مدرسه علمیه اوزون حسن

ویژگی های ذکر شده اثر توسط مرحوم مهدوی

سال ساخت	قبل از صفوی
آدرس	چهارسو نقاشی در پشت دبیرستان صارمیه کنونی
وضعیت:	تخریب شده است.
علّت نام گذاری:	مؤسس اوزون حسن از سلاطین آق قویونلو بوده است.
کد مؤلف	AUTHORCODE00453AUTHORCODE

تحقیق مرحوم مصلح الدین مهدوی

مرحوم سید مصلح الدین مهدوی در کتاب اصفهان دارالعلم شرق اینگونه ذکر کرده اند:

این مدرسه از مدارس علمیه اصفهان قبل از دوران صفویه می باشد.

اوزون حسن ، که از مشهورترین سلاطین « آق قویونلو » بوده، و از سال ۸۵۸ تا ۸۸۲ سلطنت کرده ، مجموعه ای معماری به او منسوب است ، که در ضمن آن، مدرسه ای بوده در محلّۀ خواجو ، و قبر شاه حسن هم در آنجا بوده است.

محلّ این مدرسه ، حدود دبیرستان صارمیّه فعلی ( بین چهار راه نقّاشی و مکینۀ خواجو ) ، در باغ نو بوده است.

با توجّه به این که اوزون حسن ، گرایش به سوی تشیّع داشته، و در ترویج آن کوشیده ، و دختر خود را به عقد ازدواج شیخ حیدر صفوی در آورده ، که محصول آن، تولد شاه اسماعیل أوّل صفوی (پایه گذار حکومت رسمی شیعی در ایران) می باشد. به خوبی ، انتساب این مدرسه را به تشیّع ، می توان دریافت .

شاردن در سفرنامه خود به وجود عماراتی از جمله مدرسه که از ساخته های دوران این پادشاه در اصفهان بوده است، اشاره می کند.

از نوشته او چنین برمی آید که این آثار تا اواخر دوره صفویّه نیز موجود بوده و بر اثر بی اعتنایی سلاطین صفوی نسبت به این ساختمان ها، از بین رفته است.

او این گونه می نویسد: محله ی بیرونی خواجو از دروازه حسن آباد آغاز می گردد، ابتدا خرابه های کاخ نشین شاه حسن منظور «اوزون حسن آق قویونلو است» مشاهده می گردد که در آن هیچ چیز سالم و درست نمانده و سپس مدرسه ای است که به نام وی خوانده می شود و مقبره اش نیز در همانجاست. محلّ این مدرسه در چهارسوی نقاشی واقع بوده است و در پشت محوطه ی کنونی دبیرستان صارمیه از سمت کوچه قدیمی چهارسو قرار داشته که اکنون به خانه های مسکونی تبدیل شده است.

[کتاب حسین سلطان زاده] شاردن درباره این مجموعه می گوید مدرسه معموری به همین نام شاه حسن است که قبرش در آنجاست و نیز مسجد و حمام و بیمارستان درویشان در اینجاست که همه را سلطان حسن ساخته است.