تفاوت میان نسخه‌های «عبدالحسین خاتون آبادی»

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۰۲

عبدالحسین خاتون آبادی

عبدالحسین خاتون آبادی (1039ق-1105ق) فرزند میر محمّدباقر بن میر محمّداسماعیل (شاه مراد) بن میر عمادالدّین محمّد حسینی افطسی خاتون آبادی اصفهانی [از علمای قرن یازدهم هجری] علاّمه جلیل، محدّث، مفّسر موّرخ نسابه. از شاگردان ملاّ محمّدتقی مجلسی و ملاّ محمّدباقر سبزواری است.

زندگی نامه

میرعبدالحسین از دانشمندان روزگار شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی و معاصر با علامه مجلسی بوده است و از کسانی است که به خاندان صفوی عشق می ورزیدند چنانکه حضور شاهان صفوی را در ایران از الطاف الهی و وجودشان را ظل الله بر روی زمین می دانست.

ولادت

عبدالحسین خاتون آبادی، براساس دست نوشته اش در اصفهان در سال 1039ق به دنیا آمد.

خاندان

خاندان وی از سادات حسینی و نسب وی با بیست و پنج واسطه به امام سجاد(ع) می رسد.

اساتید

وی در اصفهان نزد استادان برجسته معقول و منقول به تحصیل پرداخت. برخی از استادان وی عبارتند از:

ملا محمدتقی مجلسی
ملا محمدباقر سبزواری
میرزا رفیعا نائینی
آخوند ملا محمدحسین بروجردی
ملا عبدالله تونی
برادرش ملا احمد تونی
آخوند مولانا رضاقلی، مشهور به پیشنماز
آقا حسین خوانساری .

وی نزد ملافتح الله خوشنویس هم مشق خط کرده و با میرزا ابوالحسن طباطبائی، پسر میرزا رفیعا، همدرس بوده است.

اجازه اجتهاد

وی از اساتید بزرگ زمان خود اجازه اجتهاد دریاف نمود از جمله:

ملا محمد تقی مجلسی به تاریخ ذی الحجه 1069ق
میر محمد مؤمن بن دوست محمد حسینی استرآبادی شهید( استاد اجازة علامه مجلسی)
ملا محمدباقر سبزواری

همچنین وی برای محمد معصوم کشمیری اجازه صادر نموده است. ^[۱]

فرزندان

میر عبدالحسین در سال 1061ق ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند پسر و یک فرزند دختر به نام های:

میر محمد حسین
میر معصوم خاتون آبادی
میر محمد صادق
میر جعفر خاتون آبادی از جمله شاگردان پدرش،
شهربانو.^[۲]

آثار

نسخه خطی ترجمه حقایق الایمان

کتب زیر از اوست:

«شرح بر شاطبیه» در علم
«شرح بر شافیه»
ابن حاجب «وقایع السّنین و الاعوام» که مشهورترین تألیفات اوست.^[۳]
«ترجمه حقائق الایمان» که در سال 1098ق ترجمه شده و در کتابخانه حقیر [مهدوی] موجود است.
«وقایع السنین و الاعوام»

میر عبدالحسین خاتون آبادی در سال 1077ق به حج رفته و در طول عمر خود از بسیاری سرزمین های اسلامی چون یمن، عتبات عالیات، مصر و اسلامبول دیدار کرده است. او مردی ادیب و دانشمند بوده و کتاب «وقایع السنین و الاعوام» که یک تاریخ عمومی از آغاز تا زمان مؤلف است را در 3 مقصد و 11 فصل تألیف کرده است. او وقایع را تا سال 1097ق به رشته تحریر درآورده و فرزندان و نوادگان او وقایع سال های بعد را به کتاب افزوده اند.

نسخه اصل کتاب در کتابخانه مجلس شورای ملّی موجود بوده و یک نسخه عکسی هم از روی همین نسخه گرفته شده و در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود. به دستور آیت اللّه مرعشی در سال 1353ق از روی نسخه دیگری از «وقایع السنین» که نسخه آن ظاهرا از ایران خارج شده، نسخه ای را کتابت کرده اند که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی موجود است. این کتاب در سال 1352ش با مقدمه آیت اللّه مرعشی و آیت اللّه شیخ ابوالحسن شعرانی و به همت آقای محمّدباقر بهبودی به چاپ رسیده است.^[۴]

همچنین از دیگر فعالیت های وی کتابت بعضی از نسخ خطی بوده که از آن جمله کتابت نسخ« الکافی» علامه کلینی است و در جمادی الآخر1065ق به پایان رسیده است و « تجرید العقاید» و « التجرید فی المنطق» به خط نسخ و نستعلیق به سال 1054ق است.

