این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «سید عبدالحسیب علوی عاملی»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(درج قاب)
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
'''سیّد محمّد عبدالحسیب علوی حسینی عاملی''' فرزند میر کمال الدّین احمد بن زین العابدین ، عالم فاضل محقّق کثیر التألیف، از علمای قرن یازدهم و دوازدهم هجری است. مادرش دختر میرداماد است.
{{نیازمند جعبه اطلاعات}}
[[پرونده:UG,D.jpg|بندانگشتی|سید عبدالحسیب علوی عاملی]]
'''سیّد محمّد عبدالحسیب علوی حسینی عاملی''' عالم فاضل محقّق کثیر التألیف، از علمای قرن یازدهم و دوازدهم هجری است.  


<br />
<br />


==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
در اصفهان متولّد شده و در این شهر به تحصیل پرداخته و مدتی امام جماعت مسجد شاه [مسجد امام فعلی] بوده است. در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، ادبیات و حکمت مهارت داشته و عالمی عابد و زاهد و مقدس بوده .
 
<br />
===ولادت===
او متولد اصفهان است ولی از سال تولد وی اطلاع دقیقی در دست نیست. با توجه به فوت میرداماد در سال 1041ق و دامادی علوی عاملی در سالیانی پیش از آن، تولد وی را می توان قبل از 1040ق پیش بینی کرد.
 
===خاندان===
وی فرزند [[احمد بن سید زین العابدین علوی عاملی|میرکمال‌الدین سید احمد]] بن زین العابدین علوی است. جد او  زین العابدین از علمای جبل عامل بود و پس از چندی به قصد تحصیل به نجف اشرف مهاجرت کرد و سپس داماد محقق کرکی گشت. میر سید احمد علوی نیز، داماد و پسر خاله حکیم ثالث، [[محمدباقر حسینی استرآبادی (میرداماد )|میرداماد]] است که علاوه بر افتخار دامادی میرداماد بزرگترین شاگرد مکتب یمانی میرداماد و بزرگ وارث علمی اوست. از این رو با توجه به آن که تنها فرزند میرداماد، مادر میرعبدالحسیب است و از سوی پدر و مادر حفید محقق کرکی نیز هست و پدر او وارث حکمت یمانی میرداماد است، تنها وارث علمی میرداماد در آن دوران، میر عبدالحسیب است.
 
====فرزندان====
 
#سید زین العابدین
#سید صدرالدین نویسنده حواشی تقدیسات، که وی نیز فرزندی به نام [[غیاث الدین احمد خیال|میرزا غیاث الدین احمد]] متخلص به « خیال» دارد که به اشتباه در «ریاض‌العارفین»، و به تبع در «الذریعه»، خلف میرزا صدرا فرزند میرداماد قلمداد شده است.<ref>صدر، تکمله امل الآمل، ص23؛ علوی عاملی، مقدمه علاقةالتجرید، ص78.</ref>
#[[محمداشرف علوی عاملی|میر محمد اشرف]]<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص252-248.</ref>
 
===تحصیلات===
او در اصفهان به تحصیل پرداخته و مدتی امام جماعت مسجد شاه [مسجد امام فعلی] بوده است. در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، ادبیات و حکمت مهارت داشته و عالمی عابد و زاهد و مقدس بوده است.<ref>مهدوی، اعلام اصفهان'''،''' ج4، ص137.</ref><br />


==آثار==
==آثار==
کتب زیر از تألیفات اوست:
کتب زیر از تألیفات اوست:
[[پرونده:Resale ers abdolhasib alaviameli.jpg|بندانگشتی|رساله ارث|280x280پیکسل]]
1. «رساله در ارث یا فرائض» که در 28 رجب 1060ق تألیف شده و نسخه ای از آن در کتابخانه مجلس موجود است.<ref>منزوی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج16، ص44.</ref>


1. «رساله در ارث» که در 28 رجب 1060ق تألیف شده و نسخه ای از آن ضمن مجموعه شماره 66760 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.<ref>فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج16، ص44.</ref>
2. «ترجمه الصّلاه» به فارسی در 9 معرفت که در سال 1085ق کتابت شده و در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.<ref>حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج5، ص173.</ref>  
 
2. «ترجمه الصّلاه» به فارسی در 9 معرفت که در سال 1085ق کتابت شده و در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.<ref>فهرست خطی احیاء، ج5، ص173.</ref>]


