تخت فولاد اصفهان (کتاب)

کتاب تخت فولاد اصفهان معرّف یکی از گورستان های بلندمرتبه ی جهان اسلام و تشیع است؛ که به نام‌های لسان‌الارض و بابا رکن‌الدین نامیده می‌شده‌ است؛ تا به صورت یک راهنمای مختصر در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گیرد.

معرفی کتاب

این کتاب در 353 صفحه به بیان مزارات مقدّس تخت فولاد با قلم آقای احمد عقیلی پرداخته و خواننده را با توضیحات کامل وجامع در مورد تخت فولاد آشنا می کند. همچنین مولف سعی در معرفی تکایا که شامل مسایل تاریخی، هنری، مشاهیر آن و مطالب بسیار دیگر به زبان ساده دارد و افراد سرشناس و مهمی در این تکایا به خاک سپرده شده اند، را معرفی می کند تا به صورت یک راهنمای مختصر در اختیار علاقمندان و پژوهشگران قرار گیرد.

مولف در معرفی مشاهیر هر تکیه تنها به ذکر حکایتی از بزرگان مدفون در آن بسنده کرده، حال آنکه سخن در این باره فراوان است و مشتاقان می توانند به کتب نگاشته شده پیرامون تخت فولاد مراجعه کنند.

هسته اصلی این کتاب بر اساس کتاب بسیار ارزشمند سیری در تخت فولاد اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی می باشد.

محتوای کتاب

کتاب تخت فولاد اصفهان در صفحات ابتدایی مقدمه ای از انگیزه مولف برای تالیف آن بیان می کند، در ادامه موقعیّت جغرافیایی و وجه تسمیه ی تخت فولاد را در ادوار تاریخ بررسی نموده است ؛ و تنوع طرح و سبک معماری بناها در دوره های گوناگون تاریخی را بازگو می کند.

مؤلف کتاب، تکایای تخت فولاد را به سه بخش زیر تقسیم بندی نموده است:

●بخش اول: تکایای دوره صفوی تا دوره قاجار

در این تکایا، بزرگان زیادی که مدفون هستند را مورد بررسی قرار داده است.

●بخش دوم: تکایای دوره قاجاریه تا دوره معاصر

تکایای مهم، قدیمی وارزشمندی که مربوط به این دوره می باشد را مورد توجه قرار داده است.

●بخش سوم: گلستان شهداء

در این بخش به معرفی گلستان شهداء و تاریخچه آن و همچنین تکایای که در گلستان شهداء وجود دارد؛ پرداخته است.

همچنین کتاب شامل پلان ها و نقشه های مهندسی از تکایا و مشخص نمودن جای قبور در تکایا است که همه برگرفته شده از نقشه های مهندسی موجود در مجموعه فرهنگی، مذهبی تخت فولاد می باشد؛ البته این نقشه ها در جلد دوم کتاب دانشمندان و بزرگان اصفهان نوشته مرحوم سید مصلح الدین مهدوی به چاپ رسیده است.

چند عدد از این نقشه ها نیز برگرفته از کتاب «تخت فولاد یادمان تاریخی اصفهان» نوشته گیلان فقیه میرزایی، محمد علی مخلصی، زهرا حبیبی می باشد که توسط سازمان میراث فرهنگی کشور به چاپ رسیده است.

در پایانتخت فولاد تجلی گاه کم نظیری از هویّت تاریخی و مذهبی این سرزمین است که مجموعه ای نفیس از هنرهای اسلامی همچون خطاطی، حجاری و معماری اسلامی و ایرانی را در خود جای داده است و هر سنگ قبری می تواند مآخذی گرانقدر برای تاریخ فرهنگ این مرز و بوم باشد و فضایی معنوی برای سیر و سلوک زائرین فراهم آورد.

منبع

• عقیلی، احمد، تخت فولاد اصفهان، زیرنظر اصغر منتظر القائم؛ با همکاری مجموعه تاریخی فرهنگی و مذهبی تخت فولاد (دانشنامه تخت فولاد اصفهان)، چاپ دوم، اصفهان، کانون پژوهش، 1385.