این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تفاوت میان نسخه‌های «حسین بن محمود امامی نایینی»
Kh1.moghadas (بحث | مشارکتها) (ویرایش جزئی) |
Kh1.moghadas (بحث | مشارکتها) (اضافه کردن الگو، لینک، رده، ویرایش جزیی) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
[[پرونده:Hosein Emami.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|میرزا حسین امامی نایینی]] | {{نیازمند جعبه اطلاعات}}[[پرونده:Hosein Emami.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|میرزا حسین امامی نایینی]] | ||
'''حسین امامی نائینی''' (1293 ش-1351 ش) ، | '''حسین امامی نائینی''' (1293 ش-1351 ش) ، محقق، فاضل، نویسنده در تاريخ و فرهنگ و همچنين دبير آموزش و پرورش و مورّخ معاصر است<ref>مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص 767.</ref> . | ||
== | ==زندگینامه== | ||
===ولادت=== | ===ولادت=== | ||
| سطر ۱۰: | سطر ۱۰: | ||
وی دومين فرزند حجت الاسلام میرزا محمود امام جمعه ملقب به « خلّاق المعانی » بود. به شواهد عقدنامه ها و برخی اسناد موجود، خاندان امامی نایینی از حدود هشت قرن پيش تاكنون در نايين مصدر مقامات روحانی، شرعی و علماى اين شهر بوده اند. | وی دومين فرزند حجت الاسلام میرزا محمود امام جمعه ملقب به « خلّاق المعانی » بود. به شواهد عقدنامه ها و برخی اسناد موجود، خاندان امامی نایینی از حدود هشت قرن پيش تاكنون در نايين مصدر مقامات روحانی، شرعی و علماى اين شهر بوده اند. | ||
نسب اين خانواده به شرف الدين علی قزوینی در اواخر قرن ششم هجری می رسد. نامبرده در مناطق شمال ايران زندگی می كرد که از آنچه به دست می آید، فشارهای حاكمان سنی مذهب به | نسب اين خانواده به شرف الدين علی قزوینی در اواخر قرن ششم هجری می رسد. نامبرده در مناطق شمال ايران زندگی می كرد که از آنچه به دست می آید، فشارهای حاكمان سنی مذهب به شيعيان در برخی مناطق شمال ايران، علت اصلی ورود شرف الدين علی به نايين بوده است.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 1.</ref> پس از ورود شرف الدين علی، توسعه و ترويج تشيع در نايين و حوالی آن چشمگير بود. از آن زمان، وی برخی مناصب مذهبی شهر را در دست می گيرد. نواده وی، جمال الدين حسين در سال 711 ق بانی اضافات و الحاقاتی در صحن مسجدنايين شده، از جمله گنبد كنار جامع و نيز منبر معروف آن نيز از يادگارهای اوست.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، صص2-1.</ref> | ||
از يادداشتهای مربوط به اين خاندان به دست می آيدكه از آن زمان تا سال 1358 ش امامت جمعه نايين به عهده خاندان امامی بوده است و آخرين فرد از اين خاندان كه امامت جمعه را عهده دار بوده، ميرزا محمد سعيد امامی، برادر بزرگ ميرزاحسين آقا امام نایینی بوده است.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.</ref> | از يادداشتهای مربوط به اين خاندان به دست می آيدكه از آن زمان تا سال 1358 ش امامت جمعه نايين به عهده خاندان امامی بوده است و آخرين فرد از اين خاندان كه امامت جمعه را عهده دار بوده، ميرزا محمد سعيد امامی، برادر بزرگ ميرزاحسين آقا امام نایینی بوده است.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.</ref> | ||