3. «تقدیس الانبیاء و تمجید الاولیاء» درباره عصمت پیامبران و ائمه علیهم السلام که نسخه آن به شماره 353 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.<ref>فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج3، ص569.</ref>  
3. «تقدیس الانبیاء و تمجید الاولیاء» درباره عصمت پیامبران و ائمه(ع) که نسخه آن به شماره 353 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.<ref>دانش پژوه، فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج3، ص569.</ref>  


4. «الجواهر المنثوره فی الادعیه المأثوره»، به عربی که نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد مشهد <ref>فهرست گوهرشاد، ص255.</ref>و نسخه ای دیگر به شماره 11894 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس<ref>فهرست الفبایی رضوی، ص178.</ref> و نسخه ای هم در کتابخانه آیت اللّه سیّد محمّدعلی روضاتی در اصفهان موجود است.<ref>فهرست کتب خطی اصفهان، ج1، ص254.</ref>  
4. «الجواهر المنثوره فی الادعیه المأثوره»، به عربی که مشتمل بر برخی از ادعیه و حرزهای مجرب است. نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد مشهد <ref>غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص255.</ref>و نسخه ای دیگر به شماره 11894 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس<ref>فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص178.</ref> و نسخه ای هم در کتابخانه [[سید محمدعلی روضاتی|آیت اللّه سیّد محمّدعلی روضاتی]] در اصفهان موجود است.<ref>روضاتی، فهرست کتب خطی اصفهان، ج1، ص254.</ref>  


5. «حواشی بر الهیات شفا»
5. «حواشی بر الهیات شفا»


6. «سدره المنتهی و العطیه العظمی»، در اصول دین، به فارسی که به روش عرفانی در سال 1062ق برای عبداللّه قطبشاه نوشته است. نسخه ای از آن به شماره 667 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. <ref>فهرست الفبائی رضوی، ص303.</ref>یک میکروفیلم از آن نیز در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران وجود دارد. <ref>فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ص117.</ref>در کتابخانه فاضل خوانساری در خوانسار نیز نسخه ای موجود است و نسخه عکسی آن در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم وجود دارد. <ref>فهرست عکسی احیاء، ج1، ص334.</ref>این کتاب به چاپ رسیده است.  
6. «سدره المنتهی و العطیه العظمی»، در اصول دین، به فارسی که به روش عرفانی در سال 1062ق برای عبداللّه قطبشاه نوشته است. نسخه ای از آن به شماره 667 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. <ref>فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص303.</ref>یک میکروفیلم از آن نیز در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران وجود دارد. <ref>دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، ص117.</ref>در کتابخانه فاضل خوانساری در خوانسار نیز نسخه ای موجود است و نسخه عکسی آن در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم وجود دارد. <ref>حسینی اشکوری، فهرست عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج1، ص334.</ref>این کتاب به چاپ رسیده است.  


7. «شرح دعای سیفی» که نسخه ای از آن نزد سیّد جمال الدّین میردامادی موجود است.<ref>لطائف غیبیّه: مقدمه.</ref>  
7. «شرح دعای سیفی» که نسخه ای از آن نزد سیّد جمال الدّین میردامادی موجود است.<ref>علوی عاملی، مقدمه لطائف غیبیّه.</ref>  


8. «شرح دعای صباح»  
8. «شرح دعای صباح»  
[[پرونده:Serat.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|صراط الزاهدین]]
9. «صراط الزاهدین» مجموعه ای در ادعیه ماه های سال موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی.
[[پرونده:Arshol iqan.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|عرش الایقان]]
10. «عرش الایقان فی شرح تقویم الایمان» شرحی بر کتاب فلسفی «تقویم الایمان» جد خویش میرداماد است که به شماره 62284 در کتابخانه مجلس شورای ملّی در طهران موجود است.<ref>منزوی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج16، ص291.</ref>


9. «صراط الزاهدین»
11. «عرش سماء التّوفیق» تفسیری است به فارسی که تألیف آن در سه شنبه 15 رجب 1069ق آغاز شده است. نسخه ای از جلد اوّل آن (از آغاز تا آخر سوره بقره) در کتابخانه مدرسه بروجردی کرمانشاه و نسخه عکسی آن در مرکز احیاء میراث اسلامی موجود است.<ref>حسینی اشکوری، فهرست عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج5، صص 224 - 223.</ref> نسخه ای نیز نزد آیت اللّه روضاتی در اصفهان و نسخه ای دیگر در موزه بریتانیا وجود دارد.  
 
