این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

محمدباقر پیشنماز حسینی عاملی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو

سیّد محمّدباقر حسینی عاملی( متوفی 1123ق) فرزند سیّد علیرضا، معروف به پیشنماز، عالم فاضل متّقی، از علماى اصفهان در اواخر عهد صفويه و امام جماعت مسجد جامع جديد عباسى بوده است.

زندگی‌نامه

خاندان

سید محمد باقر بن سید علیرضا بن سید حسن حسینی عاملی از علمای برجسته اصفهان در قرن دوازدهم هجری بود. سادات عاملی رهنان و خوراسگان از اعقاب وی به شمار می روند.[۱]

اساتید

او از شاگردان و مجازین از علّامه مجلسی در 6 ذیحجه 1087ق و آقا حسین خوانساری در جمادی الآخر 1088ق و شیخ محمّد حُرّ عاملی در سال 1087ق است. اجازه روايتى وی از شيخ حرّ عاملى به همراه دو اجازه روايتى دیگر و نيز اجازه وى به فرزندش، سيد عليرضا به تاريخ 1123 ق به پيوست يک جلد از اصول كافى است كه مرحوم پيشنماز وقف كرده است و اكنون در كتابخانه الزهراء اصفهان نگهدارى مى شود.[۲]

محقق خوانسارى در اجازه ای که به سید محمدباقر داده است، وى را چنين ستوده است:

« السید النجيب الحسيب الفاضل الكامل التقى النقى الورع المتوقد الزكى، سالک مسالک الرشاد، ناسک مناسک التقوى و السداد، السيد محمد باقر بن السيد المرحوم السيد علیرضا »[۳]

علامه مجلسی در اجازه مبسوطی مى نويسد:

« لمّا كان السيّد الأيد الشريف المنيف الفاضل الكامل التقى الذكّى الورع البارع الحسيب النسيب النجیب..»[۴]

فعالیت ها

وی سال‌ها پیش‌نماز مسجد جامع جدید عباسی( مسجد امام کنونی) بود.

او دارای کتابخانه ای مفصّل با کتاب‌های نفیس بود که آن را وقف طلاّب و علماء نموده بود. تعدادى از آنها اكنون در كتابخانه صدر بازار نگهدارى مى شود. در برگ آغازين تمامى نسخ، وقفنامه اى از مرحوم سيد محمد باقر پيشنماز به سال 1123 ق با مهر وی« افقر المفتاقين الى الله الغنىّ» وجود دارد.[۵] در فتنه افغان و وقایع پس از آن، کتاب‌ها از وقفیّت خارج و پراکنده گردید؛ تا این که یکی از نوادگان وی، میرزا محمّد مهدی نایب الصّدر در سال 1230ق بسیاری از کتب وقفی را خریداری و جمع آوری کرد و آن را دوباره وقف نمود.[۶]

سنگ مزار سید محمدباقر پیشنماز


وفات

وی در سال1123ق وفات یافت و در بقعه آقا سیّد رضی الدّین محمّد شیرازی واقع در تخت فولاد مدفون شد.

بر مزارش سنگ مرمر عالى تمام قدى به خط ثلث بسيار زيبا وجود دارد كه وى را با القابى چون« قدوة الزهاد، اسوة العباد، مقتدی العباد» ستوده اند. [۷]

تاريخ دوم بر روى سنگ قبر به سال 1193 ق است كه تاريخ كتابت و حجارى سنگ مزار است و لذا بر روى سنگ لوح دو تاريخ وجود دارد.[۸]

پانویس

  1. موحد ابطحی، يادواره آیت‌الله فقيه امامی، ص 29.
  2. مهدوی، زندگینامه علّامه مجلسی، ج2، ص425؛ حسینی اشکوری، تلامذه العلاّمه المجلسی، صص 80 - 81؛ روضاتی، دو گفتار، ص 16؛ فقیه امامی، فهرست نسخه هاى خطی مکتبةالزهرا(س)، ص 18.
  3. روضاتی، دو گفتار، ص 17.
  4. فقیه امامی، يادگارى از خطباى پيشین، ص 19.
  5. حسینی اشکوری، تلامذة العلامة المجلسی، ج1، ص 37؛ حسینی اشکوری، تلامذة العلامة المجلسی، ج2، صص 274و 309 و404؛ حسینی اشکوری، تلامذة العلامة المجلسی، ج3، صص 618و 644 و 648.
  6. حسینی اشکوری، فهرست صدر بازار، ج3، صص 618 و 644 و 848.
  7. مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص115؛ مهدوی، رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 93 - 94.
  8. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد، ج1، ص 364.

منابع

  • مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج1، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1389.