نيای مادری ميرزاحسين نيز از اهل علم و سلوك بوده اند. از جمله آنان، می توان به حاج ميرزا زين العابدين امام جمعه اشاره كرد كه علاوه بر قداست و تقوا، بنيانگذار حوزه های علمیه نايين بوده است. | نيای مادری ميرزاحسين نيز از اهل علم و سلوك بوده اند. از جمله آنان، می توان به حاج ميرزا زين العابدين امام جمعه اشاره كرد كه علاوه بر قداست و تقوا، بنيانگذار حوزه های علمیه نايين بوده است. ضمن اينكه خوشنويسی و طبابت نيز از اشتغالات نيای مادری وی بوده است. از ديگر مشاهير اين خاندان، ميرزاحسين طبيب خوشنويس و ميرزا احمد طبيب هستند كه از اعقاب ملا مصاحب، شاعر اواخر دوره صفويه بوده اند<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.</ref>. | ||
ضمن اينكه خوشنويسی و طبابت نيز از اشتغالات نيای مادری وی بوده است. از ديگر مشاهير اين خاندان، ميرزاحسين طبيب خوشنويس و ميرزا احمد طبيب هستند كه از اعقاب ملا مصاحب، شاعر اواخر دوره صفويه بوده اند<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.</ref>. | |||
===تحصیلات=== | ===تحصیلات=== | ||
| سطر ۲۲: | سطر ۲۰: | ||
====تحصیلات مقدماتی==== | ====تحصیلات مقدماتی==== | ||
ميرزاحسين امامی نایینی، تحصيلات قبل از مدرسه را در مكتب خانه مرحوم ميرزا | ميرزاحسين امامی نایینی، تحصيلات قبل از مدرسه را در مكتب خانه مرحوم ميرزا محمدحسين معروف به « معلم » آغاز كرد. معلم نایینی از خوشنويسان بنام اين شهر بود. ميرزاحسين در سن هفت سالگی وارد مدرسه نوبنياد اديب بقایی معروف به مدرسه گلزار شد. از آموزگاران دوره ابتدایی وی، یکی ميرزاجلال خان پيرزاده، از عرفا و هنرمندان نايين و پدر هنر قالی بافی نايين و ديگری ميرزاعلی محمد شهداد، از خوشنويسان و حكاكان هنرمند نايين بود. عصرها و در اوقات فراغت نيز از دروس فقهی والدش ميرزامحمود امام جمعه استفاده می برد. ضمن اين كه در نايين در امر خلاصه نويسی دعاوی احكام محكمه شرع، پدر را ياری مى نمود كه مكتوبات، اولين نمونه كار نويسندگی اوست. | ||
====تحصیلات تکمیلی==== | ====تحصیلات تکمیلی==== | ||
ميرزاحسين امامی، پس از طی دوره ابتدایی به علت نبودن دبيرستان در نايين راهی اصفهان شد و به همراه | ميرزاحسين امامی، پس از طی دوره ابتدایی به علت نبودن دبيرستان در نايين راهی اصفهان شد و به همراه برادرش، ميرزامحمد سعيد در يكی از حجره های [[حوزه علمیه ذوالفقار|مدرسه علميه ذوالفقار]] در بازار اصفهان ساكن شد. وی در سال1304 ش در دبيرستان صارميه اصفهان نيز نام نويسی كرد و در دوره دوم متوسطه، رشته علمی را برای ادامه تحصيل انتخاب نمود. اساتيد او در اين نهاد آموزشی سيدعلی جناب، احمد آرام و ميرزا نصرالله خان يوسف پور فاطمی بودند .<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 3.</ref> | ||
از همكلاسی ها و هم مدرسه ای های وی در آن زمان مى توان از دكتر حسين فاطمی و سپهبد تيمور بختيار | از همكلاسی ها و هم مدرسه ای های وی در آن زمان مى توان از دكتر حسين فاطمی و سپهبد تيمور بختيار نام برد، ضمن اين كه از برخی دوستان و همفكران وی در اصفهان می توان سيدمصلح الدين مهدوی، [[محمدعلی معلم حبیب‌آبادی|ميرزامحمدعلی معلم حبيب آبادی]]، مسيح ثقفی و [[رضا بن محمد یزدی|حجت الاسلام والمسلمين حاج آقارضا يزدی]] را نام برد. | ||
ميرزاحسين امامی در سال 1314 ش در اصفهان موفق به كسب ديپلم علمی شد و به دليل از دست دادن پدر نتوانست براى ادامه تحصيل به تهران برود. مدتی بعد به نايين برگشت و به فكر تدوين كتاب تاريخ نايين افتاد.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 3.</ref> | ميرزاحسين امامی در سال 1314 ش در اصفهان موفق به كسب ديپلم علمی شد و به دليل از دست دادن پدر نتوانست براى ادامه تحصيل به تهران برود. مدتی بعد به نايين برگشت و به فكر تدوين كتاب تاريخ نايين افتاد.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 3.</ref><br /> | ||
