این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «محمدجعفر آباده ای فارسی اصفهانی»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Kh1.Abedi صفحهٔ محمدجعفر بن محمدصفی آباده ای فارسی اصفهانی را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به محمدجعفر آباده ای فارسی اصفهانی منتقل کرد)
جز
سطر ۱: سطر ۱:
'''حاج محمّدجعفر آباده ای''' فرزند محمّد صفی صُغادی آباده ای فارسی، عالم کامل، فقیه محقّق مدقّقٍ. از علماء بزرگ اصفهان در قرن سیزدهم هجری. سال تولد او در جایی ثبت نشده است. تنها در کتاب فارسنامه ناصری فوت او را در سن 90 سالگی می‌نویسد.<ref>بیان المفاخر، ج1، ص 289.</ref> لذا احتمالاً او در حدود سال 1190ق در روستای «صُغاد» از توابع شهرستان آباده متولّد شده است.<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص309.</ref>
'''حاج محمّدجعفر آباده ای''' فرزند محمّد صفی صُغادی آباده ای فارسی، عالم کامل، فقیه محقّق مدقّقٍ. از علماء بزرگ اصفهان در قرن سیزدهم هجری. سال تولد او در جایی ثبت نشده است. تنها در کتاب فارسنامه ناصری فوت او را در سن 90 سالگی می‌نویسد.<ref>بیان المفاخر، ج1، ص 289.</ref> لذا احتمالاً او در حدود سال 1190ق در روستای «صُغاد» از توابع شهرستان آباده متولّد شده است.<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص309.</ref>  
 
{{نیازمند تکمیل}}


==زندگی نامه==
==زندگی نامه==

نسخهٔ ‏۲۲ مهر ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۰۱

حاج محمّدجعفر آباده ای فرزند محمّد صفی صُغادی آباده ای فارسی، عالم کامل، فقیه محقّق مدقّقٍ. از علماء بزرگ اصفهان در قرن سیزدهم هجری. سال تولد او در جایی ثبت نشده است. تنها در کتاب فارسنامه ناصری فوت او را در سن 90 سالگی می‌نویسد.[۱] لذا احتمالاً او در حدود سال 1190ق در روستای «صُغاد» از توابع شهرستان آباده متولّد شده است.[۲]

زندگی نامه

وی در اصفهان نزد دانشمندان عالیقدری چون حاج محمّد ابراهیم کلباسی، حاج سیّد محمّدباقر حجه‌الاسلام شفتی، آقا سیّد محمّد مجاهد به تحصیل پرداخت. دروس فلسفی و عرفان را نیز نزد ملّا اسماعیل واحدالعین، سیّد رضی لاریجانی و احتمالاً ملّا علی نوری فراگرفت.[۳]

او از مجتهدین صاحب فتوا و مرجع امور شرعی مردم و صاحب رساله عملیه بود و تا آخر عمر در اصفهان اقامت نموده و به تدریس و تألیف و تحقیق و افتاء و راهنمایی مردم و قضاوت مشغول بود. «عظماء علماء در حضرت او خویشتن را خُرد می شمردند و بزرگان دین و دنیا نام مبارکش را به حرمت تمام می بردند. در عُلُوّ درجه فقاهت وسَمُوّ مقام زهد و عبادت، همه معاصرین بر وی غبطه می آوردند و در ادبیات و فقه اللّغه و علم رجال و درایه نیز کم نظیر بود» [۴] و «از هر علم کتابی در حفظ داشت. مانند «الفیه» در نحو، «زبده» در اصول و «قانونچه» در طب و «مختصر تلخیص» در فصاحت و «تهذیب» در منطق و «تجرید» در کلام و «مختصر نافع» در فقه «او بسیار زیرک و دانا و با تدبیر به خصوص در مرافعات و تمام کردن آنها بود. رساله عملیه نوشته و مقلدینی هم داشت و معروف است که قرار او ثبت اموراتی‌که در نزد او می شده بوده که من بعد اشتباه کاری نشود و مزاح‌های شیرین و شوخی‌ها و خوش صحبتی‌های بسیار نظیر آقا جمال خوانساری داشت.»[۵]

