این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «اسداللّه قمشه‌ای»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ایجاد رده و پانویس و لینک)
جز
سطر ۱۷: سطر ۱۷:
حكیم قمشه­ ای در مدرسه چهارباغ و دیگر مدارس اصفهان، برای جمعی از فضلا تدریس داشته که برخی از آنان، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:
حكیم قمشه­ ای در مدرسه چهارباغ و دیگر مدارس اصفهان، برای جمعی از فضلا تدریس داشته که برخی از آنان، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:


ـ شیخ جلال‌الدین تفتی یزدی.<ref>بیدهندی، آینه دانشوران، ص 632.</ref>
# شیخ جلال‌الدین تفتی یزدی.<ref>بیدهندی، آینه دانشوران، ص 632.</ref>
# [[سید عبدالحسین طیب|سیّد عبدالحسین طیّب اصفهانی]] (1312 ـ 1412 ق)<ref>نجفی، ستارگان درخشان حوزه علمیّه اصفهان، ص 109.</ref>
# [[سید محمدعلی مبارکه‌ای|سیّد محمّدعلی مبارکه‌ای]] (1317 ـ 1365 ق)<ref>قاسمی، بزم قدسیان، ص 200.</ref>
# [[محمدعلی معلم حبیب‌آبادی|میرزا محمّدعلی معلّم حبیب‌آبادی]] (1308 ـ 1396 ق)
# سیّد مهدی حجازی سده‌ای (1314 ـ 1398 ق)<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 2، ص 1091.</ref>
# سیّد یحیی واعظ یزدی<ref>بید هندی، آینه دانشوران، ص 379.</ref>
# استاد [[جلال الدین همایی|جلال‌الدین همائی]] (1317 ـ 1400 ق).<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج 2، ص 358.</ref>


ـ [[سید عبدالحسین طیب|سیّد عبدالحسین طیّب اصفهانی]] (1312 ـ 1412 ق)<ref>نجفی، ستارگان درخشان حوزه علمیّه اصفهان، ص 109.</ref>
== سیره اخلاقی ==
 
ـ [[سید محمدعلی مبارکه‌ای|سیّد محمّدعلی مبارکه‌ای]] (1317 ـ 1365 ق)<ref>قاسمی، بزم قدسیان، ص 200.</ref>
 
ـ [[محمدعلی معلم حبیب‌آبادی|میرزا محمّدعلی معلّم حبیب‌آبادی]] (1308 ـ 1396 ق)
 
ـ سیّد مهدی حجازی سده‌ای (1314 ـ 1398 ق)<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 2، ص 1091.</ref>
 
ـ سیّد یحیی واعظ یزدی<ref>بید هندی، آینه دانشوران، ص 379.</ref>
 
ـ  استاد [[جلال الدین همایی|جلال‌الدین همائی]] (1317 ـ 1400 ق).<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج 2، ص 358.</ref>
 
==سیره اخلاقی==
در کتاب رجال اصفهان درباره ایشان آمده است:
در کتاب رجال اصفهان درباره ایشان آمده است:


