این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

علی محمد بن ابراهیم دهاقانی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
علی محمد بن ابراهیم دهاقانی

شیخ علی محمّد بن ابراهیم دهاقانی (1251ش-1326ق) عالم فاضل از علمای اواخر دوره قاجاریه است.

زندگی نامه

ولادت

علی محمد دهاقانی در سال 1251ش در دهاقان متولّد شد .

فرزندان

او پدرِ ادیب دانشمند شیخ نورالله دهاقانی مدیر روزنامه «نور شرق» است.

»از این مرد بزرگوار دو فرزند باقی ماند: یکی شیخ محمدابراهیم دهاقانی و دیگری مرحوم نورالله دهاقانی می باشد. شیخ محمد ابراهیم معروف به نور شرق می باشد. شیخ محمدابراهیم مردی نیک، پاکدل، عزیز و روشن روان بود. او تا پایان عمر در کسوت روحانیت ماند «. شیخ محمد ابراهیم در 15 خرداد1314ش فوت و در تکیه جهانگیرخان نزدیک مزار پدر به خاک سپرده شد. همچنین از فرزندان شیخ محمد ابراهیم، عمادالدین دهاقانی از فرهنگیان اصفهان و از اساتید زبان و خط بوده که در بهمن سال 1362ش فوت و در مزار پدرش به خاک سپرده شده است.[۱]

تحصیلات

وی در نوجوانی پس از خواندن دروس مقدماتی نزد پدر به اصفهان رفت و نزد اساتید آنجا تحصیل نمود.سپس به عتبات عالیات مشرّف شد.

وی به سال 1276ق عازم نجف اشرف شد و مدت پنج سال از محضر شیخ انصاری کسب فیض نمود و پس از وفات استاد در سال 1281ق به کربلا عزیمت کرد و از ملازمان درس شیخ عبدالله مازندرانی شد و از او اجازه اجتهاد دریافت کرد.

اساتید

وی از محضر اساتید زیادی استفاده کرد و به درجه اجتهاد نائل شد . اساتیدی از جمله:

جایگاه

جایگاه اجتماعی

دهاقانی به سال1300ق به ایران بازگشت و در شهر دهاقان به وظایف شرعی و ارشاد مردم پرداخت. در سال 1310ق به درخواست شیخ محمدتقی آقا نجفی به اصفهان رفت و به تدریس و تربیت طلاب و فصل دعاوی و خصومات پرداخت.[۲]

جایگاه سیاسی

ابعاد زندگی شیخ علی محمد علاوه بر حضور در عرصه علمی در عرصه سیاسی نیز قابل توجه است و در حمایت از جنبش تنباکو، رابط میرزای شیرازی و آقا نجفی بوده است. وی به همراهی آقا منیرالدین بروجردی از طرف علمای اصفهان برای هماهنگی و ارائه نظر و دیدگاه های علما و کسب تکلیف از مرجع شیعیان در سامرا به عراق رفته بودند و از جمله اشخاصی بود که در تاریخ جنبش تنباکو »حامل حکم تنباکو « و از مبارزان اصلی جنبش علیه سلطه خارجی بود.

»آخوند علی محمد دهاقانی یکی از مردان نیک روزگار بوده است. از نظر طینت و طبیعت به قدری نیک بوده که در اندکی پیش از مشروطیت و وقتی ظل السلطان حاکم ظالم و جابر بر اصفهان حکومت می کرد و بالطبع میان او و دستگاه روحانیت اختلاف و تضاد شدید بود، آخوند دهاقانی در میان این دو مصلح بود«. [۳]

وفات

او سرانجام در سال 1326ق در اصفهان وفات یافته و در تکیه جهانگیرخان قشقایی تخت فولاد مدفون شد.[۴][۵]

آقا بزرگ تهرانی در مورد وفات وی می نویسد:

»در پژوهش های میدانی وفاتش به سال1326ق در اصفهان اتفاق افتاد و در تخت فولاد مدفون شد «.

این سنگ در حالی است که در تکیه جهانگیر خان قشقایی مزاری از این عالم بزرگوار نزدیک دو تن از فرزندانش به تاریخ 1336ق قابل مشاهده است.[۶]

پانویس

  1. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج 2، ص ۳۰۲.
  2. تهرانی ،نقباءالبشر، ج۴، ص۳۰۲.
  3. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج 2، ص ۳۰۲.
  4. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص989؛ آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، ج4، ص1620؛عناقه، محمدی، سیمای دهاقان، صص 272 و 273.
  5. مهدوی، اعلام اصفهان، ج 4 ، ص 678- 679.
  6. تهرانی، نقباء البشر، ج4 ،ص1621.

منابع

  • مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان، ۱۳۸۶.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.