برای او در محلّه جماله اصفهان مسجدی ساخته شد که به نام «مسجد حاج محمّد جعفر» معروف است و مقابل بازار بزرگ اصفهان واقع شده است. حاجی آباده ای در آن اقامه نماز می فرمود. شرح معماری و تزئینات مسجد در کتاب گنجینه آثار تاریخی اصفهان آمده است.[۶]

آثار

کتب زیر از تألیفات ایشان است:

1. [«بحر الاصول» [۷]

2. «تعلیقه بر رجال وسیط استرآبادی» [۸]

3. «تعلیقه بر تلخیص الاقوال» اصل نسخه مورخ 1047ق است و مرحوم آباده ای بر آن تعلیقه نوشته و نسخه نزد ملّا محمّدصالح مازندرانی سمنانی موجود بوده است.[۹]

4. «رساله حمامیّه» در محل نزاع حمام منسوب به شیخ بهائی در محلّه مسجد جامع.

5. «رساله عملیه»

6. «سؤال و جواب»[۱۰]مطبوع

7. «شرح اَسماءُ الحُسنی» که نسخه ای از آن در کتابخانه مدرسه مروی در تهران[۱۱]و نسخه ای دیگر به شماره 1784 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.[۱۲]

8. «شرح کافی» که میرسیّد علی بن محمّدمهدی درب امامی موسوی اصفهانی، در سال 1263ق به خط نسخ کتابت کرده و به شماره 9600 در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران موجود است.[۱۳]

9. «شرح تجرید الکلام»

10. «شرح دروس» [۱۴]

11. «صیغ العقود و الایقاعات» که به فارسی در سال 1262ق تألیف شده و نسخه ای از آن به خط نسخ «عبدالمجید» در روز شنبه 29 شعبان 1263ق کتابت شده و به شماره 2110 در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی وجود دارد.[۱۵]نسخه دیگری به خط رمضانعلی سِدِهی لنجانی، به شماره 99/6 در مدرسه صدر خواجو در اصفهان موجود است.[۱۶]نسخه ای نیز به ضمیمه «الرّوضه البهیّه» شهید ثانی توسط محمدعلی بن محمّد حسین تبریزی کتابت شده و در کتابخانه آیت اللَّه علّامه سیّد محمّدعلی روضاتی وجود دارد.[۱۷]

12. «عبادات» نسخه ای از آن که ناتمام مانده است به شماره 12746/1 در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی[۱۸] و نسخه ای دیگر که در سال 1263ق کتابت شده، به شماره 796 در کتابخانه مدرسه صدر بازار اصفهان موجود است.[۱۹]

13. «فقه جعفری» در دو مُجَلَّد که جلد اول آن به فارسی و جلد دوم به عربی است. نسخه ای از آن به شماره 12746/2 در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی در قم موجود است.[۲۰]نسخه ای به خط محمّد صابر بن ابوالقاسم ورنوسفادرانی به شماره 1964/4 در کتابخانه احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.[۲۱]

14. «فهرست کافی که نسخه ای از آن به خط سیّد علی بن محمّد مهدی درب امامی موسوی اصفهانی که در سال 1264ق کتابت شده به شماره 3208 در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی در قم موجود است.[۲۲]نسخه ای دیگر به شماره 7083 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی در تهران نگهداری می شود.[۲۳] همچنین نسخه ای که در سال 1266ق کتابت شده، به شماره 2182 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است.[۲۴]

15. «مرایا» در اصول

16. «معاملات» به فارسی که به شماره 771 در کتابخانه مدرسه صدر بازار اصفهان موجود است.[۲۵]

17. «نقود المسائل الجعفریّه» به فارسی و عربی (ملّمع) موجود نزد آیت اللَّه حاج سیّد محمّد علی روضاتی در اصفهان[۲۶]، در سه مجلد که جلد سوم آن در 1279 تا 1281ق در دارالطّباعه حاج عبدالمحمد چاپ سنگی شده است.[۲۷]

18. «الوجیزه» که نسخه های فراوانی از آن در کتابخانه ها موجود است و در سال 1246ق در اصفهان در مطبعه معتمدی چاپ حروفی شده است.[۲۸]مرحوم حاجی آباده ای کتاب «تحفه الابرار» استادش حاج سیّد محمّدباقرحجه الاسلام شفتی را تلخیص کرده و آن را «وجیزه» نامیده است.

