این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «عبدالجواد آدینه ای»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «عبدالجواد (یا محمّدجواد) آدینه ای [فرزند حاجی ملاّ محمّدعلی (مدعو به حاجی آدینه) معروف به «نیلفروش» و «رنّاسی»] حکیم فقید زاهد [از علماء و حکمای اصفهان در اواخر دوره قاجاریه.] <br /> == معرفی == از مبرّزین شاگردان جهانگیرخان قشقائی بوده و خود از مدر...» ایجاد کرد)
 
(اصلاح الگو)
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
عبدالجواد (یا محمّدجواد) آدینه ای [فرزند حاجی ملاّ محمّدعلی (مدعو به حاجی آدینه) معروف به «نیلفروش» و «رنّاسی»] حکیم فقید زاهد [از علماء و حکمای اصفهان در اواخر دوره قاجاریه.]
{{نیازمند جعبه اطلاعات}}


<br />
'''عبدالجواد (محمدجواد) آدینه ای'''(متوفی1339ق) فرزند حاجی ملا محمدعلی اصفهانی،<ref>همایی، تاریخ اصفهان(مجلد ابنیه و عمارات)، ص476.</ref> (مدعو به حاجی آدینه) معروف به «'''نیلفروش'''» و «'''رناسی'''» حکیم فقیه زاهد از علماء و حکمای اصفهان در اواخر دوره قاجاریه است.


== معرفی ==
==زندگی‌نامه==
از مبرّزین شاگردان جهانگیرخان قشقائی بوده و خود از مدرسین حکمت در اصفهان می باشد. در مدرسه صدر تدریس می فرمود و جمعی کثیر از محضرش مستفیض می شدند. [از جمله: استاد مهدی حجازی فروشانی، شیخ محمّدعلی کرمانی، شیخ محمّدرضا جرقویه ای (دستگردی) ، شیخ محمّدرضا جرقویه ای (حسین آبادی) ، میرزا محمّد طبیب زاده، میرزا حسن خان جابری انصاری، آقا سیّد روح اللّه کشفی، حاج میرزا فتح اللّه درب امامی و استاد جلال الدّین همائی]
وی از مبرزین شاگردان [[جهانگیر خان قشقایی|جهانگیرخان قشقایی]]<ref>مهدوی، رجال اصفهان، ص85.</ref> و خود از اساتید معقول و ریاضیات در اصفهان بود و محل تدریس و امامت جماعت وی مسجد ذوالفقار بود.<ref>جابری انصاری، تاریخ اصفهان، ص327؛ همایی، محرم اسرار، ص26.</ref> او علاوه بر فضائل و مکارم علمی و اخلاقی، در خوشنویسی نیز دستی توانا داشته و خط نسخ را خوش می نوشته است.


[استاد همایی در وصف مرحوم آدینه ای می نویسد: «از اساتید معقول و ریاضیات که در محاورات او را حاجی ملاّ جواد می گفتند وی در تدریس سلیقه ای بسیار خوب مستحسن داشت. مطالب را بسیار منقّح و خالی از حشو زواید بیان می فرمود. متون معقول و منقول مثل «شرح منظومه» و «شرح کبیر» و «قوانین» و احیانا «شرح نفیسی» و هیأت و نجوم را تدریس می کرد. خطی پخته و شیرین می نوشت و بیشتر کتب درسی خود را با همان خط خویش تحشیه کرده بود. من بخشی از «شرح منظومه» و «شرح کبیر» فقه و یک دوره کامل فنّ نجوم و «معرفه التّقویم» را از روی متن کتاب خاتون آبادی نزد آن بزرگوار تحصیل کردم. محلّ تدریس و امامت جماعت او مسجد ذوالفقار بود. کتاب خاتون آبادی را هم در ماه رمضان بعد از نماز ظهر و عصر در همان مسجد برای ما تدریس می کرد. هنوز قیافه باوقار و صدای دلنشین او در چشم و گوش من است».<ref>همائی نامه، ص22.</ref>
===شاگردان===
او از مدرسین حکمت در اصفهان می باشد. در [[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر]] تدریس می فرمود و جمعی کثیر از محضرش مستفیض می شدند.


