این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تفاوت میان نسخه‌های «مهدی دولت آبادی»
(ایجاد رده و لینک) |
(اضافه کردن اطلاعات) |
||
| سطر ۸: | سطر ۸: | ||
مهدی دولت آبادی چهارمین فرزند فاضل اديب، حاج ميرزا هادى دولت آبادى در ذیقعده 1288 قمرى به دنيـا آمـد . | مهدی دولت آبادی چهارمین فرزند فاضل اديب، حاج ميرزا هادى دولت آبادى در ذیقعده 1288 قمرى به دنيـا آمـد . | ||
=== خاندان === | ===خاندان=== | ||
او ازخاندان سادات حسینی مرعشی است که با نه واسطه به قاضی نورالله شوشتری میرسد.جد اعلای او، میرعبد الکریم، صاحب اجازه از محمد بن محمد زمان کاشانی اصفهانی بود.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج2، صص 298-300.</ref> | او ازخاندان سادات حسینی مرعشی است که با نه واسطه به قاضی نورالله شوشتری میرسد.جد اعلای او، میرعبد الکریم، صاحب اجازه از محمد بن محمد زمان کاشانی اصفهانی بود.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج2، صص 298-300.</ref> | ||
| سطر ۱۷: | سطر ۱۷: | ||
حاج ميرزا يحيى دولـت آبـادی نیز از رجـل سياسـى و علمـى و ادبـى معروف است. | حاج ميرزا يحيى دولـت آبـادی نیز از رجـل سياسـى و علمـى و ادبـى معروف است. | ||
=== فرزندان === | ===فرزندان=== | ||
از فرزندان ميرزا مهدى، | از فرزندان ميرزا مهدى، يک پسر به نام عبدالحسين و معـروف بـه حسـام الـدين دولت آبادى، اديب دانشمند، متولد 1321 قمرى و از فعالين سياسى و ادبى اصفهان بودو مدتى رياست اوقاف و مديريت مدرسه صارميه اصفهان را بر عهده داشت. | ||
=== تحصیلات === | ===تحصیلات=== | ||
ميرزا مهدی ابتدا تحصيلات مقدماتی خود را تحت مراقبت پدر، ميرزا هادی، در دولت آباد آغاز کرد و بعداً در ملازمت وی که برای تحصيلات عاليه دينی و فلسفی عازم عتبات گشته بود؛ چند سالی در آنجا تحصيل کرد. ديری نپائيد که خود از دانشمندان سرشناس اصفهان گرديد. فقه و اصول را در محضر مير محمدتقی مدرس، تا نيل به درجه اجتهاد، فرا گرفت. او همچنين از سید صدرالدين عاملی، شيخ شريعت اصفهانی در کربلا و نجف اجازه اجتهاد دريافت کرد.<ref>مجله وحید، ص70.</ref> | ميرزا مهدی ابتدا تحصيلات مقدماتی خود را تحت مراقبت پدر، ميرزا هادی، در دولت آباد آغاز کرد و بعداً در ملازمت وی که برای تحصيلات عاليه دينی و فلسفی عازم عتبات گشته بود؛ چند سالی در آنجا تحصيل کرد. ديری نپائيد که خود از دانشمندان سرشناس اصفهان گرديد. فقه و اصول را در محضر مير محمدتقی مدرس، تا نيل به درجه اجتهاد، فرا گرفت. او همچنين از سید صدرالدين عاملی، شيخ شريعت اصفهانی در کربلا و نجف اجازه اجتهاد دريافت کرد.<ref>مجله وحید، ص70.</ref> | ||
| سطر ۲۸: | سطر ۲۸: | ||
او در كسب علم از محضر اساتید بزرگی بهره برد ازجمله: | او در كسب علم از محضر اساتید بزرگی بهره برد ازجمله: | ||
# [[محمدتقی مدرس میرمحمدصادقی|ميـرمحمدتقى مدرس]] | #[[محمدتقی مدرس میرمحمدصادقی|ميـرمحمدتقى مدرس]] | ||
# [[محمد کاشی|آخوند كاشى]] | #[[محمد کاشی|آخوند كاشى]] | ||
# [[جهانگیر خان قشقایی|جهانگيرخان]] | #[[جهانگیر خان قشقایی|جهانگيرخان]] | ||
# سید ابوالحسن جلوه. | #سید ابوالحسن جلوه. | ||
==آثار و فعالیت ها== | ==آثار و فعالیت ها== | ||