<br /> | |||
== | ==سیره اخلاقی== | ||
از جمله خصوصيات اخلاقی او، خوش صحبت، ساده زيستی و ادب وی بود. هر صبح فرزندانش با صدای تلاوت قرآن او از خواب بيدار می شدند. هر ماه يك ختم قرآن انجام می داد، علاقه خاصی به امور مذهبی داشت و در مراسم ماههای محرم و صفر، بويژه در نايين از اول تا آخر مراسم به طور ايستاده از شركت كنندگان استقبال می نمود.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 7.</ref> | از جمله خصوصيات اخلاقی او، خوش صحبت، ساده زيستی و ادب وی بود. هر صبح فرزندانش با صدای تلاوت قرآن او از خواب بيدار می شدند. هر ماه يك ختم قرآن انجام می داد، علاقه خاصی به امور مذهبی داشت و در مراسم ماههای محرم و صفر، بويژه در نايين از اول تا آخر مراسم به طور ايستاده از شركت كنندگان استقبال می نمود.<ref>امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 7.</ref> | ||
| سطر ۴۰: | سطر ۳۷: | ||
===جایگاه علمی=== | ===جایگاه علمی=== | ||
ميرزاحسين آقا امامی به زبانهای عربی و فرانسه مسلط بود و گاهی نيز شعر مى سرود. اطلاعات نجومی و رياضی داشت و برای تعيين قبله و جهات فلكی برخی مساجد و مكانهای عمومی كار كرده بود. | ميرزاحسين آقا امامی به زبانهای عربی و فرانسه مسلط بود و گاهی نيز شعر مى سرود. اطلاعات نجومی و رياضی داشت و برای تعيين قبله و جهات فلكی برخی مساجد و مكانهای عمومی كار كرده بود. مطالعات وی در زمينه تاريخ، بويژه بناهای تاريخی باعث شناخت دقيق وی نسبت به آثار بانيان و معماران آن شده بود و در اين زمينه حافظه قوی و دقت شايانی داشت.<br /> | ||
مطالعات وی در زمينه تاريخ، بويژه بناهای تاريخی باعث شناخت دقيق وی نسبت به | |||
<br /> | |||
===جایگاه اجتماعی=== | ===جایگاه اجتماعی=== | ||
ميرزاحسين | ميرزاحسين امامی نايینی در فعاليتهای اجتماعی به ويژه امور خير پيشگام بود. وى بانی مسجدالامام در خيابان بزرگمهر، خيابان كسری غربی اصفهان بود. علاوه بر اين در نايين و آباديهای اطراف آن به احداث و تعمير بناهای عام المنفعه ای چون مسجد و حمام اهتمام داشت. هنوز گليم های مفروش در برخی از اين اماكن كه يادگاری های اوست، به چشم می خورد. | ||
==آثار و فعالیت ها== | ==آثار و فعالیت ها== | ||
===آثار | ===آثار === | ||
مرحوم امامی از سال 1316 تا 1324ش کتاب ارزشمندی به نام «تاریخ نائین» را تألیف نمود که متأسفانه هنوز به چاپ نرسیده است. وی حدود ده سال از اوقات جوانی خود را با دقت، علاقه و جدّيت به گردآوری مطالبی درباره پيشينه نايين پرداخت. از اوضاع جغرافيایی و شهرسازی و اقليم گرفته تا بافت جمعيتی و سير حوادث تاريخی آن و نيز معرفی خاندانهای قديمی آن جا و مشخص كردن سلسله انساب نايين. | مرحوم امامی از سال 1316 تا 1324ش کتاب ارزشمندی به نام «تاریخ نائین» را تألیف نمود که متأسفانه هنوز به چاپ نرسیده است. وی حدود ده سال از اوقات جوانی خود را با دقت، علاقه و جدّيت به گردآوری مطالبی درباره پيشينه نايين پرداخت. از اوضاع جغرافيایی و شهرسازی و اقليم گرفته تا بافت جمعيتی و سير حوادث تاريخی آن و نيز معرفی خاندانهای قديمی آن جا و مشخص كردن سلسله انساب نايين. | ||