سیره اخلاقی

در مورد شخصیت میر عبدالحسین، محدّث قمی می نویسد:

« میر عبدالحسین فاضل کامل عالم با ورع محدّث فقیه ثقه، مجمع اخلاق فاضله، کثیر الجّهد در عبادت و زهد و تقوا بود ».

وفات

عبدالحسین در سال 1105ق درگذشت ..

فرزندان مؤلف واقعه وفات پدر خود میر عبدالحسین را چنین ثبت نموده اند:

«سال وفات سیّد سند مدقّق الخیّر الفاضل سنه هزار و صد و پنج و قبر وی در قبرستان بابا رکن الدّین قرب مقبره علاّمه زمان و یگانه دوران آقا حسین خوانساری در مقبره ای که خودشان ساخته بودند»^[۵]

تذکر: «مزار بابا رکن الدّین» نامی بوده که به قبرستان جنوبی شهر اصفهان و در حاشیه زاینده رود از قرن هشتم تا یازدهم هجری اطلاق می شده است. این قبرستان وسیع که دارای تکایا و مقابر متعددی از عصر صفویه تا آخر دوره پهلوی است اکنون به تخت فولاد شهرت دارد. اوّلین منابعی که به جای «مزار بابا رکن الدّین» از «تخت فولاد» استفاده کرده اند ولی قلی بیگ شاملو در کتاب «قصص الخاقانی» و «سفرنامه شاردن» اثر سیّاح فرانسوی شوالیه شاردن است.

اما قبر میر عبدالحسین خاتون آبادی در ضلع جنوبی بقعه آقا محمّد بیدآبادی واقع در تکیه بیدآبادی تخت فولاد و پایین پای فرزندش میرمعصوم بوده ولی در یک قرن اخیر آثاری از این قبر مشاهده نشده است.^[۶]

پانویس

↑ درایتی، فهرستواره دست نوشته های ایران، ج1 ، ص215 .
↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج2، صص148-150.
↑ مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص66؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص191؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.
↑ خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، صص 5-8؛ تهرانی، الذریعه، ج25، ص128؛ تهرانی، الکواکب المنتشره، صص 419 - 420؛ مصفی المقال، ص120؛ منزوی، فهرستواره کتاب های فارسی، ج1، صص 669 - 670؛ استوری، ادبیات فارسی (استوری) ، ج2، ص635.
↑ خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، ص509.
↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص143

منابع

مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.
مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.

[1] درایتی، فهرستواره دست نوشته های ایران، ج1 ، ص215 .

[2] مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج2، صص148-150.

[3] مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص66؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص191؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.

[4] خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، صص 5-8؛ تهرانی، الذریعه، ج25، ص128؛ تهرانی، الکواکب المنتشره، صص 419 - 420؛ مصفی المقال، ص120؛ منزوی، فهرستواره کتاب های فارسی، ج1، صص 669 - 670؛ استوری، ادبیات فارسی (استوری) ، ج2، ص635.

[5] خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، ص509.