| سطر ۴۶: | سطر ۴۶: | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
=== فعالیت ها === | ===فعالیت ها=== | ||
[[جلال الدین همایی|اسـتاد همـايى]] او راعالم فاضل و اديب و شاعر متخلّص به مهدى معرفى مى كند .میرزا مهدی خط شكسته را در نهايت خوش مى نوشته است. | [[جلال الدین همایی|اسـتاد همـايى]] او راعالم فاضل و اديب و شاعر متخلّص به مهدى معرفى مى كند .میرزا مهدی خط شكسته را در نهايت خوش مى نوشته است. | ||
او به امامت جماعت مسجد قراولخانه اشتغال داشته است و در کنار ديگر وظايف روحانیت، هيچ گاه از معاشـرت و مصـاحبت فضلا و ارباب شعر و ادب غفلت نمى ورزيد و به همـين مناسـبت بـا طـرب و [[محیی الدین محمد سُها|سـها]] دوستى مؤكد و الفت و مودت صميم داشت. | او به امامت جماعت مسجد قراولخانه اشتغال داشته است و در کنار ديگر وظايف روحانیت، هيچ گاه از معاشـرت و مصـاحبت فضلا و ارباب شعر و ادب غفلت نمى ورزيد و به همـين مناسـبت بـا طـرب و [[محیی الدین محمد سُها|سـها]] دوستى مؤكد و الفت و مودت صميم داشت. | ||
== سیره اخلاقی == | یکی دیگر از فعالیت های میرزا مهدی شرکت در انجمن معارف اصفهان بود. از اعضای این انجمن همچون: « جناب میرزا رضا خان، جناب آقای سید العراقین، جناب آقای شیخ الملک، جناب آقای محاسب الدوله، آقای محمد رضا میرزا، آقای ا لملک آمیرزا مهدی دولت آبادی، آقای احتشام الملک، آقای ناظم الاطبا، آقای میرزا فتح الله خان وزیر، آقای میرزا نورالدین مامقانی » را می توان نام برد. | ||
==== فعالیت سیاسی ==== | |||
میرزا مهدی در نهضت آزادی مشروطیت ایران با برادران خود چه در اصفهان و چه در تهران فداکاریها نمود. از آن جمله می توان از شرکت او در تجلیات اندیشه نو و تشکیل اولین هسته انقلاب مشروطیت اشاره کرد. در این باره مهدی ملک زاده می گوید:<blockquote>« رهبران آزادیخواهان که از دیر زمانی با هم سروسری داشتند و در مجامع سری گرد هم جمع می شدند، با همان حس سیاسی موقع را مناسب دیدند که این گروه منزوی و منفرد و بی سر و سامان را گرد هم جمع کرده و بر طبق اساسنامه ای که تهیه کرده بودند؛ شروع به فعالیت اجتماعی نمایند ». در میان آن همه طرفدار حدود شصت وچند نفر را انتخاب کردند و یک کنگره عمومی تشکیل دادند. در روز ربیع الاول 1322ق دعوت صورت گرفت و تمام افرادی که نام پر افتخارشان در این نامه ملی ضبط شده، در راه مشروطیت و به دست آوردن آزادی فداکاری نمودند و انحرافی در راهی که در پیش گرفته بودند؛ پیدا نشد و لکّه خیانتی، دامن پاک آنها را آلوده نکرد. نام بعضی از آنها به این قرار است: ملک المتکلمین، جمال الدین واعظ، یحیی دولت آبادی، حاج میرزا مهدی و میرزا علی محمد دولت آبادی و ... . »<ref>ملک زاده، انقلاب مشروطيت ايران، ج1، ص239.</ref></blockquote> | |||
==سیره اخلاقی== | |||
