محمدشفیع بن محمد خویی

حاج ملا محمد شفیع خوئی بن ملا محمد بن ملا ابوالقاسم بن ملا احمد خوئی بن ملا علی چورسی بن ملا دولت علی قراجه داغی، عالم فاضل متقی از علماء معروف قرن سیزدهم هجری است.

معرفی

وی در خوی از شهرهای آذربایجان متولد گردیده. فرزندان و اعقاب او اغلب از علماء و ادباء اهل فضل اصفهان بوده اند. وی پس از تحصیل مقدمات نزد علمای آذربایجان به عتبات عالیات رفته و پس از پایان تحصیل به زادگاه خود مراجعت کرد. او در آنجا مشغول ارشاد مردم و حل مشکلات شرعی آنان بود تا اینکه ایران و روسیه آغاز شد و او به ناچار با خانواده از خوی مهاجرت کرده و به [دعوت جمعی از تجّار و اخیار اصفهان از جمله حاجی دوست محمّد خوئی، میرزا محمّد کاظم (مشهور به میرزا کوچک) و پسرش میرزا علینقی به] اصفهان آمد و در محله بیدآباد ساکن شده و در مسجد میرزا باقر به اقامه جماعت پرداخت و به حل مشکلات شرعی مردم و مرجعیت و فتوا و تدریس علوم دینی مشغول شد.

او فقیهی متبحر و اصولی مبرّز و ادیبی توانا و صاحب خلق حسنه و مورد احترام عموم علماء و فضلاء و طبقات مختلف مردم بود و علمای بزرگ اصفهان در آن عهد در یک استشهاد (درباره مالکیت او بر املاکی بر کرچکان لنجان اصفهان) از او با القاب عالی یاد کرده اند و از این القاب معلوم می شود که از سرآمدان علماء و مجتهدین و مقدم بر علمای اصفهان و سایر بلاد در آن عهد بوده است. امّا بنا به دلایلی نامش تحت الشعاع نام یکی دو تن از علماء مشهور آن روزگار قرار گرفته و همچنین به خاطر تدفین او در بقعه حاج سیّد محمّد باقر حجه الاسلام چندان که شایسته مقام علم و فضل اوست شهرت نیافته است. علمای بزرگی که در استشهاد از او با القاب عالی یاد کرده اند عبارت‌اند از:

1. میر سید حسن مدرس (محله نوئی)
2. حاج سید محمد باقر حجه الاسلام شفتی
3. ملا جعفر فشارکی
4. میرزا حسن بن ملا علی نوری
5. سید ابوتراب
6. میر سید محمد علی بن میر سید محمد حسینی خاتون آبادی
7. میرزا علینقلی بن محمد باقر حسینی

اساتید

نزد علمای عالیقدر درس خواند و به درجه اجتهاد نائل شد. اساتید وی عبارت‌اند از:

1. شیخ جعفر کاشف الغطاء نجفی
2. سید محمد مهدی بحرالعلوم
3. سید محمد مجاهد

آثار

از ایشان کتابی در «فقه استدلالی» باقی مانده که اکنون نزد استاد میرزا فضل اللّه خان اعتمادی خوئی متخلّص به «برنا» موجود است.

وفات

او سرانجام در سال 1266ق وفات یافته [و به اهتمام حاج سیّد اسداللّه بیدآبادی[ فرزند سیّد حجه الاسلام در مقبره کوچک مسجد سیّد اصفهان مدفون شد [و متأسفانه سنگ مزار او و اعقابش را که آنجا بود در تعمیرات سال های اخیر از بین بردند.

منبع

برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.