تفاوت میان نسخه‌های «بهاءالدین فاضل نوری»

اطلاعات فردی و علمی
نام کامل	بهاءالدین نوری
شهرت	فاضل نوری
تاریخ وفات	1342قمری
مدفن	تکیه بابا رکن الدین
اساتید	آخوند کاشی
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
اجتماعی	ائمه جماعت

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۳۴

ميرزا بهاءالدين نوری (متوفی 1342ق)معروف به فاضل نوری، عالمی فاضل، جـامع معقـول و منقـو ل، شاعر، اديب و از علمای عالیقدر اواخر دوره قاجاریه بود.

زندگی نامه

خاندان

میرزا بهاءالدین تنها پسر میرزا جواد نوری و مادرش، دختر حـاجی كلباسی است. جد او حاج ملا محمدعلی از قصبه‌ی نور مازندران بوده و به اصفهان مهاجرت كرده است.

فرزندان

وی دارای دو همسر بوده كه اولی خورشيد خانم دختر مرتضی خـان نـوری معـروف بـه شيطان خالوی ظلّ السلطان مسعود ميرزا حاكم اصفهان بوده و در غـرّه شـوال 1329 درگذشته و در تكيه باباركن الدين نزديك قبر حاجی ميرزا تقی معبر دفن گرديد و از وی دارای چهار فرزند پسر به نامهای حاج نجـم الـدين ملقّـب بـه «نجـم الشـريعه» و معروف به «حاج فاضل نوری» و دكتـر عمادالدين نوری خواجوی(طبيب) و ضياءالدين نوری خواجوی كه نظامی بوده است و نصيرالدين نوری خواجوی در شغل قضايی، بوده است. مرحوم فاضل نوری پس از وفات همسرش دختر حاج ميرزا عبدالرزاق رشتی را به همسری برمی گزينـد و از او نيز دارای سه پسر و يک دختر می شود كه فرزندانش رحمت‌اللّه و هبت‌اللّه و فيض اللّـه نام داشته اند.

تحصیلات

میرزا بهاء در مدرسه صدر شروع به تحصیل نمود و پس از مدتی به مدرسه جده که آخوند کاشی در آن ساکن بود و مجلس درس داشت رفت. پس از چهارده سال حکمت آموزی از محضر آخوند کاشی به نجف سفر کرد و در آن شهر مقدس به تحصیلات دینی خود ادامه داد و بعد از چهار سال که به حد اجتهاد رسیده بود، راهی ایران شد.^[۱]

مرحوم همايی درباره ی فاضل نوری می نويسد:

«وی چهارده سال در نزد آخوند كاشـی مـدرس و عالم معروف مدرسه ی صدر و اساتيد ديگر و مدت چهار سـال در عتبـات عاليـات تحصيل كرده و سرمايه علمی و ادبی آموخته، در علم ادبيه دسـت و از طبـع مـوزون شاعری نصيب داشت و در منظومات خود فاضل تخلّص می كرد. وی بعضی رسـائل هـم تأليف كرده بود كه نسخه ی خطی آنها علی المسموع نزد اولادش محفوظ اسـت.»^[۲]

مرحوم همايی اشاره ای به اجتهاد نامبرده نـدارد. امـا محمـود هـدايت در گلـزار جاويدان می نويسد:

«... برای تكميل فقه و اصول به عتبات عاليات رفـت و پـس از چندی به مرحله‌ی اجتهاد نائل آمد».

سیره اخلاقی

او عارفی سالک و فاضلی کامل، جامع علوم، متدین و صبور بود و به تصفیه باطن و تهذیب نفس اهتمام داشت.

محمد علی تبریزی می‌نویسد: « تمامی اوقات شریفه او در تصفیه باطن و تهذیب اخلاق مصروف می‌شد و مسالک سیر و سلوک را سالک و در فنون شعری ماهر بود»^[۳]

آثار و فعالیت ها

آثار

از وی دو مجموعه شعر وجود داشته که از بین رفته است و تنها ابیات پراکنده‌ای باقی مانده است.البته قسمتی از اشعارش را فرزندش آقا نصیرالدّین نوری معروف به «خواجوی» مدوّن و آماده چاپ ساخته بود که ظاهراً هنوز به طبع نرسیده است. او كه در فنون شعری ماهر بود به فاضل تخلص می نمود.

