این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تفاوت میان نسخه‌های «تکیه ملا اسماعیل خواجویی»
(ویرایش) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
'''تکیه ملا اسماعیل خواجویی''' دردیف اوّلین تکایای تخت فولاد به شمار می آید که بیشترین عالم مدفون در حوزه ی فلسفه و حکمت را در خود جای داده است. | |||
==وجه تسمیه== | ==وجه تسمیه== | ||
یکی از علمای مشهور این تکیه ملا محمداسماعیل خواجویی از علمای قرن دوازدهم هجری در اصفهان است. ایشان فرزند محمّدحسین مازندرانی متوفّی 1173 ق بوده است.که به جهت سکونت در محلّه خواجو به خواجویی شهرت یافته است. او اخلاص و محبّت فراوانی به سادات فاطمیّه داشت و بسیاری از مؤمنین برای برآورده شدن حاجاتشان به زیارت مرقد او روی می آورند. | |||
دوران زندگی وی مصادف با هجوم افاغنه بود و این مصیبت موجب شد علوم فلسفی و دینی بیشتر در معرض نابودی و فراموشی قرار گیرد. علّامه خواجویی با نگارش و تألیفات محقّقانه ی خود در کلیّه ی علوم از فقه، اصول، حدیث، رجال، حکمت، کلام و غیره توانست جای خالی تألیف و تحریر در دوره ی فترت را پر کند. ا یشان از احیاگران حکمت و فلسفه در اصفهان پس از حمله ی افاغنه به این شهر به شمار می آید. | |||
از | |||
در سال 1376ش به پاس خدمات این عالم گرانقدر از طرف شهرداری اصفهان توسط مجموعه فرهنگی تخت فولاد یک برج آرامگاهی بر مزارش ساخته شد. | |||
== موقعیت جغرافیایی == | |||
این تکیه در سمت راست خیابان فیض، بین [[تکیه فاضل هندی|تکایای فاضل هندی]] ، [[تکیه جهانگیر خان قشقایی|جهانگیر خان قشقایی]] قرار دارد واز جنوب و غرب به خیابان فیض، از شرق به [[تکیه فاضلان]] و از شمال به کوچه لسان الارض محدود می شود. کوچه لسان الارض این تکیه را از تکایای جهانگیر خان قشقایی و [[تکیه کلباسی|ابوالمعالی کلباسی]] جدا می کند. | |||
==موقعیت جغرافیایی== | |||
این تکیه در سمت راست خیابان فیض، بین [[تکیه فاضل هندی|تکایای فاضل هندی]] ، [[تکیه جهانگیر خان قشقایی|جهانگیر خان قشقایی]] قرار دارد واز جنوب و غرب به خیابان فیض، از شرق به [[تکیه فاضلان]] و از شمال به کوچه لسان الارض محدود می شود. | |||
==سبک معماری== | ==سبک معماری== | ||
آرامگاه کنونی متشکل از چهار طاق آجری با قوس جناغی و ستونهای باریک، آنچنان در داخل هم قرار گرفته اند که پلان کلی آنها به صورت هشت ضلعی متساوی الاضلاع، متشکل از مقطع هشت پایه در آمده و تقاطع این قوسها در بالا به صورت کاربندیهایی تو خالی است و به تبع آن در وسط محل تقاطع قوس طاقها شمسه ای 16 ضلعی باز نیز شکل گرفته است. پایه ستونهای بقعه از سنگ و بدنه و طاقها از آجر است. مجموعه بنا بر روی سکوی مربع شکل است و جهت دسترسی آسان به قبور داخل بقعه، در سه ضلع سکو پلکان کوچکی با سه پله احداث شده است. سر در بلند و ساده ای نیز متشکل از یک چهارطاقی بلند و تعدادی طاقنما در ورودی تکیه مشرف به خیابان فیض احداث شده است.این بنا از نظرمعماری بسیار متناسب و شاخص است و در ساخت آن از مصالح بتون و آجر تزئینی استفاده شده است.<ref>عقیلی، تخت فولاد اصفهان، صص93-101.</ref> | |||
==مشاهیر مدفون== | ==مشاهیر مدفون== | ||
از جمله بزرگان | از جمله بزرگان در اين تكيه: | ||
#[[محمد اسماعیل خواجویی|ملّا محمّد اسماعیل خواجویی]] | #[[محمد اسماعیل خواجویی|ملّا محمّد اسماعیل خواجویی]] | ||
#آقا محمّداسماعیل خواجویی ثانی | #آقا [[محمداسماعیل خواجویی ثانی|محمّداسماعیل خواجویی ثانی]] | ||
#[[علی اکبر اژه ای|ملا علي اكبر اژه اي]] | #[[علی اکبر اژه ای|ملا علي اكبر اژه اي]] | ||
#ملّا عبداللّه اژه ای | #ملّا [[عبد اللّه اژه ای|عبداللّه اژه ای]] | ||
#ملّا علی محمّد اژه ای | #ملّا [[علی محمد اژه ای|علی محمّد اژه ای]] | ||
#حاج [[ | #حاج [[محمد حسن خراساني كلباسي]] | ||
#-ميرزا محمد شمس الكتاب | #-ميرزا [[محمد شمس الكتاب]] | ||
#ملا | #ملا [[محمدابراهیم جدلی گلپایگانی|محمدابراهیم جدلی]] | ||
#استاد ملا | #استاد ملا علی نوری | ||
#محمّدحسین مولوی | #[[محمدحسین مولوی کتابفروش خوانساری|محمّدحسین مولوی]] | ||
#[[سید | #[[سید محمدحسین بن مرتضی موسوی درچه ای|سیّد محمّدحسین درچه ای]] | ||
#شیخ [[محمدحسین نجفی سدهی اصفهانی|محمّدحسین نجفی سدهی]] | #شیخ [[محمدحسین نجفی سدهی اصفهانی|محمّدحسین نجفی سدهی]] | ||
#ملاّ عبداللّه ابن الحسن | #ملاّ عبداللّه ابن الحسن | ||
#شیخ احمد زنجانی | #شیخ [[احمد زنجانی]] | ||
#ملّا [[مصطفی قمشه ای]] | #ملّا [[مصطفی قمشه ای]] | ||
#ملّا [[محمداسماعیل درکوشکی|اسماعیل حکیم درکوشکی]] | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| سطر ۶۱: | سطر ۴۱: | ||
[[رده:تکایای دوره قاجاریه تا معاصر]] | [[رده:تکایای دوره قاجاریه تا معاصر]] | ||
[[رده:تکایای تخت فولاد]] | [[رده:تکایای تخت فولاد]] | ||
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | |||
نسخهٔ ۱۵ آبان ۱۴۰۱، ساعت ۱۴:۴۱
تکیه ملا اسماعیل خواجویی دردیف اوّلین تکایای تخت فولاد به شمار می آید که بیشترین عالم مدفون در حوزه ی فلسفه و حکمت را در خود جای داده است.
