این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

تفاوت میان نسخه‌های «عبدالحسین محلاتی»

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «عبدالحسین محلاتی بن علی (میرزا بابا) بن حسین بن احمد بن محمّدشفیع اصفهانی (آخوند شفیعا خوش ابرو) .عالم فاضل، ادیب شاعر، محقّق جامع [از علمای عالیقدر اصفهان در اواخر دوره قاجاریّه.] <br /> = زندگی‌نامه = در حدود سال 1270ق در محلاّت متولّد گردیده، در...» ایجاد کرد)
 
(ویرایش صفحه)
سطر ۱: سطر ۱:
عبدالحسین محلاتی بن علی (میرزا بابا) بن حسین بن احمد بن محمّدشفیع اصفهانی (آخوند شفیعا خوش ابرو) .عالم فاضل، ادیب شاعر، محقّق جامع [از علمای عالیقدر اصفهان در اواخر دوره قاجاریّه.]  
'''شيخ عبدالحسين محلّاتى''' فرزند على معروف به ميرزا باباحسـين بـن احمـد بـن محمدشفيع اصفهانى معروف به '''آخوند شفيعا''' خوش اَبرو، عالم فاضـل اديـب شـاعر و محقّق جامع، در حدود سال 1270 قمرى در محلّات متولّد گرديد. در قم و اصـفهان و نجف و کاشان نزد میرزا حبیب اللّه شریف کاشانی و در تهران نزد [[سیّد ریحان اللّه کشفی بروجردی]] تحصیل نموده. 


<br />
=زندگی‌نامه=
وی ازمحضر درس حاج [[میرزا حبیب الله رشتی|ميرزا حبيب اللّه رشتى]] بهرهمند گرديـد، وپس از نيل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت كرد و خواهر [[علامه ى فقيه حـاج آقـامنيرالدين بروجردى]] را به همسرى برگزيد. محل تدريس او [[مدرسه صدر بازار اصفهان|مدرسـه ى صـدر]] بـود وجمعى از افاضل طلّاب در درس خارج او شركت مى كردند. اشعارى به زبان عربى وفارسى دارد.  از سیّد علی اصغر جاپَلَقی اجازه دریافت نمود و مدّت ها به درس حاج میرزا حبیب اللّه رشتی [در نجف] حاضر شده و پس از نیل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت کرده [و در آنجا به درس میرزا محمّدحسن نجفی حاضر شد.]او با وجود علم و فضل بسیار و مقام عالی تقوا، در فقر و تنگدستی به سر می برد و حتّی مجبور بود کتب مورد نیاز خود را استنساخ کند. وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در [[تخت فولاد]] حوالی قبر [[فاضل هندی]] مدفون گردید.<ref>دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 766 و 767؛ رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 168-170؛ نقباء البشر، ج3، صص 1056-1058؛ گلزار فضیلت، صص 183-205؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص164؛ افتخار آفرینان استان مرکزی، ج3، صص 224-228؛ الاصفهان: رجال و مشاهیر، ص489.</ref><ref>'''[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی، مصلح الدین]]، اعلام اصفهان،''' ج4، ص163.</ref>  


= زندگی‌نامه =
از اشعاراوست<span> </span>:
در حدود سال 1270ق در محلاّت متولّد گردیده، در قم و اصفهان و نجف [و کاشان نزد میرزا حبیب اللّه شریف کاشانی و در تهران نزد سیّد ریحان اللّه کشفی بروجردی[ تحصیل نموده و از سیّد علی اصغر جاپَلَقی اجازه دریافت نمود و مدّت ها به درس حاج میرزا حبیب اللّه رشتی [در نجف] حاضر شده و پس از نیل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت کرده [و در آنجا به درس میرزا محمّدحسن نجفی حاضر شد.] و خواهر علاّمه فقیه حاج آقا منیرالدّین بروجردی را به زوجیّت گرفته و در مدرسه صدر خارج تدریس می فرموده و جمعی از افاضل به درس او حاضر می شده اند.
{{شعر|}}
{{ب|دلا تا كى به خـود گرمـى؟ ز خـود قطـع تمنـا كـن |ز خودبينى به خود آى و به خود خود را هويدا كـن}}
{{ب|ز غفلت تا به كى مستى؟ به خود تـا چنـد پابسـتى؟ | كــزين ســختى ره رســتى، ز هســتى دل معــرّا کن}}
{{ب|چو كوران تا به كىگيرى سـراغ از نـور و نپـذيرى؟ | تو خود مهر جهانگيرى، به خود بين ديـده بينـا كـن }}
{{پایان شعر}}


