این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «مهدی قمبوانی طالخونچه ای»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(درج قاب)
 
(۱۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
'''ملا مهدی''' متخلص به '''حیرت''' اهل طالخونچه و از طلاب [[مدرسه چهارباغ]] ،فقیه کامل و شاعر بوده است.  
{{نیازمند جعبه اطلاعات}}
[[پرونده:Urjvm.jpg|بندانگشتی|مهدی قمبوانی طالخونچه ای]]
'''ملا مهدی قمبوانی''' (متوفی 1255ق) فرزند محمدصادق، عالم فاضل و فقیه کامل و شاعر متخلص به '''حیرت،''' اهل طالخونچه و از طلاب [[مدرسه چهارباغ]] قرن سیزدهم هجری بوده است.


== معرفی ==
==زندگی نامه==
از سرگذشت و شرح حال او اطلاع دقیقى در دست نیست.  در تذکره "مآثر الباقریة" تحت عنوان "حیرت" در جزو شعرای مداح سیّد شفتی، از ملّا مهدی طالخونچه ای سمیرمی نام برده و او را از شاگردان سید شفتی به شمار آورده که در عنفوان جوانی از بیشتر علوم آگاهی یافته و علاوه بر آن اشعاری نیز با تخلص "حیرت" می سروده است.  این شخص باید ملّا محمّد مهدی قمبوانی باشد، و با توجه به شاگردی او نزد [[سید شفتی]] و وفاتش در سال 1255ق که پنج سال قبل از وفات استاد واقع شده می توان حدس زد که وی در سن جوانی از دنیا رفته است.میرزا محمّد علی وفا زواره ای در "مآثر الباقریة" می نویسد:<blockquote>"حیرت"اسمش ملّا مهدی و از اهالی قریه طالخونچه سمیرم، من اعمال اصفهان ارم بنیان است. جوانی است رئوف و به حسن اخلاق، موصوف، در مدرسه سلطانی چهار باغ که از منزهات اصفهان، بلکه مشهور جهان است، به جدّی لایق و به جهدی فایق، به تحصیل علوم می پردازد و لحظه ای خود را فارغ نمی سازد. با وجود حداثت سن در اکثر علوم، ترقیات کرده و از هر فنی از فنون، بهره وافی به دست آورده. چون صاحب ذهن دقیق و طبع رشیق است، گاهی که از مطالعت علومش، فراغتی حاصل است، به گفتن قصیده یا غزلی، مسرت افزای خاطر همگنان می گردد. الحق، قصایدش، چون طبعش، بلند و غزلیاتش، چون خاطرش دلپسند است.<ref>قاسمی، گلزار فضیلت، ص119</ref></blockquote>ملا مهدى در شب جمعه 3 رجب 1255ق وفات یافته و در سمت شمال مقبرة فاضل هندى تخت فولاد اصفهان مدفون گردید. وی در مدح سید حجت الاسلام شفتی گفته است:
 
{{شعر}}
===ولادت===
مرحوم قمبوانی از اهالی قریه طالخونچه سمیرم است.  از تاریخ دقیق تولد و شرح حال او ، اطلاعی در دست نیست. «حیرت قمبوانی» در دهه اول نیمه دوم قرن سیزدهم هجری زنده بوده است.   
 
===اساتید===
در تذکره "مآثر الباقریة"<ref>وفا زواره ای، مآثر الباقریه، ص119.</ref> تحت عنوان "حیرت"، جزو شعرای مداح [[سید محمدباقر شفتی|سیّد شفتی،]] از ملّا مهدی طالخونچه ای سمیرمی نام برده و او را از شاگردان سید شفتی به شمار آورده که در عنفوان جوانی از بیشتر علوم آگاهی یافته و علاوه بر آن اشعاری نیز با تخلص "حیرت" می سروده است.  این شخص باید ملّا محمّد مهدی قمبوانی باشد و با توجه به شاگردی او نزد سید شفتی و وفاتش در سال 1255ق که پنج سال قبل از وفات استاد واقع شده می توان حدس زد که وی در سن جوانی از دنیا رفته است.  
 
