تکیه بقعه شهشهانی

مشخصات مکان
نام	تکیه شهشهانی
کشور	ایران
شهر	اصفهان
قدمت	عهد قاجار
کاربری	قبرستان

تکیه شهشهانی از تکیه های عهد قاجار است که پس از وفات آقا میر سید محمد شهشهانی(متوفی 1287ق.)، از فقها و مجتهدین بزرگ اصفهان در ابتدای محدوده‌ی لسان الارض تخت فولاد شکل گرفت.

وجه تسمیه

علامه شهشهانی از سادات حسینی خورزوک اصفهان بوده که چون ساکن محله شهشهان و در آنجا اقامه نماز و تدریس و ریاست فتوای امور شرعی داشته، به شهشهانی معروف گشته است و این تکیه و بقعه نیز به نام او معروف است.

موقعیت جغرافیایی

این تکیه از شرق با تکیه‌ی جهانگیرخان قشقایی، از غرب با خیابان فیض محدود است. در واقع این تکیه روبروی مسجد رکن الملک قرار دارد.

معماری

شکل و نمای تکیه از نمونه های جالب تکایای تخت فولاد است زیرا نمای بیرون تکیه چهارضلعی به نظر می رسد ولی از درون هشت ضلعی مشاهده می شود؛ که هر ضلع هشت ضلعی صحن در حدود 5/12 متر و مساحت صحن در حدود 740 متر مربع بوده است.

در نوع خود در تکایای تخت فولاد بی نظیر است. بقعه به شکل هشت ضلعی در وسط تکیه قرار گرفته است و هر دهانه ی آن با یکی از اتاق های تکیه ارتباط دارد.ورودی تکیه از جانب مغرب تکیه و درست مقابل ورودی مسجد رکن الملک بوده و از طریق یک هشتی زیبا و دالانچه‌ای به صحن تکیه متصل می شده است.

بقعه وسطی نیز با نقشه هشت ترک موجود است که فعلا تمامی جهات آن باز است. ولی قبلا بر اساس شواهد و مدارک موجود تعداد هفت دهانه اطراف آن به وسیله شبکه های آجری با منافذ شش گوش بسته بوده که از این شبکه ها نور و هوا وارد بقعه می شده است.

ورودی بقعه دهانه شمال غربی، یکی از چهار دهانه کوچکتر بقعه، بوده که در مقابل دالان ورودی تکیه و باز بوده است. نماهای خارجی جرزها و گنبد بقعه به صورت هشت و گیر باقی مانده و به نظر می رسد بنا به علتی که پیش آمده، نماسازی بقعه ناتمام مانده است.

فعلا از کل بناهای تکیه و بقعه، بنای بقعه وسطی به صورت نیمه تمام و بدون در و شبکه های اطراف باقی مانده و بقیه بناها تخریب گردیده است.

مشاهیر مدفون

1. سید محمد شهشهانی
2. میرزا محمد بديع درب امامی
3. میرزا فتح‌الله درب امامی
4. سید ابوالقاسم سیدالاسلام شهشهانی
5. ملا مهدی شاه طوری
6. سید محمد‌شفیع شوشتری جزایری
7. محمد شوشتری جزایری
8. میرزا عبدالحسین صنیع همایون
9. میرزا محمدحسن عراقی
10. سید حسن مؤمن زاده
11. سید محسن میرشمسی
12. عبدالحمید نجار اصفهانی
13. میرزا محمدعلی نجف پور
14. شیخ محمدتقی ولی اللهی

از مدفونین در بقعهٔ وسطی آیت الله علامه میر سید محمد شهشهانی است که در وسط بقعه دفن گردیده است و محمد بدیع موسوی درب امامی|آیت الله حاج میرزا بدیع درب امامی و سید محمد از علمای گوشه نشین فرزند سید محمدشفیع شوشتری و همچنین از مدفونین در سمت شرقی صحن تکیه، هنرمند برجسته میرزا عبدالحسین خان صنیع همایون (م: 1341ق) فرزند آقا محمدکاظم نقاش و او هم فرزند آقا نجف نقاش و قلمدان ساز معروف است.

منابع

• عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.
• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد،زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.