این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
عباس فایض شمس آبادی
ميرزا عباسعلى سهيليان شمس آبادى(۱۳۰۸-۱۳۸۹ق)، متخلّص به «فایض اصفهانی»، فرزند محمّدعلی سهیلی، عالم فاضل و ادیب شاعر [از دانشمندان و سخنوران معاصر] در قرن چهاردهم قمری است.
زندگینامه
در سال ١٣٠٨ قمرى در محله ى شمس آبـاد تيران و آهنگران در شمال شهر اصفهان ديده به جهان گشود.[۱]پدر وى مرحوم محمدعلى سهيلى خود شاعرى خـوش ذوق و گمنـام بـود[۲]و بـه شغل تجارت اشتغال داشت.
بسیاری از فضلاء و شعراء از خرمن فضل و ادب او خوشه برگرفته اند. در ادبیات استادی مسلّم و در شعر صاحب قریحه ای وقّاد بود.
او شاعری روشن ضمیر بود که عمر را به استغناء و پرهیز از شهرت و و زخارف دنیوی سپری نمود.او از اعضای انجمن ادبی شیدا بود و گاهی در انجمن کمال شرکت می کرد.
و بـه درجه ى اجتهاد نايل گرديد.
او از جمله اعضای شعراى انجمـن ادبـى شـيدا بـود وگاهی در انجمن کمال شرکت می کرد .
اغلـب اشعارش را در حافظه داشت. وى در دو مسجد صاحب الزمان باب الدشت و ام البنـين شمس آباد اقامه ى جماعت مى فرمود اعتماد و احترام فضلاء و ادباء و عموم مردم بود. و از شاگردان وى مرحومه بانو حاجيـه خـانم صديقه بيگم زارعى بود كه در مسجد محل جماعتشان به تدريس مى پرداخته اند. آن مرحومه همسر يگانه فرزند ايشان بود و در سال ١٣٨۵ شمسى وفـات يافـت و در باغ رضوان مدفون گرديد.[۳]
ابیات زیر از اوست:
عمر اگر مرحله پیمای هوی و هوس است | تا به این حد که بازیچه تلف گشت بس است | |
هر حریصی که بَرَد رنج که جمع آرد گنج | عنکبوتیست که خوش دل به شکار مگس است | |
نفسی صحبت اهل دلی ار دست دهد | حاصلی دارد اگر عمر همان یک نفس است[۴][۵] |
اساتید
پس از گذراندن دوره كودكى براى كسب علـم در مدارس چهارباغ و ملا عبداللّه و جده اصفهان از محضر اساتيدى چون
- جهانگيرخان قشقايى
- حاج آقا رحيم ارباب
- مير سيد على نجف آبادى
- سيد محمدباقر درچـه اى
- سيد مهدى درچـه اى بهـره منـد شـد[۶]و در فنون ادب و فقه و اصول و منطق و حکمت مهارت یافت.
در زمينه ى شعر و ادبيات نيز با بزرگـانى چون ميرزا حبيب اللّه استاد همايى معاشرت داشت.
در دست نوشته هـاى مرحـوم مهـدوى راجع به او و معاشرانش چنـين آورده اسـت:
با علما و دانشمندانى چون علّامـه حـاج آقـا رحيم ارباب، سـيد حسـن ميرجهـانى، شـيخ حيدرعلى محقّق، استاد همايى، ميرزا على مشفقى،محمدحسين صغير و ميرزا حسن آتش ارتباط نزديك داشت. [۷]
شاگردان
از شاگردان ايشان در شعر و ادبيات استاد مرتضى اشترى است. استاد اشـترى در بيان خاطرهاى از آن مرحوم مى گويد:
روزى مرحوم شـيدا از فـايض پرسـيد : چـرا اشعارت را مكتوب نمى كنى؟ مرحوم فايض پاسخ داد: «اگر شعرى خوب باشد نيـاز به نوشتن ندارد. شعر خوب خود دست به دست و سينه به سينه حركت مى كند. شاعر مى تواند با يك بيت خود شاعر باشد».[۸]
آثار
«دیوان اشعار» او در سال 1384ش به چاپ رسیده است
تنها اثر مكتوب او كتاب لمعات الحسينى است و ديگر اثرى كه پس از وفات وى گردآورى و تدوين شده ديوان اشعار اوست كه حـاوى اشـعار نغـز و روان و شـامل غزليات و مراثى و قصايد و غيره است كه به اهتمام مصطفى هادوى به چاپ رسـيده است.[۹] برخى اشعارش در تذكره شعراى مرحوم ميرزا محمدعلى عارفچـه و در كتـاب محرم نامه ى نشريه انجمن ادبى شيدا نيز به چاپ رسيده است. وى شاعرى بديهه سـرا بوده و در مقدمه ى ديوان او نمونه اى از آن اشعار بديهه نقل شده است .
از اشعار اوست كه در كتاب محرّمنامه پيرامون واقعه ی كربلا سروده است:
ســوز غــم دلــى دارم مشــوش | بيــا ســاقى بــزن آبــى بــر آتــش | |
دمـاغ جـانم از يـك جـام تـر كـن | مـرا از هسـتى خـود بی خبـر كـن | |
بــرون كــن از صــف ناســوتيانم | نشـــان در حلقـــه ى لاهوتيـــانم | |
مـرا بايـد گـذر كـردن بـر افـلاك | چه جويم از هوسناكى در اين خاك[۱۰] |
وفات
وی سرانجام در روز 23 ذی القعده 1389ق [مطابق با 11 بهمن 1348ش] به ديـار بـاقى شتافت و در صحن غربى تکیه درکوشکی (بروجردی) در تخت فولاد اصفهان مدفون شد. شاعر توانا آقای میرزا فضل اللّه خان اعتمادی (برنا) مادّه تاریخ وفات او را چنین سروده است:
کلک «بُرنا» سال فوتش را نوشت: «جای فایض جنّت جاوید باد»[۱۱]
پانویس
- ↑ مهدوى، تذكره شعراى معاصر اصفهان، ص341.
- ↑ فايض اصفهانى، ديوان اشعار، مقدمه، صفحه الف.
- ↑ زراعى شمسآبادى، گنج پنهان، صص ۲۵۱-۲۵۲
- ↑ تذکره شعرای معاصر اصفهان، صص 240-342؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص89؛ دیوان اشعار فایض اصفهانی: مقدمه؛ بوستان فضیلت، صص 172-183.
- ↑ مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، ج4، ص 64
- ↑ عارفچه، ميرزا محمدعلى، تذكرةالشعرا، چاپ سنگى، ص ۱۹۰
- ↑ مهدوى، دستنوشته هاى آن مرحوم در شرح حال فايض اصفهانى، ص ۱
- ↑ ديوان فايض، ص الف، مقدمه
- ↑ همان، ص الف
- ↑ مهدوى، تذكره شعراى معاصر اصفهان، ص ۴٣۶.
- ↑ لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد، ص 434
منبع
برگفته از : مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.
برگرفته از: لطفی، عليرضا (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.