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان]] | [[رده:کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان]] | ||
[[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]] | [[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]] | ||
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | [[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | ||
[[رده:علمای قرن 13]] | |||
[[رده:اعلام اصفهان،ج 4]] | |||
[[رده:مجتهدین]] | |||
[[رده:مدرسین]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۰۲
این نوشتار نیازمند جعبهٔ اطلاعات است. ممکن است بخواهید با افزودن یک جعبهٔ اطلاعات، به استانداردسازی نمایش موضوع کمک کنید. |
شيخ عبدالحسين محلّاتى (1270ق-1323ق) معروف به "آخوند شفيعا" فرزند على معروف به ميرزا باباحسـين بـن احمـد بـن محمدشفيع اصفهانى خوش اَبرو، عالم فاضـل اديـب شـاعر و محقّق جامع در اصفهان بود.
زندگینامه
وی در حدود سال 1270 قمرى در محلّات متولّد شد. محلاتی در قم و اصـفهان و نجف و کاشان و تهران نزد اساتید بزرگی تحصیل نمود، وپس از نيل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت كرد،و خواهر علامه ى فقيه حـاج آقـامنيرالدين بروجردى را به همسرى برگزيد. محل تدريس او مدرسـه ى صـدر بـود وجمعى از افاضل طلّاب در درس خارج او شركت مى كردند. اشعارى به زبان عربى وفارسى دارد. از سیّد علی اصغر جاپَلَقی اجازه دریافت نمود و مدّت ها به درس حاج میرزا حبیب اللّه رشتی [در نجف] حاضر شد.و با وجود علم و فضل بسیار و مقام عالی تقوا، در فقر و تنگدستی به سر می برد و حتّی مجبور بود کتب مورد نیاز خود را استنساخ کند. [۱][۲]
از اشعاراوست :
دلا تا كى به خـود گرمـى؟ ز خـود قطـع تمنـا كـن | ز خودبينى به خود آى و به خود خود را هويدا كـن | |
ز غفلت تا به كى مستى؟ به خود تـا چنـد پابسـتى؟ | كــزين ســختى ره رســتى، ز هســتى دل معــرّا کن |
اساتید
شیخ عبدالحسین محلاتی نزد علمایی کسب فیض نموده است ، ازجمله :
- میرزا حبیب اللّه شریف کاشانی
- سیّد ریحان اللّه کشفی بروجردی
- حاج ميرزا حبيب اللّه رشتى
- حاج میرزا محمدحسن نجفی
- سید علی اصغر چاپلقی بروجردی
شاگردان
از جمله شاگردان مشهور او:
- مرجع عالیقدر آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی
- سیّد محمّدباقر احمد آبادی
- حاج میرزا علی آقا شیرازی
- سیّد عباس صفی دهکردی
- میرزا محمّدباقر فقیه ایمانی
- سیّد محمّدعلی ابطحی .
جایگاه
جایگاه علمی
شیخ عبدالحسین محلاتی از دانشمندان جامع و کم نظیر زمان خود بود . او در مدرسه صدربازار، درس خارج می گفت و جمعی از افاضل طلاب به درس اوحاضر می شدند. وی علاوه بر تبحر کامل در فقه و اصول و حدیث و حکمت و الهیات، در علوم ادبی و تاریخی نیز بسیار مسلط بود و به عربی و فارسی شعر می سرود. در تقوا و دیانت نیز درجاتی عالی داشت به گونه ای که او را از اولیاء الله به شمار آورده اند.[۳]
سید محمدعلی ابطحی سدهی در کتاب « ختام الغرر» چندین بار از استاد علامه خود نام برده و صفحات کتاب خود را با نام و شرح اوصاف او مزین نموده است. وی استاد خود را در عالی ترین مراتب علمی و جامعیت توصیف کرده و جامعیت و کثرت تالیفات او را حیرت آور دانسته است.
محلاتی با داشتن مقام والای علم و فضیلت، در نهایت فقر و تهیدستی به سر میبرد. فقر وی به حدی بود که مجبور بود بسیاری از کتاب های مورد نیاز خود را استنساخ کند.[۴] از جمله « الاصول الاصلیه» فیض کاشانی و « رساله در انکار وقف پس از اعتراف» اثر ملا احمد بن محمد شفیع محلاتی را در ربیع الاول 1313 استنساخ کرده است.[۵]
آثار
کتب زیر از اوست:
- «مسافت سفر»
- «الشرط ضمن العقد» [این دو رساله ضمن مجموعه شماره 1474 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است. این نسخه ها به خط مؤلف است.[۶]
- «المانه الغدیریه» قصیده ای عربی که در مدح حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و واقعه غدیرخم سروده شده و به خط مؤلف و در تاریخ ذیحجه 1302ق تحریر شده و به شماره 11475 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۷]]
- «بیان زیارت عاشورا» [به فارسی که به خط شکسته نستعلیق و نسخ مؤلّف به شماره 11546 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.
- «مشرق الظلام» در شرح رساله «لآلی الکلام» در علم اعراب، تألیف: اسداللّه بن محمّد محلاّتی، که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۸]
- «حواشی بر قوانین»
- «حواشی بر رسائل» (حواشی بر فرائد»)
- «دیوان اشعار عربی و فارسی»
- «رساله در قاعده تأخیر»
- «رساله در عدالت»
- «رساله در سجده سهو»
- «رساله در لباس مشکوک»
- «رساله در بلوغ»
- «رساله در نماز جماعت»
- «رساله در قاعده اشتغال»
- «رساله در اصل برائت»
- «رساله در قاعده فحص»
- «رساله در تعریف علم اصول»
- «رساله در سهو نماز»
- «رساله در تطهیر به آب قلیل»
- «رساله در قاعده بیّنه»
- «رساله در اصل تعارض»
- «رساله در تیمّم»
- «رساله در اصل لزوم عقد»
- «شرح بر اصول کشف العظاء»
- «مغتنم الدرر» در سه جزء: 1- در تفسیر 2- در روایات 3- در متفرقات(1) [که در بین سال های 1314 تا 1321ق آن را تألیف کرده است نزد مرحوم میرزا حبیب اللّه نیّر موجود بوده و نسخه ای از آن در مجله شهاب (شماره 22) معرفی شده است.]
- «تسلیت نامه» [که آن را مرحوم محلاّتی جهت دلجوئی و تسلای یک عالم اهل عربستان که وهابی بوده و سپس شیعه شده است، نوشته است.[۹]
وفات
وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در تکیه فاضل هندی، واقع در تخت فولاد حوالی قبر فاضل هندی مدفون شد.[۱۰]
پانویس
- ↑ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 766 -767؛ همو، رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 168-170؛ تهرانی، نقباء البشر، ج3، صص 1056-1058؛ قاسمی، گلزار فضیلت، صص 183-205؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص164؛ افتخار آفرینان استان مرکزی، ج3، صص 224-228؛ جناب، رجال و مشاهیر، ص489.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص163.
- ↑ تهرانی، نقباءالبشر، ج3، ص1056.
- ↑ حسینی، تراجم الرجال، ج1، ص273.
- ↑ حسینی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه گاپایگانی، ج1، ص211.
- ↑ حسینی اشکوری، فهرست خطی احیاء، ج4، صص 310-312.
- ↑ مرعشی، فهرست مرعشی، ج29، ص101.
- ↑ مرعشی، فهرست مرعشی، ج29، ص1277.
- ↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج4، صص96-100.
- ↑ لطفی، کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان ، ص519.
منابع
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394.
- مهدوی، مصلح الدین،اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.
- لطفی ، علیرضا (حامد اصفهانی)، کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، 1390.