10. «عرش الایمان فی شرح تقویم الایمان» که به شماره 62284 در کتابخانه مجلس شورای ملّی در طهران موجود است. <ref>فهرست مجلس، ج16، ص291.</ref>
 
11. «عرش سماء التّوفیق» تفسیری است به فارسی که تألیف آن در سه شنبه 15 رجب 1069ق آغاز شده است. نسخه ای از جلد اوّل آن (از آغاز تا آخر سوره بقره) در کتابخانه مدرسه بروجردی کرمانشاه و نسخه عکسی آن در مرکز احیاء میراث اسلامی موجود است.<ref>فهرست عکسی احیاء، ج5، صص 223 و 224.</ref> نسخه ای نیز نزد آیت اللّه روضاتی در اصفهان و نسخه ای دیگر در موزه بریتانیا وجود دارد.<ref>فهرست گوهرشاد، ص255.</ref>


12. «غوامض الصلاه» به فارسی، در فقه که در سال 1061ق تألیف شده و نسخه آن به شماره 8697 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است.<ref>فهرست گوهرشاد، ص255.</ref>  
12. «غوامض الصلاه» به فارسی، در فقه که در سال 1061ق تألیف شده و نسخه آن به شماره 8697 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است.<ref>غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص 255.</ref>  


13. «الفرائض» که نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد موجود است.<ref>فهرست گوهرشاد، ص358.</ref>  
13. «الفرائض» که نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد موجود است.<ref>غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص 358 .</ref>  


14. «الفطره الملکوتیه فی شرح الاثنی عشریه» متن از شیخ بهائی است و شامل طهاره و صلاه می باشد. سیّد عبدالحسیب آن را در سال 1058ق تألیف کرده است، نسخه ی از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران و میکروفیلم آن نیز در همان دانشگاه موجود است.<ref>فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص138.</ref>  نسخه ای دیگر نیز به شماره 2792 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس وجود دارد.<ref>فهرست الفبائی رضوی، ص735.</ref>  
14. «الفطره الملکوتیه فی شرح الاثنی عشریه» که شرحی بر «اثنی عشریة» فقهی [[شیخ بهائی|شیخ بهایی]] می باشد. سیّد عبدالحسیب آن را در سال 1058ق تألیف کرده است، نسخه ی از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران و میکروفیلم آن نیز در همان دانشگاه موجود است.<ref>دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص138.</ref>  نسخه ای دیگر نیز به شماره 2792 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس وجود دارد.<ref>فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص735.</ref>  


15. «قواعد السّلاطین» که در جمعه 28 ربیع الثانی 1081ق به نام شاه سلیمان تألیف شده و نسخه اصل آن در کتابخانه مجلس شورای ملّی و میکروفیلم آن در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.<ref>فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص145.</ref>  
15. «قواعد السّلاطین» نگاشته ای ادبی در آئین کشورداری یا همان سیاست المدن است که مشتمل بر مطالب تاریخی در خور توجهی است. این کتاب در جمعه 28 ربیع الثانی 1081ق به نام شاه سلیمان تألیف شده و نسخه اصل آن در کتابخانه مجلس شورای ملّی و میکروفیلم آن در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.<ref>دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص145.</ref>  


16. «الکبائر» به فارسی که نسخه ای از آن در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج25، ص3.</ref>
16. «الکبائر» به فارسی که نسخه ای از آن در کتابخانه [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت اللّه مرعشی]] در قم موجود است.<ref>حسینی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ج25، ص3.</ref>


17. «مسلک النجاه»
17. «مسلک النجاه»
[[پرونده:Manahej.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|مناهج الشارعین]]
18. «مناهج الشارعین» در اعتقادات و اخلاق، به فارسی که در سال 1068ق تألیف شده که نسخه ای از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران<ref>دانش پژوه، فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج5، ص1572.</ref> و نسخه ای در کتابخانه [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت اللّه گلپایگانی]] <ref>منزوی، فهرستواره کتاب های فارسی، ج6، ص634.</ref>و نسخه ای دیگر به شماره 224 در کتابخانه آقا میرزا محمّد کاظمینی در یزد<ref>حسینی اشکوری، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه میرزا محمد کاظمینی، ج1، ص193.</ref> و بالاخره نسخه ای به شماره 314 در کتابخانه مسجد اعظم قم موجود است.<ref>استادی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مسجد اعظم قم، ص389.</ref>


