این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما
تفاوت میان نسخه‌های «محمدحسین بن محمدعلی مذهب هلال اصفهانی»
Kh1.farokhi (بحث | مشارکتها) (ویرایش جزیی) |
Kh1.shabani (بحث | مشارکتها) (اصلاح الگو) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
'''محمّد حسین مُذَهّب''' فرزند محمّد علی بهار بن ابوطالب اصفهانی، شاعر ادیب و هنرمند دوره قاجاریه و ملقب به '''هلال اصفهانی''' است. | |||
'''محمّد حسین مُذَهّب''' فرزند محمّد علی بهار بن ابوطالب اصفهانی، شاعر ادیب و هنرمند دوره قاجاریه در قرن سیزدهم و ملقب به '''هلال اصفهانی''' است. | |||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
محمدحسین در اصفهان متولد شده است. پدرش آقا محمدعلى مذهب صاحب تذکره «مدایح معتمدیه» بن ابوطالب اصفهانی است. به نوشته مآثروالآثار: «به اجماع معاصرین در صنعت تذهیب و صناعت شعر لاسیما غزل مقام استادى داشته، رساله یخچالیه از اختراعات فکر بکر اوست».<ref>اعتماد السلطنه، مآثروالآثار، ص288.</ref> | |||
او نزد پدر و آقا [[محمدجواد مذهب باشی|محمّد جواد مُذَهّب،]] فن تذهیب و تشعیر و زرافشانی و نقاشی را آموخت و خط نسخ را نیز خوب می نوشت. بسیاری از قلمدان نگاران و نقاشان از هنر او در نگاره های خود استفاده کرده اند <ref>ادیب برومند، هنر قلمدان، ص137.</ref>. | |||
وی شعر نیز می سروده و «همت» و «هلال» تخلّص می کرده است. شعر زیر از جمله ی اشعار اوست که در ایوان جنوبی [[مسجد سید|مسجد سیّد]] اصفهان بر روی کاشی نقش شده و به ماده تاریخ 1255ختم می شود:<ref>بیان المفاخر، ج2، ص105.</ref> {{شعر}} | وی شعر نیز می سروده و «همت» و «هلال» تخلّص می کرده است. شعر زیر از جمله ی اشعار اوست که در ایوان جنوبی [[مسجد سید|مسجد سیّد]] اصفهان بر روی کاشی نقش شده و به ماده تاریخ 1255ختم می شود:<ref>مهدوی، بیان المفاخر، ج2، ص105.</ref> {{شعر}} | ||
{{ب| چو شد معمور این معبدهلال از بهر تاریخش | بگفتا «شد بنای کعبه ثانی با صفاهان }} | {{ب| چو شد معمور این معبدهلال از بهر تاریخش | بگفتا «شد بنای کعبه ثانی با صفاهان }} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
===فرزند=== | |||
[[سید عبدالحجه بلاغی]] در «تاریخ نائین» از آقا محمدعلی مذهب فرزند آقا محمدحسین نام برده، می نویسد: | |||
«مشربش خاکسار و از ارادتمندان مرحوم حقیقت دهکردی و فنش تذهیب توأم با نقاشی بود و از اساتید فن به شمار می رفت».<ref>بلاغی، تاریخ نائین.</ref> | |||
==آثار== | |||
از آثار او پنج بیت شعر به خط نستعلیق بر زمینه لاجوردى ایوان مقصوره (زیرساعت) مسجد سید اصفهان نوشته شده که ماده تاریخ آن چنین است:<ref>ادیب برومند، نگارستان ادیب، صص162و277.</ref> | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|چو شد معمور این معبد «هلال» از بهر تاریخش |بگفتا: «شد بناى کعبه ثانى باصفاهان»}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
از آثار تذهیب وی تمثال مبارک حضرت رسول اکرم(ص) در حال مناجات، که در بالای آن معراج و در زیر آن فرشته ای ترسیم شده است، و کار دیگر شمایل مبارک حضرت امیر مؤمنان علی، علیه السلام، و حسنین به همراه سلمان و قنبر، هر دو نقاشی میرزا آقا امامی و تذهیب از میرزا محمدحسین است .<ref>مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد، دانشنامه تخت فولاد ، ج4، ص145.</ref> | |||
==وفات== | ==وفات== | ||
هلال اصفهانی سرانجام در شب 6 ذیحجه 1333ه.ق وفات یافته و در فضای بیرون [[تکیه مادر شاهزاده]] (ضلع شمالی تکیه) در [[تخت فولاد]] مدفون شد. نوه دختری او علی ابریشمکار عبارات سنگ قبر او را تحریر کرده است.<ref>تخت فولاد یادگار تاریخ: خطی .</ref><ref>مهدوی، اعلام اصفهان ، ج2، ص729.</ref> | هلال اصفهانی سرانجام در شب 6 ذیحجه 1333ه.ق وفات یافته و در فضای بیرون [[تکیه مادر شاهزاده]] (ضلع شمالی تکیه) در [[تخت فولاد]] مدفون شد. نوه دختری او علی ابریشمکار عبارات سنگ قبر او را تحریر کرده است.<ref>تخت فولاد یادگار تاریخ: خطی .</ref><ref>مهدوی، اعلام اصفهان ، ج2، ص729.</ref> | ||