وی در مدح سید حجت الاسلام شفتی گفته است:{{شعر}}
{{ب| هر که بگزیده است جا در سایه تقلید تو  | ایمنی از آفتاب روز محشر یافته  }}
{{ب| هر که بگزیده است جا در سایه تقلید تو  | ایمنی از آفتاب روز محشر یافته  }}
{{ب| تا بود دوران تو باشی زانکه هر ساعت زتو | دین خیرالمرسلین ترویج دگر یافته  <ref>بهشتی‌نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، ص244؛،شعرای پارسی سرای ولائی</ref> }}
{{ب| تا بود دوران تو باشی زانکه هر ساعت زتو | دین خیرالمرسلین ترویج دگر یافته  <ref>بهشتی‌نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، ص244؛،شعرای پارسی سرای ولائی</ref> }}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


==جایگاه==
===جایگاه علمی===
[[پرونده:Taqriz.jpg|بندانگشتی|269x269پیکسل|تقریظ قمبوانی بر کتاب مهجه الفواد محمدحسن مجتهد و اجازه اجتهاد به او]]
از تولد و زندگی‌نامه مرحوم قمبوانی، اطلاعی در دست نیست. فقط این‌که او در بیست و ششم شعبان 1252 قمری بر كتاب فقهی "مهجةالفواد فی شرح الارشاد"، نوشته عالم بزرگوار [[سید محمدحسن مجتهد اصفهانی|سیّد محمّدحسن مجتهد اصفهانی]]، تقریظی نوشته و رسیدن ایشان به درجه اجتهاد را تأیید کرده‌اند. بر این كتاب علمای دیگری [[سید صدرالدین محمد بن سید صالح موسوی عاملی|مثل علّامه سیّد صدرالدین موسوی عاملی]] و میرزا [[سید مهدی بن سید محمدکاظم نایب‌الصدر|مهدی نائب الصدر]] نیز، تقریظ نوشته‌اند و اجازه اجتهاد به مولف را داده‌اند كه این نشان‌دهنده درجه علمی و اجتماعی مرحوم قمبوانی است؛<ref>قاسمی، گلزار فضیلت، ص119.</ref> چراکه وی در ردیف علمای بزرگی همچون دو فقیه بزرگ یاد شده قرار داشته و تقریظ او مورد اعتنا و اهمیت فقیهی چون سید محمدحسن مجتهد، شاگرد [[محمدابراهیم کلباسی|حاجی کلباسی]] بوده است.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،ص453.</ref>   
[[سید محمدعلی طباطبایی وفا زواره ای|میرزا محمّد علی وفا زواره ای]] در "مآثر الباقریة" می نویسد:<blockquote>"حیرت"اسمش ملّا مهدی و از اهالی قریه طالخونچه سمیرم، من اعمال اصفهان ارم بنیان است. جوانی است رئوف و به حسن اخلاق، موصوف. در مدرسه سلطانی چهار باغ که از منزهات اصفهان، بلکه مشهور جهان است، به جدّی لایق و به جهدی فایق، به تحصیل علوم می پردازد و لحظه ای خود را فارغ نمی سازد. با وجود حداثت سن در اکثر علوم، ترقیات کرده و از هر فنی از فنون، بهره وافی به دست آورده. چون صاحب ذهن دقیق و طبع رشیق است. گاهی که از مطالعت علومش، فراغتی حاصل است، به گفتن قصیده یا غزلی، مسرت افزای خاطر همگنان می گردد. الحق قصایدش، چون طبعش بلند و غزلیاتش، چون خاطرش دلپسند است.<ref>وفا زواره ای ، مآثر الباقریه، ص119.</ref></blockquote>[[سید مصلح الدین مهدوی]] می نویسد: 
«عالم فاضل جلیل که حسن خط را بر فضایل و کمالات خود افزوده و خط نسخ را به استادی و مهارت می نوشته»<ref>مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان، ص167.</ref> 
==آثار==
[[پرونده:Resalatoreayat.jpg|بندانگشتی|220x220پیکسل|رساله الرعایه به خط قمبوانی]]
از آثار کتابت وی، «رساله شرح درایه الحدیث» می باشد که در سال 1241ق نوشته است و در کتابخانه آیت الله گلپایگانی نگهداری می شود.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،ص453.</ref>
<br />
==وفات==
ملا مهدى در شب جمعه 3 رجب 1255ق وفات یافته و در سمت شمال مقبره [[فاضل هندی]] در [[تکیه  فاضل هندی]] واقع در [[تخت فولاد]] اصفهان مدفون گردید.


