این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
منیرالدین بن جمال‌الدین بروجردی
این نوشتار نیازمند جعبهٔ اطلاعات است. ممکن است بخواهید با افزودن یک جعبهٔ اطلاعات، به استانداردسازی نمایش موضوع کمک کنید. |
آیت الله حاج آقا منیر الدین بروجردی (۱۲۶۹ق-۱۳۴۲ق) فقیه محقق، فرزند آقا جمال الدین بن ملا علی بروجردی، در 22 رجب در بروجرد متولد شد. جدّش، ملا علی از مجتهدان برجسته و داماد میرزای قمی بوده است.
زندگی‌نامه
تحصیلات
وی مقدمات علوم را در بروجرد فرا گرفت. سپس برای تکمیل تحصیلات به اصفهان مهاجرت کرد و در درس فقه حاج شیخ محمد باقر نجفی حاضر شد. از محضر علامه آقا سید محمد باقر خوانساری نیز استفاده کرده و از او اجازه دریافت کرد.[۱]
مدتی نیز در محضر درس میرزای شیرازی در سامرا حاضر شد. سپس به اصفهان بازگشت و با عزت و احترام و نفوذ ، بین عموم مردم زیست. او در مسجد ایلچی اقامه جماعت و در منزل تدریس می کرد.[۲]
شاگردان
در محضر این فقیه برجسته شاگردانی تربیت شدند؛ از جمله:
- علامه حاج آقا رحیم ارباب
- سید احمد صفایی خوانساری صاحب کشف الأستار
- حاج شیخ محمد علی یزدی
- سید محمد تقی فقیه احمد آبادی
- شیخ محمد باقر فقیه ایمانی
- سید محمدباقر میر محمد صادقی
- شیخ مجد الدین نجفی مشهور به مجد العلماء
- شیخ اسماعیل بروجردی فرزند فاضل آقا منیرالدین [۳]
وی چندین نفر را نیز اجازه روایت داده است از جمله شیخ محمد علی معصومی گنابادی[۴]
جایگاه
جایگاه علمی
وی را از « نوابغ عصر اخیر در فقه و حدیث» نام برده اند که در شرح احوال علما و رجال، تواریخ و ذکر حکایات بدیع و استخاره تسلط کامل داشته است. خودش می گفته است: « منظومة الفیة » عربی در احوال علما به نظم آورده ام.[۵]
حاج آقا منیر الدین از استاد خود، شیخ محمد باقر نجفی و دایی خویش، شیخ حسن کاشف الغطاء، صاحب « انوارالفقاهه» و شیخ زین العابدین مازندرانی و دیگران روایت کرده است. شیخ ابوالقاسم بن محمد تقی قمی ومیرزا فخر الدین شیخ الاسلام قمی، سبط صاحب «قوانین» از او روایت کرده اند.[۶]وی در زمان حیات، مرجع مرافعات وسؤالهای شرعی مردم اصفهان بوده و به مسائل اجتماعی توجه خاصی داشته است.
جایگاه سیاسی
در سال ۱۳۰۸ ق که امتیاز رژی به تبعه دولت انگلیس واگذار گردید، وی و میرزا علی محمد اژه ای به اشاره آقا نجفی برای نخستین بار فتوای تحریم استعمال تنباکو را صادر کردند. پس از آن نیز حامل پیام علمای این شهر به سامراء و دریافت حکم تحریم ازطرف میرزای شیرازی گردید.[۷] در واقعه نهضت مشروطیت اصفهان نیز از همراهان حاج آقا نورالله نجفی بود. اما در ادامه بحث مشروطیت، از هواداران اندیشه مشروطه مشروعه شیخ فضل الله نوری گردید؛ چنان که در یکی از رسائل خطی او در جواب نقضی درباره وقایع مشروطه، آن را با وقایع صدر اسلام مقایسه کرده و معتقد بود که همراهان مشروطه به نابودی اساس توحید، رسالت و ولایت پس از گذشت سال ۱۳۳۰ از اسلام پرداختند:
«المشروطة المعدة لاذهاب کل من التوحید و الرسالة والولایة بعد مضی الف وثلثمائة و ثلثین سنه مع کون الملتزمین بها قریباً من خمسمائه کرور من المسلمین و الشیعة و ..».[۸]
آثار
وی آثار ارزنده ای از خود به یادگار نهاد که پس از وفاتش پراکنده شد. از وی کتب و رسایل ذیل به چاپ رسیده است:
- الفرق بین الفریضة و النافلة
- رساله «قبض الوقف»
- رساله «اسئلة واجوبة فقهیّة»
- رساله« حکم الاغلاط الواقعة فی المصاحف من الکتّاب»
- رساله فی السراف[۹]
- الفیّه
- تتمیم منظومه بحر العلوم در فقه
- ترجمه حال عده ای از روّات
- منظومه در اصحاب اجماع
- منظومه در فقه و اصول[۱۰]
وفات
این عالم فقیه روز دوشنبه ۱۷ ربیع الثانی ۱۳۴۲ ق درگذشت و در تکیه ملک(گلستان شهدا) به خاک سپرده شد. پسرش در کنار او به خاک سپرده شد.[۱۱] [۱۲]
پانویس
- ↑ معلم حبیب‌آبادی، مکارم الاثار، ج۳، ص۸۰۶.
- ↑ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۹۵۰.
- ↑ باقری، رساله قبض الوقف، میراث حوزه اصفهان، ج۲، ص۱۰۴.
- ↑ تهرانی، نقباءالبشــر، ص۱۵۶۳.
- ↑ معلم حبیب‌آبادی، مکارم الآثار، جلد۶، ص ۱۹۲۱.
- ↑ امین، اعیان الشیعه، ج۱۰، ص۱۴۲
- ↑ قاسمی، فهرست نسخه های خطی سه کتابخانه در اصفهان، ج۱، ص ۴۳۹.
- ↑ بروجردی، مجموعه رسائل خطی آستان قدس رضوی، ص ۴۹.
- ↑ قاسمی، فهرست نسخه های خطی سه کتابخانه در اصفهان، ص۱۱۶.
- ↑ قاسمی، فهرست نسخه های خطی سه کتابخانه در اصفهان، ج۲، ص۹۵۰.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج۱، ص۵۸۳.
- ↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج۱، صص ۲۹۹-۳۰۱.
منبع
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج۱، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.