در کنار او قبر بانو فرح سلطان فرزند ملا محمدباقر ابوالفقرا بن ملا محمدتقى جزى متوفى 7 رجب 1335ق است که به خط همان کاتب است و احتمالاً همسر هلال است. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references /> | <references /> | ||
== | ==منابع== | ||
*[[سید مصلح الدین مهدوی|مهدوی،]] سید مصلح الدین، [[اعلام اصفهان (کتاب)|اعلام اصفهان]]، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶. | |||
*مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد،زيرنظر اصغر منتظرالقائم، [[دانشنامه تخت فولاد اصفهان (کتاب)|دانشنامه تخت فولاد اصفهان]]، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394. | |||
[[رده:اعلام اصفهان،ج۲]] | [[رده:اعلام اصفهان،ج۲]] | ||
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]] | |||
{{DEFAULTSORT:محمدحسین_هلال_اصفهانی}} | {{DEFAULTSORT:محمدحسین_هلال_اصفهانی}} | ||
[[رده:علمای قرن 13]] | |||
[[رده:خطاطان]] | |||
[[رده:هنرمندان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ خرداد ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۵۹
محمّد حسین مُذَهّب فرزند محمّد علی بهار بن ابوطالب اصفهانی، شاعر ادیب و هنرمند دوره قاجاریه در قرن سیزدهم و ملقب به هلال اصفهانی است.
معرفی
محمدحسین در اصفهان متولد شده است. پدرش آقا محمدعلى مذهب صاحب تذکره «مدایح معتمدیه» بن ابوطالب اصفهانی است. به نوشته مآثروالآثار: «به اجماع معاصرین در صنعت تذهیب و صناعت شعر لاسیما غزل مقام استادى داشته، رساله یخچالیه از اختراعات فکر بکر اوست».[۱]
او نزد پدر و آقا محمّد جواد مُذَهّب، فن تذهیب و تشعیر و زرافشانی و نقاشی را آموخت و خط نسخ را نیز خوب می نوشت. بسیاری از قلمدان نگاران و نقاشان از هنر او در نگاره های خود استفاده کرده اند [۲].
وی شعر نیز می سروده و «همت» و «هلال» تخلّص می کرده است. شعر زیر از جمله ی اشعار اوست که در ایوان جنوبی مسجد سیّد اصفهان بر روی کاشی نقش شده و به ماده تاریخ 1255ختم می شود:[۳]
| چو شد معمور این معبدهلال از بهر تاریخش | بگفتا «شد بنای کعبه ثانی با صفاهان |
فرزند
سید عبدالحجه بلاغی در «تاریخ نائین» از آقا محمدعلی مذهب فرزند آقا محمدحسین نام برده، می نویسد:
«مشربش خاکسار و از ارادتمندان مرحوم حقیقت دهکردی و فنش تذهیب توأم با نقاشی بود و از اساتید فن به شمار می رفت».[۴]
آثار
از آثار او پنج بیت شعر به خط نستعلیق بر زمینه لاجوردى ایوان مقصوره (زیرساعت) مسجد سید اصفهان نوشته شده که ماده تاریخ آن چنین است:[۵]
| چو شد معمور این معبد «هلال» از بهر تاریخش | بگفتا: «شد بناى کعبه ثانى باصفاهان» |
از آثار تذهیب وی تمثال مبارک حضرت رسول اکرم(ص) در حال مناجات، که در بالای آن معراج و در زیر آن فرشته ای ترسیم شده است، و کار دیگر شمایل مبارک حضرت امیر مؤمنان علی، علیه السلام، و حسنین به همراه سلمان و قنبر، هر دو نقاشی میرزا آقا امامی و تذهیب از میرزا محمدحسین است .[۶]
وفات
هلال اصفهانی سرانجام در شب 6 ذیحجه 1333ه.ق وفات یافته و در فضای بیرون تکیه مادر شاهزاده (ضلع شمالی تکیه) در تخت فولاد مدفون شد. نوه دختری او علی ابریشمکار عبارات سنگ قبر او را تحریر کرده است.[۷][۸]
در کنار او قبر بانو فرح سلطان فرزند ملا محمدباقر ابوالفقرا بن ملا محمدتقى جزى متوفى 7 رجب 1335ق است که به خط همان کاتب است و احتمالاً همسر هلال است.
پانویس
منابع
- مهدوی، سید مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، ۱۳۸۶.
- مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد،زيرنظر اصغر منتظرالقائم، دانشنامه تخت فولاد اصفهان، ج4، اصفهان: سازمان فرهنگی تفريحی شهرداری اصفهان، چاپ اول، 1394.