18. «مناهج الشارعین» در اعتقادات و اخلاق، به فارسی که در سال 1068ق تألیف شده که نسخه ای از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران<ref>فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج5، ص1572.</ref> و نسخه ای در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی <ref>فهرستواره کتاب های فارسی، ج6، ص634.</ref>و نسخه ای دیگر به شماره 224 در کتابخانه آقا میرزا محمّد کاظمینی در یزد<ref>فهرست کاظمینی، ج1، ص193.</ref> و بالاخره نسخه ای به شماره 314 در کتابخانه مسجد اعظم قم موجود است.<ref>فهرست اعظم قم، ص389.</ref>  
19. «مخزن الدّعوات» به فارسی، که نسخه ای از آن به شماره 6029 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی،  ج19، ص33.</ref>


19. «مخزن الدّعوات» به فارسی، که نسخه ای از آن به شماره 6029 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج19، ص33.</ref><ref>'''[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، [[اعلام اصفهان]]،''' ج4، ص137</ref>
20. «تبصرة المجتهدین فی استظهار حجب استارالیقین»، در بیان حجیت اجماع و نماز جمعه است. از این رساله یک نسخه در کتابخانه مرعشی نجفی، مجموعه ش5338 نگهداری می شود .<ref>حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ج14، ص125.</ref>


<br />
<br />


== وفات ==
==وفات==
 
تاریخ وفات وی دقیقاً معلوم نیست و تنها دو نقل متعارض از [[سید مصلح الدین مهدوی]] وجود دارد که ابتدا در «تذکرة القبور»، وفات او در 1133ق دانسته شده<ref>مهدوی، تذکرةالقبور، صص123-122.</ref> و سپس در کتاب «سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان» در سال 1121ق  گفته شده است.<ref>مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان، ص118.</ref> بنابر اسناد شفاهی خانوادگی که به همین دو کتاب راه یافته، مدفن وی در کنار پدر خویش در  [[تکیه سید رضی|تکیه آقا سیّد رضی شیرازی]]  واقع در [[تخت فولاد]]  گزارش شده که هم اکنون هیچ اثری از این دو مدفن باقی نیست، سجع مهر او: «ان اللّه کان علی کلّ شیئیٍ حسیبا» است.<ref>مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص94؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص245؛ مهدوی، یادنامه سیّد بحرالعلوم میردامادی، صص 29 و 30؛ صدر، تکمله امل الآمل، ص253؛ معلم حبیب آبادی، مکارم الآثار، ج4، ص1196.</ref>


وی در سال 1121ق وفات یافته و در  [[تکیه سید رضی|تکیه آقا سیّد رضی شیرازی]] واقع در [[تخت فولاد]] مدفون گردید. آثار قبر اکنون ظاهر نیست. سجع مهر او: «ان اللّه کان علی کلّ شیئیٍ حسیبا» است.<ref>رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص94؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص245؛ یادنامه سیّد بحرالعلوم میردامادی، صص 29 و 30؛ تکمله امل الآمل، ص253؛ مکارم الآثار، ج4، ص1196.</ref>
<br />


==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references />


==منبع==
==منابع==
برگفته از کتاب: [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، [[اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.
 
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح‌الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.


[[رده:اعلام اصفهان،ج 4]]
[[رده:اعلام اصفهان،ج 4]]
[[رده:امدفونین در تخت فولاد]]
[[رده:علمای قرن 11]]
[[رده:علمای قرن 12]]
[[رده:ائمه جماعت]]
[[رده:نویسندگان]]
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ فروردین ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۳۰

سید عبدالحسیب علوی عاملی

سیّد محمّد عبدالحسیب علوی حسینی عاملی عالم فاضل محقّق کثیر التألیف، از علمای قرن یازدهم و دوازدهم هجری است.


زندگی‌نامه

ولادت

او متولد اصفهان است ولی از سال تولد وی اطلاع دقیقی در دست نیست. با توجه به فوت میرداماد در سال 1041ق و دامادی علوی عاملی در سالیانی پیش از آن، تولد وی را می توان قبل از 1040ق پیش بینی کرد.