كتاب تاريخ نايين به سه قسمت عمده تقسيم می شود: بخش نخست؛ تاريخ و جغرافيای نايين، بخش دوم؛ رجال نامی نايين از زمان صفويه تا سال 1324 ش و بخش سوم؛ دودمانهای اصلی و طوايف و اعيان نايين به ترتيب حروف تهجی كه در پايان نيز به تجار، كسبه و مأموران و رؤسای ادارات نايين تا سال 1324 ش اشاره شده است. <ref> | كتاب تاريخ نايين به سه قسمت عمده تقسيم می شود: بخش نخست؛ تاريخ و جغرافيای نايين، بخش دوم؛ رجال نامی نايين از زمان صفويه تا سال 1324 ش و بخش سوم؛ دودمانهای اصلی و طوايف و اعيان نايين به ترتيب حروف تهجی كه در پايان نيز به تجار، كسبه و مأموران و رؤسای ادارات نايين تا سال 1324 ش اشاره شده است. <ref>امامی نايينی، دود مان های قدیم نایین، ص 4؛ سجاد نایینی، گذری بر مصلای نایین، ص 47.<br /></ref> | ||
ميرزاحسين امامی نايينی در مقدمه ای كه بر تأليف خود نگاشته، اين كار را ادای دين و انجام وظيفه دانسته، اگر چه اين كتاب به چاپ نرسيده، ولی بارها محققان و دانشمندان، مانند مرحوم ميرزا محمد علی معلم حبيب آبادی از آن استفاده كرده اند.<ref>معلم حبيب آبادی، مکارم‌الآثار، ج 5، ص 1955.</ref> | ميرزاحسين امامی نايينی در مقدمه ای كه بر تأليف خود نگاشته، اين كار را ادای دين و انجام وظيفه دانسته، اگر چه اين كتاب به چاپ نرسيده، ولی بارها محققان و دانشمندان، مانند مرحوم ميرزا محمد علی معلم حبيب آبادی از آن استفاده كرده اند.<ref>معلم حبيب آبادی، مکارم‌الآثار، ج 5، ص 1955.</ref> | ||
===فعالیت ها=== | ===فعالیت ها=== | ||
ميرزاحسين امامی نايينی از سال 1325 ش وارد اداره فرهنگ استان اصفهان شد. در آن روزگار كسانی كه موفق به دريافت ديپلم مى شدند، بيشتر به تدريس رياضی و علوم و دروس متناسب با آن می | ميرزاحسين امامی نايينی از سال 1325 ش وارد اداره فرهنگ استان اصفهان شد. در آن روزگار كسانی كه موفق به دريافت ديپلم مى شدند، بيشتر به تدريس رياضی و علوم و دروس متناسب با آن می پرداختند اما به دليل علاقه وی به تاريخ و فرهنگ، تدريس او غالباً در دروسی مانند تاريخ و جغرافيا و دینی بود و به ندرت نيز به آموزش ادبيات فارسی، فقه و عربی می پرداخت. وی سالها در دبیرستانهای اصفهان به تدریس مشغول بود. | ||
كلاسهای دروس او علاوه بر محتوای بالا و سرشار از مطالب، محل انس بود و در عين اين كه | كلاسهای دروس او علاوه بر محتوای بالا و سرشار از مطالب، محل انس بود و در عين اين كه محصلان، وی را بسيار دوست داشتند و به او احترام می گذاشتند و از نصايح پدرانه اش بهره مند مى شدند. كلا سهای درس وی جدّی بود. از جمله شاگردان او مى توان از آقای دكتر سيدمحمد دامادی، از اساتيد بنام فرهنگ و ادب فارسی و نيز دكتر واعظی، پزشك اعصاب و روان را ياد كرد.<ref>سجادی نايينی، گذری بر مصلای نایین، ص 46 ؛ امامی نایینی، دود مان های قدیم نایین، ص 8.</ref>او در اواخر عمر مسجدی را در خیابان بزرگمهر تأسیس کرد که به مسجد امامی مشهور شد.<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج 1، صص214-211.</ref> | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
