این دانشنامه در حال تصحیح و تکمیل می باشد. از این رو محتوای آن قابل ارجاع نیست. پیشنهاد عناوین - ارتباط با ما

احمد بن علویه کرانی

از دانشنامه حوزه علمیه اصفهان
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۰۸:۱۰ توسط Kh1.Abedi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

احمد بن علویه کرانی (یا کرمانی) اصفهانی معروف به «ابن اسود کاتب»، از بزرگان، نویسندگان و دانشمندان شیعه و از مجاهرین شعرای اهل بیت علیهم السلام است.


معرفی

ابوحاتم سجستانی که خود از بزرگان شعر و ادب است، خطاب به اهل بصره می گوید: قسم به خدا این شاعر اصفهانی در محکم بودن اشعار و کثرت فوائد آن بر همه شما تفوّق یافته است. اشاره او به قصیده نونیّه موسوم به قصیده الفیّه در مدح حضرت علی (ع) با این مطلع است: ما بال عینک ثره الانسان عبری اللحاظ سقیمه الافجان

وی از ابراهیم بن محمّد ثقفی همه مؤلّفات او را روایت می کند، و محمّد بن حسن بن ولید (م423ق) و ابوعبداللّه حسین بن محمّد بن عامر بن عمران بن ابی بکر اشعری و محمّداحمد بن محمّد بن بشر، احمد بن محمّد بن بشیر، جلال بن بشیر رحال و ابوجعفر بن بابویه از او روایت می کنند. در عموم کتب رجال و حدیث و ادب، نام او به عظمت و بزرگی یاد شده است. وی از اصحاب ابوعلی لُغَذه بوده، و مدّت ها در خدمت احمد بن عبدالعزیز و دلف بن ابی دلف عجلی بوده، و از ندمای آنان محسوب می شده است. تولّدش در سال 212ق است.


آثار

کتب زیر او است:

1. الاعتقاد، یا دعاء الاعتقاد

2. الفیّه، قصیده ای در هزار بیت، در مدح حضرت علی (ع)

3. الرّسائل المختاره، در ادعیه

4. الشّیب و الخضاب.


از اشعار او است:


حکم الغناء تسمع و مدامما للغناء مع الحدیث نظام
لو انّنی فاضٍ قضیتُ قضیهانّ الحدیث مع الغناء الحرام




وفات

وفات وی در حدود سال 312ق یا یا 321ق اتّفاق افتاده است. [۱] [۲]

پانویس

  1. دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج1، صص123-124؛ مزارات اصفهان، ص185؛ تاریخ تشیّع اصفهان، صص207-210؛ ریحانه الادب، ج7، ص383؛ الکنی و الالقاب، ج1، صص212-213؛ رجال نجاشی، ص64؛ رجال ابن داوود، ص34؛ مجمع الرّجال، ج1، صص125 126؛ بغیه الوعاه، ص146؛ نوابغ الرّواه، ص36؛ فهرست، شیخ طوسی، ص32؛ یتیمه الدّهر، ج3، ص267؛ معجم الادباء، ج4، صص72-77؛ معجم رجال الحدیث، ج2، صص151 152؛ الذّریعه، ج2، صص223 224؛ لغت نامه دهخدا، ذیل «احمد»، ص1222؛ معجم المؤلّفین، ج1، ص314؛ فرهنگ بزرگان اسلام و ایران، ص46؛ هدیه العارفین، ج1، ص57، معالم العلماء، ص19؛ نقد الرّجال، ص25.
  2. مصلح الدین مهدوی، اعلام اصفهان (کتاب)، ج 1 ، ص 151- 152.

منبع

برگرفته از: مهدوی، اعلام اصفهان (کتاب)، اصفهان: سازمان فرهنگي تفريحي شهرداري اصفهان، ۱۳۸۶.