علاوه بر فضائل و مکارم علمی و اخلاقی در خوشنویسی نیز دستی توانا داشته و خط نسخ را خوش می نوشته است.
از شاگردان وی، حضرات آیات و حجج اسلام زیر را می توان برشمرد: 
<br />


== آثار ==
*استاد مهدی حجازی فروشانی
از نمونه آثار مرحوم آدینه ای «میزان الحساب» قوشچی و «حاشیه حاشیه تهذیب» تألیف: علیرضا تجلّی اردکانی است که آن را در سال 1292ق به خط شکسته نستعلیق کتابت کرده و ضمن مجموعه شماره 6313 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران نگهداری می شود.<ref>فهرست مجلس، ج19، ص299.</ref> ]<ref>'''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان،''' ج4، ص125</ref>
*[[محمدعلی کرمانی|شیخ محمدعلی کرمانی]]
<br />
*شیخ محمدرضا جرقویه ای (دستگردی)
*[[محمدرضا جرقویه ای|شیخ محمدرضا جرقویه ای (حسین آبادی)]]
*میرزا محمد طبیب زاده
*[[حسن جابری انصاری|میرزا حسن خان جابری انصاری]]
*[[سید روح الله بن محمود کشفی دارابی|آقا سید روح اللّه کشفی]]
*[[فتح‌الله درب امامی|حاج میرزا فتح اللّه درب امامی]]
*[[جلال‌الدین همایی|استاد جلال الدین همائی]]<ref>مهدوی، اعلام اصفهان'''،''' ج4، ص125.</ref>
*[[محمود مفید|شیخ محمود مفید]]
*[[محمدعلی عالم حبیب آبادی|شیخ محمد علی عالم حبیب آبادی]]
*[[سید محمدعلی مبارکه‌ای|سید محمد علی مبارکه ای]]
*ملاحیدر علی صباغ
*ملا صفر علی معروف به جناب نحوی دهکردی
*سید حسن مبرهن<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج1، صص61-60.</ref>


== وفات ==
استاد همایی در وصف مرحوم آدینه ای می نویسد:<blockquote>«از اساتید معقول و ریاضیات که در محاورات او را حاجی ملا جواد می گفتند وی در تدریس سلیقه ای بسیار خوب مستحسن داشت. مطالب را بسیار منقح و خالی از حشو زواید بیان می فرمود. متون معقول و منقول مثل «شرح منظومه» و «شرح کبیر» و «قوانین» و احیانا «شرح نفیسی» و هیات و نجوم را تدریس می کرد. خطی پخته و شیرین می نوشت و بیشتر کتب درسی خود را با همان خط خویش تحشیه کرده بود. من بخشی از «شرح منظومه» و «شرح کبیر» فقه و یک دوره کامل فن نجوم و «معرفه التقویم» را از روی متن کتاب خاتون آبادی نزد آن بزرگوار تحصیل کردم. محل تدریس و امامت جماعت او مسجد ذوالفقار بود. کتاب خاتون آبادی را هم در ماه رمضان بعد از نماز ظهر و عصر در همان مسجد برای ما تدریس می کرد. هنوز قیافه باوقار و صدای دلنشین او در چشم و گوش من است».<ref>محقق، همائی نامه، ص22.</ref></blockquote>
سرانجام در رجب 1339ق وفات یافته و در تکیه آقا شیخ مرتضی ریزی در اطاق سوم مدفون گردید. در ماه رجب این سال سه عالم بزرگوار از علمای اصفهان: حاج ملاّ عبدالجواد آدینه ای، آقا جمال الدّین چهارسوقی و حاج میرزا محمّدرضا رضوی خوانساری وفات یافتند. حاج میرزا حسن خان جابری انصاری در مادّه تاریخ آنها گفت:
==آثار==
از نمونه آثار مرحوم آدینه ای کتابت «میزان الحساب» قوشچی و «حاشیه حاشیه تهذیب» تالیف علیرضا تجلی اردکانی است که آن را در سال 1292ق به خط شکسته نستعلیق کتابت کرده و ضمن مجموعه شماره 6313 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران نگهداری می شود.<ref>منزوی، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج19، ص299.</ref> 


تاریخ گفت «جابری» از نصّ خبر: «اینک عجب سه ثلمه باسلام در رجب»<ref>رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص85؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 459 و 460؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص124، تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر) ، ص475؛ تاریخ اصفهان (جابری) ، ص327؛ نقباء البشر، ص316.</ref>
==وفات==
وی سرانجام در رجب 1339ق وفات یافته و در [[تکیه شیخ مرتضی ریزی|تکیه آقا شیخ مرتضی ریزی]]  در [[تخت فولاد]] در اطاق سوم مدفون گردید. در ماه رجب این سال سه عالم بزرگوار از علمای اصفهان: حاج ملا عبدالجواد آدینه ای'''، آ'''قا جمال الدین چهارسوقی و [[سید محمدرضا بن عبدالرسول رضوی خوانساری|حاج میرزا محمدرضا رضوی خوانساری]] وفات یافتند. حاج میرزا حسن خان جابری انصاری در ماده تاریخ آنها گفت:
{{شعر}}
{{ب|تاریخ گفت «جابری» از نص خبر:|«اینک عجب سه ثلمه باسلام در رجب»<ref>مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص85؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 460 - 459؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص124؛ آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، ص316.</ref>}}
{{پایان شعر}}
==پانویس==
<references />


== پانویس ==
==منابع==
<references />
 
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]'''،''' سید مصلح الدین'''،''' [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]'''،''' اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.


