سید مرتضی شهرستانی

سید مرتضی شهرستانی

سید مرتضی شهرستانی (1278ش- 1346ش) از علمای بزرگ اصفهان و از خیرین این شهر بود.

زندگی نامه

ولادت

سید مرتضی شهرستانی در سال 1278ش در اصفهان متولد شد.

خاندان

خاندان شهرستانی از خاندان های علمی و روحانی اصفهان عموما ساکن عراق هستند. و هم اکنون در قم، تهران،مشهد و دیگر شهرها سکونت دارند. در طول چند قرن اخیر، یکی از خاندان های نامدار جهان اسلام، این خاندان است که در ایران و عراق مشهورند و خدمات چشمگیری داشته اند. خاندان شهرستانی همواره در طول تاریخ به ویژه در چند قرن اخیر یکی از بیوت عالم پرور در میان مراکز علمی و فرهنگی مهم جهان اسلام بوده اند و در دامن خود شخصیت هایی فقیه، عارف، دانشمند و پرهیزگار پرورش داده اند. نسب این خاندان به امامزاده حسین اصغر (م157 ، مدفون در بقیع) فرزند امام زین العابدین (علیه السلام) می رسد. از اجداد ایشان می توان به حکیم شمسا، طبیب شخصی شاه صفی صفوی و فرزندش سید روح الامین، صاحب کتاب «تأویلاالیات » اشاره کرد. سید عبدالرضا، بیست و هفتمین نسل از امامزاده حسین اصغر، اولین فرد از این خاندان است که وارد اصفهان شده و به دلیل این که در محله شهرستان (شارستان ) ساکن شد به خاندان شهرستانی معروف گردیدند .

(پدرسید مرتضی سید محمد فرزند عالم فاضل سید عنایت الله شهرستانی از علما و روحانیون و واعظی وارسته بود که در کمال سادگی به سر می برده است. پدر ایشان سید عنایت الله شهرستانی اولین شخص از این خاندان است که از محله شهرستان به اصفهان مهاجرت می کنند و در محله تلواسکان (گلزار شمالی فعلی) در مسجد سیف الله خان به وعظ و خطابه می پردازد. ایشان در سالهای پایانی عمر به عتبات عالیات مهاجرت و مابقی دوران حیات خویش را در آنجا گذرانده تا فوت می نمایند و در قبرستان وادی السلام نجف به خاک سپرده شد. سید محمد شهرستانی واعظی خوش نفس و زاهدی بسیار پرهیزکار بودند.این عالم وارسته سرانجام در12ذیقعده 1365ق در اصفهان رحلت فرمود و در قبرستان تخت فولاد اصفهان در تکیه ملک ( گلستان شهدا) به خاک سپرده شد. ایشان دارای سه فرزند به نام های سید مرتضی، سید حسن، سید حسین بودند. حاج سید مرتضی شهرستانی از فضلای معاصر خاندان شهرستانی است که در محله تلواسکان اقامت داشت.)

وی داماد میرزا علی بن ابوتراب بروجردی بود .

اساتید

وی از همان کودکی به تحصیل علوم دینی پرداخت و از محضر اساتید زیادی بهره برد ، اساتیدی همچون:

• محقق حبیب آبادی (استاد صرف و نحو)

• آخوند کاشی (استاد اخلاق)

• سید محمدباقر درچه ای

• محمد حسن نجفی

• سید محمدحسین بروجردی (استاد اجازه)

• سید ابوالحسن اصفهانی (استاد اجازه)

فرزندان

تنها فرزند سید مرتضی حجه الاسلام سید احمد شهرستانی است که علاوه بر تحصیلات حوزوی از محضر اساتیدی چون سید مصطفی مهدوی و حاج آقا فاضل و حاج آقا جواد تبریزی و... استفاده کرده اند. در علوم دانشگاهی از دانشگاه اصفهان نیز مدرک لیسانس معارف اسلامی دریافت کرده و هم اکنون بازنشسته از وزارت آموزش و پرورش است و در مسجد سیف الله به اقامه نماز و امور فرهنگی اشتغال دارد.

جایگاه علمی

ایشان در علم تاریخ اسلام سرآمد دوران خود بوده؛ به طوری که از سرنوشت فرزندان امامان تا چهار نسل اطلاع کامل داشتند و اکثر اساتید حوزه و دانشگاه برای پرسش های خود به محضر ایشان می آمدند. شهرستانی بیشتر عمر خویش را در امور دینی و اجتماعی صرف خدمت به مردم و عمران و آبادی محل، خدمت به فقرا و نیازمندان می نمود . ایشان عشق زیادی به وقف و خدمت به مردم داشتند و در بستر مرگ به فرزند خود فرمودند: « کاری بکن که به اینجا که می رسی آسوده خاطر باشی، افتخار من نماز شب خواندن نیست، افتخار من این است که 9 مدرسه ایجاد کرده ام .»

فعالیت ها

فرزند وی، سید احمد شهرستانی در مورد پدرش می گوید:

« مرحوم پدرم با پای پیاده به دنبال کارهای خیر می رفتند و می گفتند که دوست دارم در این راه قدم بیشتری بردارم. »

مدارسی که در محله تلواسکان است حاصل زحمات ایشان است که برخی از آنها عبارتند از: دبستان دخترانه سجاد (خیابان شریف واقفی)، مدرسه نشاط، دبیرستان دخترانه شیخ بهایی (واقع درخیابان بزرگمهر، کوچه سید علی)، دبیرستان دخترانه شاهد غفاری (خیابان گلزار جنوبی)، مدرسه راهنمایی دخترانه خدیجه (خیابان بزرگمهر، کوچه شهرستانی)، دبستان پسرانه خوارزمی (خیابان بزرگمهر، کوچه شهرستانی). ایشان حتی در ساخت درمانگاه برای مردم نقش بارزی داشتند. ایشان پس از پدرشان سیدمحمد، در مسجد سیف الله خان واقع در محله تلواسکان (گلزار شمالی فعلی) به اقامه نماز جماعت و وعظ و سخنرانی می پرداختند.

وفات

سید مرتضی شهرستانی سرانجام در شب سه شنبه 10ربیع الاول 1387 ق/ 20 خرداد 1346ش دارفانی را وداع کرد و بنا بر وصیت خودشان نزدیک استادشان آخوند کاشی و در کنار قبر پدرشان در تکیه ملک (گلستان شهدا) مدفون گردید.

منبع

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.