از اشعار اوست:

جهان اگرچه درختی اسـت سـبز و خـرّم ليـك		نيــاورد بــه جــز از درد و رنــج و غصــه ثمــر
نهـــالی ار بنشـــانی كـــزو ثمـــر چينـــی		بــه غيــر محنــت و انــدوه و غــم نيــارد بــر
****
جهان به چشـم خردمنـد لاشـه مـرداری سـت		نمــی كننــد خردپيشــگان بــه لاشــه نظــر
بــه نيكنــامی بگــذر ازيــن كريــوه ی ديــو		مكــن خيــال توقّــف دريــن ســرای دو در^[۴]

این بیت را در زیارت بیت اللَّه الحرام و طواف کعبه سروده است:

به طواف کعبه کجایند عاشقان که مگر

چشند لذّت دورِ نگار گردیدن^[۵]

فعالیت ها

وی در اصفهان ائمه جماعت محله نو و بیدآبادبوده و به فصل خصومات می پرداخته و در تکمیل بنای مسجد دروازه نو که پدرش بنا نهاده بود، همت نمود.

وفات

وی در شب پنج شنبه 20 جمادی الاولی سال 1342ق وفات یافته و جنب مزار پدر دانشمند خود واقع در تکیه بابا رکن الدّین در تخت فولاد مدفون گردید.^[۶]

پانویس

↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص308-307.
↑ همايی، تاريخ اصفهان(فصل تكايا و مقابر)، ص67.
↑ مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج6، ص259.
↑ هدايت، گلزار جاويدان، ج2 ،ص1010.
↑ مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص65؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 396 - 395؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.
↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص179؛ لطفی، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص429.

منابع

لطفی، عليرضا (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.
مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.

[1] مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص308-307.

[2] همايی، تاريخ اصفهان(فصل تكايا و مقابر)، ص67.

[3] مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج6، ص259.

[4] هدايت، گلزار جاويدان، ج2 ،ص1010.

[5] مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص65؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 396 - 395؛ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.

[6] مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص179؛ لطفی، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص429.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