[6] مهدوی، اعلام اصفهان، ج4، ص143

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ سطر ۱: / سطر ۱: @@
-عبدالحسین خاتون آبادی فرزند میر محمّدباقر بن میر محمّداسماعیل (شاه مراد) بن میر عمادالدّین محمّد حسینی افطسی خاتون آبادی اصفهانی [از علمای قرن یازدهم هجری] علاّمه جلیل، محدّث، مفّسر موّرخ نسابه. از شاگردان ملاّ محمّدتقی مجلسی و ملاّ محمّدباقر سبزواری است. در شعبان 1037ق متولّد و در 1097ق یا 1100 وفات یافته، در مزار بابا رکن الدّین مدفون گردید.
+{{نیازمند جعبه اطلاعات }}
+[[پرونده:Jllgkh.jpg|بندانگشتی|عبدالحسین خاتون آبادی]]
+'''عبدالحسین خاتون آبادی''' (1039ق-1105ق) فرزند میر [[محمدباقر حسینی خاتون آبادی|محمّدباقر]] بن میر محمّداسماعیل (شاه مراد) بن میر عمادالدّین محمّد حسینی افطسی خاتون آبادی اصفهانی [از علمای قرن یازدهم هجری] علاّمه جلیل، محدّث، مفّسر موّرخ نسابه. از شاگردان [[محمد تقی مجلسی|ملاّ محمّدتقی مجلسی]] و ملاّ [[محمدباقر محقق سبزواری|محمّدباقر سبزواری]] است.
-<br />
+==زندگی نامه==
+میرعبدالحسین از دانشمندان روزگار شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی و معاصر با علامه مجلسی بوده است و از کسانی است که به خاندان صفوی عشق می ورزیدند چنانکه حضور شاهان صفوی را در ایران از الطاف الهی و وجودشان را ظل الله بر روی زمین می دانست.
+===ولادت===
+عبدالحسین خاتون آبادی، براساس دست نوشته اش در اصفهان در سال 1039ق به دنیا آمد.
+===خاندان===
+خاندان وی از سادات حسینی و نسب وی با بیست و پنج واسطه به امام سجاد(ع) می رسد.
+===اساتید===
+وی در اصفهان نزد استادان برجسته معقول و منقول به تحصیل پرداخت. برخی از استادان وی عبارتند از:
+#ملا [[محمد تقی مجلسی|محمدتقی مجلسی]]
+#ملا [[محمدباقر محقق سبزواری|محمدباقر سبزواری]]
+#[[میرزا رفیعا نائینی]]
+#آخوند ملا [[محمدحسین بروجردی اصفهانی|محمدحسین بروجردی]]
+#ملا عبدالله تونی
+#برادرش ملا احمد تونی
+#آخوند مولانا رضاقلی، مشهور به پیشنماز
+#[[آقا حسین خوانساری]] .
+وی نزد ملافتح الله خوشنویس هم مشق خط کرده و با میرزا ابوالحسن طباطبائی، پسر میرزا رفیعا، همدرس بوده است.
+===اجازه اجتهاد===
+وی از اساتید بزرگ زمان خود اجازه اجتهاد دریاف نمود از جمله:
+#ملا محمد تقی مجلسی به تاریخ ذی الحجه 1069ق
+#میر محمد مؤمن بن دوست محمد حسینی استرآبادی شهید( استاد اجازة علامه مجلسی)
+#ملا محمدباقر سبزواری
+همچنین وی برای محمد معصوم کشمیری اجازه صادر نموده است. <ref>درایتی،  فهرستواره دست نوشته های ایران، ج1 ، ص215 .</ref>
+===فرزندان===
+میر عبدالحسین در سال 1061ق ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند پسر و یک فرزند دختر  به نام های:
+#میر [[محمدحسین بن عبدالحسین خاتون آبادی|محمد حسین]]
+#میر [[سید معصوم خاتون‌آبادی|معصوم خاتون آبادی]]
+#میر [[سید محمدصادق بن عبدالحسین حسینی خاتون آبادی|محمد صادق]]
+#میر [[سید محمدجعفر بن عبدالحسین حسینی خاتون آبادی|جعفر خاتون آبادی]] از جمله شاگردان پدرش،
+#شهربانو.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج2، صص148-150.</ref>
-== آثار ==
+==آثار==
+[[پرونده:Haghayegh.jpg|بندانگشتی|250x250پیکسل|نسخه خطی ترجمه حقایق الایمان]]
 کتب زیر از اوست:
-. «شرح بر شاطبیه» در علم تجوید2. «شرح بر شافیه» ابن حاجب3. «وقایع السّنین و الاعوام» که مشهورترین تألیفات اوست.<ref>رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص66؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص191؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.</ref> 3. «ترجمه حقائق الایمان» که در سال 1098ق ترجمه شده و در کتابخانه حقیر [مهدوی] موجود است.
