این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «محمد حسین بن اسماعیل عارفچه طبسی خراسانی اصفهانی»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (جایگزینی متن - 'اعلام اصفهان' به ' اعلام اصفهان')
(ویرایش از کتاب دانشنامه ، تیتر بندی، لینک، الگو، درج شعر)
سطر ۱: سطر ۱:
'''ملّا محمّد حسین عارفچه ابن ملّا اسماعیل طبسی خراسانی'''، عالم فاضل و واعظ کامل، از خطبای مشهور اصفهان بوده است. اودر اصفهان متولّد شده است.
{{نیازمند جعبه اطلاعات}}{{نیازمند تصویر}}


وی تحصیلات خود را نزد علماء این سامان همچون ملّا [[حسینعلی تویسرکانی اصفهانی|حسینعلی تویسرکانی]] و آقا میر سیّد محمّد شهشهانی به پایان رسانید.
'''ملّا محمّد حسین  واعظ اصفهانی'''( متوفی 1322ق) معروف به '''عارفچه''' فرزند [[اسماعیل طبسی|ملّا اسماعیل طبسی خراسانی]]، عالم فاضل، واعظ روضه خوان، نویسنده ایرانی و از خطبای مشهور که در اصفهان متولّد شده است.<ref>قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣.</ref>
 
او پس از اتمام تحصیلات، به وعظ و خطابه و تألیف روی آورد.<ref>مهدوی،دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ٦٣٠؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ حسينی اشکوری، تذکره شاعران فارسی سرا، ص ١٥٦.</ref>میرسيد محمد امام جمعه وی را عارفچه خواند.<ref>عارفچه، زاد المواقف، ص ۳؛ عارفچه،  زاد العارفین، ص 7؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ هادوی،  تذکره شعرای استان اصفهان، ص ٥٤٠؛ لطفی،  تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص ٤٠٩.</ref>
 
==زندگی‌نامه==
 
===خاندان===
عارفچه یگانه فرزند ملا اسماعیل طبسی خراسانی بود.
 
ملا اسماعیل متولد طبس بود که پس از آموختن مقدمات علوم به اصفهان آمد و در این شهر به تکمیل آموخته ها نزد بزرگانی چون [[سید محمدباقر شفتی|سید حجت الاسلام شفتی]] پرداخت. مزار او در امامزاده هارون ولایت (ع)، در اصفهان قرار دارد.<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی،  بيان المفاخر، ج ۱، صص ٢٦٥ - ٢٦٦.</ref>
 
===اساتید===
علما و بزرگانی که عارفچه نزد آنها تحصیلاتش را به پایان رساند عبارتند از:
 
[[سید اسدالله بیدآبادی]]<ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، بیان‌المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦.</ref>
 
[[حسینعلی تویسرکانی اصفهانی|ملّا حسینعلی تویسرکانی]]
 
آقا میر سیّد محمّد شهشهانی
 
<br />
[[پرونده:Zadolmavaghef.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|زادالمواقف]]
[[پرونده:Zadolarefin.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|زادالعارفین]]
[[پرونده:Zadolvaezin.jpg|بندانگشتی|200x200پیکسل|زادالواعظین]]


==آثار==
==آثار==
کتب زیر از اوست:
کتب زیر از اوست:


*«انیس الواعظین»
*«انیس الواعظین»<ref>عارفچه،  تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار،  فهرست کتاب های چاپی فارسی،  ج ١، ستون ٥٩٥ تا ٥٩٦.</ref><span> </span>: چاپ سنگی اصفهان.<ref>یارشاطر، کتاب های چاپی فارسی، ج۱، ستون ۳۹۹.</ref>
*«زاد العارفین»
*«زاد العارفین»: حاوی پنجاه مجلس در مواعظ و نصایح، بویژه در احوال قیامت و ورود به عرصات، چاپ سنگی تهران.
*«زاد المواقف»
*«زاد المواقف»<ref>عارفچه، تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار، فهرست کتاب های چاپی فارسی، ج2، ستون 2743؛ یار شاطر،  کتاب های چاپی فارسی، ج1، ستون 1819.</ref>: حاوی پنجاه مجلس در آمدن بعضی از گنه کاران به شکل حیوانات در عرصات و کیفر آنها و شرح احوال شب قبر و احوال روز .
*«زاد الواعظین»
*«زاد الواعظین»<ref>عارفچه، تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار، فهرست کتاب های چاپی فارسی، ج5، ستون 2743 تا 2744.</ref>: خشتی.<ref>غلامی، تاریخ چاپ سنگی اصفهان، ص 698.</ref>
*«مونس الواعظین»<ref>دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص536.</ref>
*«مونس الواعظین» <ref>مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص536.</ref>: چاپ سنگی اصفهان.<ref>غلامی، تاریخ چاپ سنگی اصفهان، ص 264.</ref>


==وفات==
==وفات==
در سال 1322ق وفات یافته در [[تکیه سید رضی|تکیه آقا سیّد رضی شیرازی]] در [[تخت فولاد]] مدفون شد.<ref>مهدوی،اعلام اصفهان،ج2،ص630.</ref>
وی در سال 1322ق وفات یافت و  در [[تکیه سید رضی|تکیه آقا سیّد رضی شیرازی]] در [[تخت فولاد]] مدفون شد.<ref>مهدوی،اعلام اصفهان،ج2،ص630.</ref><ref>(عارفچه، زاد المواقف، ص ۳؛ عارفچه،  زاد العارفین، ص ۷؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، بیان‌المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ سنگ مزار.</ref>
 
مزار او از جنس مرمریت است که اشعاری از مجید اوحدی متخلص به «یکتا» بر آن دیده می شود.<ref>فقیه میرزایی، تخت فولاد یادمان تاریخی، ج ۲، ص۱۷۸.</ref><ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،صص 184-182.</ref>
 
يد الله برخوردار متخلص به «تائب اصفهانی» در ماده تاریخ او چنین سرود:<ref>عارفچه، زاد‌العارفین، ص 5.</ref>
{{شعر}}
{{ب|تائب ز سر صدق به تاریخش گفت: |« عارفچه حسین شد بسوی جنت»}}
{{پایان شعر}}
 
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منبع==
==منابع==
برگفته از:[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]،مصلح الدین،[[اعلام اصفهان (کتاب)| اعلام اصفهان]]،اصفهان سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
 
* [[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی]]، سید مصلح الدین،[[اعلام اصفهان (کتاب)| اعلام اصفهان]]،اصفهان سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،1386.
 
* مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.
 
[[رده:اعلام اصفهان،ج۲]]
[[رده:اعلام اصفهان،ج۲]]
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]
[[رده:نویسندگان]]
[[رده:خطیبان]]

نسخهٔ ‏۱۶ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۳:۱۷


ملّا محمّد حسین واعظ اصفهانی( متوفی 1322ق) معروف به عارفچه فرزند ملّا اسماعیل طبسی خراسانی، عالم فاضل، واعظ روضه خوان، نویسنده ایرانی و از خطبای مشهور که در اصفهان متولّد شده است.[۱]

او پس از اتمام تحصیلات، به وعظ و خطابه و تألیف روی آورد.[۲]میرسيد محمد امام جمعه وی را عارفچه خواند.[۳]

زندگی‌نامه

خاندان

عارفچه یگانه فرزند ملا اسماعیل طبسی خراسانی بود.

ملا اسماعیل متولد طبس بود که پس از آموختن مقدمات علوم به اصفهان آمد و در این شهر به تکمیل آموخته ها نزد بزرگانی چون سید حجت الاسلام شفتی پرداخت. مزار او در امامزاده هارون ولایت (ع)، در اصفهان قرار دارد.[۴]

اساتید

علما و بزرگانی که عارفچه نزد آنها تحصیلاتش را به پایان رساند عبارتند از:

سید اسدالله بیدآبادی[۵]

ملّا حسینعلی تویسرکانی

آقا میر سیّد محمّد شهشهانی


زادالمواقف
زادالعارفین
زادالواعظین

آثار

کتب زیر از اوست:

  • «انیس الواعظین»[۶] : چاپ سنگی اصفهان.[۷]
  • «زاد العارفین»: حاوی پنجاه مجلس در مواعظ و نصایح، بویژه در احوال قیامت و ورود به عرصات، چاپ سنگی تهران.
  • «زاد المواقف»[۸]: حاوی پنجاه مجلس در آمدن بعضی از گنه کاران به شکل حیوانات در عرصات و کیفر آنها و شرح احوال شب قبر و احوال روز .
  • «زاد الواعظین»[۹]: خشتی.[۱۰]
  • «مونس الواعظین» [۱۱]: چاپ سنگی اصفهان.[۱۲]

وفات

وی در سال 1322ق وفات یافت و در تکیه آقا سیّد رضی شیرازی در تخت فولاد مدفون شد.[۱۳][۱۴]

مزار او از جنس مرمریت است که اشعاری از مجید اوحدی متخلص به «یکتا» بر آن دیده می شود.[۱۵][۱۶]

يد الله برخوردار متخلص به «تائب اصفهانی» در ماده تاریخ او چنین سرود:[۱۷]

تائب ز سر صدق به تاریخش گفت: « عارفچه حسین شد بسوی جنت»


پانویس

  1. قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣.
  2. مهدوی،دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، اعلام اصفهان، ج ۲، ص ٦٣٠؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ حسينی اشکوری، تذکره شاعران فارسی سرا، ص ١٥٦.
  3. عارفچه، زاد المواقف، ص ۳؛ عارفچه، زاد العارفین، ص 7؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ هادوی، تذکره شعرای استان اصفهان، ص ٥٤٠؛ لطفی، تذکره شعرای تخت فولاد اصفهان، ص ٤٠٩.
  4. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، صص ٢٦٥ - ٢٦٦.
  5. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، بیان‌المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦.
  6. عارفچه، تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار، فهرست کتاب های چاپی فارسی، ج ١، ستون ٥٩٥ تا ٥٩٦.
  7. یارشاطر، کتاب های چاپی فارسی، ج۱، ستون ۳۹۹.
  8. عارفچه، تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار، فهرست کتاب های چاپی فارسی، ج2، ستون 2743؛ یار شاطر، کتاب های چاپی فارسی، ج1، ستون 1819.
  9. عارفچه، تذكرة الشعراء، پشت جلد؛ مهدوی، بيان المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ مهدوی، اعلام ،اصفهان، ج ۲، ص ٦۳۰؛ مشار، فهرست کتاب های چاپی فارسی، ج5، ستون 2743 تا 2744.
  10. غلامی، تاریخ چاپ سنگی اصفهان، ص 698.
  11. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، ص536.
  12. غلامی، تاریخ چاپ سنگی اصفهان، ص 264.
  13. مهدوی،اعلام اصفهان،ج2،ص630.
  14. (عارفچه، زاد المواقف، ص ۳؛ عارفچه، زاد العارفین، ص ۷؛ مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص ٢٨٤؛ مهدوی، بیان‌المفاخر، ج ۱، ص ٢٦٦؛ قاسمی، بزم قدسیان، ص ٤٦٣؛ سنگ مزار.
  15. فقیه میرزایی، تخت فولاد یادمان تاریخی، ج ۲، ص۱۷۸.
  16. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج3،صص 184-182.
  17. عارفچه، زاد‌العارفین، ص 5.

منابع

  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج3، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.