19. «هدایه الاخیار» که آن را از کتاب «تحفه الابرار» استادش سیّد حجه‌الاسلام انتخاب نموده که نسخه ای از آن در کتابخانه شخصی ناصر میبدی کرمانشاهی در مشهد مقدس و نسخه ای دیگر در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی در قم و نسخه ای دیگر در کتابخانه مدرسه عالی سپهسالار [شهید مطهری فعلی] موجود است.[۲۹]

20. «تحفه المیتین» در احکام مردگان که در کتابخانه آیت اللَّه مرعشی به شماره 6296 موجود است.[۳۰]

وفات

او سرانجام در شب شنبه 19 رمضان المبارک سال 1280ق در اصفهان وفات یافته و در تخت فولاد مدفون گردید. سپس میرزا سلیمان خان رکن الملک شیرازی نایب الحکومه اصفهان جهت او تکیه ای بنا نمود که به نام او مشهور است.[۳۱]

ماده تاریخ فوتش را میرزا علیرضا لنجانی معروف به «آقاجان پرتو» در آخر مرثیه‌ای چنین گفته است.

سال تاریخش ز پرتو شد سؤال گفت «اللهم نَوِّر مضجعه»[۳۲]

پانویس

  1. بیان المفاخر، ج1، ص 289.
  2. مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص309.
  3. تاریخ اصفهان(تکایا و مقابر)، ص297.
  4. چهل سال تاریخ ایران یا المآثر و الآثار، ج1، ص197.
  5. رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 31 و 32.
  6. گنجینه آثار تاریخی اصفهان، صص 792-789.
  7. فهرست صدر بازار، ج3، ص595.
  8. فهرست مرعشی، ج32، ص396.
  9. فهرست احیاء، ج5، ص400.
  10. رجال اصفهان یا تذکرهالقبور، ص32.
  11. فهرست مروی، ص332.
  12. فهرست احیاء، ج5، ص202.
  13. فهرست مرکزی دانشگاه تهران، ج17، ص433.
  14. رجال اصفهان یا تذکرهالقبور، ص32.
  15. فهرست مرعشی، ج6، ص123.
  16. فهرست صدر خواجو، ص76.
  17. فهرست کتب خطی اصفهان، ج1، ص417.
  18. فهرست مرعشی، ج32، ص396.
  19. فهرست صدر بازار، ج3، ص595.
  20. فهرست مرعشی، ج32، ص396.
  21. فهرست احیاء، ج5، ص400.
  22. فهرست مرعشی، ج9، ص11.
  23. فهرست مجلس، ج25، ص95.
  24. فهرست احیاء، ج6، صص 184 و 185.
  25. فهرست صدر بازار، ج3، ص 575.
  26. مکارم الآثار، ج7، ص2315.
  27. فهرست کتب چاپ سنگی عمومی اصفهان، ص259.
  28. فهرست مرعشی، ج6، ص123 و ج2، ص134؛ نسخه پژوهی، ج3، ص82؛ میراث اسلامی ایران، ج10، ص703؛ آشنایی با چند نسخه خطی، ج1، ص368؛ فهرست خاندان میبدی، ص34؛ فهرست احیاء، ج4، ص362؛ فهرست رضوی، ج12، ص350؛ فهرست مدرسه حجتیّه، ص301.
  29. فهرست مرعشی، ج2، ص135؛ فهرست شخصی میبدی، ص100؛ الذریعه، ج25، ص169.
  30. فهرست مرعشی، ج16، ص166؛ سایر منابع: ریحانه الادب، ج1، ص12؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 30-27؛ احسن الودیعه، صص 40-38؛ معجم رجال الفکر و الادب، ص326؛ دائره المعارف تشیع، ج1، ص4؛ الکرام البرره، ص259؛ فوائد الرضویه، ج1، ص59؛ دانشمندان و سخن سرایان فارس، ج2، صص 86 و 87؛ مؤلفین کتب چاپی، ج2، صص 325 و 326؛ معجم المؤلفین، ج9، صص 148 و 155؛ مصفی المقال، ص110؛ الاصفهان: رجال و مشاهیر، ص59؛ تاریخ اصفهان(جابری)، صص 135 و 175؛ رجال اصفهان (دکتر کتابی)، ج1، ص31 و 32.
  31. سیری در تاریخ تخت فولاد، ص48.
  32. مکارم الآثار، ج7، ص2319.

منبع

برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.