سید جلال الدین طاهری

سيد جلال‌الدين بن عبدالخالق طاهری حسین‌آبادی (1305-1392ش)، اولین امام جمعه اصفهان، نماینده ولی فقیه در اصفهان و نماینده استان اصفهان در مجلس خبرگان قانون اساسی و همچنین مجلس خبرگان رهبری و از روحانیون مبارز در اصفهان بود.

زندگی نامه

در سال 1305ش در  در یکی از محله‌های قدیمی شهر اصفهان به نام حسین‌آباد در قسمت جنوبی اصفهان در مجاورت محله سیچان و پاچنار متولد شد. متولد شد. پدر بزرگش مرحوم آيت‌الله ميرسيد عبدالحسين موسوی از علمای بزرگ منطقه‌ی حسين‌آباد اصفهان بود.

سيدجلال‌الدين، پس از گذراندن دوره‌ی ابتدائی در دبستان حسين‌آباد، برای تحصيل در دوره‌ی متوسطه، در دبيرستان سعدی اصفهان ثبت نام كرد و شاگرد اول دبيرستان شد و مدتی هم با شهيد بهشتی همكلاس بود.

وی در سال 1323ش ديپلم علمی دبيرستان را در دبیرستان صارمیه گرفت كه شامل رشته‌های: ادبی، رياضی و تجربی با هم می‌شد. مدتی در مدرسه فرانسوی‌ها به آموختن زبان فرانسه پرداخت و بعد از آن، به توصيه پدر و جدّش و تشويق‌های آيت‌الله حاج سيد حبيب‌الله روضاتی و حاج محمد طاهری، عمويش، به حوزه علميه اصفهان وارد شد.

او به خاطر مراوده با مرحوم داعی الاسلام از علمای هندوستان به زبان‌های انگليسی و فرانسه تسلط پيدا كرده بود و به اتفاق هم، دارالتبليغی در محله جلفای اصفهان تاسيس كردند كه در زمينه تبليغات اسلامی كار می‌شد و نام آنجا را «سقّاخانه» گذاشته بودند.

ميرعبدالحسين، پدر آقای طاهری، ميرزا آقا نام داشت و چون اين واژه‌ها و اسامی در شناسنامه‌ها آورده نمی‌شد، بدين جهت نام عبدالخالق طاهری را برای خود انتخاب كرد. او مدتی در حوزه‌ی علميه اصفهان درس خواند و عمامه بر سر نهاد و به تبليغ پرداخت و در دوران مبارزه پهلوی با لباس روحانیت، از لباس به‌درآمد و با توجه به اطلاعات وسيع علمی، آگاهی و تسلط به رشته‌ی رياضيات و زبان فرانسه، وارد خدمت فرهنگ (آموزش و پرورش) شد و به تدريس پرداخت. وی در مسجد اعظم حسين‌آباد اقامه جماعت و منبر داشت.

مبارزات

وی از همان زمان كه به اصفهان آمد، در نوشتن و امضای اعلاميه‌ها در مسير مخالفت با رژيم شاهی و حمايت از امام خمينی(ره)، همكاری وسيعی داشت. او از افراد مخلص، مؤمن و عاشق امام خمينی(ره) بود و از همان اول، همه وجود خود را صميمانه در اختيار نهضت امام خمينی(ره) گذاشت و به بيان خودش، از زمان طلبگی در قم، مقلّد امام(ره) و از شاگران ايشان بود.

اولين اعلاميه‌ای كه وی با ديگر روحانیون اصفهان امضاء كرد، اعتراض به كشتار 15 خرداد سال 42 در تهران، قم و ديگر شهرها بود و باز در تيرماه 42 اعلاميه ديگری در حمايت از امام(ره) امضاء كرد.

وی در مسجد اعظم حسين‌آباد و در مسجد نوی بازار اصفهان، جلسات بحث و تفسير برقرار كرد و برای آگاهی مردم، گام‌های مثبتی برداشت و جوانان بسياری به ايشان گرايش پيدا كردند.

ايشان بعد از جريان تبعيد امام(ره) تا پيروزی انقلاب اسلامی، نهايت فعاليت را برای جذب جوان‌ها و نيروهای روشنگر اسلام و كشاندن آن‌ها به مسجد اعظم حسين‌آباد داشت و چه بسياری از مردم را كه مقلّد امام(ره) نمود و آنان را به صحنه مبارزه كشانيد.

