زینب بیگم اردستانی

زینب بیگم اردستانی از جمله بانوان موسس حوزه های علمیه اصفهان و بنیان گذار مدرسه نیم آورد یا نیم آور در اواخر عهد صفویه، زینب بیگم اردستانی است.

تاریخچه

این مدرسه یا نهاد آموزشی از مدارس پر برکت و فعال در چندین قرن گذشته اصفهان بوده است. مدرسه نیم آورد (زینب بیگم) در کنار یکی از ورودی های بازار بزرگ اصفهان واقع شده است.

بانی این حوزه یعنی زینب بیگم همسر محمد مهدی طباطبایی معروف به حکیم الملک اردستانی می باشد.

تاریخ ساخت بنا

بنای این مدرسه که در اواخر عهد صفوی (۱۱۱۷ق) یعنی زمان شاه سلطان حسین احداث گردید، باعث رونق زیادی در برخی دانشها خصوصاً علوم دینی به ویژه فقه و اصول مذهب تشیع بوده است. شوهر این بانو نیز بانی مدرسه کاسه گران واقع در بازار اصفهان در نزدیکی مسجد جامع می باشد.

ایجاد این دو مدرسه (نیم آورد و حکیمیه کاسه گران را مرهون بخششهای اورنگ زیب ، پادشاه هندوستان، به زینب بیگم و شوهرش حکیم الملک اردستانی دانسته اند. علت این مواهب هم معالجه دختر شاه هند به وسیله حکیم الملک اردستانی بوده است که باعث نجات او از مرگ حتمی شده است.

تزیینات بنا

مدرسه از لحاظ تزیینات بسیار مطلوب و زیبا و به ویژه گچ بری های رنگارنگ آن جلوه خاصی را بدان بخشیده که درابنیه دیگر اصفهان عصر صفوی نظیر ندارد.

پرورش یافتگان

از جمله علمای ممتاز و مبرز پرورش یافته در مدرسه زینب بیگم یا نیم آورد می توان از::

• آیت الله العظمی سید محمد باقر درچه ای (متوفی ١٣٤٢ق)

• آیت الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی (متوفی ۱۳۸۰ق)

• استاد جلال الدین همایی (متوفی ١٤٠٠ق) نام برد.

منبع

• مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان اصفهان، طلایه‌داران پارسایی(بانوان عالمه اصفهان از قرن اول هجری تا عصر حاضر)، قم: مرکز نشر هاجر، ۱۳۹۶.
• ریاحی، محمدحسین، مشاهیر زنان اصفهان، اصفهان: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۳۷۵ش.