میرزا حسین در شب دوشنبه 25 صفر 1392ق برابر با بيستم فروردین 1351 ش بعد از 57 سال زندگی دراصفهان وفات یافت و در مقبره خانوادگی، واقع در یکی از اطاق های [[تکیه آباده ای|تکیه حاج محمدجعفر آباده ای]] جنب [[مسجد رکن الملک|مسجدركن الملک]] در [[تخت فولاد|تخت فولاد]] به خاک سپرده شد<ref> مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص226؛ فصلنامه فرهنگ اصفهان، شماره 25 و 26، صص69-67.</ref> | میرزا حسین در شب دوشنبه 25 صفر 1392ق برابر با بيستم فروردین 1351 ش بعد از 57 سال زندگی دراصفهان وفات یافت و در مقبره خانوادگی، واقع در یکی از اطاق های [[تکیه آباده ای|تکیه حاج محمدجعفر آباده ای]] جنب [[مسجد رکن الملک|مسجدركن الملک]] در [[تخت فولاد|تخت فولاد]] به خاک سپرده شد<ref> مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص226؛ فصلنامه فرهنگ اصفهان، شماره 25 و 26، صص69-67.</ref> | ||
| سطر ۷۱: | سطر ۶۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶. | *[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶. | ||
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389. | *مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389. | ||
| سطر ۷۸: | سطر ۷۱: | ||
[[رده:مدرسین]] | [[رده:مدرسین]] | ||
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | [[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | ||
[[رده:معاصرین درگذشته]] | |||
نسخهٔ ۸ اسفند ۱۴۰۱، ساعت ۰۱:۳۳
این نوشتار نیازمند جعبهٔ اطلاعات است. ممکن است بخواهید با افزودن یک جعبهٔ اطلاعات، به استانداردسازی نمایش موضوع کمک کنید. |
حسین امامی نائینی (1293 ش-1351 ش) ، محقق، فاضل، نویسنده در تاريخ و فرهنگ و همچنين دبير آموزش و پرورش و مورّخ معاصر است[۱] .
زندگینامه
ولادت
میرزا حسین امامی نائینی در سال 1293ش در محله كلون در نایین متولّد شد.
خاندان
وی دومين فرزند حجت الاسلام میرزا محمود امام جمعه ملقب به « خلّاق المعانی » بود. به شواهد عقدنامه ها و برخی اسناد موجود، خاندان امامی نایینی از حدود هشت قرن پيش تاكنون در نايين مصدر مقامات روحانی، شرعی و علماى اين شهر بوده اند.
نسب اين خانواده به شرف الدين علی قزوینی در اواخر قرن ششم هجری می رسد. نامبرده در مناطق شمال ايران زندگی می كرد که از آنچه به دست می آید، فشارهای حاكمان سنی مذهب به شيعيان در برخی مناطق شمال ايران، علت اصلی ورود شرف الدين علی به نايين بوده است.[۲] پس از ورود شرف الدين علی، توسعه و ترويج تشيع در نايين و حوالی آن چشمگير بود. از آن زمان، وی برخی مناصب مذهبی شهر را در دست می گيرد. نواده وی، جمال الدين حسين در سال 711 ق بانی اضافات و الحاقاتی در صحن مسجدنايين شده، از جمله گنبد كنار جامع و نيز منبر معروف آن نيز از يادگارهای اوست.[۳]
از يادداشتهای مربوط به اين خاندان به دست می آيدكه از آن زمان تا سال 1358 ش امامت جمعه نايين به عهده خاندان امامی بوده است و آخرين فرد از اين خاندان كه امامت جمعه را عهده دار بوده، ميرزا محمد سعيد امامی، برادر بزرگ ميرزاحسين آقا امام نایینی بوده است.[۴]
نيای مادری ميرزاحسين نيز از اهل علم و سلوك بوده اند. از جمله آنان، می توان به حاج ميرزا زين العابدين امام جمعه اشاره كرد كه علاوه بر قداست و تقوا، بنيانگذار حوزه های علمیه نايين بوده است. ضمن اينكه خوشنويسی و طبابت نيز از اشتغالات نيای مادری وی بوده است. از ديگر مشاهير اين خاندان، ميرزاحسين طبيب خوشنويس و ميرزا احمد طبيب هستند كه از اعقاب ملا مصاحب، شاعر اواخر دوره صفويه بوده اند[۵].
تحصیلات
او تحصیلات ابتدایی را در مدرسه گلزار نایین طی کرد و در کنار آن مقدمات فقه و اصول را از پدر دانشمند خود آموخت. سپس برای ادامه تحصیل به اصفهان آمد و دیپلم علمی دریافت نمود.
