این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

سید محمدمسیح بن محمدباقر چهارسویی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سید محمدمسیح بن محمدباقر چهارسویی

سید محمدمسیح چهارسویی (۱۲۵۵ق-۱۳۲۵ق) ملقب به جمال‌الدین و مکنی به ابوالمکارم، دومین پسر صاحب روضات و از فقها و مجتهدان اصفهان در اوایل قرن چهاردهم هجری است.

زندگی نامه

ولادت

وی ساعتی پیش از طلوع صبح شب جمعه ۲۷ شوال ۱۲۵۵ق در اصفهان دیده به جهان گشود.[۱] صاحب روضات در بیان تاریخ ولادت و نامگذاری این فرزندش چنین نوشته است:

«بسم الله... الولد الذکر السوی المحبوب الصبیح الملیح الذی بمشیته و علی سنة رسوله لقب فی سابع ولادته بجمال‌الدین و کنی بابی المکارم و سمی و سمی باسم عبده المنتجب و روحه و رسوله المسیح قبل طلوع الصبح...اللهم فبحق اجداده الامجاد آبائه الطاهرین المیلاد بارک لنا هذا المولود و اجعله المیمون المحمود المسعود من العلماء العالم و فقهاء الاسلام و من یصلی مع سمیه خلف القائم من آل محمد(علیه السلام)و اقربه عینینا.»[۲]

فرزندان

آقا میرزا مسیح از زوجه خود یعنی دختر عمویش میرزا محمد صادق، دو فرزند پسر به نامهای آقا سید جلال الدین و آقا میرزا سید حسن به جای گذاشت که هر دو از علما و فقهای نامدار اصفهان بوده اند.

اساتید

او پس از تحصیل مقدمات علوم، در دروس خارج فقه و اصول بزرگان خاندان خود و برخی دیگر از علما شرکت می کرد و به درجه اجتهاد نائل گردید. از جمله اساتید وی عبارتند از:

وی از سوی پدر و عموی بزرگوارشان به دریافت اجازه اجتهاد نیز مفتخر شده است.[۳]

سیره اخلاقی

میرزا مسیح جامع کمالات و حاوی فضایل و آداب بوده و در زمان خود، از مراجع بزرگ و صاحب نفوذ و محبوب نزد مردم اصفهان به شمار می رفته است.دانشمندی عاقل، متین، متشخص و خوش اخلاق بود. وجودی نافع برای مردم و پناهی امن برای فقرا و مستمندان بود و فیصله امور شرعی مردم به دست ایشان اداره می شد.

همایی در شرح حال پدر خود، طرب، می نویسد که «وی آقا میرزا مسیح چهارسویی را برای خصلت فتوت و جوانمردی که در حمایت مظلومان و پناهندگان خود داشت، به دوستی و مصاحبت برگزیده بود.»

آثار

از آثار علمی که از ایشان به یادگار مانده، چند رساله مختصر و بیاض ادعیه و متفرقات و نیز رساله عشریه و جزوات منبری است. ایشان رساله عشریه را در سال ۱۳۲۳ق در اطراف بیان آیاتی از قرآن کریم و احادیث اهل بیت نوشته است.

او چندین کتاب نیز به خط زیبای خود استنساخ فرموده است از جمله:

  1. «شرح لمعه» دو جلد
  2. «حدائق المقربین»
  3. «معالم الدین»
  4. و چهار جلد «روضات الجنات»[۴] پدرش با یک فهرست و بسیاری دیگر از کتب نفیس را به خط خود نوشته است.[۵]

وفات

وی در سن هفتاد سالگی در شب عرفه نهم ذیحجه ۱۳۲۵ق به بیماری نفخ بطن جان به جان آفرین تسلیم کرد. پیکر او با تجلیل و تشییع عموم اهالی اصفهان و علمای اعلام در میان گریه و ضجه و ناله های مردم در مقبره پدرش تکیه صاحب روضات جلوی روی او به فاصله یک قبر، مدفون گردید.

میرزا ابوالقاسم متخلص به طرب پدر استاد همایی قصیده ای ضمن رثای او، در بیان ماده تاریخ فوت چنین سروده است:

به لیلة العرفه از پس دعا و نمازسلام دادش روح القدس به باغ جنان
به آه و ناله خرد خواست سال رحلت اوبه حالتی که قلم شرح دادنش نتوان
طرب ز شور پی سال رحلت ش گفتادر آسمان چهارم مسیح یافت مکان[۶] [۷]

پانویس

  1. معلم حبیب آبادی،مکارم الآثار،ج۵،ص۱۴۹۶.
  2. روضاتی،علماءالاسره،ص۱۳۷.
  3. روضاتی،زندگانی حضرت آیت‌الله چهارسویی،ص۲۵۲.
  4. آقا سید مسیح از جوانی معین و یاور پدربزرگوار خود بود و امورات صاحب روضات از اداره شؤون قضائی، امور مربوط به جواب استفتائات و عمده کار پاکنویس کردن کتاب روضات الجنات از روی نسخة اصل، تصحیح و مقابله، همه به عهده او از همین رو نیز تبحری در علم تراجم رجال داشت و مقارن با تألیف روضات والدش، یک نسخه زیبا به خط خود نوشت و بعدا آن نسخه را به اعتماد السلطنه صاحب کتاب «المآثر و الآثار» اهدا فرمود که پس از سالیانی چند به نوه اش، میر سید احمد روضاتی رسیده است.
  5. روضاتی،زندگانی حضرت آیت‌الله چهارسویی،ص۸۰؛روضاتی،مکارم الآثار،ج۵،ص۱۴۹۸.
  6. همایی،برگزیده دیوان سه شاعر،ص۱۰۸۳؛همایی،تاریخ اصفهان،ص۴۹۶.
  7. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج۲، صص۳۲-۳۳.

منبع

  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.