«...استاد، حکیمی دانا دل و عارفی فرزانه بود. زندگی ساده او در کمال بی‌اعتنایی به مادیات و مظاهر فریبای زندگی زودگذر و سبک‌سر عمر برگزار می‌گردید. با همه، مهر می‌ورزید و دل او جلوه‌گاه عشق و محبّت بود. با بزرگان اهل ادب و دانشمندان بینا و عارف، دوستی و مصاحبت داشت؛ چون فقیه و محدّث [[میرزا علی آقا شیرازی|علّامه بزرگوار حاج میرزا علی آقا شیرازی]] ـ متوفای بیست و سوم جمادی‌الثانی 1375 ـ که روزگاری مدید چراغ هدایتی فرا راه اصفهانیان بود و از بیان علمی و زهد و حال و عرفان او خواص و عوام برخوردار می‌گشتند و با نگارنده کمترینش، الطاف و بزرگواری‌ها بود».<ref>کتابی، رجال اصفهان، ج 1، ص 407.</ref>
«...استاد، حکیمی دانا دل و عارفی فرزانه بود. زندگی ساده او در کمال بی‌اعتنایی به مادیات و مظاهر فریبای زندگی زودگذر و سبک‌سر عمر برگزار می‌گردید. با همه، مهر می‌ورزید و دل او جلوه‌گاه عشق و محبّت بود. با بزرگان اهل ادب و دانشمندان بینا و عارف، دوستی و مصاحبت داشت؛ چون فقیه و محدّث [[میرزا علی آقا شیرازی|علّامه بزرگوار حاج میرزا علی آقا شیرازی]] ـ متوفای بیست و سوم جمادی‌الثانی 1375 ـ که روزگاری مدید چراغ هدایتی فرا راه اصفهانیان بود و از بیان علمی و زهد و حال و عرفان او خواص و عوام برخوردار می‌گشتند و با نگارنده کمترینش، الطاف و بزرگواری‌ها بود».<ref>کتابی، رجال اصفهان، ج 1، ص 407.</ref>
==آثار==
==آثار==
وی طبعی عاشقانه و ذوقی لطیف داشت و گاه گاهی با تخلص « دیوانه » شعر می­سرود. اگرچه اشعار او زیاد نیست ولی از لحاظ کیفیت، عالی و لطیف است و حاکی از احساسات پرشور و عرفان عاشقانه است. او به سبک شعرای قدیم شعر  می­سرود و گاهی در مضامین عارفانه و عاشقانه خود از حافظ شیرازی الهام می­گیرد و به استقبال غزلیات او می­رود. وی در انواع شعر به غزل توجه داشت و قسمتی از اشعارش در دانشنامة الفت به چاپ رسیده است. نمونه­ هایی از اشعار و غزل های او در کتاب « سخنوران نامی معاصر ایران» نیز آمده است. وی همچنین چند قطعه در رثاء و وصف برخی از بزرگان زمان خویش همچون استادش حکیم نصرالله قمشه­ای و شهید فضل الله نوری و ... سروده است. چنانکه به مناسبت به دار آویختن شهید شیخ فضل الله نوری شعری سروده است. از تألیفات دیگر او کتاب « علم الاشیاء » است که جهت محصّلان مدارس جدید تألیف نموده و به چاپ رسیده است.<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 1، ص 256.</ref>
وی طبعی عاشقانه و ذوقی لطیف داشت و گاه گاهی با تخلص « دیوانه » شعر می ­سرود. اگرچه اشعار او زیاد نیست ولی از لحاظ کیفیت، عالی و لطیف است و حاکی از احساسات پرشور و عرفان عاشقانه است. او به سبک شعرای قدیم شعر  می ­سرود و گاهی در مضامین عارفانه و عاشقانه خود از حافظ شیرازی الهام می­ گیرد و به استقبال غزلیات او می­ رود. وی در انواع شعر به غزل توجه داشت و قسمتی از اشعارش در دانشنامة الفت به چاپ رسیده است. نمونه­ هایی از اشعار و غزل های او در کتاب « سخنوران نامی معاصر ایران» نیز آمده است. وی همچنین چند قطعه در رثاء و وصف برخی از بزرگان زمان خویش همچون استادش حکیم نصرالله قمشه ­ای و شهید فضل الله نوری و ... سروده است. چنانکه به مناسبت به دار آویختن شهید شیخ فضل الله نوری شعری سروده است. از تألیفات دیگر او کتاب « علم الاشیاء » است که جهت محصّلان مدارس جدید تألیف نموده و به چاپ رسیده است.<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 1، ص 256.</ref>


از اشعار اوست:    <br />
از اشعار اوست:    <br />
سطر ۵۳: سطر ۴۷:


*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول،۱۳۸۶.
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول،۱۳۸۶.
 
