این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

مجدالعلماء نجفی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو

محمدعلی بن محمدرضا بن محمدحسین نجفی اصفهانی ملّقب و معروف به مجدالدین، امجدالدین و مجدالعلماء (۲۲ ژوئن ۱۹۰۸–۲۷ سپتامبر ۱۹۸۳) فقیه جعفری، آموزگار دینی و شاعر ایرانی در سدهٔ چهاردهم قمری/بیستم میلادی بود. در خانواده‌ای شیعهٔ دوازده‌امامی و پایبند از ایرانیان عراق در شهر نجف به دنیا آمد، همان‌جا و در اصفهان بزرگ شد. او بزرگترین پسر ابوالمجد اصفهانی است. تحصیلات دینی را در زادگاهش آغاز کرد، سپس در سال ۱۹۱۵ به اصفهان برای تکمیل آن رفت و از آنجا به قم. پس از پایان تحصیلاتش به اصفهان بازگشت و به تدریس علوم گوناگون اسلامی از فقه، اصول، حکمت، هیئت، ریاضیات پرداخت. در دو مسجد نو بازار و شاه، بیش از چهل سال امام جماعت بود. آثار بسیاری نگاشت، شرح‌نویسی‌ها و دیوان اشعاری به دو زبان عربی و فارسی نیز گردآورد. در اصفهان درگذشت و بیرون مسجد شاه دفن شد.[۱]

زندگینامه

محمدعلی بن محمدرضا بن محمدحسین بن محمدتقی نجفی اصفهانی در روز ۲۳ جمادیٰ الاولیٰ ۱۳۲۶–۱ تیر (سرطان) ۱۲۸۷–۲۲ ژوئم ۱۹۰۸ در نجف، ولایت بغداد عثمانی، در خانواده‌ای سرشناس و پایبند از اصفهانی‌های نجف و ایرانیان عراق به دنیا آمد. پدرش و پدربزرگش از فقها بودند. مادرش علویه زهرابیگم بنت محمد امامی خاتون‌آبادی بود.

تحصیل

محمدعلی مجدالدین نجفی اصفهانی در نجف پرورش یافت، در آنجا به سن کودکی درس خواند. در سال ۱۳۳۳ ق/ ۱۹۱۵ م همراه پدرش به اصفهان رفت، دروس دینی در مرحلهٔ سطوح را آنجا نزد علی یزدی و میرزا اردستانی خواند. سپس سطوح عالیه را نزد رحیم ارباب، منیرالدین بروجردی، محمدصادق خاتون‌آبادی و محمد نجف‌آبادی خواند.

سپس تحصیلات عالی در فقه جعفری را آن نزد میرزا محمدصادق خاتون‌آبادی، محمد نجف‌آبادی و عموی پدرش نورالله نجفی اصفهانی خواند. مدتی نیز به حضور عبدالکریم حائری یزدی در قم رسید. از شیوخ او در نقل حدیث و اجتهاد پدرش محمدرضا نجفی اصفهانی و مرجع ابوالحسن موسوی اصفهانی است. از جمله راویانش فرزندش مهدی غیاث‌الدین مجدالاسلام نجفی است.

تدریس

پس از پایان تحصیلاتش در علوم اسلامی، به تدریس فقه، اصول، حکمت، علم کلام، هیئت و ریاضیات پرداخت، در دو درس اخیر به شهرت فراوانی داشت. دروس ریاضی خود را در مسجد جامع عباسی (شاه) ارائه می‌داد، مدتی بعد به مدرسه عبدالله شوشتری نقل مکان کرد و درس هیئت را در مسجد نو بازار و فقه را در مدرسهٔ عمویش محمدعلی ثقةالاسلام نجفی ارائه داد.