[از جمله شاگردان مشهور او: مرجع عالیقدر آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی، سیّد محمّدباقر احمد آبادی، حاج میرزا علی آقا شیرازی، سیّد عباس صفی دهکردی، میرزا محمّدباقر فقیه ایمانی و سیّد محمّدعلی ابطحی بوده اند.
==شاگردان==
از جمله شاگردان مشهور او: مرجع عالیقدر [[آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی]]، سیّد محمّدباقر احمد آبادی، حاج میرزا علی آقا شیرازی، سیّد عباس صفی دهکردی، میرزا محمّدباقر فقیه ایمانی و سیّد محمّدعلی ابطحی بوده.
=آثار=
کتب زیر از اوست:
 
1. «مسافت سفر»
 
2. «الشرط ضمن العقد» [این دو رساله ضمن مجموعه شماره 1474 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است. این نسخه ها به خط مؤلف است.<ref>فهرست خطی احیاء، ج4، صص 310-312.</ref>
 
3.«المانه الغدیریه» قصیده ای عربی که در مدح حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و واقعه غدیرخم سروده شده و به خط مؤلف و در تاریخ ذیحجه 1302ق تحریر شده و به شماره 11475 در کتابخانه [[آیت اللّه مرعشی]] در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج29، ص101.</ref>]
 
4.«بیان زیارت عاشورا» [به فارسی که به خط شکسته نستعلیق و نسخ مؤلّف به شماره 11546 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.
 
5. «مشرق الظلام» در شرح رساله «لآلی الکلام» در علم اعراب، تألیف: اسداللّه بن محمّد محلاّتی، که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج29، ص1277.</ref>
 
6.«حواشی بر قوانین»
 
7. «حواشی بر رسائل» (حواشی بر فرائد»)
 
8. «دیوان اشعار عربی و فارسی»
 
9. «رساله در قاعده تأخیر»
 
10. «رساله در عدالت»
 
11. «رساله در سجده سهو»
 
12. «رساله در لباس مشکوک»
 
13. «رساله در بلوغ»
 
14. «رساله در نماز جماعت»
 
15. «رساله در قاعده اشتغال»
 
16. «رساله در اصل برائت»
 
17. «رساله در قاعده فحص»
 
18. «رساله در تعریف علم اصول»
 
19. «رساله در سهو نماز»
 
20. «رساله در تطهیر به آب قلیل»
 
21. «رساله در قاعده بیّنه»


او با وجود علم و فضل بسیار و مقام عالی تقوا، در فقر و تنگدستی به سر می برد و حتّی مجبور بود کتب مورد نیاز خود را استنساخ کند.]
22. «رساله در اصل تعارض»


او عالمی ادیب و شاعری ماهر بود و به عربی و فارسی شعر می سرود از جمله این دو بیت از اوست:
23. «رساله در تیمّم»


دلا تا کی به خود گرمی؟ ز خود قطع تمنّا کن ز خودبینی به خود آی و به خود، خود را هویدا کن
24. «رساله در اصل لزوم عقد»


ز غفلت تا به کی مستی؟ به خود تا چند پا بستی کزین سختی ره رستی، ز هستی، دل معرّا کن
25. «شرح بر اصول کشف العظاء»
<br />


= آثار =
26. «مغتنم الدرر» در سه جزء: 1- در تفسیر 2- در روایات 3- در متفرقات(1) [که در بین سال های 1314 تا 1321ق آن را تألیف کرده است نزد مرحوم میرزا حبیب اللّه نیّر موجود بوده و نسخه ای از آن در مجله شهاب (شماره 22) معرفی شده است.]
کتب زیر از اوست:


1. «مسافت سفر» 2. «الشرط ضمن العقد» [این دو رساله ضمن مجموعه شماره 1474 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است. این نسخه ها به خط مؤلف است.<ref>فهرست خطی احیاء، ج4، صص 310-312.</ref> 3. «المانه الغدیریه» قصیده ای عربی که در مدح حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و واقعه غدیرخم سروده شده و به خط مؤلف و در تاریخ ذیحجه 1302ق تحریر شده و به شماره 11475 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج29، ص101.</ref>] 4. «بیان زیارت عاشورا» [به فارسی که به خط شکسته نستعلیق و نسخ مؤلّف به شماره 11546 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.5. «مشرق الظلام» در شرح رساله «لآلی الکلام» در علم اعراب، تألیف: اسداللّه بن محمّد محلاّتی، که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.<ref>فهرست مرعشی، ج29، ص1277.</ref> 6. «حواشی بر قوانین»7. «حواشی بر رسائل» (حواشی بر فرائد») 8. «دیوان اشعار عربی و فارسی»9. «رساله در قاعده تأخیر»10. «رساله در عدالت» 11. «رساله در سجده سهو» 12. «رساله در لباس مشکوک» 13. «رساله در بلوغ» 14. «رساله در نماز جماعت» 15. «رساله در قاعده اشتغال» 16. «رساله در اصل برائت» 17. «رساله در قاعده فحص» 18. «رساله در تعریف علم اصول» 19. «رساله در سهو نماز» 20. «رساله در تطهیر به آب قلیل» 21. «رساله در قاعده بیّنه» 22. «رساله در اصل تعارض» 23. «رساله در تیمّم» 24. «رساله در اصل لزوم عقد» 25. «شرح بر اصول کشف العظاء» 26. «مغتنم الدرر» در سه جزء: 1- در تفسیر 2- در روایات 3- در متفرقات(1) [که در بین سال های 1314 تا 1321ق آن را تألیف کرده است نزد مرحوم میرزا حبیب اللّه نیّر موجود بوده و نسخه ای از آن در مجله شهاب (شماره 22) معرفی شده است.] 27. «تسلیت نامه» [که آن را مرحوم محلاّتی جهت دلجوئی و تسلای یک عالم اهل عربستان که وهابی بوده و سپس شیعه شده است، نوشته است.
27. «تسلیت نامه» [که آن را مرحوم محلاّتی جهت دلجوئی و تسلای یک عالم اهل عربستان که وهابی بوده و سپس شیعه شده است، نوشته است.


= وفات =
وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در تخت فولاد حوالی قبر فاضل هندی مدفون گردید.<ref>دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 766 و 767؛ رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 168-170؛ نقباء البشر، ج3، صص 1056-1058؛ گلزار فضیلت، صص 183-205؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص164؛ افتخار آفرینان استان مرکزی، ج3، صص 224-228؛ الاصفهان: رجال و مشاهیر، ص489.</ref><ref>'''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان،''' ج4، ص163.</ref>
<br />


= پانویس =
=پانویس=
<references />
<references />


== '''منبع''' ==
=='''منابع'''==
برگفته از کتاب: '''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.'''
برگفته از کتاب: '''مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.'''
برگرفته از [[کتاب تذكره شعراي تخت فولاد اصفهان]]<span> </span>: معرفي شعراي مدفون در تخت فولاد اصفهان، عليرضا لطفي (حامد اصفهاني)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان، 1390. ص519
[[رده:کتاب تذكره شعرای تخت فولاد اصفهان]]

نسخهٔ ‏۱۰ مرداد ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۳۵

شيخ عبدالحسين محلّاتى فرزند على معروف به ميرزا باباحسـين بـن احمـد بـن محمدشفيع اصفهانى معروف به آخوند شفيعا خوش اَبرو، عالم فاضـل اديـب شـاعر و محقّق جامع، در حدود سال 1270 قمرى در محلّات متولّد گرديد. در قم و اصـفهان و نجف و کاشان نزد میرزا حبیب اللّه شریف کاشانی و در تهران نزد سیّد ریحان اللّه کشفی بروجردی تحصیل نموده.

زندگی‌نامه

وی ازمحضر درس حاج ميرزا حبيب اللّه رشتى بهرهمند گرديـد، وپس از نيل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت كرد و خواهر علامه ى فقيه حـاج آقـامنيرالدين بروجردى را به همسرى برگزيد. محل تدريس او مدرسـه ى صـدر بـود وجمعى از افاضل طلّاب در درس خارج او شركت مى كردند. اشعارى به زبان عربى وفارسى دارد. از سیّد علی اصغر جاپَلَقی اجازه دریافت نمود و مدّت ها به درس حاج میرزا حبیب اللّه رشتی [در نجف] حاضر شده و پس از نیل به مقام اجتهاد به اصفهان مهاجرت کرده [و در آنجا به درس میرزا محمّدحسن نجفی حاضر شد.]او با وجود علم و فضل بسیار و مقام عالی تقوا، در فقر و تنگدستی به سر می برد و حتّی مجبور بود کتب مورد نیاز خود را استنساخ کند. وی سرانجام در روز جمعه 22 ذی الحجه 1323ق وفات یافته و در تخت فولاد حوالی قبر فاضل هندی مدفون گردید.[۱][۲]

