علیقلی خان بن قرچقای خان ترکمان

علیقلی خان بن قرچقای خان ترکمان از حکماء و دانشمندان قرن یازدهم هجری است.

معرفی

در سال 1020ق متولّد گردیده و از شاگردان آقا حسین خوانساری و شمس الدّین حکیم جیلانی است. او در مدرسه شیخ لطف الله اصفهان ساکن بوده است.

او در سال 1049ق با فرمان شاه صفی کتابدار کتابخانه سلطنتی در اصفهان شده است.

آثار

اغلب کتاب های او درباره حکمت و عرفان است. این کتاب ها از تألیفات اوست:

1. «احوال نفوس انسان» به فارسی، که در سال 1231ق کتابت شده و به شماره 9233 در کتابخانه مجلس شورای اسلامی ایران موجود است.

2. «احیاء حکمت» به فارسی که نسخه ای از آن به شماره 9261 در کتابخانه آیت الله مرعشی در قم موجود است.

تاریخ تألیف کتاب 9 صفر 1076ق است. «احیاء حکمت» به چاپ رسیده است.

3. «الایمان الکامل»

4. «تمهیدات»

5. «تنقیحات»

6. «چهل حدیث»

7. «خزائن جواهر القرآن» که در رمضان 1083ق تألیف کتاب را شروع کرده است.

8. «زبور عارفین» به فارسی که مؤلّف آن را مختصر کرده و به عربی بازگردانیده و «مزامیر العاشقین» نام نهاده است.

9. «سبعه سماویّه» به فارسی

10. «شرح اثولوجیا»

11. «شوق نامه عباسی» در شرح مثنوی

12. رساله در «علم»

13. «فرقان الرأیین و بنیان الحکمتین» که نسخه ای از آن نزد سیّد محمّدناصر حسینی در تهران موجود بوده است.

14. «کمال محمّدی»

15. «المثل المفارقه»

16. «مرآة الاخوان فی الله» در 4 فصل و یک خاتمه که در سه شنبه 16 شوال 1095ق تألیف شده است.

17. «مرآة جنّت و نار» که رضاقلی بن آقابابا در سال 1264ق آن را کتابت کرده و در کتابخانه آیت الله گلپایگانی در قم موجود است.

18. «مرآة الوجود و الماهیة» موجود در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران.

19. «منطق» که احتمالاً بخشی از کتاب «احیاء حکمت» است. نسخه ای از آن به شماره 1120 در کتابخانه آستان قدس رضوی در مشهد مقدس موجود است.

20. «مزامیر العاشقین» که برگزیده ای از «زبور العارفین» است و آن را در یک مقدمه و 3 باب تنظیم کرده است. نسخه ای از آن نزد سیّد محمّدمهدی صدر موجود بوده است.

21. «نزهة الزّاهدین و تحفة العابدین» 22. «زبور العارفین و براق العاشقین» به عربی، در یک مقدمه و چهار زبور و یک خاتمه، که ملاّ یارعلی در سال 1247ق کتابت کرده و به شماره 757 در کتابخانه مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی قم موجود است.

منبع

برگرفته از: مهدوی، مصلح الدین، اعلام اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان، ۱۳۸۶.