هادی دولت‌آبادی

میرزا هادی دولت‌آبادی

حاج ميرزا هادى دولت آبادى ، فاضل اديب ، از علمای قرن سیزدهم هجری و از خاندان سادات حسینی مرعشی در اصفهان بود.

زندگینامه

میرزا هادی برای تحصیل در شهر اصفهان اقامت داشت و گاهی به دولت آباد رفت و آمد می کرد. او به مزید کفایت و کاردانی و قوت نطق و بیان از امثال و اقران خود مزیت داشت. وی متمکن بود و از فقرا و مسکینان دستگیری مینمود، بدین جهت نفوذ فوق العاده ای یافت ومحسود جماعتی قرار گرفت و ظل السلطان نیز آتش این اختلاف را دامن میزد، تا آنجا که به او تهمت بابی ازلی زدند، بدین سبب وی مجبور شد که در سال 1307 ق از اصفهان به تهران مهاجرت نماید و تا آخرعمر در آنجا ساکن شود.

پیوندهای بابی ازلی دولت آبادی تنها زمانی علنی میشد که مخالفانش یا رقبایش میخواستند امتیازهای مالی یا سیاسی کسب کنند و در نتیجه میرزا هادی را رهبر فکری بابیان ازلی در ایران عنوان می کردند و یحیی را که در انظار معلمی عادی میخواندند؛ بعد از پدرش، رهبر جماعت بابیان میدانستند.البته بعضی معتقدند که میرزا یحیی و خاندانش در اصل مسلمان معتقد بودند و بابی دانستن ایشان اتهامی بیش نیست و نهایت این که بعض ایشان بابی بوده اند ولی میرزا احمد و میرزا مهدی بی تردید مبرا از این اتهام بوداند.

سرانجام ظل السلطان بناچار با میرزا هادی طرح آشتی میریزد و تعهد میکند که دست از دشمنی بکشد و خسارتهایی را که به خانواده دولت آبادی وارد آورده، تلافی نماید.

خاندان

وی از خاندان سادات حسینی مرعشی است که با نه واسطه به قاضی نورالله شوشتری میرسد.

او پس از آنکه از تحصیلات معمول آن عهد فراغت یافت با سلسله میر محمدصادق واعظ که در محله بیدآباد اصفهان ساکن بودند، وصلت نمود. همسر او از طرف مادر، نواده ملا علی حکیم نوری است.

حاصل این ازدواج شش پسر و یک دختر بودو یکی از پسرانش به نام رضا متولد 1297 ق حدود شش سالگی در ماه صفر 1303 ق درگذشت. باقی ایشان همه اهل علم و فضل و ادب بودند. اسامی ایشان به ترتیب سن بدین قراراست: میرزا احمد ، میرزا یحیی ، میرزا علی محمد ، میرزا مهدی ، میرزا رضا، صدیقه دولت آبادی.

میرزا هادی در اواخر عمر با درگذشت همسرش به سال 1322 ق باز ازدواج کرد و صاحب دو دختر به نامهای فخرتاج و قمرتاج شد.

تحصیلات

او در نزد آخوند ملا محمدعلی، پسر آخوند ملا محمدرضا، به تحصیل علوم ادبی عربی پرداخت. سپس به مدرسه نیم‌آورد اصفهان آمد و نزد آقا محمدحسین عقدایی علم آموخت و بعد از آن جهت تکمیل تحصیلات به محضر میرزا حبیب الله موسوی اصفها نی رفت. از اساتید دیگر میرزا هادی، جمال الدین بن محمدقاسم جیرانی است .

درسال 1289 ق میرزا هادی برای تکمیل علوم مذهبی به عراق رفت.

وفات

وی سرانجام در شب 24 شوال سال 1326 ق وفات یافت و در گورستان ابن بابویه در اتاقی مخصوص مدفون گردید.

منبع

• مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج2، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.