تحصیلات مقدماتی
ميرزاحسين امامی نایینی، تحصيلات قبل از مدرسه را در مكتب خانه مرحوم ميرزا محمدحسين معروف به « معلم » آغاز كرد. معلم نایینی از خوشنويسان بنام اين شهر بود. ميرزاحسين در سن هفت سالگی وارد مدرسه نوبنياد اديب بقایی معروف به مدرسه گلزار شد. از آموزگاران دوره ابتدایی وی، یکی ميرزاجلال خان پيرزاده، از عرفا و هنرمندان نايين و پدر هنر قالی بافی نايين و ديگری ميرزاعلی محمد شهداد، از خوشنويسان و حكاكان هنرمند نايين بود. عصرها و در اوقات فراغت نيز از دروس فقهی والدش ميرزامحمود امام جمعه استفاده می برد. ضمن اين كه در نايين در امر خلاصه نويسی دعاوی احكام محكمه شرع، پدر را ياری مى نمود كه مكتوبات، اولين نمونه كار نويسندگی اوست.
تحصیلات تکمیلی
ميرزاحسين امامی، پس از طی دوره ابتدایی به علت نبودن دبيرستان در نايين راهی اصفهان شد و به همراه برادرش، ميرزامحمد سعيد در يكی از حجره های مدرسه علميه ذوالفقار در بازار اصفهان ساكن شد. وی در سال1304 ش در دبيرستان صارميه اصفهان نيز نام نويسی كرد و در دوره دوم متوسطه، رشته علمی را برای ادامه تحصيل انتخاب نمود. اساتيد او در اين نهاد آموزشی سيدعلی جناب، احمد آرام و ميرزا نصرالله خان يوسف پور فاطمی بودند .[۶]
از همكلاسی ها و هم مدرسه ای های وی در آن زمان مى توان از دكتر حسين فاطمی و سپهبد تيمور بختيار نام برد، ضمن اين كه از برخی دوستان و همفكران وی در اصفهان می توان سيدمصلح الدين مهدوی، ميرزامحمدعلی معلم حبيب آبادی، مسيح ثقفی و حجت الاسلام والمسلمين حاج آقارضا يزدی را نام برد.
ميرزاحسين امامی در سال 1314 ش در اصفهان موفق به كسب ديپلم علمی شد و به دليل از دست دادن پدر نتوانست براى ادامه تحصيل به تهران برود. مدتی بعد به نايين برگشت و به فكر تدوين كتاب تاريخ نايين افتاد.[۷]
سیره اخلاقی
از جمله خصوصيات اخلاقی او، خوش صحبت، ساده زيستی و ادب وی بود. هر صبح فرزندانش با صدای تلاوت قرآن او از خواب بيدار می شدند. هر ماه يك ختم قرآن انجام می داد، علاقه خاصی به امور مذهبی داشت و در مراسم ماههای محرم و صفر، بويژه در نايين از اول تا آخر مراسم به طور ايستاده از شركت كنندگان استقبال می نمود.[۸]
وی مسلمانی معتقد و آراسته به سجایای اخلاقی و کمالات انسانی بود . او اعتقاد داشت غربی ها، بويژه استعمارگران روس و انگليس تلاش زيادی برای از بين بردن فرهنگ و يكپارچگی ايران داشته اند و درباره مشروطيت معتقد بود كه مشروطيت را با اعدام ناحق ( شهادت ) مرحوم شيخ فضل الله نوری از مردم و اسلام جدا ساختند.[۹]
جایگاه
جایگاه علمی
ميرزاحسين آقا امامی به زبانهای عربی و فرانسه مسلط بود و گاهی نيز شعر مى سرود. اطلاعات نجومی و رياضی داشت و برای تعيين قبله و جهات فلكی برخی مساجد و مكانهای عمومی كار كرده بود. مطالعات وی در زمينه تاريخ، بويژه بناهای تاريخی باعث شناخت دقيق وی نسبت به آثار بانيان و معماران آن شده بود و در اين زمينه حافظه قوی و دقت شايانی داشت.
جایگاه اجتماعی
ميرزاحسين امامی نايینی در فعاليتهای اجتماعی به ويژه امور خير پيشگام بود. وى بانی مسجدالامام در خيابان بزرگمهر، خيابان كسری غربی اصفهان بود. علاوه بر اين در نايين و آباديهای اطراف آن به احداث و تعمير بناهای عام المنفعه ای چون مسجد و حمام اهتمام داشت. هنوز گليم های مفروش در برخی از اين اماكن كه يادگاری های اوست، به چشم می خورد.