@@ سطر ۱: / سطر ۱: @@
-[[پرونده:B.nori.jpg|بندانگشتی|ميرزا بهاءالدين نوری]]
+{{جعبه اطلاعات عالمان|تصویر=[[پرونده:B.nori.jpg|300px|وسط]]|نام کامل=بهاءالدین  نوری|شهرت=فاضل نوری|تاریخ وفات=1342قمری|مدفن=[[تکیه بابا رکن الدین]]|اساتید=[[محمد کاشی|آخوند کاشی]]|اجتماعی=ائمه جماعت}}
-'''ميرزا بهاءالدين نوری''' معروف به '''فاضل نوری'''، فرزند [[عبدالجواد نوری|حاج ميرزا محمدجواد]] بن [[محمدعلی نـوری|حاج ملا محمدعلی نـوری اصـفهانی]]،  عالمی فاضل، جـامع معقـول و منقـو ل، اديب و شاعر اواز علمای عالیقدر اواخر دوره قاجاریه بود.وی در شب پنج شنبه 20 جمادی الاولی سال 1343ق وفات یافته و جنب مزار پدر دانشمند خود واقع در تکیه بابا رکن الدّین در تخت فولاد مدفون گردید.
+'''ميرزا بهاءالدين نوری''' (متوفی 1342ق)معروف به '''فاضل نوری'''، عالمی فاضل، جـامع معقـول و منقـو ل، شاعر، اديب و از علمای عالیقدر اواخر دوره قاجاریه بود.
+<br />
 ==زندگی نامه==
-ميرزا بهاءالدين نوری در نزد علمای اصفهان و مدتی نیز در عتبات عالیات تحصیل کرد.پس از فراغت، به تدريس و اقامه ی جماعت در مسجد دروازه نو وبه فصل خصومات می پرداخته است. وی كه در فنون شعری ماهر بود به فاضل تخلص می نمود. عارفی سالک و فاضلی کامل بود و به تصفیه باطن و تهذیب نفس اهتمام داشت.
+===خاندان===
+میرزا بهاءالدین تنها پسر [[عبدالجواد بن محمدعلی نوری|میرزا جواد نوری]] و مادرش، دختر [[محمدابراهیم کلباسی|حـاجی كلباسی]] است. جد او حاج [[محمدعلی بن محمداسماعیل نوری مازندرانی|ملا محمدعلی]] از قصبه‌ی نور مازندران بوده و به اصفهان مهاجرت كرده است.
+====فرزندان====
+وی دارای دو همسر بوده كه اولی [[خورشید نوری|خورشيد خانم]] دختر مرتضی خـان نـوری معـروف بـه شيطان خالوی ظلّ السلطان مسعود ميرزا حاكم اصفهان بوده و در غـرّه شـوال 1329 درگذشته و در [[تکیه بابا رکن الدین|تكيه باباركن الدين]] نزديك قبر حاجی ميرزا تقی معبر دفن گرديد و از وی دارای چهار فرزند پسر به نامهای حاج [[نجم‌الدین فاضل نوری|نجـم الـدين]] ملقّـب بـه «نجـم الشـريعه» و معروف به «حاج فاضل نوری» و دكتـر عمادالدين نوری خواجوی(طبيب) و ضياءالدين نوری خواجوی كه نظامی بوده است و نصيرالدين نوری خواجوی در شغل قضايی، بوده است. مرحوم فاضل نوری پس از وفات همسرش دختر حاج [[عبدالرزاق بن محمدکاظم رشتی|ميرزا عبدالرزاق رشتی]] را به همسری برمی گزينـد و از او نيز دارای سه پسر و يک دختر می شود كه فرزندانش رحمت‌اللّه و هبت‌اللّه و فيض اللّـه نام داشته اند.
+===تحصیلات===
+میرزا بهاء در [[حوزه علمیه صدر بازار اصفهان|مدرسه صدر]] شروع به تحصیل نمود و پس از مدتی به [[حوزه علمیه جده بزرگ|مدرسه جده]] که [[محمد کاشی|آخوند کاشی]] در آن ساکن بود و مجلس درس داشت رفت. پس از چهارده سال حکمت آموزی از محضر آخوند کاشی به نجف سفر کرد و در آن شهر مقدس به تحصیلات دینی خود ادامه داد و بعد از چهار سال که به حد اجتهاد رسیده بود، راهی ایران شد.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3، صص308-307.</ref>
+مرحوم [[جلال‌الدین همایی|همايی]] درباره ی فاضل نوری می نويسد:<blockquote>«وی چهارده سال در نزد آخوند كاشـی مـدرس و عالم معروف مدرسه ی صدر و اساتيد ديگر و مدت چهار سـال در عتبـات عاليـات تحصيل كرده و سرمايه علمی و ادبی آموخته، در علم ادبيه دسـت و از طبـع مـوزون شاعری نصيب داشت و در منظومات خود فاضل تخلّص می كرد. وی بعضی رسـائل هـم تأليف كرده بود كه نسخه ی خطی آنها علی المسموع نزد اولادش محفوظ اسـت.»<ref> همايی، تاريخ اصفهان(فصل تكايا و مقابر)، ص67.</ref></blockquote>مرحوم همايی اشاره ای به اجتهاد نامبرده نـدارد. امـا محمـود هـدايت در گلـزار جاويدان می نويسد:
+«... برای تكميل فقه و اصول به عتبات عاليات رفـت و پـس از چندی به مرحله‌ی اجتهاد نائل آمد».
-جد او حاج ملا محمدعلی از قصبه ی نور مازندران بوده و به اصفهان مهاجرت كرده است. او متـوفی 1253  می باشد و در [[تكيه بابا ركن الدين|تكيه ی باباركن الدين]] مدفون است.
+==سیره اخلاقی==
-پدر میرزا بهاءالدین، ميرزا جواد نوری عـالم فاضـل دارای تأليفات و رسائل متعدد است و در سن حـدود يكصـد سـالگی در سال 1323 وفات یافت و  در داخل بقعه ی تكيه ی باباركن الدين(در ايوان قرينه ی قبر پدر) مدفون شد و مادر میرزا بهاءالدین، دختر حـاجی كلباسی است. <ref>ريحانةالادب، ج6 ،ص259</ref><blockquote>[[جلال الدین همایی|مرحوم همايی]] درباره ی فاضل نوری می نويسد: «وی چهارده سال در نزد [[محمد کاشانی|آخوند كاشـی]] مـدرس و عالم معروف مدرسه ی صدر و اساتيد ديگر و مدت چهار سـال در عتبـات عاليـات تحصيل كرده و سرمايه علمی و ادبی آموخته، در علم ادبيه دسـت و از طبـع مـوزون شاعری نصيب داشت و در منظومات خود فاضل تخلّص می كرد. وی بعضی رسـائل هـم تأليف كرده بود كه نسخه ی خطی آنها علی المسموع نزد اولادش محفوظ اسـت . وی دارای دو همسر بوده كه اولی خورشيد خانم دختر مرتضی خـان نـوری معـروف بـه شيطان خالوی ظلّ السلطان مسعود ميرزا حاكم اصفهان بوده و در غـرّه شـوال 1329 درگذشته و در تكيه باباركن الدين نزديك قبر حاجی ميرزا تقی معبر دفن گرديد و از وی دارای چهار فرزند پسر به نامهای حاج نجـم الـدين ملقّـب بـه نجـم الشـريعه و دكتـر عمادالدين نوری خواجوی(طبيب) و ضياءالدين نوری خواجوی كه نظامی بوده است و نصيرالدين نوری خواجوی در شغل قضايی، بوده است. مرحوم فاضل نوری پس از وفات همسرش دختر حاج ميرزا عبدالرزاق رشتی را به همسری برمی گزينـد و از او نيز دارای سه پسر و يك دختر می شود كه فرزندانش رحمةاللّه و هبةاللّه و فيض اللّـه  نام داشته اند». <ref> همايی، جلال الدين، تاريخ اصفهان، فصل تكايا و مقابر، صص8 ـ 66</ref></blockquote>مرحوم همايی اشاره ای به اجتهاد نامبرده نـدارد. امـا [[محمـود هـدايت]] در [[کتاب گلـزار جاويدان|گلـزار جاويدان]] می نويسد: <blockquote>«... برای تكميل فقه و اصول به عتبات عاليات رفـت و پـس از چندی به مرحله ی اجتهاد نائل آمد».<ref> هدايت،محمود، گلزار جاويدان، ج2 ،ص1010</ref></blockquote>از اشعار اوست:
+او عارفی سالک و فاضلی کامل، جامع علوم، متدین و صبور بود و به تصفیه باطن و تهذیب نفس اهتمام داشت.
+محمد علی تبریزی می‌نویسد: « تمامی اوقات شریفه او در تصفیه باطن و تهذیب اخلاق مصروف می‌شد و مسالک سیر و سلوک را سالک و در فنون شعری ماهر بود»<ref>مدرس تبریزی، ریحانه الادب، ج6، ص259.</ref>
+==آثار و فعالیت ها==
+===آثار===
+از وی دو مجموعه شعر وجود داشته که از بین رفته است و تنها ابیات پراکنده‌ای باقی مانده است.البته قسمتی از اشعارش را فرزندش آقا نصیرالدّین نوری معروف به «خواجوی» مدوّن و آماده چاپ ساخته بود که ظاهراً هنوز به طبع نرسیده است. او كه در فنون شعری ماهر بود به '''فاضل''' تخلص می نمود.
+از اشعار اوست:
 {{شعر}}
 {{ب| جهان اگرچه درختی اسـت سـبز و خـرّم ليـك| نيــاورد بــه جــز از درد و رنــج و غصــه ثمــر}}
@@ سطر ۱۴: / سطر ۳۷: @@
 {{م|****}}
 {{ب| جهان به چشـم خردمنـد لاشـه مـرداری سـت| نمــی كننــد خردپيشــگان بــه لاشــه نظــر}}
-{{ب| بــه نيكنــامی بگــذر ازيــن كريــوه ی ديــو| مكــن خيــال توقّــف دريــن ســرای دو در<ref> همان</ref>}}
+{{ب|بــه نيكنــامی بگــذر ازيــن كريــوه ی ديــو|مكــن خيــال توقّــف دريــن ســرای دو در<ref>هدايت، گلزار جاويدان، ج2 ،ص1010.</ref>}}