+#«شرح بر شاطبیه» در علم
+#«شرح بر شافیه»
+#ابن حاجب «وقایع السّنین و الاعوام» که مشهورترین تألیفات اوست.<ref>مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص66؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص191؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.</ref>
+#«ترجمه حقائق الایمان» که در سال 1098ق ترجمه شده و در کتابخانه حقیر [مهدوی] موجود است.
+#«وقایع السنین و الاعوام»
+میر عبدالحسین خاتون آبادی در سال 1077ق به حج رفته و در طول عمر خود از بسیاری سرزمین های اسلامی چون یمن، عتبات عالیات، مصر و اسلامبول دیدار کرده است. او مردی ادیب و دانشمند بوده و کتاب «وقایع السنین و الاعوام» که یک تاریخ عمومی از آغاز تا زمان مؤلف است را در 3 مقصد و 11 فصل تألیف کرده است. او وقایع را تا سال 1097ق به رشته تحریر درآورده و فرزندان و نوادگان او وقایع سال های بعد را به کتاب افزوده اند.
+نسخه اصل کتاب در کتابخانه مجلس شورای ملّی موجود بوده و یک نسخه عکسی هم از روی همین نسخه گرفته شده و در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود. به دستور آیت اللّه مرعشی در سال 1353ق از روی نسخه دیگری از «وقایع السنین» که نسخه آن ظاهرا از ایران خارج شده، نسخه ای را کتابت کرده اند که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی موجود است. این کتاب در سال 1352ش با مقدمه آیت اللّه مرعشی و آیت اللّه شیخ ابوالحسن شعرانی و به همت آقای محمّدباقر بهبودی به چاپ رسیده است.<ref>خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، صص 5-8؛ تهرانی، الذریعه، ج25، ص128؛ تهرانی، الکواکب المنتشره، صص 419 - 420؛ مصفی المقال، ص120؛ منزوی، فهرستواره کتاب های فارسی، ج1، صص 669 - 670؛ استوری، ادبیات فارسی (استوری) ، ج2، ص635.</ref>
-[مطابق نوشته خود صاحب عنوان در «وقایع السنین و الاعوام» در 8 شبعان 1039ق متولّد شده است. او نزد ملاّ میرزا شیروانی، محقّق سبزواری، میرزا رفیعا، ملاّ محمّدتقی مجلسی، ملاّ محمّدباقر مجلسی، ملاّ احمد تونی و ملاّ عبداللّه تونی فقه، حدیث کلام و تفسیر را آموخته و در ذیحجه 1069ق از ملاّ محمّدتقی مجلسی و در 27 جمادی الثانی 1076ق از محقّق سبزواری اجازه دریافت نموده است. همچنین سیّد محمّدمؤمن بن دوست محمّد حسینی مجاور مکّه معظمه به او اجازه داده است.
+همچنین از دیگر فعالیت های وی کتابت بعضی از نسخ خطی بوده که از آن جمله کتابت نسخ« الکافی» علامه کلینی است و در جمادی الآخر1065ق به پایان رسیده است و « تجرید العقاید» و « التجرید فی المنطق» به خط نسخ و نستعلیق به سال 1054ق است.
-میر عبدالحسین خاتون آبادی در سال 1077ق به حج رفته و در طول عمر خود از بسیاری سرزمین های اسلامی چون یمن، عتبات عالیات، مصر و اسلامبول دیدار کرده است. او مردی ادیب و دانشمند بوده و کتاب «وقایع السنین و الاعوام» که یک تاریخ عمومی از آغاز تا زمان مؤلف است را در 3 مقصد و 11 فصل تألیف کرده است. او وقایع را تا سال 1097ق به رشته تحریر درآورده و فرزندان و نوادگان او وقایع سال های بعد را به کتاب افزوده اند.
+==سیره اخلاقی==
+در مورد شخصیت میر عبدالحسین، محدّث قمی می نویسد: <blockquote>« میر عبدالحسین فاضل کامل عالم با ورع محدّث فقیه ثقه، مجمع اخلاق فاضله، کثیر الجّهد در عبادت و زهد و تقوا بود ».</blockquote>