وی در سالیان مبارزه بارها توسط ساواک تبعید، زندان و شکنجه‌های سخت را تجربه کردو سپس به مهاباد تبعید شد.. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وی بیش از دو دهه امامت جمعه شهر اصفهان را برعهده داشت و به سخنرانی های انقلابی و افشاگرانه علیه رژیم شاه ادامه داد. مأموران رژیم در 10 مرداد 1357ش او را دستگیر و زندانی کردند که باعث قیام تاریخی مردم اصفهان و تحصن آنان در مقابل منزل مرحوم آیه اللّه خادمی و شهادت جمعی از آنان و اعلام حکومت نظامی در اصفهان گردید.. آیت‌الله طاهری در دوران دفاع مقدس بارها با حضور در جبهه‌ها، رزمندگان را همراهی می نمود و در سال 1359ش در منطقه چزابه فرزندنش سید علی طاهری به شهادت رسید و مفقودالجسد گشت.

مسئولیت‌ها

پس از پيروزی انقلاب اسلامی، بيشتر وقت ايشان صرف رسيدگی به شكايات مردم و كمبودهای جامعه می‌شد. وی در انتخابات مجلس خبرگان در سال 1358ش، رای اول استان اصفهان را به دست آورده و در مجلس خبرگان اول، نقش فعالی در تدوين قانون اساسی داشت.

در جريان جنگ تحميلی نيز ايشان حضور فعالی در جبهه‌های جنگ داشتند، دائماً در «لشگر امام حسين(ع)» حاضر می‌شدند و با سردار بزرگ، مرحوم شهيد حاج حسين خرازی از خطوط مقدّم، مقرها و سنگرها بازديد می‌كردند.

آخرين مسئوليت ايشان، امامت جمعه اصفهان بوده است. در سال ۱۳۸۱ با انتشار نامه‌ای سرگشاده، از امامت جمعه اصفهان استعفا داد. چندی بعد رهبر انقلاب اسلامی آیت الله خامنه‌ای سید علی خامنه‌ای پاسخی به نامه وی نوشت و استعفای ایشان را پذیرفت.

اساتید

وی در حوزه‌ی علميه اصفهان، مقدمات دروس را آغاز كرد، ابتدا از حضور آيت‌الله حاج سيد محمد جواد موسوی غروی، ادبيات را به نحو احسن آموخت.

در سال 1325ش بود كه راهی حوزه علميه قم شد و با كوشش و جديت كامل از محضر آيات عظام: حجت كوه كمره‌ای، حاج سيد محمدتقی خوانساری، حاج آقا حسين بروجردی، محقق داماد و امام خمينی(ره)، كمال استفاده را برد.

او سالهای متمادی در حوزه علمیه اصفهان خصوصاً مدرسه چهارباغ و مدرسه صدربازار به تدریس خارج فقه و اصول مشغول بود و همچنین در درس خارج اصول و فقه مرحوم محقق داماد كه از مشكل‌ترين درس‌های آن زمان تلقی می‌شد و افراد خاصی در آن حلقه شركت می‌كردند، حضور می‌يافت و تقريرات آن استاد بزرگوار را به نحو احسن يادداشت كرده و پس از انقلاب در دهه هفتاد و هشتاد، آن‌ها را چاپ و منتشر كرد.

ايشان در سال 1343ش، پس از دستگيری و تبعيد امام خمينی(ره)، به اصفهان بازگشت و به تدريس و تبليغ پرداخت و در منابر و مجالس در اصفهان و ديگر شهرها، به طرفداری از نهضت روحانیت و مبارزات امام خمينی(ره) داد سخن می‌داد، هر كجا می‌رفت، با استقبال مردم روبرو می‌شد.

آثار

آثار ايشان عبارتند از:

1. علم الاصول تاريخاً و تطويراً.
2. ابانه المختار فی ارث الزوجه من ثمر العقار بعد الاخذ بالخيار.
3. رسايل فی الاصول الفقه.
4. معجم مؤلفی الشيعه.
5. «المحاضرات مباحث فی اصول الفقه» که تقریرات درس استادش مرحوم محقق داماد است در 3جلد به چاپ رسیده است و استنباطهای خود ايشان در اصول
6. دو جلد كتاب «الطهاره» در فقه، كه آن‌ها نيز منتشر شده است.

وفات

آیت‌الله طاهری در روز ۱۲ خرداد ۱۳۹۲ش دارفانی را وداع گفت و در کنار شهدای اصفهان در تکیه شهدای تخت فولاد این شهر، به خاک سپرده شد.

منابع

• ر.ک. تاریخ ایرانی مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران

• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.