اسماعیل نقنه ای

اطلاعات فردی و علمی
نام کامل	اسماعیل نقنه ای
شهرت	نظام الشریعه
تاریخ وفات	۱۳۵۰ قمری
مدفن	تخت فولاد، در داخل بقعه تکیه حاج محمد جعفر آباده ای
شاگردان	محمد حکیم خراسانی
آثار	یک قطعه زمین یخچال، واقع در کوچه بکتاش
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
اجتماعی	مدرس، مجتهد، و...

ملاّاسماعیل بن ملا محمدنقنه ای،ملقب به نظام الشریعه، عالم فاضل مجتهد از اهالی قریه «نقنه» (بین راه دهاقان و بروجن) بود، و با پدر خود در اصفهان، نزد علمای این شهر، به ویژه حاج شیخ محمّدباقر نجفی مسجدشاهی تحصیل نمود. سپس در محضر علمای مسجد شاه، به رتق و فتق امور پرداخت.

زندگی نامه

ملا اسماعیل در مدرسه صدربازار به تدریس فقه اشتغال داشت و از جمله شاگردان ایشان می توان به شیخ محمدحکیم خراسانی اشاره کرد.

وی بسیار در کار خود جدی، سخت گیر و همیشه در حال تفکر و نوشتن بوده است. ملا اسماعیل، خود شخصاً حدود را در باب مجرمان، اجرا می نمود و همیشه موقع اجرای حد، قرآنی به زیر بغل می گذاشت و با چوب تعلیمی به مجازات فرد خاطی می پرداخت و موقعی که علت گذاشتن قرآن را زیر بغل ایشان پرسیده بودند، این عالم بزرگ فرموده بود: می خواهم ضربه های محکم بر مجرم وارد نسازم و دستم را بیش از حد بالا نبرم. می خواهم این تنبیه، تنها در حد، تأدیب باشد. او همچنین کتابخانه ای داشت که متأسفانه پس از مرگش به دست وارث از میان رفت.

ملا اسماعیل نقنه ای جزو آن دسته از علمایی بود که در جریان انقلاب مشروطه، به حمایت از مجلس شورای ملی و انجمن های اصفهان پرداخت و نامش همراه سایر علمای اصفهان، جزو امضا کنندگان اعلامیه علما در دفاع از مشروطه است.

از فرزندان ملا اسماعیل، شیخ محمد نقنه ای است که در سال 1275ش متولد شد و بعدها به جهت وسعت اطلاع ادبی، به عنوان مدیر کتابخانه شهرداری انتخاب شد. وی همچنین دارای صدایی خوش بود. شیخ محمد در روز جمعه 3 ربیع الاول 1399ق/11 اسفند1357ش فوت و در صحن تکیه تویسرکانی مدفون شد.

آثار

از جمله آثار برجای مانده ملا اسماعیل می توان به یک قطعه زمین یخچال، واقع در کوچه بکتاش اشاره کرد که آن را به همراه شیخ ابوالفضل نجفی در سال 1338ق وقف کرد. امروزه این یخچال تبدیل به مدرسه شده و کتیبه وقفنامه یخچال پس از ساختن مدرسه بر دیوار خارجی مدرسه نصب شده است.

از آنجا که ملا اسماعیل علاقه فراوانی به حفظ و نگهداری آثار و ابنیه تاریخی داشت، به نوبه خود، یکی از ایوان های مسجد جامع عباسی را که ظاهراً دچار خرابی و آسیب شده بود، مجدد با کاشی خشتی لاجوردی مرمت نمود که در وسط این کاشی ها در سمت بالای یک ترنجی، نام ایشان و تاریخ مرمت، 1338ق است، حک شده است.

وفات

وی سرانجام در جمعه 10 رجب سال 1350ق در سنّ حدود هشتاد سالگی وفات یافت، و در داخل بقعه تکیه حاج محمّدجعفر آباده ای در تخت فولاد مدفون شد.

منابع

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394.
• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، ج1، اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1386.