== '''منبع''' ==
[[رده:اعلام اصفهان،ج 4]]
برگفته از کتاب: '''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.'''
[[رده:علمای قرن 14]]
[[رده:مدرسین]]
[[رده:شاگردان جهانگیرخان قشقایی]]
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
[[رده:ائمه جماعت]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۴۵

عبدالجواد (محمدجواد) آدینه ای(متوفی1339ق) فرزند حاجی ملا محمدعلی اصفهانی،[۱] (مدعو به حاجی آدینه) معروف به «نیلفروش» و «رناسی» حکیم فقیه زاهد از علماء و حکمای اصفهان در اواخر دوره قاجاریه است.

زندگی‌نامه

وی از مبرزین شاگردان جهانگیرخان قشقایی[۲] و خود از اساتید معقول و ریاضیات در اصفهان بود و محل تدریس و امامت جماعت وی مسجد ذوالفقار بود.[۳] او علاوه بر فضائل و مکارم علمی و اخلاقی، در خوشنویسی نیز دستی توانا داشته و خط نسخ را خوش می نوشته است.

شاگردان

او از مدرسین حکمت در اصفهان می باشد. در مدرسه صدر تدریس می فرمود و جمعی کثیر از محضرش مستفیض می شدند.

از شاگردان وی، حضرات آیات و حجج اسلام زیر را می توان برشمرد:

استاد همایی در وصف مرحوم آدینه ای می نویسد:

«از اساتید معقول و ریاضیات که در محاورات او را حاجی ملا جواد می گفتند وی در تدریس سلیقه ای بسیار خوب مستحسن داشت. مطالب را بسیار منقح و خالی از حشو زواید بیان می فرمود. متون معقول و منقول مثل «شرح منظومه» و «شرح کبیر» و «قوانین» و احیانا «شرح نفیسی» و هیات و نجوم را تدریس می کرد. خطی پخته و شیرین می نوشت و بیشتر کتب درسی خود را با همان خط خویش تحشیه کرده بود. من بخشی از «شرح منظومه» و «شرح کبیر» فقه و یک دوره کامل فن نجوم و «معرفه التقویم» را از روی متن کتاب خاتون آبادی نزد آن بزرگوار تحصیل کردم. محل تدریس و امامت جماعت او مسجد ذوالفقار بود. کتاب خاتون آبادی را هم در ماه رمضان بعد از نماز ظهر و عصر در همان مسجد برای ما تدریس می کرد. هنوز قیافه باوقار و صدای دلنشین او در چشم و گوش من است».[۶]

آثار

از نمونه آثار مرحوم آدینه ای کتابت «میزان الحساب» قوشچی و «حاشیه حاشیه تهذیب» تالیف علیرضا تجلی اردکانی است که آن را در سال 1292ق به خط شکسته نستعلیق کتابت کرده و ضمن مجموعه شماره 6313 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران نگهداری می شود.[۷]

وفات

وی سرانجام در رجب 1339ق وفات یافته و در تکیه آقا شیخ مرتضی ریزی در تخت فولاد در اطاق سوم مدفون گردید. در ماه رجب این سال سه عالم بزرگوار از علمای اصفهان: حاج ملا عبدالجواد آدینه ای، آقا جمال الدین چهارسوقی و حاج میرزا محمدرضا رضوی خوانساری وفات یافتند. حاج میرزا حسن خان جابری انصاری در ماده تاریخ آنها گفت:

تاریخ گفت «جابری» از نص خبر:«اینک عجب سه ثلمه باسلام در رجب»[۸]

پانویس

  1. همایی، تاریخ اصفهان(مجلد ابنیه و عمارات)، ص476.
  2. مهدوی، رجال اصفهان، ص85.
  3. جابری انصاری، تاریخ اصفهان، ص327؛ همایی، محرم اسرار، ص26.
  4. مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص125.
  5. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج1، صص61-60.
  6. محقق، همائی نامه، ص22.
  7. منزوی، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج19، ص299.
  8. مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص85؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 460 - 459؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص124؛ آقابزرگ تهرانی، نقباء البشر، ص316.

منابع

  • مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.