محمد بن محمد‌رفیع شفیع قاری بحار اصفهانی

ملا محمد شفیع قاری بحار بن محمد رفیع اصفهانی، عالم فاضل و محدث محقق از علماء اواخر عهد صفویه است.

زندگینامه

در اصفهان خدمت جمعی از علماء به تحصیل پرداخته و به خاطر حضور در مجلس مباحثه و تدوین و تصحیح کتاب «بحارالانوار» و قرائت آن کتاب بر مؤلّف (علامه ملا محمد باقر مجلسی) به «قاری بحار» معروف بوده است. او از شاگردان علامه مجلسی است.مرحوم علامه در شعبان 1088ق اجازه ای جهت او نوشته که نسخه عکسی آن در کتابخانه مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی موجود است.

همچنین علامه مجلسی در مجلد «فتن» از کتاب «بحارالانوار» در سه موضع سه اجازه به تاریخ های رجب 1095ق و دوم صفر 1097ق و رجب 1097ق جهت او نوشته و در هر سه مورد فرماید: «قرائه تنقیحا و تدقیقا»

علامه شیخ آقابزرگ طهرانی او را با شخصی دیگر به نام «محمد شفیع بن محمد رفیع جیلانی اصفهانی» مجاز از «سید ماجد بحرانی» در 1087ق و محقق سبزواری در 1085ق یکی دانسته و از تألیفاتش به کتاب «تحدیق النّظر فی کیفیه ادراک البصر» اشاره کرده است.

آثار

از آثار او کتابت مجلد دوم «بحارالانوار» موسوم به «کتاب التوحید» است که آنرا در میانه های رجب 1088ق کتابت کرده و بر مؤلّف قرائت نموده است. نسخه عکسی آن در کتابخانه مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی موجود است.

این کتابها از تألیفات اوست:

1. «انیس الوحشه و جلیس اللّیله» در آداب نماز شب که در یک مقدّمه و 12 باب و یک خاتمه تنظیم شده و تألیف آن در 6 ربیع الاوّل 1115ق به پایان رسیده است. نسخه ای از آن به خط عالم فاضل و ادیب محقق، میرزا یحیی بن میرزا شفیع مستوفی اصفهانی به شماره 3346 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.
2. «الجبر و التّفویض» که آنرا در ذیحجه 1117ق تألیف نموده و نسخه ای را آن در کتابخانه حاج شیخ محمّد سلطان الواعظین در طهران موجود است. نسخه ای دیگر از این کتاب در کتابخانه فاضل محترم سیّد مصطفی حسینی فرادنبه ای در اصفهان موجود است.

منبع

• مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.