گروهی بسیاری در دروس او شرکت کردند، مانند: ابراهیم بن محمد اسماعیل جواهری، ابراهیم بن عبدالحسین میرعمادی، ابوالقاسم مسافری نجف‌آبادی، ابو القاسم دهاقانی صدرالعلماء، احمد تویسرکانی، احمد مهدیان، احمد مؤمنی حبیب‌آبادی، احمد روحانی شیخ‌الاسلام، اکبر مؤمنی حبیب‌آبادی، اسماعیل غروی شیخ‌الرئیس، اسماعیل هاشمی طالخونچه‌ای، محمدباقر احمدی، محمدباقر علوی، محمدباقر بن مرتضی موحد ابطحی، محمدباقر آصفی نجف‌آبادی، محمدتقی مجلسی اصفهانی، دامادش محمدتقی موسوی شفتی، محمدتقی حجازی، حسین دیّانی، حسن فقیه‌امامی، حسن مهاجر آدرمنابادی، حسن بن محمود میرلوحی، حسین بن اسماعیل خادمی، حسین‌علی منتظری، حیدرعلی جبل‌عاملی، رحمت‌الله فشارکی، رضا عبداللهی، محمدرضا مداح حسینی، عباس ایزدی نجف‌آبادی، عباس‌علی معینی، عبدالحسین بن محمد ربّانی، عبدالرحیم فضیلتی، علی‌محمد بن محمدحسین اژه‌ای، محمدعلی بن رضا بهشتی‌نژاد، و دیگران.

وی بیش از چهل سال در دو مسجد نو بازار و مسجد شاه اقامت گزید.

زندگی شخصی

وی ازدواج کرد و صاحب چهار پسر و پنج دختر شد، از پسرانش: مهدی غیاث‌الدین مجدالاسلام، محمدرضا نجفی، محمد نجفی و حسین نجفی که در کودکی درگذشت. مادر مجدالدین نجفی اصفهانی در ۲۳ ربیع الاول ۱۳۵۶ / ۲ ژوئن ۱۹۳۷ و پدرش در ۲۴ محرم ۱۳۶۲ / ۳۰ ژانویه ۱۹۴۳ درگذشت.

وفات

وی در صبح روز چهارشنبه بیستم ذی الحجه ۱۴۰۳– ۶ مهر (میزان) ۱۳۶۲–۲۷ سپتامبر ۱۹۸۳ در تهران وفات یافت و پیکرش را به اصفهان بردند، روز پنجشنبه به آنجا رسید و در خانهٔ خود غسلش دادند و سپس از مسجد شاه بسوی مسجد بازار نو تشییع شد و در ایوان شمال شرقی مسجد شاه به خاک سپرده شد. جمعی از علما و شعرا به زبان عربی و فارسی مرثیه‌هایی برای او سرودند.

آثار

او به زبان‌های عربی و فارسی آثاری نگاشت، از جمله:

  • ایرادات و انتقاداتی بر دائرة المعارفی که محمدفرید وجدی نگاشت
  • ترجمهٔ جلد اول از کتاب نقد فلسفهٔ داروین از عربی به فارسی
  • حاشية الروضات
  • حاشية سمطا الّلآل في مسألتي الوضع والاستعمال
  • حاشية وقاية الإذهان في علوم الأصول
  • دروسی در فقه امامیه، کتاب نماز و روزه که دروسی است که در بحث‌های خارج به شاگردانش می‌آموخت.
  • دو رساله در زندگی‌نامه پدرش و خودش، در مقدمهٔ رسالهٔ امجدیه چاپ شده
  • رساله‌ای در زندگی‌نامهٔ پدربزرگش محمدحسن، به عنوان مقدمه‌ای بر تفسیر مجد البیان نگاشت
  • صرف أفعال
  • الفوائد الرضوية في شرح الفصول الغروية
  • گل گلشن
  • المُختار من القصائد والأشعار، دیوان شعرش به عربی
  • مسائل العلوم
  • اليواقيت الحسان في تفسير سورة الرحمن
  1. محمدحسین نجفی (۲۰۱۵). المختار من القصائد والأشعار (ویراست چاپ اول). قم؛ ایران: مجمع الذخائر الإسلامیة. صص. ۱۹–۵۰.