از اشعاراوست :

دلا تا كى به خـود گرمـى؟ ز خـود قطـع تمنـا كـن ز خودبينى به خود آى و به خود خود را هويدا كـن
ز غفلت تا به كى مستى؟ به خود تـا چنـد پابسـتى؟ كــزين ســختى ره رســتى، ز هســتى دل معــرّا کن
چو كوران تا به كىگيرى سـراغ از نـور و نپـذيرى؟ تو خود مهر جهانگيرى، به خود بين ديـده بينـا كـن

شاگردان

از جمله شاگردان مشهور او: مرجع عالیقدر آیت اللّه حاج آقا حسین بروجردی، سیّد محمّدباقر احمد آبادی، حاج میرزا علی آقا شیرازی، سیّد عباس صفی دهکردی، میرزا محمّدباقر فقیه ایمانی و سیّد محمّدعلی ابطحی بوده.

آثار

کتب زیر از اوست:

1. «مسافت سفر»

2. «الشرط ضمن العقد» [این دو رساله ضمن مجموعه شماره 1474 در کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی در قم موجود است. این نسخه ها به خط مؤلف است.[۳]

3.«المانه الغدیریه» قصیده ای عربی که در مدح حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام و واقعه غدیرخم سروده شده و به خط مؤلف و در تاریخ ذیحجه 1302ق تحریر شده و به شماره 11475 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۴]]

4.«بیان زیارت عاشورا» [به فارسی که به خط شکسته نستعلیق و نسخ مؤلّف به شماره 11546 در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.

5. «مشرق الظلام» در شرح رساله «لآلی الکلام» در علم اعراب، تألیف: اسداللّه بن محمّد محلاّتی، که در کتابخانه آیت اللّه مرعشی در قم موجود است.[۵]

6.«حواشی بر قوانین»

7. «حواشی بر رسائل» (حواشی بر فرائد»)

8. «دیوان اشعار عربی و فارسی»

9. «رساله در قاعده تأخیر»

10. «رساله در عدالت»

11. «رساله در سجده سهو»

12. «رساله در لباس مشکوک»

13. «رساله در بلوغ»

14. «رساله در نماز جماعت»

15. «رساله در قاعده اشتغال»

16. «رساله در اصل برائت»

17. «رساله در قاعده فحص»

18. «رساله در تعریف علم اصول»

19. «رساله در سهو نماز»

20. «رساله در تطهیر به آب قلیل»

21. «رساله در قاعده بیّنه»

22. «رساله در اصل تعارض»

23. «رساله در تیمّم»

24. «رساله در اصل لزوم عقد»

25. «شرح بر اصول کشف العظاء»

26. «مغتنم الدرر» در سه جزء: 1- در تفسیر 2- در روایات 3- در متفرقات(1) [که در بین سال های 1314 تا 1321ق آن را تألیف کرده است نزد مرحوم میرزا حبیب اللّه نیّر موجود بوده و نسخه ای از آن در مجله شهاب (شماره 22) معرفی شده است.]

27. «تسلیت نامه» [که آن را مرحوم محلاّتی جهت دلجوئی و تسلای یک عالم اهل عربستان که وهابی بوده و سپس شیعه شده است، نوشته است.


پانویس

  1. دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، صص 766 و 767؛ رجال اصفهان یا تذکره القبور، صص 168-170؛ نقباء البشر، ج3، صص 1056-1058؛ گلزار فضیلت، صص 183-205؛ سیری در تاریخ تخت فولاد، ص164؛ افتخار آفرینان استان مرکزی، ج3، صص 224-228؛ الاصفهان: رجال و مشاهیر، ص489.
  2. مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، ج4، ص163.
  3. فهرست خطی احیاء، ج4، صص 310-312.
  4. فهرست مرعشی، ج29، ص101.
  5. فهرست مرعشی، ج29، ص1277.

منابع

برگفته از کتاب: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1386ش.

برگرفته از کتاب تذكره شعراي تخت فولاد اصفهان : معرفي شعراي مدفون در تخت فولاد اصفهان، عليرضا لطفي (حامد اصفهاني)، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحي شهرداري اصفهان، 1390. ص519