این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
سید محمدحسین ادیب بجنوردی
این نوشتار نیازمند ویرایش فنی یا ادبی می باشد. |
سیّد محمّد ادیب بجنوردی(1300ق-1382ق)، عالم فاضل و حکیم فرزانه از علمای معاصر بوده است.
زندگی نامه
سید محمدحسین بن سید ابوالحسن موسوی نسل معروف به «ادیب بجنوردی»، در سال 1300 قمری در قریه خراشاه بجنورد متولّد شد. [۱] ادیب بجنوردی در سن پانزده سالگی به مشهد مقدّس عزیمت نمود و در مدرسه نوّاب حجره گرفت و به فراگیری علوم حوزوی از محضر اندیشمندان آن شهر مشغول گردید.
مرحوم ادیب بجنوردی در سال 1298 شمسی ـ همزمان با تأسیس اداره فرهنگ خراسان ـ به خدمت فرهنگ درآمد وبه تدریس فنون حکمت، منطق وکلام پرداخت. ده سال پس از این تاریخ ـ یعنی در سال 1308 شمسی ـ دانشكده معقول و منقول، در مشهد تأسیس گردید و تدریس تاریخ ادبیات و تفسیر، به مرحوم ادیب بجنوردی واگذار شد.وی در سال 1314 شمسی به اصفهان عزیمت كرد در مدرسه چهارباغ، علم كلام و در مسجد حاج میرزا هاشم، به بیان تفسیر مشغول شد.
همچنین به نوشته استاد ابراهیم جواهری: ادیب بجنوردی مدتی رئیس اوقاف و معاون اداره فرهنگ اصفهان بود و در سال‌های 1323 و 1324 شمسی در مدرسه صدر اصفهان"شرح باب حادی عشر"، "شرح شمسیه" و "شوارق" را تدریس می‌نمود. وی پس‌از آن به تهران رفت و در دانشكده معقول و منقول به تدریس پرداخت.
حالات فردی ـ اخلاقی
ادیب بجنوردی استاد مسلّم ادب عرب و معقول بود. با وجود كهنسالی "مقامات حریری" را ـ كه متن دشواری است ـ از بَر بود؛ به گونهای كه برای تصحیح قرائت شاگردان، نیاز به كتاب نداشت. "اشارت" ابن سینا را تدریس می‌کرد ولی عبارت متن كتاب برای او، فقط مناسبتی برای فیضان فضائلش بود. در نماز، شور و هیجانی به او دست میداد كه دیدنی بود. در اموری كه ارتباط با آداب تقوا و زهد داشت، سختگیر بود.
به نوشته مرحوم ابراهیم جواهری: ادیب بجنوردی بسیار خوش بیان و دارای حافظهای قوی و كم‌نظیر بود و به تمام اقوال حكماء و متكلّمین احاطه داشت. از علوم جدید نیز مطّلع و با زبان فرانسه آشنا بود.
بسیار خوش خلق، متواضع و وارسته بود و از علم عرفان، بهره كامل داشت.[۲]
اساتید
برخی از اساتید ایشان، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:
- شیخ ابوالقاسم نیشابوری (حکمت)
- حاج میرزا حبیب‌الله مجتهد (تفسیر عرفانی)
- حاج‌آقا حسین قمی (خارج فقه)
- شیخ حسنعلی تهرانی (خارج فقه)
- سیّد حسن مشكان طبسی (هیئت)
- میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری (صرف و نحو)
- میرزا عبدالرحمان مدرّس (ریاضیات)
- میرزا محمّد آقازاده (خارج فقه)
- سیّد محمّد بجنوردی (حکمت)
- فاضل بسطامی (صرف و نحو)
- حاج محقّق قوچانی (صرف و نحو)[۳]
- آقا بزرگ حکیم (فلسفه و منطق)
- فاضل خراسانی[۴]
شاگردان
برخی از شاگردان اصفهانی ادیب بجنوردی، عبارتند از حضرات آیات و حجج‌اسلام:
- شیخ احمد روحانی (شیخ‌الاسلام).[۵]
- آقا ضیاء کوجانی
- شیخ علی کاشانی
- سیّد علی هدایتی خواجوئی
- شیخ محمّد محزونیه (1275 ـ 1387 ش)
- سیّد مهدی حجازی شهرضایی
- استاد محمّدابراهیم جواهری.
- احمد غفاریان
- سید مهدی حجازی قمشه ای[۶]
آثار
برخی از آثار مکتوب ادیب بجنوردی، عبارت است از:
- ـ سیر طبیعت
- ـ دیوان اشعار (این اثر در سال 1380 شمسی، به چاپ رسید)
- ـ مقدمه بر توحید مفضّل
- ـ کتابی درباره معراج
- ـ کتابی مربوط به علم منطق.[۷]
وفات
وی سرانجام در یكشنبه بیست و پنجم شهریور 1341 شمسی (ربیع الاول 1382 قمری) در تهران وفات یافت و جنازه اش به مشهد مقدّس منتقل و در مدرسه علی نقی میرزا ـ كه امروزه بخشی از بست بالا و صحن جدید شده است ـ به خاك سپرده شد.[۸]
پانویس
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج 1، ص 54.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص614.
- ↑ بزم معرفت، ص 246.
- ↑ مهدوی، اعلام اصفهان، ج2، ص 613.
- ↑ بزم معرفت، ص 246.
- ↑ أعلام اصفهان، ج 1، ص 144 و ج 2، ص 613.
- ↑ مشاهیر مدفون در حرم رضوی، ج 1، ص 54.
- ↑ بزم قدسیان، ص 216 ـ 217؛ أعلام اصفهان،ج 2، ص 613-614. برگرفته از کتاب سیمای صالحان، ص 139-142.
منبع
- مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386.