خاندان

وی فرزند میرکمال‌الدین سید احمد بن زین العابدین علوی است. جد او زین العابدین از علمای جبل عامل بود و پس از چندی به قصد تحصیل به نجف اشرف مهاجرت کرد و سپس داماد محقق کرکی گشت. میر سید احمد علوی نیز، داماد و پسر خاله حکیم ثالث، میرداماد است که علاوه بر افتخار دامادی میرداماد بزرگترین شاگرد مکتب یمانی میرداماد و بزرگ وارث علمی اوست. از این رو با توجه به آن که تنها فرزند میرداماد، مادر میرعبدالحسیب است و از سوی پدر و مادر حفید محقق کرکی نیز هست و پدر او وارث حکمت یمانی میرداماد است، تنها وارث علمی میرداماد در آن دوران، میر عبدالحسیب است.

فرزندان

  1. سید زین العابدین
  2. سید صدرالدین نویسنده حواشی تقدیسات، که وی نیز فرزندی به نام میرزا غیاث الدین احمد متخلص به « خیال» دارد که به اشتباه در «ریاض‌العارفین»، و به تبع در «الذریعه»، خلف میرزا صدرا فرزند میرداماد قلمداد شده است.[۱]
  3. میر محمد اشرف[۲]

تحصیلات

او در اصفهان به تحصیل پرداخته و مدتی امام جماعت مسجد شاه [مسجد امام فعلی] بوده است. در فقه، اصول، حدیث، تفسیر، ادبیات و حکمت مهارت داشته و عالمی عابد و زاهد و مقدس بوده است.[۳]

آثار

کتب زیر از تألیفات اوست:

رساله ارث

1. «رساله در ارث یا فرائض» که در 28 رجب 1060ق تألیف شده و نسخه ای از آن در کتابخانه مجلس موجود است.[۴]

2. «ترجمه الصّلاه» به فارسی در 9 معرفت که در سال 1085ق کتابت شده و در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.[۵]

3. «تقدیس الانبیاء و تمجید الاولیاء» درباره عصمت پیامبران و ائمه(ع) که نسخه آن به شماره 353 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.[۶]

4. «الجواهر المنثوره فی الادعیه المأثوره»، به عربی که مشتمل بر برخی از ادعیه و حرزهای مجرب است. نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد مشهد [۷]و نسخه ای دیگر به شماره 11894 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس[۸] و نسخه ای هم در کتابخانه آیت اللّه سیّد محمّدعلی روضاتی در اصفهان موجود است.[۹]

5. «حواشی بر الهیات شفا»

6. «سدره المنتهی و العطیه العظمی»، در اصول دین، به فارسی که به روش عرفانی در سال 1062ق برای عبداللّه قطبشاه نوشته است. نسخه ای از آن به شماره 667 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. [۱۰]یک میکروفیلم از آن نیز در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران وجود دارد. [۱۱]در کتابخانه فاضل خوانساری در خوانسار نیز نسخه ای موجود است و نسخه عکسی آن در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم وجود دارد. [۱۲]این کتاب به چاپ رسیده است.

7. «شرح دعای سیفی» که نسخه ای از آن نزد سیّد جمال الدّین میردامادی موجود است.[۱۳]

8. «شرح دعای صباح»

صراط الزاهدین

9. «صراط الزاهدین» مجموعه ای در ادعیه ماه های سال موجود در کتابخانه آستان قدس رضوی.

عرش الایقان

10. «عرش الایقان فی شرح تقویم الایمان» شرحی بر کتاب فلسفی «تقویم الایمان» جد خویش میرداماد است که به شماره 62284 در کتابخانه مجلس شورای ملّی در طهران موجود است.[۱۴]

11. «عرش سماء التّوفیق» تفسیری است به فارسی که تألیف آن در سه شنبه 15 رجب 1069ق آغاز شده است. نسخه ای از جلد اوّل آن (از آغاز تا آخر سوره بقره) در کتابخانه مدرسه بروجردی کرمانشاه و نسخه عکسی آن در مرکز احیاء میراث اسلامی موجود است.[۱۵] نسخه ای نیز نزد آیت اللّه روضاتی در اصفهان و نسخه ای دیگر در موزه بریتانیا وجود دارد.