-نسخه اصل کتاب در کتابخانه مجلس شورای ملّی موجود بوده و یک نسخه عکسی هم از روی همین نسخه گرفته شده و در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران نگهداری می شود. به دستور آیت اللّه مرعشی در سال 1353ق از روی نسخه دیگری از «وقایع السنین» که نسخه آن ظاهرا از ایران خارج شده، نسخه ای را کتابت کرده اند که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی موجود است. این کتاب در سال 1352ش با مقدمه آیت اللّه مرعشی و آیت اللّه شیخ ابوالحسن شعرانی و به همت آقای محمّدباقر بهبودی به چاپ رسیده است.<ref>وقایع السّنین و الاعوام، صص 5-8 و بنگرید به: الذریعه، ج25، ص128؛ الکواکب المنتشره، صص 419 و 420؛ مصفی المقال، ص120؛ فهرستواره کتاب های فارسی، ج1، صص 669 و 670؛ ادبیات فارسی (استوری) ، ج2، ص635.</ref>
+==وفات==
+عبدالحسین در سال 1105ق درگذشت ..
-== وفات ==
 فرزندان مؤلف واقعه وفات پدر خود میر عبدالحسین را چنین ثبت نموده اند:
-«سال وفات سیّد سند مدقّق الخیّر الفاضل سنه هزار و صد و پنج و قبر وی در قبرستان بابا رکن الدّین قرب مقبره علاّمه زمان و یگانه دوران آقا حسین خوانساری در مقبره ای که خودشان ساخته بودند»<ref>وقایع السّنین و الاعوام، ص509.</ref>
+«سال وفات سیّد سند مدقّق الخیّر الفاضل سنه هزار و صد و پنج و قبر وی در [[تکیه بابا رکن الدین|قبرستان بابا رکن الدّین]] قرب مقبره علاّمه زمان و یگانه دوران آقا حسین خوانساری در مقبره ای که خودشان ساخته بودند»<ref>خاتون آبادی، وقایع السّنین و الاعوام، ص509.</ref>
 تذکر: «مزار بابا رکن الدّین» نامی بوده که به قبرستان جنوبی شهر اصفهان و در حاشیه زاینده رود از قرن هشتم تا یازدهم هجری اطلاق می شده است. این قبرستان وسیع که دارای تکایا و مقابر متعددی از عصر صفویه تا آخر دوره پهلوی است اکنون به تخت فولاد شهرت دارد. اوّلین منابعی که به جای «مزار بابا رکن الدّین» از «تخت فولاد» استفاده کرده اند ولی قلی بیگ شاملو در کتاب «قصص الخاقانی» و «سفرنامه شاردن» اثر سیّاح فرانسوی شوالیه شاردن است.
-اما قبر میر عبدالحسین خاتون آبادی در ضلع جنوبی بقعه آقا محمّد بیدآبادی و پایین پای فرزندش میرمعصوم بوده ولی در یک قرن اخیر آثاری از این قبر مشاهده نشده است.<ref>'''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان،''' ج4، ص143</ref>
+اما قبر میر عبدالحسین خاتون آبادی در ضلع جنوبی بقعه [[محمد بیدآبادی|آقا محمّد بیدآبادی]] واقع در [[تکیه بیدآبادی|تکیه بیدآبادی]] [[تخت فولاد]] و پایین پای فرزندش میرمعصوم بوده ولی در یک قرن اخیر آثاری از این قبر مشاهده نشده است.<ref>مهدوی، اعلام اصفهان'''،''' ج4، ص143</ref>
 <br />
-== پانویس ==
+==پانویس==
 <references /><br />
-== '''منبع''' ==
+==منابع==
-برگفته از کتاب: '''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.'''
+*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، ۱۳۸۹.
+*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]'''،''' اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.
+[[رده: مدفونین در تخت فولاد]]
+[[رده: اعلام اصفهان،ج 4]]
+[[رده: علمای قرن 11]]
+[[رده:مجتهدین]]
+[[رده:محدثین]]
+[[رده:خطاطان]]
+[[رده:خاندان خاتون آبادی]]

تفاوت میان نسخه‌های «عبدالحسین خاتون آبادی»

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۰۲

محتویات

زندگی نامه

ولادت

خاندان

اساتید

اجازه اجتهاد

فرزندان

آثار

سیره اخلاقی

وفات

پانویس

منابع

منوی ناوبری

تفاوت میان نسخه‌های «عبدالحسین خاتون آبادی»

نسخهٔ کنونی تا ‏۴ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۰۲

زندگی نامه

ولادت

خاندان

اساتید

اجازه اجتهاد

فرزندان

آثار

سیره اخلاقی

وفات

پانویس

منابع

منوی ناوبری

جستجو