جهات اخلاقی و حسن معاشرت و اهتمامش در پرسش از مردم و نوازش اهل علم، اعجاب انگیز و تحسین آمیز بود. در میان اقرانش به جودت فهم و وفور عقل و سماحت طبع و حسن ذوق و نیک محضری و تجلی به صفات و ملکات فاضله اخلاقی شناخته می شد. <ref>طرب، مقدمه ديوان طرب، ص208.</ref> | جهات اخلاقی و حسن معاشرت و اهتمامش در پرسش از مردم و نوازش اهل علم، اعجاب انگیز و تحسین آمیز بود. در میان اقرانش به جودت فهم و وفور عقل و سماحت طبع و حسن ذوق و نیک محضری و تجلی به صفات و ملکات فاضله اخلاقی شناخته می شد. <ref>طرب، مقدمه ديوان طرب، ص208.</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۴۰
این نوشتار نیازمند جعبهٔ اطلاعات است. ممکن است بخواهید با افزودن یک جعبهٔ اطلاعات، به استانداردسازی نمایش موضوع کمک کنید. |
 | |
| اطلاعات فردی و علمی | |
|---|---|
| نام کامل | میرزامهدی دولت آبادی |
| شهرت | مهدی |
| خویشاوندان سرشناس | خاندان سادات حسینی مرعشی |
| زادروز | 1288قمری |
| تاریخ وفات | 14رمضان 1334قمری |
| مدفن | تکیه صاحب روضات |
| اساتید | میر محمد تقی مدرس، آخوندکاشی، جهانگیرخان |
| آثار | جنگی، از اشعار او قطعه ماده تاریخ وفات میرزا ابوالقاسم طرب |
| فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی | |
| اجتماعی | ائمه جماعت، عالم فاضل، ادیب، شاعرو.. |
ميرزا مهدى دولت آبادى ( 1288 ق-1334ق) فرزند حاج ميرزا هادى دولت آبادى متخلّص به مهدى، عالم فاضل و اديب شاعر اصفهانی در قرن سیزدهم قمری و از خاندان سادات حسینی مرعشی است.
زندگینامه
ولادت
مهدی دولت آبادی چهارمین فرزند فاضل اديب، حاج ميرزا هادى دولت آبادى در ذیقعده 1288 قمرى به دنيـا آمـد .
خاندان
او ازخاندان سادات حسینی مرعشی است که با نه واسطه به قاضی نورالله شوشتری میرسد.جد اعلای او، میرعبد الکریم، صاحب اجازه از محمد بن محمد زمان کاشانی اصفهانی بود.[۱]
فرزندان میرزا هادی همه اهل علم و فضل و ادب بودند که اسامی ایشان به ترتیب سن بدین قراراست : میرزا احمد ، میرزا یحیی ، میرزا علی محمد ، میرزا مهدی ، میرزا رضا، صدیقه دولت آبادی.
برادر بزرگ او حاج میرزا احمد، از علمای اهل ادب و فضل و از فعالان سیاسی و اجتماعی بود.
حاج ميرزا يحيى دولـت آبـادی نیز از رجـل سياسـى و علمـى و ادبـى معروف است.
فرزندان
از فرزندان ميرزا مهدى، يک پسر به نام عبدالحسين و معـروف بـه حسـام الـدين دولت آبادى، اديب دانشمند، متولد 1321 قمرى و از فعالين سياسى و ادبى اصفهان بودو مدتى رياست اوقاف و مديريت مدرسه صارميه اصفهان را بر عهده داشت.
تحصیلات
ميرزا مهدی ابتدا تحصيلات مقدماتی خود را تحت مراقبت پدر، ميرزا هادی، در دولت آباد آغاز کرد و بعداً در ملازمت وی که برای تحصيلات عاليه دينی و فلسفی عازم عتبات گشته بود؛ چند سالی در آنجا تحصيل کرد. ديری نپائيد که خود از دانشمندان سرشناس اصفهان گرديد. فقه و اصول را در محضر مير محمدتقی مدرس، تا نيل به درجه اجتهاد، فرا گرفت. او همچنين از سید صدرالدين عاملی، شيخ شريعت اصفهانی در کربلا و نجف اجازه اجتهاد دريافت کرد.[۲]
علوم عقلی، ادبی و حکمت را نزد استادان بزرگ اصفهان و پیش از آن در تهران از استاد نامدار، در آنجا فرا گرفت و در تهران و اصفهان به شهرت و جامعیت علمی رسید.