12. «غوامض الصلاه» به فارسی، در فقه که در سال 1061ق تألیف شده و نسخه آن به شماره 8697 در کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است.[۱۶]

13. «الفرائض» که نسخه ای از آن در کتابخانه جامع گوهرشاد موجود است.[۱۷]

14. «الفطره الملکوتیه فی شرح الاثنی عشریه» که شرحی بر «اثنی عشریة» فقهی شیخ بهایی می باشد. سیّد عبدالحسیب آن را در سال 1058ق تألیف کرده است، نسخه ی از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران و میکروفیلم آن نیز در همان دانشگاه موجود است.[۱۸] نسخه ای دیگر نیز به شماره 2792 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس وجود دارد.[۱۹]

15. «قواعد السّلاطین» نگاشته ای ادبی در آئین کشورداری یا همان سیاست المدن است که مشتمل بر مطالب تاریخی در خور توجهی است. این کتاب در جمعه 28 ربیع الثانی 1081ق به نام شاه سلیمان تألیف شده و نسخه اصل آن در کتابخانه مجلس شورای ملّی و میکروفیلم آن در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران موجود است.[۲۰]

16. «الکبائر» به فارسی که نسخه ای از آن در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۲۱]

17. «مسلک النجاه»

مناهج الشارعین

18. «مناهج الشارعین» در اعتقادات و اخلاق، به فارسی که در سال 1068ق تألیف شده که نسخه ای از آن به شماره 517 در کتابخانه مرکزی دانشگاه طهران[۲۲] و نسخه ای در کتابخانه آیت اللّه گلپایگانی [۲۳]و نسخه ای دیگر به شماره 224 در کتابخانه آقا میرزا محمّد کاظمینی در یزد[۲۴] و بالاخره نسخه ای به شماره 314 در کتابخانه مسجد اعظم قم موجود است.[۲۵]

19. «مخزن الدّعوات» به فارسی، که نسخه ای از آن به شماره 6029 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۲۶]

20. «تبصرة المجتهدین فی استظهار حجب استارالیقین»، در بیان حجیت اجماع و نماز جمعه است. از این رساله یک نسخه در کتابخانه مرعشی نجفی، مجموعه ش5338 نگهداری می شود .[۲۷]


وفات

تاریخ وفات وی دقیقاً معلوم نیست و تنها دو نقل متعارض از سید مصلح الدین مهدوی وجود دارد که ابتدا در «تذکرة القبور»، وفات او در 1133ق دانسته شده[۲۸] و سپس در کتاب «سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان» در سال 1121ق گفته شده است.[۲۹] بنابر اسناد شفاهی خانوادگی که به همین دو کتاب راه یافته، مدفن وی در کنار پدر خویش در تکیه آقا سیّد رضی شیرازی واقع در تخت فولاد گزارش شده که هم اکنون هیچ اثری از این دو مدفن باقی نیست، سجع مهر او: «ان اللّه کان علی کلّ شیئیٍ حسیبا» است.[۳۰]


پانویس

  1. صدر، تکمله امل الآمل، ص23؛ علوی عاملی، مقدمه علاقةالتجرید، ص78.
  2. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص252-248.
  3. مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص137.
  4. منزوی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج16، ص44.
  5. حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج5، ص173.
  6. دانش پژوه، فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج3، ص569.
  7. غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص255.
  8. فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص178.
  9. روضاتی، فهرست کتب خطی اصفهان، ج1، ص254.
  10. فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص303.
  11. دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران، ص117.
  12. حسینی اشکوری، فهرست عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج1، ص334.
  13. علوی عاملی، مقدمه لطائف غیبیّه.
  14. منزوی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج16، ص291.
  15. حسینی اشکوری، فهرست عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی، ج5، صص 224 - 223.
  16. غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص 255.
  17. غلامی مقدم، فهرست کتب خطی کتابخانه مسجد جامع گوهرشاد، ص 358 .
  18. دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص138.
  19. فکرت، فهرست الفبایی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، ص735.
  20. دانش پژوه، فهرست میکروفیلم های دانشگاه، ج2، ص145.
  21. حسینی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ج25، ص3.
  22. دانش پژوه، فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج5، ص1572.
  23. منزوی، فهرستواره کتاب های فارسی، ج6، ص634.
  24. حسینی اشکوری، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه میرزا محمد کاظمینی، ج1، ص193.
  25. استادی، فهرست نسخه های خطی کتابخانه مسجد اعظم قم، ص389.
  26. حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ج19، ص33.
  27. حسینی اشکوری، فهرست نسخه های خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، ج14، ص125.
  28. مهدوی، تذکرةالقبور، صص123-122.
  29. مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان، ص118.
  30. مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص94؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص245؛ مهدوی، یادنامه سیّد بحرالعلوم میردامادی، صص 29 و 30؛ صدر، تکمله امل الآمل، ص253؛ معلم حبیب آبادی، مکارم الآثار، ج4، ص1196.

منابع

  • مهدوی، سید مصلح‌الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.