آثار و فعالیت ها
آثار
مرحوم امامی از سال 1316 تا 1324ش کتاب ارزشمندی به نام «تاریخ نائین» را تألیف نمود که متأسفانه هنوز به چاپ نرسیده است. وی حدود ده سال از اوقات جوانی خود را با دقت، علاقه و جدّيت به گردآوری مطالبی درباره پيشينه نايين پرداخت. از اوضاع جغرافيایی و شهرسازی و اقليم گرفته تا بافت جمعيتی و سير حوادث تاريخی آن و نيز معرفی خاندانهای قديمی آن جا و مشخص كردن سلسله انساب نايين.
كتاب تاريخ نايين به سه قسمت عمده تقسيم می شود: بخش نخست؛ تاريخ و جغرافيای نايين، بخش دوم؛ رجال نامی نايين از زمان صفويه تا سال 1324 ش و بخش سوم؛ دودمانهای اصلی و طوايف و اعيان نايين به ترتيب حروف تهجی كه در پايان نيز به تجار، كسبه و مأموران و رؤسای ادارات نايين تا سال 1324 ش اشاره شده است. [۱۰]
ميرزاحسين امامی نايينی در مقدمه ای كه بر تأليف خود نگاشته، اين كار را ادای دين و انجام وظيفه دانسته، اگر چه اين كتاب به چاپ نرسيده، ولی بارها محققان و دانشمندان، مانند مرحوم ميرزا محمد علی معلم حبيب آبادی از آن استفاده كرده اند.[۱۱]
فعالیت ها
ميرزاحسين امامی نايينی از سال 1325 ش وارد اداره فرهنگ استان اصفهان شد. در آن روزگار كسانی كه موفق به دريافت ديپلم مى شدند، بيشتر به تدريس رياضی و علوم و دروس متناسب با آن می پرداختند اما به دليل علاقه وی به تاريخ و فرهنگ، تدريس او غالباً در دروسی مانند تاريخ و جغرافيا و دینی بود و به ندرت نيز به آموزش ادبيات فارسی، فقه و عربی می پرداخت. وی سالها در دبیرستانهای اصفهان به تدریس مشغول بود.
كلاسهای دروس او علاوه بر محتوای بالا و سرشار از مطالب، محل انس بود و در عين اين كه محصلان، وی را بسيار دوست داشتند و به او احترام می گذاشتند و از نصايح پدرانه اش بهره مند مى شدند. كلا سهای درس وی جدّی بود. از جمله شاگردان او مى توان از آقای دكتر سيدمحمد دامادی، از اساتيد بنام فرهنگ و ادب فارسی و نيز دكتر واعظی، پزشك اعصاب و روان را ياد كرد.[۱۲]او در اواخر عمر مسجدی را در خیابان بزرگمهر تأسیس کرد که به مسجد امامی مشهور شد.[۱۳]
وفات
میرزا حسین در شب دوشنبه 25 صفر 1392ق برابر با بيستم فروردین 1351 ش بعد از 57 سال زندگی دراصفهان وفات یافت و در مقبره خانوادگی، واقع در یکی از اطاق های تکیه حاج محمدجعفر آباده ای جنب مسجدركن الملک در تخت فولاد به خاک سپرده شد[۱۴]
پانویس
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج۲، ص 767.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 1.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، صص2-1.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 2.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 3.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 3.
- ↑ امامی نایینی، دود مان های قدیمی نایین، ص 7.
- ↑ معلم حبيب آبادی، مکارم‌الآثار، ج 5، صص9-8.
- ↑ امامی نايينی، دود مان های قدیم نایین، ص 4؛ سجاد نایینی، گذری بر مصلای نایین، ص 47.
- ↑ معلم حبيب آبادی، مکارم‌الآثار، ج 5، ص 1955.
- ↑ سجادی نايينی، گذری بر مصلای نایین، ص 46 ؛ امامی نایینی، دود مان های قدیم نایین، ص 8.
- ↑ مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج 1، صص214-211.
- ↑ مهدوی، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص226؛ فصلنامه فرهنگ اصفهان، شماره 25 و 26، صص69-67.
منابع
- مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.