اساتید
او در كسب علم از محضر اساتید بزرگی بهره برد ازجمله:
- ميـرمحمدتقى مدرس
- آخوند كاشى
- جهانگيرخان
- سید ابوالحسن جلوه.
آثار و فعالیت ها
آثار
از آثارش جُنگى است در متفرّقات ادبى و تاريخى كه بخط شيواى خود نگاشـته و در نزد اولادش محفوظ است.[۳]
از اشعار او قطعه ى ماده تاريخ وفات ميرزا ابوالقاسم طرب مى باشد:
| از اين جورى كه از چرخ كهن رفت | نمى دانم چه بـر اهـل سـخن رفـت | |
*** | ||
| يگانـــه گـــوهر دريـــاى دانـــش | طرب پـور همـا اسـتاد فـن رفـت[۴] [۵] | |
فعالیت ها
اسـتاد همـايى او راعالم فاضل و اديب و شاعر متخلّص به مهدى معرفى مى كند .میرزا مهدی خط شكسته را در نهايت خوش مى نوشته است.
او به امامت جماعت مسجد قراولخانه اشتغال داشته است و در کنار ديگر وظايف روحانیت، هيچ گاه از معاشـرت و مصـاحبت فضلا و ارباب شعر و ادب غفلت نمى ورزيد و به همـين مناسـبت بـا طـرب و سـها دوستى مؤكد و الفت و مودت صميم داشت.
یکی دیگر از فعالیت های میرزا مهدی شرکت در انجمن معارف اصفهان بود. از اعضای این انجمن همچون: « جناب میرزا رضا خان، جناب آقای سید العراقین، جناب آقای شیخ الملک، جناب آقای محاسب الدوله، آقای محمد رضا میرزا، آقای ا لملک آمیرزا مهدی دولت آبادی، آقای احتشام الملک، آقای ناظم الاطبا، آقای میرزا فتح الله خان وزیر، آقای میرزا نورالدین مامقانی » را می توان نام برد.
فعالیت سیاسی
میرزا مهدی در نهضت آزادی مشروطیت ایران با برادران خود چه در اصفهان و چه در تهران فداکاریها نمود. از آن جمله می توان از شرکت او در تجلیات اندیشه نو و تشکیل اولین هسته انقلاب مشروطیت اشاره کرد. در این باره مهدی ملک زاده می گوید:
« رهبران آزادیخواهان که از دیر زمانی با هم سروسری داشتند و در مجامع سری گرد هم جمع می شدند، با همان حس سیاسی موقع را مناسب دیدند که این گروه منزوی و منفرد و بی سر و سامان را گرد هم جمع کرده و بر طبق اساسنامه ای که تهیه کرده بودند؛ شروع به فعالیت اجتماعی نمایند ». در میان آن همه طرفدار حدود شصت وچند نفر را انتخاب کردند و یک کنگره عمومی تشکیل دادند. در روز ربیع الاول 1322ق دعوت صورت گرفت و تمام افرادی که نام پر افتخارشان در این نامه ملی ضبط شده، در راه مشروطیت و به دست آوردن آزادی فداکاری نمودند و انحرافی در راهی که در پیش گرفته بودند؛ پیدا نشد و لکّه خیانتی، دامن پاک آنها را آلوده نکرد. نام بعضی از آنها به این قرار است: ملک المتکلمین، جمال الدین واعظ، یحیی دولت آبادی، حاج میرزا مهدی و میرزا علی محمد دولت آبادی و ... . »[۶]
سیره اخلاقی
جهات اخلاقی و حسن معاشرت و اهتمامش در پرسش از مردم و نوازش اهل علم، اعجاب انگیز و تحسین آمیز بود. در میان اقرانش به جودت فهم و وفور عقل و سماحت طبع و حسن ذوق و نیک محضری و تجلی به صفات و ملکات فاضله اخلاقی شناخته می شد. [۷]
وفات
وی در 14 رمضان المبارک 1334ق در پى ابتلا به مرض حصبه وفات يافت و در تكيـه صاحب روضات مدفون گرديده است.
پانویس
منابع
- لطفی، عليرضا، (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان : معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان،1390.
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.