 {{پایان شعر}}
-قسمتی از اشعارش را فرزندش آقا نصیرالدّین نوری معروف به «خواجوی» مدوّن و آماده چاپ ساخته بود که ظاهراً هنوز به طبع نرسیده است.
 این بیت را در زیارت بیت اللَّه الحرام و طواف کعبه سروده است:
-{{شعر}}
-{{ب|به طواف کعبه کجایند عاشقان که مگر|چشند لذّت دورِ نگار گردیدن}}
-{{پایان شعر}}
-و این شعر نیز از اوست:
 {{شعر}}
-{{ب|دلبر فرّخ رُخ شیرین لقا|تا به من غم زده شد آشنا}}
+{{ب|به طواف کعبه کجایند عاشقان که مگر|چشند لذّت دورِ نگار گردیدن<ref>مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص65؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 396 - 395؛  مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.</ref>}}
-{{ب|بُرد زِ من دین و دل و عقل و هوش|صبر و سکون نیز نماندی به جا}}
-{{ب|یار جفا پیشه، وفا پیشه کن|گرچه محال است ز خوبان وفا<ref>رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص65؛ ریحانه الادب، ج6، صص 259 و 260؛ دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص 395 و 396؛ تاریخ اصفهان (تکایا و مقابر)، ص67؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص73.</ref><ref>مهدوی،اعلام اصفهان،ج2،ص179.</ref>}}
 {{پایان شعر}}
+<br />
+===فعالیت ها===
+وی در اصفهان ائمه جماعت محله نو و بیدآبادبوده  و به فصل خصومات می پرداخته و در تکمیل بنای مسجد دروازه نو که پدرش بنا نهاده بود، همت نمود.
+==وفات==
+وی در شب پنج شنبه 20 جمادی الاولی سال 1342ق وفات یافته و جنب مزار پدر دانشمند خود واقع در [[تکیه بابا رکن الدین|تکیه بابا رکن الدّین]] در [[تخت فولاد]] مدفون گردید.<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص179؛ لطفی، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص429.</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس}}
+==منابع==
+*لطفی، عليرضا (حامد اصفهانی)، تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان: معرفی شعرای مدفون در تخت فولاد اصفهان، اصفهان، سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۹۰.
+*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
+*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1392.
+*
-==منبع==
-برگرفته از [[کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان]]: معرفي شعراي مدفون در تخت فولاد اصفهان، عليرضا لطفي (حامد اصفهاني)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان، 1390. ص429
-برگرفته از: [[مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان|مهدوی]]،مصلح الدین، [[اعلام اصفهان]]: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
 [[رده:کتاب تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان]]
 [[رده:شعرای روحانی حوزه علمیه اصفهان]]
 [[رده:اعلام اصفهان،ج۲]]
+[[رده:علمای قرن 14]]
+[[رده:شاگردان آخوند کاشی]]
+[[رده:ائمه جماعت]]
+[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]

تفاوت میان نسخه‌های «بهاءالدین فاضل نوری»

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۳۴

محتویات

زندگی نامه

خاندان

فرزندان

تحصیلات

سیره اخلاقی

آثار و فعالیت ها

آثار

فعالیت ها

وفات

پانویس

منابع

منوی ناوبری

تفاوت میان نسخه‌های «بهاءالدین فاضل نوری»

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۸:۳۴

زندگی نامه

خاندان

فرزندان

تحصیلات

سیره اخلاقی

آثار و فعالیت ها

آثار

فعالیت ها

وفات

پانویس

منابع

منوی ناوبری

جستجو