سنگ لوح مزارش به خط ثلث خوش [[محمد حسین ضیاء اصفهانی|محمد حسین ضیاء اصفهانى]] نوشته شده و به دست استاد محمد رضا بن محمد على حجار بزرگ آن زمان حجارى شده است. امضاى حجار و کاتب بالاى سنگ به خط نستعلیق مسطور است.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج3، صص453-455.</ref>
==پانویس==
==پانویس==
<references />
<references />


==منبع==
==منابع==
برگرفته از [[کتاب شعرای حوزه علمیه اصفهان]] (از صدر اسلام تا کنون)، محمد علی بهشتی نژاد، اصفهان، پویان مهر، ۱۳۹۱.
 
*[[رحیم قاسمی|قاسمی]]، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، اصفهان: کانون پژوهش، چاپ اول، ۱۳۸۸.
*بهشتی نژاد،محمدعلی ،  شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان، پویان مهر، ۱۳۹۱.
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول،1392.


[[رده:کتاب شعرای حوزه علمیه اصفهان]]
[[رده:کتاب شعرای حوزه علمیه اصفهان]]
[[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]]
[[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]]
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
[[رده:علمای قرن 13]]
[[رده:مجتهدین]]
[[رده:خطاطان]]
[[رده:علمای حوز ه علمیه امام صادق (ع)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۳۳

مهدی قمبوانی طالخونچه ای

ملا مهدی قمبوانی (متوفی 1255ق) فرزند محمدصادق، عالم فاضل و فقیه کامل و شاعر متخلص به حیرت، اهل طالخونچه و از طلاب مدرسه چهارباغ قرن سیزدهم هجری بوده است.

زندگی نامه

ولادت

مرحوم قمبوانی از اهالی قریه طالخونچه سمیرم است. از تاریخ دقیق تولد و شرح حال او ، اطلاعی در دست نیست. «حیرت قمبوانی» در دهه اول نیمه دوم قرن سیزدهم هجری زنده بوده است.

اساتید

در تذکره "مآثر الباقریة"[۱] تحت عنوان "حیرت"، جزو شعرای مداح سیّد شفتی، از ملّا مهدی طالخونچه ای سمیرمی نام برده و او را از شاگردان سید شفتی به شمار آورده که در عنفوان جوانی از بیشتر علوم آگاهی یافته و علاوه بر آن اشعاری نیز با تخلص "حیرت" می سروده است. این شخص باید ملّا محمّد مهدی قمبوانی باشد و با توجه به شاگردی او نزد سید شفتی و وفاتش در سال 1255ق که پنج سال قبل از وفات استاد واقع شده می توان حدس زد که وی در سن جوانی از دنیا رفته است.