*لطفی، عليرضا، (حامد اصفهاني)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان:معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان،۱۳۹۰.
*عليرضا لطفی، عليرضا، (حامد اصفهاني)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان:معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان،۱۳۹۰.
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.



نسخهٔ ‏۱۳ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۲۳:۴۰

شیخ اسداللّه قمشه ای فرزند مشهدی جعفر، از اجله حکماء و مرتاضین،عرفا، فضلا و مدرّسین مدرسه چهارباغ اصفهان بوده [۱]و افزون بر آشنایی کامل با علوم عقلی و فلسفه، گاه‌گاه شعر نیز می‌سروده که تخلّص شعری وی، «دیوانه» بوده است.

زندگینامه

ولادت

اسدالله قمشه ای در حدود سال 1297ق در قمشه ( شهرضا) اصفهان به دنیا آمد.

تحصیلات

وی در مولد خود نزد حاج میرزا نصراللّه حکیم قمشه ای به تحصیل پرداخت، و ادبیّات، فقه، کلام، منطق و حکمت را فراگرفت؛ سپس به اصفهان آمد، و در مدرسه صدر، به تدریس حکمت و ریاضیّات قدیم و جدید پرداخت.[۲]

از ابتداى بلوغ به تحصيل علوم راغب بـود و بـاوجود فراهم نبودن اسباب و اشتغال به زارعت، علـوم عربـى و منطـق را در زادگـاه خود به حد كمال فراگرفت و از محضر حكيم آقا ميرزا نصراللّه قمشه اى از شاگردان مرحوم حاجى سبزوارى بهره مند گرديد. سپس به اصفهان مهاجرت كرد و سـالها در مدرسه ى چهارباغ به كسب دروس حكمت و كلام مشغول بود.[۳]

انواع خطوط، خصوصا شکسته را خوب می نوشت، و زبان فرانسه را بدون استاد آموخته بود. حافظه ى قوى و فضايل اخلاقى وى به حدى بوده است كـه مرحـوم محمـدباقرالفت پيرامون وى مى نويسد:

«ولی به اعتقاد بنده هرچند که در معلومات مسطوره و غیرها همسری نداشت با این وصف مقام علوّ طبع، حدّت ذهن، قوّه حافظه و جمیع فضائل اخلاقش به درجه‌ای بود که از روى انصاف مى توان گفت چنـين گـوهر ى گرانمايـه كمتر زيب عالم انسانيت گشته است».[۴][۵]

شاگردان

حكیم قمشه­ ای در مدرسه چهارباغ و دیگر مدارس اصفهان، برای جمعی از فضلا تدریس داشته که برخی از آنان، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:

  1. شیخ جلال‌الدین تفتی یزدی.[۶]
  2. سیّد عبدالحسین طیّب اصفهانی (1312 ـ 1412 ق)[۷]
  3. سیّد محمّدعلی مبارکه‌ای (1317 ـ 1365 ق)[۸]
  4. میرزا محمّدعلی معلّم حبیب‌آبادی (1308 ـ 1396 ق)
  5. سیّد مهدی حجازی سده‌ای (1314 ـ 1398 ق)[۹]
  6. سیّد یحیی واعظ یزدی[۱۰]
  7. استاد جلال‌الدین همائی (1317 ـ 1400 ق).[۱۱]

سیره اخلاقی

در کتاب رجال اصفهان درباره ایشان آمده است:

«...استاد، حکیمی دانا دل و عارفی فرزانه بود. زندگی ساده او در کمال بی‌اعتنایی به مادیات و مظاهر فریبای زندگی زودگذر و سبک‌سر عمر برگزار می‌گردید. با همه، مهر می‌ورزید و دل او جلوه‌گاه عشق و محبّت بود. با بزرگان اهل ادب و دانشمندان بینا و عارف، دوستی و مصاحبت داشت؛ چون فقیه و محدّث علّامه بزرگوار حاج میرزا علی آقا شیرازی ـ متوفای بیست و سوم جمادی‌الثانی 1375 ـ که روزگاری مدید چراغ هدایتی فرا راه اصفهانیان بود و از بیان علمی و زهد و حال و عرفان او خواص و عوام برخوردار می‌گشتند و با نگارنده کمترینش، الطاف و بزرگواری‌ها بود».[۱۲]

آثار

وی طبعی عاشقانه و ذوقی لطیف داشت و گاه گاهی با تخلص « دیوانه » شعر می ­سرود. اگرچه اشعار او زیاد نیست ولی از لحاظ کیفیت، عالی و لطیف است و حاکی از احساسات پرشور و عرفان عاشقانه است. او به سبک شعرای قدیم شعر  می ­سرود و گاهی در مضامین عارفانه و عاشقانه خود از حافظ شیرازی الهام می­ گیرد و به استقبال غزلیات او می­ رود. وی در انواع شعر به غزل توجه داشت و قسمتی از اشعارش در دانشنامة الفت به چاپ رسیده است. نمونه­ هایی از اشعار و غزل های او در کتاب « سخنوران نامی معاصر ایران» نیز آمده است. وی همچنین چند قطعه در رثاء و وصف برخی از بزرگان زمان خویش همچون استادش حکیم نصرالله قمشه ­ای و شهید فضل الله نوری و ... سروده است. چنانکه به مناسبت به دار آویختن شهید شیخ فضل الله نوری شعری سروده است. از تألیفات دیگر او کتاب « علم الاشیاء » است که جهت محصّلان مدارس جدید تألیف نموده و به چاپ رسیده است.[۱۳]

از اشعار اوست:

خوش تر ز روزگار جنون روزگار نیست نیکوتر از دیار محبّت دیار نیست
عاقل اگر چه عاقبت از جوی بگذرد امّا مسلّم است که دیوانه وار نیست.[۱۴]

وفات

سرانجام در 18 ذیقعده 1334ق در عنفوان جوانی در 36 سالگی وفات یافت، و در تکیه ملک در تخت فولاد، نزدیک قبر آخوند کاشی مدفون گردید. [۱۵]

پانویس

  1. الفت، دانش‌نامه ، ص 1؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 1، ص 256.
  2. مهدوی،اعلام اصفهان، ج1، ص 523.
  3. جمالى، تاريخ شهرضا، ص72.
  4. لطفی،تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان،ص262
  5. الفت، دانشنامه ، صص 1 ـ 2.
  6. بیدهندی، آینه دانشوران، ص 632.
  7. نجفی، ستارگان درخشان حوزه علمیّه اصفهان، ص 109.
  8. قاسمی، بزم قدسیان، ص 200.
  9. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 2، ص 1091.
  10. بید هندی، آینه دانشوران، ص 379.
  11. مهدوی، اعلام اصفهان، ج 2، ص 358.
  12. کتابی، رجال اصفهان، ج 1، ص 407.
  13. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج 1، ص 256.
  14. مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص202؛ اصفهان (کتاب جوانان)، صص230- 231؛کتابی، رجال اصفهان، ج1، صص406- 411؛ الفت، دانشنامه، صص 2 -6؛ مهدوی،رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص50؛ تهرانی،الذّریعه، ج9، ص335؛ تهرانی، نقباء البشر، ج1، ص132؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص256 -257؛ نصری،کارنامه همایی، صص56 -57؛ جابری،تاریخ اصفهان، صص306- 307؛ جمالی، جغرافیای تاریخی شهرستان شهرضا، ص81.
  15. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج2، صص108-109.

منابع

  • مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول،۱۳۸۶.
  • لطفی، عليرضا، (حامد اصفهاني)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان:معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان،۱۳۹۰.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.