محمدعلی رجاء زفره ای

میرزا محمّدعلی رجاء فرزند حسن بن محمّد بن علی بن نعمت الله زفره ای کوهپائی اصفهانی، عالم فاضل، ادیب کامل، از شعرای معاصر اصفهان است.

معرفی

در محرم 1281ق در قریه زفره متولّد شد. از کودکی در اثر ابتلا به مرض آبله دست راست او فلج شده و با دست چپ می نوشت در اثر سعی و مجاهدت و کوشش، با نبودن وسایل عادی در اثر استعداد و هوش خدادادی در اغلب علوم از صرف و نحو و فقه و اصول و رمل و جفر و اعداد و طلسمات صاحب ربط گردید. او مدتی در اصفهان نزد ملاّ هادی سدهی و غلامحسین میدان کهنه ای علوم غریبه و رمل و اسطرلاب آموخت. سپس در قریه زفره به امور شرعیّه از قبیل تدریس و وعظ و تحریرات شرعی و امور دیگر روزگار می گذرانید و مورد وثوق و احترام عموم اهالی بود و در خلال آن به مطالعه و تألیف و تصنیف پرداخته است.

این شعر از اوست:

ای دلا فصل ربیع است و بهار من و تو		عقل حیران شده بِالمرِّه ز کار من و تو
چشم انجم نگران است به کار من و تو		نور خورشید مکدّر ز بهار من و تو
ای «رجا» تا که زنی چشم به هم می گذرد		عمر و آثار نماند ز دیار من و تو

آثار

وی در حدود 24 مجلد کتاب و رساله تألیف نمود که از آن جمله است:

1. «اسهل اللّغات» یا «منتخب اللّغات»

2. «کتاب ا لارث»

3. «تجوید و ترتیل قرآن»

4. «خلاصة النّجوم»

5. «دبستان الشّعراء»

6. «دیوان اشعار»

7. «رکاز الدّعوات در سرائر مربّعات»

8. «سپهر اللّغه»

9. «عمّان الحساب» در نظم «خلاصة الحساب»

10. «قواعد الرمل»

11. «قواعد النّجوم»

12. «گلستان الادباء» در معما

13. «گلچین رجاء» در دو جلد که به همت فرزندش محمّدحسن رجائی به چاپ رسیده است.

14. «منتخب المقدمات» در صرف و نحو

15. «متفرقه النّجوم»

16. «مجموعه در علوم مختلف»

وفات

میرزا محمّدعلی رجاء در عصر روز شنبه 28 محرم 1361ق در زفره وفات یافت و در قبرستان عمومی آنجا مدفون شد. فرزندش عبدالرزاق اخضر این شعر و مادّه تاریخ را برای فوت او سروده است:

در وفات باب خود آن تاج سر		با دل بریان و با چشمان تر
«هَمِّ» اخضر شد ز یاد و پس بگفت		«خاک بر سر از جدائی پدر»

1361=45+1316

منبع

برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان، ۱۳۸۶.