وی در مدح سید حجت الاسلام شفتی گفته است:

هر که بگزیده است جا در سایه تقلید تو ایمنی از آفتاب روز محشر یافته
تا بود دوران تو باشی زانکه هر ساعت زتو دین خیرالمرسلین ترویج دگر یافته [۲]

جایگاه

جایگاه علمی

تقریظ قمبوانی بر کتاب مهجه الفواد محمدحسن مجتهد و اجازه اجتهاد به او

از تولد و زندگی‌نامه مرحوم قمبوانی، اطلاعی در دست نیست. فقط این‌که او در بیست و ششم شعبان 1252 قمری بر كتاب فقهی "مهجةالفواد فی شرح الارشاد"، نوشته عالم بزرگوار سیّد محمّدحسن مجتهد اصفهانی، تقریظی نوشته و رسیدن ایشان به درجه اجتهاد را تأیید کرده‌اند. بر این كتاب علمای دیگری مثل علّامه سیّد صدرالدین موسوی عاملی و میرزا مهدی نائب الصدر نیز، تقریظ نوشته‌اند و اجازه اجتهاد به مولف را داده‌اند كه این نشان‌دهنده درجه علمی و اجتماعی مرحوم قمبوانی است؛[۳] چراکه وی در ردیف علمای بزرگی همچون دو فقیه بزرگ یاد شده قرار داشته و تقریظ او مورد اعتنا و اهمیت فقیهی چون سید محمدحسن مجتهد، شاگرد حاجی کلباسی بوده است.[۴]

میرزا محمّد علی وفا زواره ای در "مآثر الباقریة" می نویسد:

"حیرت"اسمش ملّا مهدی و از اهالی قریه طالخونچه سمیرم، من اعمال اصفهان ارم بنیان است. جوانی است رئوف و به حسن اخلاق، موصوف. در مدرسه سلطانی چهار باغ که از منزهات اصفهان، بلکه مشهور جهان است، به جدّی لایق و به جهدی فایق، به تحصیل علوم می پردازد و لحظه ای خود را فارغ نمی سازد. با وجود حداثت سن در اکثر علوم، ترقیات کرده و از هر فنی از فنون، بهره وافی به دست آورده. چون صاحب ذهن دقیق و طبع رشیق است. گاهی که از مطالعت علومش، فراغتی حاصل است، به گفتن قصیده یا غزلی، مسرت افزای خاطر همگنان می گردد. الحق قصایدش، چون طبعش بلند و غزلیاتش، چون خاطرش دلپسند است.[۵]

سید مصلح الدین مهدوی می نویسد:

«عالم فاضل جلیل که حسن خط را بر فضایل و کمالات خود افزوده و خط نسخ را به استادی و مهارت می نوشته»[۶]

آثار

رساله الرعایه به خط قمبوانی

از آثار کتابت وی، «رساله شرح درایه الحدیث» می باشد که در سال 1241ق نوشته است و در کتابخانه آیت الله گلپایگانی نگهداری می شود.[۷]

وفات

ملا مهدى در شب جمعه 3 رجب 1255ق وفات یافته و در سمت شمال مقبره فاضل هندی در تکیه فاضل هندی واقع در تخت فولاد اصفهان مدفون گردید.

سنگ لوح مزارش به خط ثلث خوش محمد حسین ضیاء اصفهانى نوشته شده و به دست استاد محمد رضا بن محمد على حجار بزرگ آن زمان حجارى شده است. امضاى حجار و کاتب بالاى سنگ به خط نستعلیق مسطور است.[۸]

پانویس

  1. وفا زواره ای، مآثر الباقریه، ص119.
  2. بهشتی‌نژاد، شعرای حوزه علمیه اصفهان، ص244؛،شعرای پارسی سرای ولائی
  3. قاسمی، گلزار فضیلت، ص119.
  4. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،ص453.
  5. وفا زواره ای ، مآثر الباقریه، ص119.
  6. مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد اصفهان، ص167.
  7. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،ص453.
  8. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج3، صص453-455.

منابع

  • قاسمی، رحیم، گلزار فضیلت: مشاهیر مدفون تخت فولاد اصفهان (تکیه فاضل هندی)، اصفهان: کانون پژوهش، چاپ اول، ۱۳۸۸.
  • بهشتی نژاد،محمدعلی ، شعرای حوزه علمیه اصفهان (از صدر اسلام تا کنون)، اصفهان، پویان مهر، ۱۳۹۱.
  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول،1392.