وجه تسمیه
یکی از علمای مشهور این تکیه ملا محمداسماعیل خواجویی از علمای قرن دوازدهم هجری در اصفهان است. ایشان فرزند محمّدحسین مازندرانی متوفّی 1173 ق بوده است.که به جهت سکونت در محلّه خواجو به خواجویی شهرت یافته است. او اخلاص و محبّت فراوانی به سادات فاطمیّه داشت و بسیاری از مؤمنین برای برآورده شدن حاجاتشان به زیارت مرقد او روی می آورند.
دوران زندگی وی مصادف با هجوم افاغنه بود و این مصیبت موجب شد علوم فلسفی و دینی بیشتر در معرض نابودی و فراموشی قرار گیرد. علّامه خواجویی با نگارش و تألیفات محقّقانه ی خود در کلیّه ی علوم از فقه، اصول، حدیث، رجال، حکمت، کلام و غیره توانست جای خالی تألیف و تحریر در دوره ی فترت را پر کند. ا یشان از احیاگران حکمت و فلسفه در اصفهان پس از حمله ی افاغنه به این شهر به شمار می آید.
در سال 1376ش به پاس خدمات این عالم گرانقدر از طرف شهرداری اصفهان توسط مجموعه فرهنگی تخت فولاد یک برج آرامگاهی بر مزارش ساخته شد.
موقعیت جغرافیایی
این تکیه در سمت راست خیابان فیض، بین تکایای فاضل هندی ، جهانگیر خان قشقایی قرار دارد واز جنوب و غرب به خیابان فیض، از شرق به تکیه فاضلان و از شمال به کوچه لسان الارض محدود می شود. کوچه لسان الارض این تکیه را از تکایای جهانگیر خان قشقایی و ابوالمعالی کلباسی جدا می کند.
سبک معماری
آرامگاه کنونی متشکل از چهار طاق آجری با قوس جناغی و ستونهای باریک، آنچنان در داخل هم قرار گرفته اند که پلان کلی آنها به صورت هشت ضلعی متساوی الاضلاع، متشکل از مقطع هشت پایه در آمده و تقاطع این قوسها در بالا به صورت کاربندیهایی تو خالی است و به تبع آن در وسط محل تقاطع قوس طاقها شمسه ای 16 ضلعی باز نیز شکل گرفته است. پایه ستونهای بقعه از سنگ و بدنه و طاقها از آجر است. مجموعه بنا بر روی سکوی مربع شکل است و جهت دسترسی آسان به قبور داخل بقعه، در سه ضلع سکو پلکان کوچکی با سه پله احداث شده است. سر در بلند و ساده ای نیز متشکل از یک چهارطاقی بلند و تعدادی طاقنما در ورودی تکیه مشرف به خیابان فیض احداث شده است.این بنا از نظرمعماری بسیار متناسب و شاخص است و در ساخت آن از مصالح بتون و آجر تزئینی استفاده شده است.[۱]
مشاهیر مدفون
از جمله بزرگان در اين تكيه:
- ملّا محمّد اسماعیل خواجویی
- آقا محمّداسماعیل خواجویی ثانی
- ملا علي اكبر اژه اي
- ملّا عبداللّه اژه ای
- ملّا علی محمّد اژه ای
- حاج محمد حسن خراساني كلباسي
- -ميرزا محمد شمس الكتاب
- ملا محمدابراهیم جدلی
- استاد ملا علی نوری
- محمّدحسین مولوی
- سیّد محمّدحسین درچه ای
- شیخ محمّدحسین نجفی سدهی
- ملاّ عبداللّه ابن الحسن
- شیخ احمد زنجانی
- ملّا مصطفی قمشه ای
- ملّا اسماعیل حکیم درکوشکی
پانویس
- ↑ عقیلی، تخت فولاد اصفهان، صص93-101.
منابع
برگرفته از: عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.