این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

یحیی مدرس بیدآبادی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ دی ۱۴۰۱، ساعت ۲۳:۰۱ توسط Kh1.allahdadi (بحث | مشارکت‌ها) (ایجاد عنوان و پانویس)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
آقا ميرزا يحيى مدرس بيـدآبادى فرزنـد ميـرزا محمداسـماعيل ، عالم فاضل و اديب شاعر متخلّص بـه يحيـى می باشد.

آقا ميرزا يحيى مدرس بيـدآبادى( 1254ق - 1349 ق ) فرزنـد ميـرزا محمداسـماعيل، از احفـاد مـلا محمدباقر محقّق سبزوارى، متخلّص بـه يحيـى عالم فاضل و اديب شاعر اصفهانی در قرن چهاردهم قمری است.

زندگی نامه

ولادت

وی در حـدود سال 1254 در اصفهان ديده به جهان گشود.[۱]

تحصیلات

او در كليـه ى علـوم ادبيه و فقـه و اصول استاد و در انواع حكمـت از اشـراقى و مشـايى و رياضـى يگانـه ى دوران و مخصوصاً در علوم غريبـه و فلكيـات متبحر و متخصص بود[۲]و پـس از سالها فراگيرى علوم، حـوزه ى درسـى نزديک منزل خـود جنـب مسجدسـيد داير كرد.

اساتید

وی در اصــفهان و نجــف از محضــر علماى بزرگى چـون:

  1. شـيخ انصـارى
  2. شـيخ محمدباقر مسجدشـاهى
  3. شـيخ محمدباقر واثق همـدانى
  4. آقـا ميـرزا محمدهاشــم چهارســوقى
  5. ميــرزا محمدباقر صاحب روضـات
  6. آخونـد كاشى بهره‌مندگرديد.
  7. علوم غريبه را از ملاهادى سـدهى فراگرفـت.

آثار

او در ادبيات و سرودن اشعار عربى و فارسى مهارت داشـت و اغلب اشـعارش در مدح حضـرات ائمـه معصـومين علـيهم السـلام اسـت كـه مـورد توجـه مـداحان و مرثيه‌سرايان بوده.

وی در شعر تخلّص يحيى را برگزيده بود و از جمله آثار او ديوان اشعارى قريب بـه 6 هزار بيت است. كتاب مرأت‌المصنف نيز در شـرح حـال حـاج ميـرزا محمدرضـا كلباسى از وى در مقدمه كتاب انيس الليل كلباسى به طبع رسيده است.

مداحان هر روز به منزل وى رفته و در دفاتر و بياض‌هـاى خـود اشـعار او را ثبت مى‌كرده‌اند تا در مجالس روضه از آن بهره بگيرند. و چندين سال مرثيـه خـوانى در اصفهان منحصر به اشعار او بوده است.

از اشعار اوست كه در نعت حضرت اميرالمؤمنين على عليه‌السلام سروده است:


ساقيا خيز كـه چـون وادى ايمـن شـده كِشـت جلوه‌گر چون يـد بيضـاى كلـيم اسـت كنشـت
***
اى رخ كعبــه و خالــت حَجَــر، ابــروت حطــيم در منايـــت بـــه تمنّـــاى مقـــام ابـــراهيم
**
دســت فيـاض خــدا صــهر نبــى زوج بتــول حــامى ملّــت و مبنــاى فــروع، اصــل اصــول
قاصــر از درک صــفاتش شــده آراء عقــول بـــه ثنـــاخوانى او آمـــده يحيـــى مشـــغول[۳]

سیره اخلاقی

مرحوم ميرزا على مشفقى در مقدمه‌ى ديوان اشعار مدرس در مورد خصوصيات اخلاقى او مى‌نويسد:

داراى اخلاق حميده و صفات پسنديده بود و با وجود اينكه علامه‌ى دهر و جامع فضل و كمال بود هيچگاه در صدد شهرت و دكّاندارى نبود و با خلوص نيت و عقيده بيشتر همّ خود را صرف سرودن اشعار در مدح و مصيبت پيامبر و اهلبيت مطهـرش عليهم‌السلام مى‌نمود. [۴]

وفات

وی سرانجام در پنجم ذيقعده الحرام 1349 هجرى قمـرى وفـات يافـت و در صـحن تكيه‌ى ميرزا رفيعا در تخت فولاد مدفون گرديد كه اكنون اين تكيه جـزو اراضـى فرودگـاه (پايگـاه هوایی بدر سپاه) است.[۵] متأسفانه هنگام احداث فرودگاه قـديم اصـفهان مـزار ايـن شاعر وارسته را از بين بردند.[۶]

معلم حبيب‌آبادى ماده‌تاريخ وفاتش را چنين سروده است:

پـــى تـــاريخ ســـال او معلـــم به جـايى بـد ز اهـل علـم محشـون
كه داخـل شـد يكـى ناگـاه و گفتـا «حيــات از مــرگ، يحيــى يافــت


پانویس

  1. مهدوى، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2 ،ص1028.
  2. مدرس بيدآبادى، ميرزا يحيى، ديوان يحيى، مقدمه‌ی مرحوم ميرزا على مشفقى، ص2.
  3. همان، صص110 ـ 108.
  4. مدرس بيدآبادى، همان ص5.
  5. مهدوى، همان، ص1028.
  6. مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد: زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، صص113-116.

منابع